Χρυσάφι η γη πέριξ της Εγνατίας

Εκτινάχθηκε στα ύψη, μέχρι και 1.824%, μέσα σε μία δεκαετία. Ποια είναι η σημερινή αξία των οικοπέδων. Στην περιοχή του κόμβου Λαγκαδά, ενώ το 1998 οι αξίες ήταν από 1.500 έως 15.000 ευρώ το στρέμμα, σήμερα κυμαίνονται από 30.000 έως 70.000 ευρώ. Μάλιστα αναφέρθηκαν και αξίες μέχρι 200.000 ευρώ. Επίσης, στην περιοχή του κόμβου Καλοχωρίου, ενώ οι αξίες γης κυμαίνονταν το 1998 από 15.000 έως 60.000 ευρώ το στρέμμα, σήμερα βρίσκονται μεταξύ 30.000 και 150.000 ευρώ.

Ρεπορταζ του Φώτη Κουτσαμπάρη στην "Μακεδινία"

Σε χρυσό έχουν μετατραπεί τα οικόπεδα και τα χωράφια στις περιοχές από τις οποίες διέρχεται η Εγνατία οδός, καθώς με τη λειτουργία του αυτοκινητόδρομου η αξία της γης εκτινάχθηκε στα ύψη και ανέβηκε μέχρι και 1.824% μέσα σε μία δεκαετία. Ενδεικτική της αξίας που πήραν τα χωράφια κοντά στην Εγνατία οδό είναι η περίπτωση του κόμβου Βανιάνου, που βρίσκεται σε απόσταση 8 χλμ. από την Ξάνθη, αποτελεί τη δυτική είσοδο στην πόλη και δόθηκε πρόσφατα σε κυκλοφορία. Η περιοχή είναι καθαρά αγροτική αλλά λόγω της κατασκευής της Εγνατίας οδού εκτοξεύτηκαν οι αξίες εκατέρωθεν του δρόμου που συνδέει την Εγνατία με την παλιά εθνική Ξάνθης - Καβάλας. Στην περιοχή του κόμβου Βανιάνου το 1998 η αξία της γης ήταν 500 ευρώ το στρέμμα και σήμερα οι τιμές κυμαίνονται από 3.000 μέχρι 20.000 ευρώ το στρέμμα, δηλαδή είναι 3.900% πάνω. Με την αναπροσαρμογή των αξιών γης του 2009 σε αξίες του 1998 προκύπτει ότι οι αξίες κυμαίνονται από 1.443 έως 9.620 ευρώ ανά στρέμμα. Έτσι, η μεταβολή της αξίας γης, αν υπολογιστεί αντίστοιχα και η αξία των χρημάτων, το 1998 και το 2009 είναι μεταξύ 189% και 1.824%. Η μέση αύξηση των αξιών της γης στο σύνολο του κόμβου Βανιάνου στην Ξάνθη μεταξύ 1998-2009 ανέρχεται στο 798%.

Οι μεταβολές των αξιών γης

Οι μεταβολές της αξίας γης σε 15 περιοχές κόμβων της Εγνατίας οδού, σύμφωνα με την έρευνα του Παρατηρητηρίου, έχουν ως εξής. Περιοχή κόμβου Ευκαρπίας - Γηροκομείου. Οι αξίες στην περιοχή το 1998 κυμαίνονταν από 15.000 έως 60.000 ευρώ ανά στρέμμα. Σήμερα οι αξίες της γης στις πιο απομακρυσμένες περιοχές ξεκινούν από 60.000 και φθάνουν κοντά στον κόμβο στις 200.000 ευρώ ανά στρέμμα. Οι μεταβολές των αξιών μεταξύ 1998-2009 με βάση τις αναπροσαρμοσμένες τιμές κυμαίνονται μεταξύ -20% και 381% ενώ η μέση αύξηση των αξιών γης στο σύνολο του κόμβου ανέρχεται στο 67%. Περιοχή κόμβου Λαγκαδά. Οι αξίες στην περιοχή ενώ το 1998 ήταν στις 1.500-15.000 ευρώ το στρέμμα σήμερα κυμαίνονται από 30.000 έως 70.000 ευρώ το στρέμμα, ενώ αναφέρθηκαν και αξίες μέχρι 200.000 ευρώ. Οι μεταβολές των αξιών μεταξύ 1998-2009 με βάση τις αναπροσαρμοσμένες τιμές κυμαίνονται μεταξύ 11% και 862% ενώ η μέση αύξηση των αξιών γης στο σύνολο του κόμβου ανέρχεται στο 98%. Περιοχή κόμβου Καλοχωρίου. Οι αξίες γης κυμαίνονταν το 1998 από 15.000 έως 60.000 το στρέμμα και σήμερα βρίσκονται μεταξύ 30.000 και 150.000 ευρώ το στρέμμα. Οι μεταβολές των αξιών μεταξύ 1998-2009 με βάση τις αναπροσαρμοσμένες τιμές κυμαίνονται μεταξύ 4% και 157% ενώ η μέση αύξηση των αξιών γης στο σύνολο του κόμβου ανέρχεται στο 16%. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις ζωνών όπου εμφανίζεται μείωση από -4% μέχρι -40%. Περιοχή κόμβου Διαβατών. Οι αξίες γης από 12.000 έως 20.000 σήμερα βρίσκονται μεταξύ 25.000 και 120.000 ευρώ το στρέμμα. Οι μεταβολές των αξιών μεταξύ 1998-2009 με βάση τις αναπροσαρμοσμένες τιμές κυμαίνονται μεταξύ 15% και 121% ενώ η μέση αύξηση των αξιών γης στο σύνολο του κόμβου ανέρχεται στο 116%. Περιοχή κόμβου Βέροιας. Οι αξίες γης από 1.500 έως 7.000 το στρέμμα σήμερα κυμαίνονται μεταξύ 250.000 και 350.000 ευρώ το στρέμμα. Οι μεταβολές των αξιών μεταξύ 1998-2009 με βάση τις αναπροσαρμοσμένες τιμές κυμαίνονται μεταξύ 28% και 434% ενώ η μέση αύξηση των αξιών γης στο σύνολο του κόμβου ανέρχεται στο 326%. Περιοχή ανατολικού κόμβου Γρεβενών. Οι αξίες γης από 1.000 έως 2.400 το στρέμμα το 1998 σήμερα κυμαίνονται μεταξύ 5.000 και 15.000 ευρώ το στρέμμα. Οι μεταβολές των αξιών μεταξύ 1998-2009 με βάση τις αναπροσαρμοσμένες τιμές κυμαίνονται μεταξύ 60% και 381% ενώ η μέση αύξηση των αξιών γης στο σύνολο του κόμβου ανέρχεται στο 179%. Περιοχή κόμβου Καλαμιάς Κοζάνης. Οι αξίες γης από 400 έως 600 το στρέμμα το 1998 σήμερα κυμαίνονται από 2.000 έως 3.000 ευρώ το στρέμμα. Οι μεταβολές των αξιών μεταξύ 1998-2009 με βάση τις αναπροσαρμοσμένες τιμές είναι στο 141%. Περιοχή κόμβου Κοζάνης. Οι αξίες γης από 2.000 έως 12.000 το στρέμμα το 1998 σήμερα κυμαίνονται από 4.000 έως 35.000 ευρώ το στρέμμα. Οι μεταβολές των αξιών μεταξύ 1998-2009 με βάση τις αναπροσαρμοσμένες τιμές κυμαίνονται μεταξύ 40% και 141% ενώ η μέση αύξηση των αξιών γης στο σύνολο του κόμβου ανέρχεται στο 66%. Περιοχή κόμβου Αγίου Σύλλα Καβάλας. Οι αξίες γης από 4.000 το στρέμμα το 1998 σήμερα έφθασαν από 18.000 έως 35.000 ευρώ το στρέμμα. Οι μεταβολές των αξιών μεταξύ 1998-2009 με βάση τις αναπροσαρμοσμένες τιμές κυμαίνονται μεταξύ 116% και 321% ενώ η μέση αύξηση των αξιών γης στο σύνολο του κόμβου ανέρχεται στο 231%.

Περιοχή κόμβου Βανιάνου Ξάνθης. Οι αξίες γης από 500 ευρώ το στρέμμα το 1998 σήμερα κυμαίνονται από 3.000 έως 20.000 ευρώ το στρέμμα. Οι μεταβολές των αξιών μεταξύ 1998-2009 με βάση τις αναπροσαρμοσμένες τιμές κυμαίνονται μεταξύ 189% και 1.824% ενώ η μέση αύξηση των αξιών γης στο σύνολο του κόμβου ανέρχεται στο 798%.

Περιοχή κόμβου Βαφέικων Ξάνθης. Οι αξίες γης από 800 έως 5.000 ευρώ το στρέμμα το 1998 σήμερα κυμαίνονται από 2.000 έως 25.000 ευρώ το στρέμμα. Οι μεταβολές των αξιών μεταξύ 1998-2009 κυμαίνονται μεταξύ 20% και 702% ενώ η μέση αύξηση των αξιών γης στο σύνολο του κόμβου ανέρχεται στο 93%.

Περιοχή κόμβου Ηγουμενίτσας. Οι αξίες γης από 4.000 έως 10.000 ευρώ το στρέμμα το 1998 σήμερα κυμαίνονται από 25.000 έως 120.000 ευρώ το στρέμμα. Οι μεταβολές των αξιών μεταξύ 1998-2009 κυμαίνονται μεταξύ 201% και 1.704% ενώ η μέση αύξηση των αξιών γης στο σύνολο του κόμβου ανέρχεται στο 618%.

Περιοχή κόμβου Λευκής Άμμου Καβάλας. Οι αξίες γης από 2.000 έως 8.000 ευρώ το στρέμμα το 1998 σήμερα βρίσκονται μεταξύ 10.000 και 100.000 ευρώ το στρέμμα. Οι μεταβολές των αξιών μεταξύ 1998-2009 κυμαίνονται μεταξύ 141% και 1.103% ενώ η μέση αύξηση των αξιών γης στο σύνολο του κόμβου ανέρχεται στο 327%.

Περιοχή κόμβου δυτικής Κομοτηνής. Οι αξίες γης από 900 έως 15.000 ευρώ το στρέμμα το 1998 σήμερα βρίσκονται μεταξύ 2.000 και 100.000 ευρώ το στρέμμα. Οι μεταβολές των αξιών μεταξύ 1998-2009 κυμαίνονται μεταξύ -36% και 1.183% ενώ η μέση αύξηση των αξιών γης στο σύνολο του κόμβου ανέρχεται στο 240%.

Περιοχή κόμβου Αλεξανδρούπολης. Οι αξίες γης από 2.000 έως 8.000 ευρώ το στρέμμα το 1998 σήμερα βρίσκονται μεταξύ 23.000 και 40.000 ευρώ το στρέμμα. Οι μεταβολές των αξιών μεταξύ 1998-2009 κυμαίνονται μεταξύ 20% και 742% ενώ η μέση αύξηση των αξιών γης στο σύνολο του κόμβου ανέρχεται στο 392%.

• Η κοινή γνώμη. Το Παρατηρητήριο της Εγνατίας Οδού διεξήγαγε και δημοσκόπηση με τη συμμετοχή 1.030 υπευθύνων επιχειρήσεων στις περιοχές από τις οποίες διέρχεται ο αυτοκινητόδρομος. Στο ερώτημα εάν η Εγνατία οδός συνετέλεσε στην αύξηση της αξίας των ακινήτων, οι 583 (57%) είχαν την άποψη ότι η κατασκευή της Εγνατίας οδού επηρέασε θετικά τις αξίες των ακινήτων, οι 311 (30%) ότι επηρέασε αρνητικά και 138 (13%) απάντησαν ότι δεν γνωρίζουν.

Μεγάλες οι αναπροσαρμογές σε μία δεκαετία

Η μεταβολή της αξίας της γης στην περίοδο της δεκαετίας 1998-2009 μελετήθηκε από το Παρατηρητήριο της Εγνατίας Οδού Α.Ε., το οποίο πραγματοποίησε έρευνα στις περιοχές διέλευσης του δρόμου και συνέταξε έκθεση με τα συμπεράσματα. Σύμφωνα με την έρευνα αυτή, οι μεταβολές στις αξίες γης παρουσιάζουν συνολικά θετικά πρόσημα μεταξύ του 1998 και του 2009 με βάση τις πραγματικές τιμές του 2009 σε όλους τους κόμβους και κυμαίνονται από 15% (στον κόμβο Βαφέικων στην Ξάνθη) μέχρι 3.900% (στον κόμβο Βανιάνου επίσης στην Ξάνθη) ενώ με βάση τις αναπροσαρμοσμένες τιμές του 2009 κυμαίνονται από -44% (παρατηρούνται δηλαδή μειώσεις) έως αύξηση 1.824% στους ίδιους κόμβους αντίστοιχα.

Σημειώνεται ότι στον κόμβο Βαφέικων δεν έγιναν μεγάλες αυξήσεις διότι η πρόσβαση σε κάποιες αγροτικές περιοχές είναι δύσκολη λόγω της ύπαρξης ποταμού που τις διατρέχει.

Οι μέσες μεταβολές των αναπροσαρμοσμένων αξιών γης σε κανέναν κόμβο της Εγνατίας οδού δεν εμφανίζουν αρνητικές τιμές και κυμαίνονται από 16% (στον κόμβο του Καλοχωρίου) μέχρι 798% (στον κόμβο Βανιάνου). Σε δέκα κόμβους οι μέσες μεταβολές αξιών γης υπερβαίνουν το 100%.

Παρά την αναπροσαρμογή των τιμών, σε πέντε κόμβους (Ηγουμενίτσας, Καλαμιάς, Αγίου Σύλλα, Λευκής Άμμου και Βανιάνου) παρατηρούνται ελάχιστες και μέγιστες μεταβολές αξιών μεγαλύτερες του 100%, με τις μέγιστες μεταβολές να ξεπερνούν το 1.000% σε τέσσερις κόμβους (Ηγουμενίτσας, Λευκής Άμμου, Βανιάνου και δυτικής Κομοτηνής). Μειώσεις σε αξίες γης εμφανίζονται σε πέντε κόμβους (Κοζάνης, Καλοχωρίου, Ευκαρπίας, Βαφέικων και δυτικής Κομοτηνής) κυρίως σε περιοχές αγροτικού χαρακτήρα και σε περιπτώσεις με προβληματική πρόσβαση είτε λόγω της κατασκευής της Εγνατίας οδού είτε ιδιαίτερων τοπικών χαρακτηριστικών.

20 σταθμοί εξυπηρέτησης στην Εγνατία οδό

Είκοσι σταθμούς εξυπηρέτησης αυτοκινήτων πρόκειται να αποκτήσει η Εγνατία οδός, καθώς τα σχέδια της εταιρίας είναι για δέκα ζεύγη (από ένα σε κάθε κατεύθυνση), παρότι σήμερα λειτουργεί μερικώς μόνον ένας, στην Κουλούρα, κυρίως ως πρατήριο υγρών καυσίμων. Παράλληλα, προγραμματίστηκε η αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση των υφιστάμενων πάρκινγκ και η ολοκλήρωση των ημιτελών. Οι διερχόμενοι οδηγοί, που σήμερα είναι αναγκασμένοι να βγαίνουν από τον αυτοκινητόδρομο για να γεμίσουν τα ρεζερβουάρ, σε λίγο καιρό θα έχουν την ευκαιρία να χρησιμοποιήσουν σύγχρονους σταθμούς εξυπηρέτησης (ΣΕΑ), ανάλογους των καλύτερων του άξονα ΠΑΘΕ (Αθήνα - Θεσσαλονίκη). Σήμερα λειτουργεί μόνον ένας ΣΕΑ, στην Κουλούρα, ενώ άλλοι τρεις είναι στα σκαριά, καθώς έληξε η προθεσμία υποβολής προσφορών από τους υποψήφιους κατασκευαστές και εκμεταλλευτές τους. Όπως τόνισε ο πρόεδρος της «Εγνατία Οδός ΑΕ», Τάσος Μουρατίδης, «στην Κουλούρα υπάρχει ΣΕΑ, πλην όμως λειτουργεί ως πρατήριο καυσίμων. Σύντομα θα ολοκληρωθούν και θα λειτουργήσουν, όμως, και οι χώροι εστίασης και όλες οι υπόλοιπες υποδομές. Οι επόμενοι τρεις σταθμοί, για τους οποίους ολοκληρώθηκε η διαδικασία υποβολής προσφορών, είναι στο Ελευθεροχώρι Θεσπρωτίας, στο Αρδάνιο Έβρου και στο Σώστη Ροδόπης. Θα έχουν ανάλογα χαρακτηριστικά του ΣΕΑ Κουλούρας, ενώ μέχρι το τέλος του έτους προγραμματίζουμε άλλα τρία ζεύγη ΣΕΑ σε Γιάννενα, Κοζάνη και Καβάλα». Στόχος της εταιρίας είναι να λειτουργεί ένας ΣΕΑ ανά 50 - 60 χιλιόμετρα αυτοκινητοδρόμου, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα για αναψυχή, ξεκούραση και ανεφοδιασμό των διερχόμενων οδηγών. «Ο στόχος μας είναι να κατασκευαστούν και να λειτουργήσουν τουλάχιστον δέκα ζεύγη ΣΕΑ σε όλη την Εγνατία», επισήμανε ο κ. Μουρατίδης.
Πάρκινγκ
Λύση όμως έχει σχεδιάσει η εταιρία και για ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που εμφάνιζε ο αυτοκινητόδρομος, τα πάρκινγκ. Εκτός του μικρού αριθμού τους, ακόμη και τα υπάρχοντα μοιάζουν με ανοίγματα (ξέφωτα) στη μέση του πουθενά, χωρίς να προσφέρουν στοιχειώδεις εξυπηρετήσεις ακόμη και για ολιγόλεπτες στάσεις. Το πρόβλημα έχει αναγνωρίσει η διοίκηση της εταιρίας και ήδη, σύμφωνα με τον κ. Μουρατίδη, έχει προγραμματιστεί η αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση των υφιστάμενων χώρων στάθμευσης και η ολοκλήρωση των ημιτελών. «Μείναμε πίσω στην αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση των πάρκινγκ. Η εικόνα τους δεν είναι η επιθυμητή. Γι' αυτό θα προχωρήσουμε σε φυτεύσεις και στη δημιουργία αξιοπρεπών χώρων υγιεινής, ώστε οι πολίτες να μπορούν να τα επισκέπτονται και να μένουν ικανοποιημένοι», τόνισε ο κ. Μουρατίδης. Μάλιστα, σε μια προσπάθεια για βελτιωμένους χώρους στάθμευσης, η εταιρία αναμένεται να δώσει κίνητρα στους παραχωρησιούχους των ΣΕΑ, ώστε να μπορούν να εγκαταστήσουν κάποιες εξυπηρετήσεις σε γειτονικά πάρκινγκ, προσφέροντας έτσι περισσότερα από ένα χώρο... ανάγκης. «Στόχος είναι να δημιουργηθούν μικρές καντίνες, με αισθητική και ποιότητα, ώστε οι πολίτες να μπορούν πρόχειρα να πιουν έναν καφέ, να καθίσουν κάπου, να φάνε πρόχειρα», υπογράμμισε ο κ. Μουρατίδης.
ΤΑΣΟΣ ΤΑΣΙΟΥΛΑΣ «Αγγελιοφόρος»

Οι ψαράδες έκλεβαν χαλκό. Κλοπές και στην επαρχία Λαγκαδά

Έκαναν πως ψάρευαν για να ξεφύγουν από τους αστυνομικούς δύο Ουζμπέκοι που συνελήφθησαν για κλοπή μεγάλης ποσότητας καλωδίων χαλκού του ΟΣΕ στο Άδενδρο Θεσσαλονίκης.Οι αλλοδαποί, ηλικίας 25 και 56 χρονών, που μόλις είχαν κλέψει καλώδια χαλκού αξίας 5.000 ευρώ από τις σιδηροδρομικές γραμμές, πάγωσαν στη θέα των αστυνομικών που τους αναζητούσαν. Βλέποντας πως δεν προλάβαιναν να διαφύγουν, οι δράστες αποφάσισαν να αφήσουν τα κλοπιμαία από τα χέρια τους και, καθώς βρίσκονταν μπροστά σε ένα αρδευτικό κανάλι, άρχισαν να προσποιούνται πως ψάρευαν, για να μην κινήσουν τις υποψίες των αστυνομικών που, όπως έγινε γνωστό, κλήθηκαν από υπάλληλο του ΟΣΕ ο οποίος αντιλήφθηκε αμέσως την κλοπή. Η ζημία για τον ΟΣΕ εκτιμάται πως φτάνει τις 5.000 ευρώ, σύμφωνα με την αστυνομία. Τέτοιου είδους κλοπές, στις οποίες οφείλονται πολλές φορές οι καθυστερήσεις των δρομολογίων, προβληματίζουν ιδιαίτερα τη διοίκηση του οργανισμού, αφού τα χιλιόμετρα καλωδίων που κάνουν φτερά κάθε χρόνο έχουν τεράστιο οικονομικό κόστος και εγκυμονούν σοβαρό κίνδυνο για την ασφάλεια των μετακινήσεων.

Αύξηση στις κλοπές

Έξαρση στις κλοπές καλωδίων χαλκού είχε σημειωθεί το καλοκαίρι του 2008. Την επόμενη χρονιά τα περιστατικά μειώθηκαν σημαντικά, καθώς η οικονομική κρίση έριξε σημαντικά την τιμή του χαλκού στη μαύρη αγορά. Το παράνομο εμπόριο χαλκού είναι και πάλι επικερδές, μιας και η τιμή του έχει ανέβει τους τελευταίους μήνες. Είναι χαρακτηριστικό πως, παρότι τους χειμερινούς μήνες σημειώθηκαν ελάχιστες κλοπές, με εξαίρεση την αφαίρεση μεγάλης ποσότητας καλωδίων χαλκού από εργοτάξιο τεχνικής εταιρείας στην Πέλλα, η αξία των οποίων έφτανε τις 40.000 ευρώ, το τελευταίο τετράμηνο τα περιστατικά αυξήθηκαν σημαντικά. Τον Απρίλιο, 1.300 κιλά καλωδίων χαλκού κλάπηκαν από εργοτάξιο που βρίσκεται στο Κορδελιό από ομάδα τεσσάρων κακοποιών, ενώ τον επόμενο μήνα σημειώθηκαν κλοπές στη Φλώρινα και τη Δράμα. Στην πρώτη περίπτωση, τέσσερις κλέφτες αφαίρεσαν καλώδια του ΟΤΕ αξίας 500 ευρώ, ενώ περισσότερα από 1.000 μέτρα καλωδίων άρπαξαν άγνωστοι από δύο αντλιοστάσια σε αγροτική περιοχή της Δράμας. Στις αρχές του καλοκαιριού, δύο νεαροί αφαίρεσαν περισσότερα από 400 κιλά χαλκού από τον ΑΗΣ Πτολεμαΐδας, ενώ τον προηγούμενο μήνα δύο αλλοδαποί άρπαξαν 500 μέτρα καλωδίων ηλεκτροδότησης στον κόμβο του Βαγιοχωρίου και άλλα 108 μέτρα καλωδίων από αντλιοστάσια που βρίσκονται στον Λαγκαδά και το Καβαλάρι.

Της Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου «Μακεδονια»

Τα δάκρε τη Παναΐας» και τα πολυάριθμα «παιδιά» της

«Σήμερα ζούμε ένα κορυφαίο θρησκευτικό και ιστορικό γεγονός. Σήμερα σταματούν «τα δάκρε τη Παναΐας», καθώς υποδέχεται εδώ πολυάριθμα τα παιδιά της». Ο Οικουμενικός Πατριάρχης, Βαρθολομαίος, λυγίζει από τη συγκίνηση. Μόλις έχει ολοκληρωθεί η πρώτη λειτουργία στο μοναστήρι της Παναγίας, στο όρος Μελά, μετά τον ξεριζωμό του 1922, ανήμερα το Δεκαπενταύγουστο. Μία γυναίκα κλαίει με λυγμούς. Δεν έχει ποντιακή καταγωγή, λέει. Ηρθε για να ζήσει μία στιγμή Ιστορίας μαζί με περίπου 500 προσκυνητές, που από τις επτά το πρωί ανέβηκαν το μονοπάτι που οδηγεί στο μοναστήρι, έχοντας στα δεξιά τους να ρέει ορμητικά τον ποταμό Πυξίτη και στα αριστερά τους τα αιωνόβια δέντρα να συμπάσχουν τον οδοιπόρο ρίχνοντάς πάνω του τη σκιά τους. Στους πρόποδες του όρους Μελά παραμένουν άλλοι 3.000. Η χωροταξία του μοναστηριού επιτρέπει την παρουσία μόνο περίπου 500 ατόμων στη Θεία Λειτουργία. Δύο γιγαντοοθόνες που στήθηκαν εκεί αναλαμβάνουν να εκμηδενίσουν την απόσταση από το μοναστήρι, μεταδίδοντας σε απευθείας μετάδοση την τελετή. Από το σημείο εκείνο, μικρά λεωφορεία αναλαμβάνουν να μεταφέρουν εκείνους που φέρουν την κάρτα εισόδου μέχρι το μονοπάτι. Το βουνό δεν κάνει διακρίσεις. «Επίσημοι» και μη βαδίζουν το μονοπάτι που άλλοτε «αγριεύει» και άλλοτε διευκολύνει το πέρασμα. Στα μισά της διαδρομής, ένας Τούρκος ντυμένος με την παραδοσιακή στολή των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής του Πόντου παίζει τη λύρα του, υποδεχόμενος με το αζημίωτο τους «συμπατριώτες» του. Κάποιοι κοντοστέκονται και χορεύουν, κάποιοι άλλοι αναλογίζονται την κοινή παράδοση των δύο λαών. Το τι είναι «δικό τους» ή «δικό μας» είναι δυσδιάκριτο πια…

«Σημάδια…»

Η παρουσία της Αστυνομίας σε όλη τη διαδρομή έντονη, περισσότερο ενισχυτική προς την ευταξία και ίσως και φιλική στα καραβάνια των προσκυνητών, εκφράζοντας με αυτόν τον τρόπο την πολιτική των τοπικών αρχών και –σίγουρα- της τουρκικής κυβέρνησης, που κάνει ανοίγματα στις μη μουσουλμανικές κοινότητες, θέλοντας να σβήσει τις αναφορές σε ευρωπαϊκές και αμερικανικές εκθέσεις για την παραβίαση των θρησκευτικών δικαιωμάτων στη χώρα. Μετά από 20 λεπτά πεζοπορίας στο εντυπωσιακό αλπικό τοπίο των βουνών του Πόντου, το μοναστήρι ξεπροβάλλει «σκαρφαλωμένο» στα βράχια, μισοκρυμμένο από τα σύννεφα που έχουν κάτσει στην κορυφή του όρους Μελά. Το μοναστήρι πήρε με τα χρόνια την ονομασία Σουμελά από την έκφραση «η Παναγία που βρίσκεται συ Μελά (στο βουνό Μελά)». Κάποιοι βιάζονται να ανέβουν τα περίπου 80 απότομα σκαλιά που οδηγούν στην πύλη του μοναστηριού και μετά να κατέβουν τα -επίσης απότομα- 54 σκαλοπάτια που χωρίζουν την απόσταση από το προαύλιο όπου θα τελεστεί η λειτουργία. Τα σύννεφα φεύγουν και βγαίνει ήλιος και λίγο αργότερα, κατά την είσοδο του Οικουμενικού Πατριάρχη στο χώρο της τελετής, φυσά ένα δροσερό αεράκι. Ορισμένοι -που έχουν ξεκινήσει τα χαράματα με καταιγίδα από την Τραπεζούντα- ερμηνεύουν την εύνοια του καιρού ως «σημάδι» της Παναγίας. Ισως εισακούστηκαν και οι προσευχές του μητροπολίτη Νεαπόλεως, Βαρνάβα. «Για τη Χάρη σου γίνονται όλα, Παναγία μας…», έλεγε την προηγουμένη. Μαζί με το μητροπολίτη Δράμας, Παύλο, βρίσκονται από τα χαράματα στο μοναστήρι προσπαθώντας να ρυθμίσουν όλες τις λεπτομέρειες. Ακόμη και στη διάρκεια της λειτουργίας τα μάτια τους διερευνούν το χώρο για να βεβαιωθούν ότι όλα θα πάνε καλά.

«Γέφυρα» εμπιστοσύνης

Λίγα λεπτά πριν από τις 10 το πρωί μπαίνει στο μοναστήρι και ο κ. Βαρθολομαίος. Κοντοστέκεται αναλογιζόμενος – ίσως- εκείνο που περιέγραφε αργότερα σε προσκυνητές. Το γεγονός ότι είχε επισκεφτεί για πρώτη φορά το μοναστήρι ως αρχιμανδρίτης και κάποιες δεκαετίες αργότερα θα ερχόταν να λειτουργήσει για πρώτη φορά ως Πατριάρχης, στην πρώτη λειτουργία που τελείται στο χώρο μετά τον ξεριζωμό των κατοίκων της περιοχής που γέμιζαν της ημέρα της γιορτής της Παναγίας ασφυκτικά το χώρο πριν από 87 χρόνια. «Εργο Θεού» χαρακτηρίζει ο ίδιος το γεγονός ότι η ιστορία θα καταγράψει εκείνον ως τον πρώτο Πατριάρχη, που στους 16 αιώνες της παρουσίας του μοναστηρίου, θα λειτουργήσει το μοναστήρι. «Αξιος, άξιος», φωνάζουν οι πιστοί, ενώ εκείνος στο λόγο του μνημονεύει τους προκατόχους του που δεν έζησαν αυτήν τη μυστηριακή εμπειρία. «Ας είναι η Παναγία η Σουμελιώτισσα, η Αθηνιώτισσα Παναγία, η Παναγία του Ευαγγελιστού Λουκά, η Κυρία του Πόντου, εγγυήτρια καλυτέρων ημερών διά τους δύο λαούς, οι οποίοι συναντώνται σήμερον εις το εδώ εορτάζον πανίερον σέβασμά της! «Εκεί ατέν προσκύναναν Χριστιανοί και Τούρκοι». Το προσκύνημά μας αυτό ας είναι μία επί πλέον γέφυρα επικοινωνίας και εμπιστοσύνης ανάμεσα εις τους δύο λαούς», στέλνει, αργότερα, μήνυμα απαριθμώντας τους Οθωμανούς σουλτάνους που «αγάπησαν, υποστήριξαν και ενίσχυσαν το μοναστήρι και τους μοναχούς».

Η στιγμή που περνά και δε χάνεται…

Τηλεοπτικά συνεργεία από όλο τον κόσμο καταγράφουν την τελετή. Παίρνουν συνεντεύξεις από προσκυνητές από την Ελλάδα και τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης, τους ρωτούν τι σημαίνει για εκείνους η παρουσία τους στην ιστορική αυτήν τελετή και αν βρήκαν τα χωριά και τα σπίτια που άφησαν οι πρόγονοί τους. Δεν τους ρωτούν (γιατί αγνοούν ενδεχομένως), γιατί αρκετοί από τους παρισταμένους ποντιακής καταγωγής, αν και γνωρίζονται, δε μιλούν μεταξύ τους ή γιατί κάποιοι πολιτικοί παίρνουν πόζα στο φακό με «φόντο» πίσω τους τον Πατριάρχη να τελεί την λειτουργία. Ολα αυτά, άλλωστε, μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα, όταν ο κ. Βαρθολομαίος λαμβάνει ως δώρο από τα χέρια του μητροπολίτη Δράμας την ποδιά που υφάνθηκε πριν από 100 χρόνια στον Πόντο και διαβεβαιώνει ότι θα φυλαχτεί μαζί με τα άλλα κειμήλια της Ορθοδοξίας στο Φανάρι. «Σβήνουν» τα ανθρώπινα πάθη, το λεπτό που μεσολαβεί πριν από την έναρξη της λειτουργίας, όταν η σιωπή αναλαμβάνει να γράψει -πριν από τους ιστορικούς- την Ιστορία. Παραμερίζουν οι διχόνοιες στη θέα του 81χρόνου Γιώργου Σαλαφοντίδη, που με το μπαστούνι του ανέβηκε στο βουνό, κατέβηκε τα απότομα σκαλοπάτια και στάθηκε όρθιος σ' όλη τη διάρκεια της λειτουργίας. «Ηρθα να δω τα μέρη του πατέρα μου. Στο χωριό του δεν πήγα. Δεν πειράζει. Ας είναι καλά η Παναγία που με αξίωσε να είμαι σήμερα εδώ», λέει. «Δε στενοχωρήθηκες που δε βρήκες το σπίτι του πατέρα σου;», τον ρωτάμε. «Καθόλου. Ο,τι ήταν να δω, το είδα…».

Αναζητώντας τις ρίζες τους

Τα «40ρια» που καταγράφει σε βαθμούς Κελσίου ο καιρός και η υγρασία του Εύξεινου Πόντου, που φτάνει και ξεπερνά το 95%, συνοδεύουν όλες τις μέρες τους προσκυνητές που βρέθηκαν στον Πόντο. Αγόγγυστα ακολουθούν το πρόγραμμα της εκδρομής σε Τραπεζούντα, Κερασούντα, Τρίπολη, Κοτύωρα. «Βρέχει κόλλα», σχολιάζει κάποιος και δεν απέχει από την πραγματικότητα, όταν νιώθεις το δέρμα, από την υγρασία, να κολλά με το κόκαλο. Η Σοφία Παπαγεωργίου κατεβαίνει από το όρος Μελά κρατώντας λίγα λουλούδια που έκοψε από τις πλαγιές. Η προγιαγιά της, η Κατίνα, μας λέει, που πέθανε 110 χρόνων, είχε κοινωνήσει τελευταία φορά πριν φύγει από τον Πόντο στην Παναγία Σουμελά. Η ίδια, λίγη ώρα νωρίτερα, θα κοινωνούσε την πρώτη φορά που θα γινόταν λειτουργία, από τότε, στο μοναστήρι. «Η Παναγία μάς αξίωσε να το ζήσουμε αυτό. Τα λουλούδια τα πάω στον τάφο της…», μας λέει. Ο Τάσος Κτενάς ήρθε για το προσκύνημα από τη Μελβούρνη της Αυστραλίας. «Δε γινόταν να λείψουμε σήμερα. Μόλις το μάθαμε, βγάλαμε αμέσως τα εισιτήρια. Είχαμε λόγο, καθώς η σύζυγός μου, Μαρία, κατάγεται από τη Ματσούκα (την πόλη που ανήκει, διοικητικά, το μοναστήρι Παναγία Σουμελά). Πήγαμε και βρήκαμε -με τη βοήθεια των τοπικών αρχών που άνοιξαν τα αρχεία τους- και το σπίτι και το μαγαζί που είχε ο πατέρας της. Τότε ήταν μπακάλικο, σήμερα είναι φούρνος. Κλάψαμε και γελάσαμε μαζί με τους νυν ιδιοκτήτες που μας υποδέχτηκαν θερμά», διηγείται. Η Καταρίνα Καρυπίδου, σουηδικής καταγωγής, συνόδευσε από τη Δράμα τον ελληνικής καταγωγής σύζυγό της στην αναζήτηση των ριζών του. «Ζούμε 46 χρόνια μαζί και αισθάνομαι Ποντιο-σουηδέζα! Οι Πόντιοι κρύβουν μεγάλη δύναμη και αυτό φαίνεται από τον τρόπο που κράτησαν τις παραδόσεις τους και τις μετέδωσαν στα παιδιά τους. Η σημερινή μέρα είναι η μεγαλύτερη στη ζωή μας», μας λέει. Δίπλα της η Ολγα Κατσαγιάννη, από τη Νεάπολη Θεσσαλονίκης, συγκινημένη μιλά για την εμπειρία της στον Πόντο. «Μεγαλώσαμε με αυτές τις διηγήσεις. Αυτά που είδαμε, όμως, ξεπέρασαν τη φαντασία μας. Ευχαριστούμε τη Παναγία που μας βοήθησε να τα ζήσουμε».

Η «άλλη πλευρά»

Η «άλλη» πλευρά δεν κρύβει τον ενθουσιασμό της για τα γκρουπ των τουριστών που φτάνουν στα Κοτύωρα για να επισκεφτούν εκκλησίες που έχουν σήμερα άλλες χρήσεις. Ο Ριζάι και η σύζυγός του, Αϊσέ, σταματούν τον 81χρονο Γιώργο Σαλαφοντίδη και του πιάνουν κουβέντα. Ο κ. Γιώργος, που μιλάει τουρκικά, εκτελεί χρέη μεταφραστή. «Μας αρέσει που έρχονται Ελληνες εδώ. Οι παππούδες μας μας μιλούσαν για τους Ελληνες που ζούσαν εδώ και για τα έθιμά τους. Μακάρι να ερχόμασταν και εμείς τόσο συχνά στην Ελλάδα», μας λέει ο Ριζάι. «Αγαπάμε τους Ελληνες», συμπληρώνει η Αϊσέ. Εξω από το ναό του Αγίου Νικολάου, στην Κερασούντα, διακριτικά συνοδεύουν τους εκδρομείς αστυνομικοί. Ενας από αυτούς, ο Σεΐντάν, αρχίζει να μιλά ποντιακά. Συνεννοούνται άψογα. Αγκαλιάζονται και φωτογραφίζονται. «Δεν ξέρω από πού προέρχεται αυτή η γλώσσα, αλλά μου την έμαθε η γιαγιά μου από την Τραπεζούντα. Χειροκροτώ το γεγονός ότι αυτοί οι άνθρωποι έρχονται εδώ για να δουν πού έζησαν οι προγονοί τους», δηλώνει και ποζάρει στο φακό.

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΣΟΦΙΑ ΠΑΚΑΛΙΔΟΥ

Οι ειδήσεις με μια ματιά

 Σε εξέλιξη η πυρκαγιά στα Κύθηρα
 Συλλαλητήρια κατά της επίσκεψης Νετανιάχου
 Στους 41 θα σκαρφαλώσει σήμερα ο υδράργυρος
 Έπεσε από μπαλκόνι τετάρτου ορόφου
 Στο νοσοκομείο 36χρονος που έκανε ελεύθερη πτώση από βράχο των Μετεώρων
 Και δεύτερη ληστεία με απειλητικό σημείωμα στη Λάρισα
 ΥΠΕΚΑ: Κατάλληλες για κολύμπι οι ακτές που ελέγχθηκαν τον Ιούλιο
 Yπ. Περιβάλλοντος: Καμία άμεση υποχρέωση από την απόφαση για κτηματογράφηση
 Οκτώ συλλήψεις στον Άγιο Παντελεήμονα
 Δύο νεκροί από φωτιά σε διαμέρισμα στη Θεσσαλονίκη
 Με τη σκουπιδιάρα το έσκασε κρατούμενος
 Στον Πετρέους ελληνική αντιπροσωπεία
 Υπό μερικό έλεγχο οι φωτιές σε Μυτιλήνη και Ηλεία
 Αναγκαστική προσγείωση ελικοπτέρου Χιούι στο Βόλο
 Άγνωστοι διέρρηξαν τη ΔΕΗ Χαλανδρίου
 Βρέθηκε καλάσνικοφ σε σακούλα σκουπιδιών στα Χανιά
 Απόδραση κρατουμένου από τις φυλακές Κορυδαλλού
 Πέθανε ο πραξικοπηματίας Δημ. Ιωαννίδης
 Αλλαγές στα δρομολόγια των τρένων την Τετάρτη
 «Σήκωσαν» ΑΤΜ από σούπερ μάρκετ στη Βέροια
 Λήστεψαν τις εισπράξεις από το φαράγγι της Σαμαριάς
 Τρία άτομα έπεσαν σε χαράδρα με το τρακτέρ τους στην Νεμέα
 Δύο σοβαρά τραυματίες σε πανηγύρι στο Κιάτο Έπεσε το δέντρο στο κεφάλι τους
 Ληστεία σε υποκατάστημα τράπεζας στη Ρόδο

Στην Κομισιόν το θέμα της δολοφονίας στην Αλβανία

«Στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το θέμα της δολοφονικής επίθεσης

σε μέλος της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας στην Αλβανία».

Γραπτή ερώτηση προς την Κομισιόν

του Ευρωβουλευτή της Ν.Δ. κ. Γ. Κουμουτσάκου

Την απαράδεκτη δολοφονική επίθεση εναντίον μέλους της Ελληνικής Εθνικής  Μειονότητας της Αλβανίας από ομάδα Αλβανών πολιτών στην περιοχή της  Χειμάρρας, έθεσε με γραπτή ερώτηση προς την Επιτροπή και το Συμβούλιο ο  Ευρωβουλευτής της ΝΔ κ. Γιώργος Κουμουτσάκος. Με αφορμή το τραγικό αυτό γεγονός που δημιουργεί έντονη ανησυχία και  προβληματισμό και ενόψει της σύνταξης της Έκθεσης Προόδου για την ευρωπαϊκή  προοπτική της Αλβανίας, ο Έλληνας Ευρωβουλευτής ρωτάει την Ευρωπαϊκή  Επιτροπή και το Συμβούλιο της Ε.Ε.:

• Πρώτον, εάν έχουν ζητήσει πλήρη ενημέρωση από την αλβανική κυβέρνηση για το απαράδεκτο αυτό γεγονός, τονίζοντας την ανάγκη να  συλληφθούν και να τιμωρηθούν σύμφωνα με το νόμο οι ένοχοι.

• Δεύτερον, εάν έχουν προβεί στα απαραίτητα διαβήματα προκειμένου να τονιστεί στην αλβανική κυβέρνηση ότι τέτοια γεγονότα, που απροκάλυπτα παραβιάζουν την ανάγκη σεβασμού των ατομικών και μειονοτικών δικαιωμάτων, έχουν ιδιαίτερα αρνητικό αντίκτυπο για την πορεία της ευρωπαϊκής προοπτικής της Αλβανίας.

• Τρίτον, εάν το απαράδεκτο αυτό γεγονός θα καταγραφεί με τη δέουσα βαρύτητα στην επικείμενη Έκθεση Προόδου της Ε.Ε. για την Αλβανία.

ΟΝΝΕΔ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ

Πρωτοσέλιδα εφημερίδων Θεσσαλονίκης.

Παραδόθηκε ο δράστης της δολοφονίας του ομογενή από τη Χιμάρα

Παραδόθηκε στην αστυνομία ο οδηγός του αυτοκινήτου που σκότωσε τον 35χρονο ομογενή Αριστοτέλη Γκούμα στη Χιμάρα της Αλβανίας.Σύμφωνα με όσα μεταδίδει το αλβανικό πρακτορείο ειδήσεων ΑΤΑ, επικαλούμενο επίσημες αστυνομικές πηγές, ο Ιλίρ Μούκα δήλωσε στους αστυνομικούς ότι παραδόθηκε προκειμένου να αντιμετωπίσει τις κατηγορίες που τού αποδίδονται σε σχέση με τη δολοφονία του Αριστοτέλη Γκούμα, την περασμένη Πέμπτη. Εξάλλου, την αναδιάταξη των αστυνομικών σωμάτων, με γνώμονα την αναλογική εκπροσώπηση της ελληνικής μειονότητας στις τάξεις της αστυνομίας, βάσει και των όσων ισχύουν από τις διεθνείς συνθήκες, ζήτησε ο επικεφαλής του Κόμματος Ένωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΚΕΑΔ), Βαγγέλης Ντούλε.Σύμφωνα με όσα μετέδωσε ο τηλεοπτικός σταθμός "News 24", ο κ. Ντούλε ανακοίνωσε -μεταξύ άλλων- ότι οι Έλληνες μειονοτικοί υπάλληλοι στην Τοπική Αυτοδιοίκηση θα προβούν, σήμερα το πρωί σε στάση εργασίας, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη δολοφονία του Αριστοτέλη Γκούμα.Όπως μετέδωσε, εξάλλου, το αλβανικό πρακτορείο ειδήσεων ΑΤΑ, ο κ. Ντούλε εξέφρασε την ικανοποίησή του για την καταδίκη της εγκληματικής αυτής ενέργειας από τον πρωθυπουργό της Αλβανίας, Σαλί Μπερίσα.Για σοβαρό έγκλημα, για το οποίο η δικαιοσύνη θα πρέπει να ενεργήσει γρήγορα, έκανε λόγο η βουλευτής του Σοσιαλιστικού Κόμματος Αλβανίας (αξιωματική αντιπολίτευση), Ερμονέλα Φέλαϊ, σχολιάζοντας τη δολοφονία του Έλληνα ομογενούς στη Χειμάρρα.Η κ. Φέλαϊ απέδωσε το έγκλημα στο γενικότερο κλίμα ανασφάλειας που επικρατεί στην Αλβανία και κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι δεν είναι σε θέση να ελέγξει όλη την επικράτεια και έχει παραδώσει τη χώρα στα χέρια των εγκληματιών.Αντίδραση για τη δολοφονία του Αριστοτέλη Γκούμα υπήρξε και από το Σοσιαλιστικό Κίνημα Ολοκλήρωσης, το κόμμα υπό τον Ιλίρ Μέτα, που μετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό.Σύμφωνα με τον τηλεοπτικό σταθμό "News 24", το κόμμα αυτό, μέσω του Γενικού Γραμματέα του, Λουάν Ράμα, έκανε λόγο για μια καταδικαστέα πράξη και κάλεσε τους κατοίκους της Χιμάρρας να συνεργαστούν με τις αρμόδιες αρχές, προκειμένου να διαλευκανθεί πλήρως η υπόθεση και οι δράστες να οδηγηθούν στη δικαιοσύνη και να τιμωρηθούν με όλη την αυστηρότητα του νόμου.Επίσης, ο Λουάν Ράμα κάλεσε την αστυνομία να ενημερώσει πλήρως και με ακρίβεια το κοινό για το περιστατικό και τα αίτια που το προκάλεσαν.

epirusgate

Ιστορικές στιγμές έζησε ο Πόντος. Κατάνυξη στην Παναγία Σουμελά

 Ως κορυφαίο θρησκευτικό και ιστορικό γεγονός χαρακτήρισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, κ. Βαρθολομαίος, τη χθεσινή πατριαρχική Θεία Λειτουργία που έγινε ύστερα από 88 χρόνια στο ιστορικό μοναστήρι του ποντιακού Ελληνισμού, την Παναγία Σουμελά, στον Πόντο. Ο Πατριάρχης τέλεσε τη λειτουργία που κράτησε πάνω από 3 ώρες, μέσα σε ατμόσφαιρα ευλάβειας και συγκίνησης, πλαισιωμένος από ιεράρχες της ελληνικής Εκκλησίας καθώς και της ρωσικής ορθόδοξης Εκκλησίας, αλλά και από ιερείς από την Ουκρανία, το Καζακστάν, τη Λιθουανία κ.λπ., ενώ παραβρέθηκε σημαντικός αριθμός βουλευτών από την Ελλάδα και τη Ρωσία. Στους Έλληνες βουλευτές περιλαμβάνονταν ο Μ. Τιμοσίδης,

 ο Γ. Αμοιρίδης από το ΠΑΣΟΚ και οι Στ. Κωνσταντινίδης, Μ. Χαρακόπουλος, Η. Θεοδωρίδης, Γ. Κασαπίδης, Σ. Κεδίκογλου, Π. Νεράντζης από τη ΝΔ καθώς και οι πρώην βουλευτές Α. Τζιτζικώστας, Ε. Χαϊτίδης, Στ. Παπαθεμελής, Α. Λυκουρέζος κ.ά. Εντυπωσιακή, όπως και τα προηγούμενα χρόνια, ήταν η παρουσία του Ελληνοπόντιου βουλευτή της ρωσικής Δούμα και προέδρου της Ε’ Περιφέρειας του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού, Ιβάν Σαββίδη, τον οποίο συνόδευαν άλλοι τέσσερις Ρώσοι βουλευτές, κληρικοί της ρωσικής Εκκλησίας, ποντιακής καταγωγής, αλλά και περί τα 500 άτομα που έφτασαν από τη Ρωσία και άλλες χώρες της Πρώην Σοβιετικής Ενωσης.  Παραβρέθηκε, επίσης, ο πρέσβης της Ελλάδας στην Αγκυρα και οι επικεφαλής των δύο Ποντιακών Ομοσπονδιών Γ. Παρχαρίδης και Χ. Αποστολίδης. Δείχνοντας έμπρακτα την αλλαγή του κλίματος και τη βελτίωση των σχέσεων του Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης με αυτό της Μόσχας, το οποίο χαιρέτισε ιδιαίτερα την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να δώσει άδεια για τη λειτουργία στην Παναγία Σουμελά, ο κ. Βαρθολομαίος έστειλε τις ευχές του στον Πατριάρχη Μόσχας, κ. Κύριλλο, και τον κάλεσε να έρθει τα επόμενα χρόνια στην Παναγία Σουμελά, ώστε να λειτουργήσουν μαζί την ημέρα της Παναγίας.

Ειδικές άδειες

Το σημαντικό γεγονός της Θείας Λειτουργίας παρακολούθησαν χθες στο εσωτερικό του μοναστηριού λιγότερα από 500 άτομα, όσους επέτρεψαν οι τουρκικές αρχές να κινηθούν προς το μοναστήρι και να εισέλθουν με ειδικές άδειες σε αυτό. Από τα χιλιάδες άτομα που έφτασαν στην Τραπεζούντα από την Ελλάδα, τη Ρωσία και άλλες χώρες, μπόρεσε να φτάσει στην αρχή του φαραγγιού του όρους Μελά μόνο ένας αριθμός που παρακολούθησε την τελετή από γιγάντιες οθόνες που είχαν στηθεί.

Αρκετοί ήταν αυτοί που έμειναν στην Τραπεζούντα για να επισκεφτούν αργότερα το μοναστήρι και να προσκυνήσουν. Σύμφωνα με στοιχεία των ποντιακών οργανώσεων, οι προσκυνητές που έφτασαν τελικά στον Πόντο και στην Τραπεζούντα υπολογίζονται σε 6.000-7.000 άτομα, ενώ οι Τούρκοι από την πλευρά τους έκαναν λόγο για 3.000-4.000 άτομα. Ο επικεφαλής της ρωσικής Εκκλησίας, επίσκοπος Ποντόλσκ, κ. Τύχων, στο μήνυμά του μετέφερε τον χαιρετισμό του Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσιών, κ. Κύριλλου, και εξέφρασε την ικανοποίηση της ρωσικής Εκκλησίας για το ότι δόθηκε άδεια από τις τουρκικές αρχές να λειτουργεί μία φορά τον χρόνο η Παναγία Σουμελά.

 Ο μητροπολίτης Δράμας, κ. Παύλος, ο οποίος είναι ηγούμενος της Παναγίας Σουμελά στο Βέρμιο, δώρισε στον κ. Βαρθολομαίο ένα τμήμα ποντιακής γυναικείας φορεσιάς και συγκεκριμένα μία ποδιά, η οποία υφάνθηκε σε αργαλειό της Τραπεζούντας πριν από το 1900, έφυγε το 1918 για την Ελλάδα και επιστρέφει, όπως είπε, εκεί όπου ανήκει. Συγκινημένος ο κ. Βαρθολομαίος παρέλαβε το δώρο, για το οποίο είπε πως δεν είναι ένα απλό δώρο αλλά ένα ιερό κειμήλιο το οποίο θα μεταφερθεί στο σκευοφυλάκιο του Οικουμενικού Πατριαρχείου.  Αμέσως μετά ένας Πόντιος λυράρης που έπαιζε κεμεντζέ ερμήνευσε ένα τραγούδι για την Παναγία και ο κ. Παύλος τον συνόδευσε, προτρέποντας και τους πιστούς να κάνουν το ίδιο, μέσα σε κλίμα βαθιάς συγκίνησης.

Το σώμα στο Βέρμιο...

Η ψυχή στην Τραπεζούντα

Με το βλέμμα και την καρδιά στραμμένα στην Τραπεζούντα, εκεί όπου τελέστηκε για πρώτη φορά ύστερα από 88 χρόνια Πατριαρχική Θεία Λειτουργία στο ιστορικό Μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά, χιλιάδες Πόντιοι από όλα τα μέρη της χώρας ανηφόρισαν χθες στην Καστανιά Βερμίου, στο καινούργιο Μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά. Ο υφυπουργός Υποδομών Γιάννης Μαγκριώτης, ο οποίος εκπροσώπησε την κυβέρνηση, σχολίασε ότι η Λειτουργία που τελέστηκε στην Τραπεζούντα «απελευθερώνει δυνάμεις συνεργασίας και ειρήνης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας», ενώ αναφέρθηκε στη γιορτή της Παναγίας, λέγοντας πως υπήρξε πάντοτε η παρηγορήτρα στις δύσκολες στιγμές.

Στη Μονή του Βερμίου παρών ήταν ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ Γ. Καρατζαφέρης, ενώ τη ΝΔ εκπροσώπησε ο βουλευτής Ημαθίας Μιχάλης Χαλκίδης. Στις εκδηλώσεις στο Βέρμιο παραβρέθηκαν επίσης ο βουλευτής της ΝΔ και υποψήφιος δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κώστας Γκιουλέκας, ο νομάρχης Θεσσαλονίκης Παναγιώτης Ψωμιάδης, εμφανώς εκνευρισμένος μετά το μήνυμα που πήρε να μη μεταβεί στην Τραπεζούντα, εκπρόσωποι των τοπικών αρχών κ.ά. Μετά τη Θεία Λειτουργία, στην οποία χοροστάτησε ο μητροπολίτης Βέροιας, Ναούσης και Καμπανίας κ.κ. Παντελεήμονας, το Ιδρυμα «Παναγία Σουμελά» απένειμε την καθιερωμένη υποτροφία στη μνήμη των 21 μαθητών του Λυκείου Μακρυχωρίου που έχασαν τη ζωή τους στο φοβερό δυστύχημα τον Τεμπών, τον Απρίλιο του 2003. Η υποτροφία δόθηκε φέτος στον μαθητή Βασίλη Βουλγαρόπουλο από το Διαβατό Ημαθίας, ένα από τα θύματα της επίθεσης με μαχαίρι Αλβανών πριν από 15 ημέρες. Ο 16χρονος αριστούχος μαθητής, που έχει τραυματιστεί στην κοιλιακή χώρα, αναρρώνει και χθες πήρε ειδική άδεια για να παραστεί στη βράβευσή του.

Το μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχη

Διπλή γέφυρα ειρήνης και εμπιστοσύνης μεταξύ των λαών

Βαρύνουσας σημασίας, όπως αναμενόταν, εκτός από το ίδιο το γεγονός, ήταν και τα όσα είπε ο κ. Βαρθολομαίος στη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας στην Παναγία Σουμελά του Πόντου, ο οποίος χαρακτήρισε το χθεσινό προσκύνημα ως μια διπλή γέφυρα ειρήνης και εμπιστοσύνης ανάμεσα στους δύο λαούς, της Ελλάδας και της Τουρκίας.  «Εγινε η Παναγία Σουμελά κοινό σημείο αναφοράς», είπε, προσθέτοντας ότι ύστερα από 88 χρόνια ενός λήθαργου και σιωπής τελέστηκε και πάλι η Θεία Λειτουργία και μάλιστα πατριαρχική, ενώ χαρακτήρισε το γεγονός για τον ίδιο ως ευλογία που του έδωσε μεγάλη συγκίνηση. «Ας κρατήσουμε ως αναμμένη την πασχαλινή λαμπάδα, την ακαταίσχυντον θεομητορικήν ελπίδαν του σουμελιώτικου Δεκαπενταύγουστου, να ανθήσει πλουσίως μέσα μας και φέρει κι άλλο», είπε ο Πατριάρχης, χαρακτηρίζοντας «άξιον το προσκύνημά μας». Οι χθεσινές εκδηλώσεις στον Πόντο έγιναν χωρίς κανένα επεισόδιο, ούτε «εξάρσεις», για τις οποίες φοβόταν το Πατριαρχείο, αλλά και ο Ιβάν Σαββίδης, και για τον λόγο αυτό είχαν απευθύνει και οι δύο προτροπές ώστε να μην υπάρξουν οποιαδήποτε έκτροπα και συμπεριφορές που θα μπορούσαν να παρεξηγηθούν. Μάλιστα, ο ίδιος ο κ. Βαρθολομαίος, απευθυνόμενος στην κυβέρνηση, στις τοπικές αρχές και στον ντόπιο πληθυσμό, είπε πως «σας διαβεβαιώνουμε ότι συρρεύσαμε εδώ ως άγγελοι ειρήνης και φιλίας» με τα καλύτερα γι’ αυτούς συναισθήματα και συμπλήρωσε: «Ας είναι η κυρά του Πόντου, η Παναγιά, εγγυήτρια καλύτερων ημερών και για τους δύο λαούς».

Δάκρυσε

Αναφερόμενος στα χρόνια που το μοναστήρι δεν λειτουργούσε, ο κ. Βαρθολομαίος είπε ότι ενώθηκαν και πάλι, ύστερα από περίπου εννιά δεκαετίες, «η αγιοτόκος και αγιοτρόφος γη του Πόντου με τον ουρανό, ενώ με δάκρυα στα μάτια κατέληξε καταχειροκροτούμενος, μιλώντας μάλιστα στα ποντιακά ότι σήμερα σταματούν τα δάκρυα της Παναγίας, καθώς υποδέχεται τα πολυάριθμα παιδιά της και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό και στην τουρκική γλώσσα.

"Επαγγελματική" συμπεριφορά Διακριτική η επιτήρηση των Τούρκων

Τα μεγαλύτερα τηλεοπτικά κανάλια της Τουρκίας κάλυψαν ειδησεογραφικά τη χθεσινή λειτουργία του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου στην Παναγία Σουμελά του Πόντου, δείχνοντας το ενδιαφέρον που υπήρχε, ενώ η συμπεριφορά των Αρχών ήταν... επαγγελματική.

Δρακόντεια ήταν τα μέτρα ασφαλείας, όπως εύκολα μπορούσε να επισημάνει ένας προσεκτικός παρατηρητής, χωρίς όμως οι αστυνομικοί, όπως και οι άντρες της στρατιωτικής χωροφυλακής, να επεμβαίνουν, κάτι που έκαναν πιεστικά τον περασμένο χρόνο.Ηταν εμφανές ότι όλοι στον κρατικό μηχανισμό, προφανώς με εντολές άνωθεν, ήθελαν να εξυπηρετούν χωρίς να ανακαλύπτουν προσχήματα, όπως άλλες φορές, για να δείξουν φορτικά την εξουσία τους.Οι έλεγχοι ήταν παντού περισσότερο τυπικοί, η Αστυνομία φρόντιζε να μη δημιουργεί επιπρόσθετα προβλήματα, εκτός από τις ρυθμίσεις που είχαν να κάνουν με την προώθηση προς το μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά για τη λειτουργία όσων δεν είχαν τις απαραίτητες άδειες. Και στον ίδιο τον αρχαιολογικό χώρο του μοναστηριού ήταν διακριτικοί, ενώ απουσίαζε εντελώς η επικεφαλής που είχε δημιουργήσει πέρυσι τα γνωστά προβλήματα.

Ενα κερί

Στον περίβολο του μοναστηριού, εκεί όπου πέρυσι απαγορευόταν στους προσκυνητές να αφήσουν ένα αναμμένο κερί, είχε τοποθετηθεί μια κατασκευή με άμμο, όπου ο καθένας μπορούσε να ανάψει το κερί του.Την ίδια ώρα οι Τούρκοι δεν ξεκαθαρίζουν -σκόπιμα- το πώς δόθηκε η άδεια για την τέλεση της λειτουργίας, αφού, όπως φαίνεται, θέλουν να κάνουν «πολιτική» τόσο προς τους Ρώσους όσο και προς το Πατριαρχείο. Σύμφωνα με τον Ελληνοπόντιο βουλευτή της ρωσικής Δούμα, Ιβάν Σαββίδη, η γραπτή άδεια για τη λειτουργία δόθηκε στον ίδιο στις 13 Μαΐου, μετά τις επανειλημμένες παρεμβάσεις και επαφές που είχε με μέλη της τουρκικής κυβέρνησης. Από την άλλη, ο αρμόδιος Τούρκος υπουργός Πολιτισμού εμφανίζεται να ενημερώνει σχετικά το Οικουμενικό Πατριαρχείο στις 9 Ιουνίου.  Ισως όμως, όπως λένε κάποιοι, να έγιναν και τα δύο. Η τουρκική κυβέρνηση να έδωσε την άδεια πρώτα στον Ιβάν Σαββίδη και μετά να έκανε το ίδιο και στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Αποστολή στον Πόντο: Χρίστος Τελίδης

Με το βλέμμα στον ιστορικό Πόντο οι απανταχού χριστιανοί εορτάζουν την κοιμήση της Παναγίας . Μετά από 88 χρόνια θα τελεστεί για πρώτη φορά Πατριαρχική Λειτουργία στην Παναγία Σουμελά στο Όρος Μελά του Πόντου.

Χιλιάδες χριστιανοί ορθόδοξοι προσκυνητές, κυρίως ποντιακής καταγωγής, από την Ελλάδα και τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, καθώς και μέλη ποντιακών συλλόγων και σωματείων της χώρας και της ομογένειας προετοιμάζουν τη μετάβασή τους στο Όρος Μελά της περιφέρειας Τραπεζούντας, για να πάρουν μέρος στο προσκύνημα του Δεκαπενταύγουστου και να παρακολουθήσουν από κοντά την πρώτη, ύστερα από 88 ολόκληρα χρόνια, Θεία Λειτουργία, που θα τελεστεί στο ιστορικό μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά, από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Είναι η πρώτη φορά που τελείται πατριαρχική θεία λειτουργία στο ιστορικό μοναστήρι του Πόντου, μετά την ανταλλαγή πληθυσμών. Η τουρκική κυβέρνηση, δια μέσω του υπουργού Πολιτισμού, Ερτουγρούλ Γκιουνάι, έκανε δεκτό το αίτημα του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου και έδωσε την άδεια να τελείται, ελεύθερα, κάθε χρόνο, η ορθόδοξη θρησκευτική τελετή, στην ιστορική μονή της Παναγίας του Όρους Μελά, που πλέον λειτουργεί ως μουσείο. Η ανταπόκριση υπήρξε άμεση από τους απανταχού Ποντίους, που εδώ και αρκετές εβδομάδες έχουν κλείσει όλες τις θέσεις σε αεροπορικά εισιτήρια και ξενοδοχεία, σε ακτίνα 150 χιλιομέτρων από τη Μονή. Η πληρότητα φτάνει σε τέτοιο σημείο, που από τη Ριζούντα (Ρίζε) ως το Ορντού, λόγω και της τουριστικής περιόδου, είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρεθούν καταλύματα. Κανένας επίσημος φορέας δεν παίρνει το ρίσκο της πρόβλεψης και της ανακοίνωσης συγκεκριμένων αριθμών. Τα σωματεία μιλούν για 4.000-5.000, ακόμη και 10.000 άτομα. Ορισμένοι εκδρομείς έχουν αναγκαστεί να παραμείνουν σε πόλεις που απέχουν έως και 400 χιλιόμετρα από την Τραπεζούντα, όπως η Σαμσούντα, ενώ πολλοί θα ξεκινήσουν, τα ξημερώματα της ίδιας μέρας, ακόμη και από την Κωνσταντινούπολη. Οι τοπικές αρχές κάνουν ό,τι είναι δυνατόν για να διευκολύνουν τις διαδικασίες, αφού η τουριστική κίνηση, για προσκυνηματικούς λόγους, αναμένεται να είναι η μεγαλύτερη των τελευταίων ετών. Ο δήμαρχος της Μάτσκα, Ερτουγλούλ Γκενς, παρότρυνε τους δημότες του «να ανοίξουν τα σπίτια τους και να φιλοξενήσουν τους χριστιανούς προσκυνητές», που θα σπεύσουν να συμμετάσχουν στον εορτασμό. Το ίδιο βράδυ, ο δήμαρχος θα παραχωρήσει επίσημο δείπνο («Ιφτάρ Σοφρασί») στις τοπικές αρχές και στους υψηλούς επισκέπτες, στο οποίο έχουν κληθεί και μέλη ελληνικών ποντιακών σωματείων. Από την άλλη πλευρά, από το Φανάρι και τα ποντιακά σωματεία γίνονται συστάσεις στους προσκυνητές να αποφεύγονται οι δημόσιες συνεστιάσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας, καθώς από χθες άρχισε η ιερή για τους μουσουλμάνους νηστεία του Ραμαζανιού , ώστε να αποφευχθεί οτιδήποτε θα μπορούσε να εκληφθεί ως πρόκληση για το θρησκευτικό συναίσθημα του τοπικού πληθυσμού. Άλλωστε, παραδοσιακά, το μοναστήρι, την ημέρα του Δεκαπενταύγουστου, επισκέπτονται και αρκετοί ντόπιοι, μουσουλμάνοι στο θρήσκευμα, που αποδίδουν θαυματουργές ιδιότητες στην πηγή, που κυλά από τους γρανιτώδεις βράχους, πάνω στους οποίους είναι χτισμένο το μοναστήρι. Τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, που αναχωρεί το απόγευμα του Σαββάτου από την Κωνσταντινούπολη για την Τραπεζούντα, θα πλαισιώσει, κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας, ο ποντιακής καταγωγής μητροπολίτης Δράμας, Παύλος (πρώην ηγούμενος της μονής της Παναγίας Σουμελά του Βερμίου), ο οποίος θα ταξιδέψει, σήμερα το βράδυ, μαζί με άλλους προσκυνητές (δημάρχους ποντιακής καταγωγής, μέλη ποντιακών σωματείων), με απευθείας πτήση από τη Θεσσαλονίκη για την Τραπεζούντα. Στο συλλείτουργο θα συμμετάσχει, επίσης, και ο εκπρόσωπος του Πατριαρχείου της Μόσχας, επίσκοπος Τύχων. Την πατριαρχική συνοδεία θα πλαισιώνουν, επίσης, δύο ιερείς και δύο διάκονοι. Στην τελετή θα παραστούν και ιερωμένοι της Εκκλησίας της Ελλάδος, μεταξύ αυτών και ο μητροπολίτης Μεσσηνίας. Τα ξημερώματα της Κυριακής αναχωρεί από τη Θεσσαλονίκη για την Τραπεζούντα με πτήση "τσάρτερ" μια ακόμη αποστολή προσκυνητών -όπως πέρυσι και πρόπερσι- που διοργανώνει ο πρόεδρος της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Ποντίων Ελλήνων (ΔΙ.ΣΥ.ΠΕ), συντονιστής της Ε’ Περιφέρειας του ΣΑΕ και βουλευτής της κρατικής Δούμας της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Ιβάν Σαββίδης. Αντίστοιχα, θα υπάρξουν άλλες πτήσεις "τσάρτερ", την ίδια μέρα, μία από τη Μόσχα και μία από το Ροστόφ, με τις οποίες θα μεταφερθούν Ρώσοι προσκυνητές και ιερωμένοι. Η θεία λειτουργία θα τελεστεί στον περίβολο του ναού, λόγω της περιορισμένης χωρητικότητας του καθολικού. Οι άδειες που έχουν εκδοθεί για τους επισκέπτες, στους οποίους θα επιτραπεί η πρόσβαση στον περίβολο του ναού, είναι συνολικά πεντακόσιες. Οι μισές απ' αυτές θα διακινηθούν μέσω του Οικουμενικού Πατριαρχείου και οι άλλες μισές έχουν δοθεί στον Ιβάν Σαββίδη, που διοργανώνει το προσκύνημα από τη Ρωσία. Οι επισκέπτες θα εισέλθουν στον περίβολο της μονής, φορώντας τις ειδικές κάρτες, ενώ οι υπόλοιποι θα παρακολουθήσουν τη Θεία Λειτουργία έξω από το μοναστήρι, όπου θα υπάρχουν γιγαντοοθόνες. Μετά το πέρας της λειτουργίας θα επιτραπεί η είσοδος με τη σειρά και κατά ομάδες σε όλους όσοι επιθυμούν να προσκυνήσουν. Η Πατριαρχική Λειτουργία στο Όρος Μελά θα μεταδοθεί από την ΕΤ3 στην Ελλάδα και δορυφορικά από τον δορυφόρο Hellas Sat στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Προετοιμασίες και στο Βέρμιο Με επισημότητα και λαμπρότητα θα γιορταστεί ο Δεκαπενταύγουστος και στο όρος Βέρμιο. Στον Ιερό Ναό της Παναγίας Σουμελά έχουν προσκληθεί να παραστούν εκπρόσωποι της πολιτικής και εκκλησιαστικής ηγεσίας της χώρας, οι τοπικές αρχές, εκπρόσωποι ποντιακών συλλόγων και σωματείων, ενώ μεγάλο αναμένεται να είναι και φέτος το πλήθος των απλών προσκυνητών, ένα σημαντικό τμήμα των οποίων συνηθίζει να κατασκηνώνει, από την προηγούμενη ημέρα, στις πλαγιές του βουνού. Η θεία λειτουργία θα τελεστεί από τον ηγούμενο της Μονής, ενώ θα ακολουθήσουν στον περίβολο του ναού, υπό την υπόκρουση της ποντιακής λύρας (κεμετζέ) οι καθιερωμένοι χοροί, από μέλη ποντιακών σωματείων με παραδοσιακές φορεσιές. Η ιστορία της Παναγίας Σουμελά Το ιστορικό μοναστήρι της Παναγιάς των Ποντίων ιδρύθηκε στα τέλη του 4ου αι. (380- 386 μ.Χ.) στο όρος Μελά της Τραπεζούντας, από τους Αθηναίους μοναχούς Βαρνάβα και Σωφρόνιο (κατά κόσμον Βασίλειος και Σωτήρχος), που κατόρθωσαν να χτίσουν την εκκλησία της Σουμελιώτισσας, σκαλιστή στην κατωφέρεια του βουνού, σε υψόμετρο 1.063 μέτρων. Από τότε έγινε γνωστή ως Παναγία Σουμελά (Εις του Μελά, Σου-Μελά). Σύμφωνα με τη θρησκευτική παράδοση, η ιστορική εικόνα της Παναγίας των Ποντίων φιλοτεχνήθηκε από τον ίδιο τον ευαγγελιστή Λουκά. Έγινε τους πρώτους αιώνες γνωστή ως «Αθηνιώτισσα» και μεταφέρθηκε από τους αγγέλους στο ιστορικό μοναστήρι, όπου παρέμεινε σε περίοπτη θέση μέσα στην κόχη, που γύρω της χτίστηκε το καθολικό της μονής. Με την ανταλλαγή των πληθυσμών το μοναστήρι εγκαταλείφθηκε και η πρώτη ενέργεια για να επιστραφούν τα κειμήλια έγινε οκτώ χρόνια αργότερα. Είχε στο μεταξύ υπογραφεί η ιστορική συμφωνία φιλίας μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας, στην Άγκυρα, το 1930, από τις κυβερνήσεις του Ελευθερίου Βενιζέλου και του Ισμέτ Ινονού. Μετά την επίσκεψη του Ινονού στην Αθήνα, το 1931, δόθηκε το «πράσινο φως» να μεταβεί ο πρώην μοναχός της μονής (και τότε πρεσβύτερος του Ι.Ν. του Αγίου Θεράποντα Τούμπας Θεσσαλονίκης) ο Αμβρόσιος ο Σουμελιώτης, με συνοδεία Τούρκων αστυνομικών, στο Όρος Μελά και να παραλάβει την εικόνα της Παναγίας μαζί με άλλα ιερά κειμήλια, που ήταν κρυμμένα μέσα σ' ένα κιβώτιο, σε κόχη, λίγα χιλιόμετρα μακριά από τη Σουμελά, στο παρεκκλήσι της Αγίας Βαρβάρας. Η εικόνα επέστρεψε τον Οκτώβριο του 1931, φυλάχθηκε για είκοσι χρόνια στο βυζαντινό μουσείο της Αθήνας και μετά την ίδρυση του ομώνυμου σωματείου και της νέας μονής στις πλαγιές του Βερμίου, το 1951-52, μεταφέρθηκε εκεί και εκτίθεται κάθε Δεκαπενταύγουστο σε λαϊκό προσκύνημα.