Όλο και περισσότερες ανεξέλεγκτες χωματερές απειλούν το φυσικό περιβάλλον του νομού Θεσσαλονίκης, καθώς σε περίπου 50 υπολογίζονται τα σημεία όπου ασυνείδητοι φορείς, ιδιώτες, ακόμα και δήμοι αποθέτουν παρανόμως μπάζα, οικοδομικά υλικά και παντός είδους σκουπίδια.
Της Φανής Σοβιτσλή
fanisovi@gmail.com
Της Φανής Σοβιτσλή
fanisovi@gmail.com
Εκτός από τα ρέματα και τα οικόπεδα χωρίς περίφραξη, σκουπιδότοπος κατάντησε και μεγάλο μέρος της ζώνης προστασίας του Εθνικού Πάρκου Δέλτα Αξιού - Λουδία - Αλιάκμονα, απειλώντας τη διαβίωση σπάνιων πουλιών και άλλων ζώων.
Η λειτουργία του ΧΥΤΑ Μαυροράχης οδήγησε αφενός στο κλείσιμο των καταγεγραμμένων -επίσημα- χωματερών, αφετέρου η απουσία ελεγκτικού μηχανισμού και αστυνόμευσης δημιούργησε νέες και μάλιστα με την ανοχή των δήμων. Δήμαρχοι υποστηρίζουν ότι οι υπηρεσίες Καθαριότητας δεν διαθέτουν επαρκή στόλο οχημάτων για να περισυλλέγουν τα μπάζα και άλλα άχρηστα υλικά, με αποτέλεσμα οι ιδιώτες, έχοντας ως άλλοθι την κρίση, να επιλέγουν την παράνομη απόθεση σε διάφορους χώρους, αντί να μισθώνουν κοντέινερ, καταβάλλοντας 70 - 80 ευρώ.
Και οι δήμοι όμως δεν είναι άμοιροι ευθυνών, καθώς στις αυτοσχέδιες χωματερές εντοπίζονται και οικιακά απορρίμματα, που θα έπρεπε να καταλήγουν υποχρεωτικά στον ΧΥΤΑ. Το κόστος του τέλους ταφής στη Μαυροράχη φτάνει τα 27 ευρώ τον τόνο, γεγονός που οδηγεί πολλούς ΟΤΑ να αποθέτουν παράνομα μέρος των σκουπιδιών τους σε άλλους χώρους.
Αυτοδιοικητικοί παράγοντες εκτιμούν ότι η ασυδοσία στην ανεξέλεγκτη απόθεση απορριμμάτων σε χώρους πλην των ΧΥΤΑ οφείλεται κυρίως στην ανοχή προς τη χώρα μας που δείχνει η Κομισιόν, η οποία λόγω της κρίσης έδωσε σιωπηρή παράταση στην επιβολή προστίμων επειδή η Ελλάδα δεν έκλεισε όλες τις χωματερές, όπως προβλέπει κοινοτική οδηγία. «Η Ελλάδα έπρεπε να πληρώνει για καθεμία ενεργή χωματερή το 2011 το ποσό των 34.000 ευρώ ημερησίως» ανέφερε ο πρώην ευρωβουλευτής και επικεφαλής των Οικολόγων Πρασίνων στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, Μιχάλης Τρεμόπουλος. Σημείωσε μάλιστα πως, σύμφωνα με έλληνες αξιωματούχους στην αρμόδια επιτροπή περιβάλλοντος, τα πρόστιμα προς το παρόν έχουν παγώσει, δεδομένης της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας στην Ελλάδα.
Η λειτουργία του ΧΥΤΑ Μαυροράχης οδήγησε αφενός στο κλείσιμο των καταγεγραμμένων -επίσημα- χωματερών, αφετέρου η απουσία ελεγκτικού μηχανισμού και αστυνόμευσης δημιούργησε νέες και μάλιστα με την ανοχή των δήμων. Δήμαρχοι υποστηρίζουν ότι οι υπηρεσίες Καθαριότητας δεν διαθέτουν επαρκή στόλο οχημάτων για να περισυλλέγουν τα μπάζα και άλλα άχρηστα υλικά, με αποτέλεσμα οι ιδιώτες, έχοντας ως άλλοθι την κρίση, να επιλέγουν την παράνομη απόθεση σε διάφορους χώρους, αντί να μισθώνουν κοντέινερ, καταβάλλοντας 70 - 80 ευρώ.
Και οι δήμοι όμως δεν είναι άμοιροι ευθυνών, καθώς στις αυτοσχέδιες χωματερές εντοπίζονται και οικιακά απορρίμματα, που θα έπρεπε να καταλήγουν υποχρεωτικά στον ΧΥΤΑ. Το κόστος του τέλους ταφής στη Μαυροράχη φτάνει τα 27 ευρώ τον τόνο, γεγονός που οδηγεί πολλούς ΟΤΑ να αποθέτουν παράνομα μέρος των σκουπιδιών τους σε άλλους χώρους.
Αυτοδιοικητικοί παράγοντες εκτιμούν ότι η ασυδοσία στην ανεξέλεγκτη απόθεση απορριμμάτων σε χώρους πλην των ΧΥΤΑ οφείλεται κυρίως στην ανοχή προς τη χώρα μας που δείχνει η Κομισιόν, η οποία λόγω της κρίσης έδωσε σιωπηρή παράταση στην επιβολή προστίμων επειδή η Ελλάδα δεν έκλεισε όλες τις χωματερές, όπως προβλέπει κοινοτική οδηγία. «Η Ελλάδα έπρεπε να πληρώνει για καθεμία ενεργή χωματερή το 2011 το ποσό των 34.000 ευρώ ημερησίως» ανέφερε ο πρώην ευρωβουλευτής και επικεφαλής των Οικολόγων Πρασίνων στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, Μιχάλης Τρεμόπουλος. Σημείωσε μάλιστα πως, σύμφωνα με έλληνες αξιωματούχους στην αρμόδια επιτροπή περιβάλλοντος, τα πρόστιμα προς το παρόν έχουν παγώσει, δεδομένης της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας στην Ελλάδα.
Οι σκουπιδότοποι βασιλεύουν
Παράνομες χωματερές, σύμφωνα με αυτοψία του Συνδέσμου ΟΤΑ Θεσσαλονίκης, έχουν διαμορφωθεί σήμερα σε πολλά σημεία ανατολικά και δυτικά της Θεσσαλονίκης, ενώ μέχρι πρόσφατα ο Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Αξιού - Λουδία - Αλιάκμονα είχε μετρήσει περί τους 19 μικρούς σκουπιδότοπους πέριξ του εθνικού πάρκου. Ορισμένα από τα «κόκκινα» σημεία στον νομό είναι:
- Στον χώρο της ζώνης προστασίας του εθνικού πάρκου σκουπίδια υπάρχουν στο Καλοχώρι στο ύψος του Γαλλικού ποταμού, κάτω και πάνω από την εθνική οδό.
- Στις εγκαταστάσεις των οστρακοκαλλιεργητών, όπου υπάρχουν πεταμένοι δεκάδες τόνοι από κελύφη μυδιών.
- Στο παραποτάμιο δάσος στο Ανατολικό.
- Στον δρόμο προς το αεροδρόμιο, στην πλευρά του παραλιακού μετώπου στα όρια με τον δήμο Θερμαϊκού και τον δήμο Πυλαίας - Χορτιάτη.
- Στην Επανομή, εκατέρωθεν του δρόμου που οδηγεί στο χωριό, ιδιώτες επιχειρηματίες έχουν διαμορφώσει δύο χωματερές.
- Στο Σχολάρι υπάρχει έκταση με σκουπίδια που ξεπερνά τα έξι στρέμματα.
- Στη Μαλακοπή, στην Πυλαία, κοντά στην εκκλησία του Αγίου Χριστοφόρου.
- Σε παράδρομο του οδικού άξονα προς Χαλκιδική, κοντά στο εμπορικό κέντρο «Cosmos».
- Σε έκταση πλησίον του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης CEDEFOP.
- Στο αλσύλλιο της Γεωργικής Σχολής.
- Σε εκτάσεις κοντά στον ΧΥΤΑ στην Άσσηρο και το Λαγκαδά.
Στον δήμο Πυλαίας - Χορτιάτη οι υπεύθυνοι της υπηρεσίας Καθαριότητας έχουν εντοπίσει επανειλημμένα διάφορα σημεία στα οποία ασυνείδητοι πετούν μπάζα και σκουπίδια. «Σε καθημερινή βάση έχουμε καταγγελίες και διαπιστώνουμε ότι, ειδικά στην Πυλαία, που έχει αχανείς εκτάσεις, πολλά οικόπεδα και ρέματα είναι γεμάτα σκουπίδια» λέει ο αντιδήμαρχος Καθαριότητας Γιώργος Κεδίκογλου και προσθέτει ότι ο δήμος δεν μπορεί να εντοπίσει εύκολα τους ασυνείδητους, αλλά ούτε μπορεί να επιστρατεύσει τα φορτηγά, για να μαζέψει τα μπάζα ιδιωτών.
Ξέφραγο αμπέλι το εθνικό πάρκο
Η ανεξέλεγκτη απόθεση απορριμμάτων στο εθνικό πάρκο προκαλεί πονοκέφαλο στη διοίκηση του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Δέλτα Αξιού - Λουδία - Αλιάκμονα. Ο πρόεδρός του Θεμιστοκλής Κουϊμτζής επισημαίνει ότι δυστυχώς η κατάσταση έχει ξεφύγει και ο Φορέας μαζί με τον δήμο Δέλτα είναι ανήμποροι να ελέγξουν τους ασυνείδητους που πετούν σκουπίδια και μπάζα στην προστατευόμενη περιοχή. «Δεν υπάρχει αστυνόμευση και εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε τον χωροφύλακα, ούτε όμως και να αφήσουμε το πάρκο σαν ξέφραγο αμπέλι. Η δραστηριότητα αυτή είναι τουλάχιστον εγκληματική και επηρεάζει την ισορροπία του οικοσυστήματος» υπογράμμισε ο κ. Κουϊμτζής. Η διοίκηση του Φορέα καταγγέλλει τόσο την ύπαρξη σκουπιδιών, που αποθέτουν παρανόμως φορείς και ιδιώτες, όσο και την απόπειρα δόμησης κτιρίων, τις άδειες των οποίων είχε εκδώσει στο παρελθόν η Πολεοδομία, αλλά ο Φορέας κατάφερε να αναστείλει πολλές από αυτές.
Την ύπαρξη χωματερών και στο εθνικό πάρκο επιβεβαιώνει και ο πρόεδρος του Συνδέσμου ΟΤΑ νομού Θεσσαλονίκης, Γιάννης Ζουρνάς, λέγοντας ότι δυστυχώς πολλές περιοχές είναι πνιγμένες στα σκουπίδια και ότι μετά από πρόχειρη αυτοψία του Συνδέσμου αποδείχθηκε ότι τα σημεία αυτά είναι περίπου πενήντα. «Τα σκουπίδια που καταλήγουν στον ΧΥΤΑ μπορεί να μειώθηκαν από την ανακύκλωση που κάνουν οι δήμοι, αλλά σε καμία περίπτωση λόγω κρίσης» τονίζει ο ίδιος, για να προσθέσει ότι το 2009 στον ΧΥΤΑ κατέληξαν συνολικά 526.000 τόνοι, ενώ το 2011 έφτασαν τους 460.000 τόνους. «Οι τόνοι που υπολείπονται κάπου πηγαίνουν και σίγουρα δεν καταλήγουν στη Μαυροράχη» σχολίασε ο κ. Ζουρνάς.
