Ξενοφώντα Καραγεωργίου, τέως Διοικητού τού Γενικού Νοσοκομείου Θηβών
Πολύς θόρυβος γίνεται πάλι γιά τά τεράστια χρέη τών νοσοκομείων τού Εθνικού Συστήματος Υγείας πρός όλους τούς πάσης φύσεως προμηθευτές. Εντυπωσιάζει τούς ...ανυποψίαστους,
Α. Αφενός τό υπέρογκο ύψος τών οφειλών (άνω τών 6 δίς ευρώ), καί,
Β. Τό μικρό χρονικό διάστημα μέσα στό οποίο (από 1-1-2005 έως τώρα) πού αυτό δημιουργήθηκε αφετέρου.
Πολλοί θεωρούν ότι αυτό συμβαίνει γιατί δέν γίνονται άμεμπτοι διαγωνισμοί, δέν είναι όμως μόνον αυτός ο λόγος. Υπάρχουν καί άλλοι, εξίσου σημαντικοί ! Σκοπός αυτού τού σημειώματος είναι νά τούς παρουσιάσει, μαζί μέ ...συγκρατημένη κριτική!!!
Οι βασικές αιτίες τού μέ αυξανόμενη τάση φαινομένου (ολοένα καί ταχύτερα δημιουργείται ακόμη μεγαλύτερο χρέος, σέ σύγκριση μέ τήν προηγουμένη φορά) είναι :
1. H, χωρίς ουσιαστικούς φραγμούς, συνεχής αύξηση δαπανών τών φαρμάκων. Ιδίως στά νέας κυκλοφορίας σκευάσματα, πού είναι κατά πολύ ακριβότερα από προηγούμενα παραπλήσια πού αντικαθιστούν (καί τών οποίων έληξε η προστασία τής ευρεσιτεχνίας τους, άρα δυνατόν νά τά μιμηθεί ο οιοσδήποτε αντιγραφέας καί μάλιστα νά τά πουλήσει σέ χαμηλή τιμή).
Από 319 εκατομμύρια ευρώ που ήσαν το 1997, πήγαν στα 423 εκατ. ευρώ το 2000, στα 768 εκατ. ευρώ το 2003, ενώ υπερακοντίστηκαν στα 1.014 εκατ. ευρώ το 2006, με στοιχεία του Ινστιτούτου Φαρμ. ΄Ερευνας & Τεχνολογίας. Αναμένεται να εξακοντισθούν σε πάνω από 1.600 εκατ. ευρώ το 2009.
Στήν τελευταία δεκαετία υπολογίζεται ποσόν μεγαλύτερο τών 25 – 26 δίς ευρώ νά έφυγε σέ προμήθειες ιατροφαρμακευτικού υλικού, πού στήν μεγάλη του πλειοψηφία προέκυψε από υπερκοστολογήσεις. Στήν Ψωροκώσταινα ένα τέτοιο προϊόν κοστίζει 2-3-4 καί 5 φορές περισσότερο από ό,τι στό εξωτερικό, τέτοιο χουβαρνταλίκι !
Η δημιουργία χρεών τρέχει μέ μεγέθη τάξεως τών 200 εκατ. ευρώ μηνιαίως!
2. Η ανυπαρξία πολιτικής βουλήσεως νά αξιοποιηθεί τό υπάρχον θεσμικό πλαίσιο
- Καί γιά τήν αγορά φαρμάκων σέ νοσοκομειακές τιμές, χαμηλότερες τού απλού λιανικού εμπορίου,
- Καί γιά τήν επιστροφή τής προβλεπομένης εκπτώσεως (5 %),
- Καί γιά τήν προμήθεια σέ ειδική νοσοκομειακή συσκευασία,
- Καί γιά τήν προμήθεια φαρμάκου στό όνομα τής δραστικής ουσίας καί όχι τού εμπορικού ονόματος, πού συνηθέστατα τά «δημοφιλή & επώνυμα» είναι καί σημαντικά ακριβότερα,
- Καί γιά τήν αντιμετώπιση τών ληστρικών τιμών (όταν καί όπου τέτοιες παρατηρούνται) μέ τήν αξιοποίηση 2 σπουδαίων μοχλών,
Ι. Αφενός τού Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκου, καί,
ΙΙ. Τού Ινστιτούτου Φαρμακευτικής ΄Ερευνας & Τεχνολογίας αφετέρου.
3. Η ανυπαρξία πολιτικής βουλήσεως νά δημιουργηθεί – θεσμοποιηθεί πλαίσιο, όπου υπάρχουν κενά στό υπάρχον.
4. Η, ακόμη καί σήμερα, μή ολοκληρωμένη μηχανογραφημένη λειτουργία κλινικών & ιατρείων όλων τών Δημοσίων νοσοκομείων.
5. Η, χωρίς ενδοιασμούς, υπερσυνταγογράφηση πολλών ιατρών (συνεπικουρούμενη από τήν πολυφαρμακία),
Α. είτε από επαγγελματική ανασφάλεια,
Β. είτε από υπερβολικό ενδιαφέρον,
Γ. είτε από ιδιοτελή πονηρία (μέ τήν προσδοκία ανταλλαγμάτων... εκ μέρους τού παραγωγού /εμπόρου, συνέδρια, τουριστικά ταξιδάκια, κλιματιστικές συσκευές, ηλεκτρ. υπολογιστές, ακόμη καί μετρητά-χρήματα παντοίας μορφής δηλαδή !!!).
Η αλόγιστη αύξηση τών συνταγογραφουμένων εργαστηριακών εξετάσεων (πάλι
γιά ανάλογες αιτίες).
6. Η μή, ουσιαστική καί σύγχρονη, λειτουργία τής Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
7. Οι πολλές φορές διαφεύγουσες χρεώσεις εκ μέρους τών νοσοκομείων, γιά παρασχεθείσες υπηρεσίες. Είτε από αμέλεια, είτε από δολιότητα, κάποιες φορές καί από έλλειψη επαρκούς (ποιοτικά καί ποσοτικά) προσωπικού.
Στό Νοσοκομείο Θηβών βρήκα ετήσιες εισπράξεις από δημόσια ασφαλιστικά ταμεία ύψους 675.000 ευρώ γιά όλο τό 2004. Μέ κατάλληλες ενέργειες αλλά καί περιορισμό τών πονηριών, οι εισπράξεις έφθασαν τά 2.410.000 ευρώ τήν αμέσως επομένη χρονιά (2005), ενώ στά επακόλουθα χρόνια ήσαν 1.988.000 καί 2.230.000 ευρώ (2006 & 2007).
8. Οι διαφεύγουσες εισπράξεις, όχι από αμέλεια καταλογισμού τους εκ μέρους τού προσωπικού τών Δημ. Νοσοκομείων, αλλά από οικονομική αδυναμία τών Δημ. Ασφαλιστικών ταμείων. Βέβαια, όποτε γίνεται από τήν Κυβέρνηση ρύθμιση πληρωμής τών νοσοκομειακών οφειλών, αυτομάτως μηδενίζονται καί όλες οι οφειλές τών Ασφ. Ταμείων πρός τά Δημ. Νοσοκομεία (εύλογο είναι).
9. Η χρήση τών πάσης φύσεως νοσοκομειακών υπηρεσιών από αλλοδαπούς, χωρίς τήν ανάλογη είσπραξη χρημάτων. Πρό ημερών, ο Τομεάρχης Υγείας τής Ν. Δημοκρατίας κ. Σαλμάς (πού είχε διατελέσει Υφυπουργός γιά τά Προνοιακά ιδρύματα επί 8μηνο) εκτίμησε σέ τουλάχιστον 1.000.000 τούς αλλοδαπούς χρήστες, πού όσο δέν υπάρχουν ρυθμίσεις – συμφωνίες μέ τά Κράτη προελεύσεώς τους γιά πληρωμές όλων τών παρεχομένων υπηρεσιών, θά αποτελούν μόνιμη καί αυξανόμενη αιμορραγία τού Ε.Σ.Υ. Μέ ορατό τόν κίνδυνο επιταχύνσεως τής καταρρεύσεώς του. Κατάρρευση πού μπορεί νά συντελεσθεί καί γιά άλλους λόγους, έστω καί μή υπαρχόντων τών αλλοδαπών!!!
10. Οι παρεχόμενες υπηρεσίες από τά Δημ. Νοσοκομεία τής Χώρας πληρώνονται βάσει τιμοκαταλόγου πού καταρτίσθηκε τό 1991. Από τότε, παρά τό γεγονός ότι όλα τά κοστολογικά μεγέθη έχουν επανειλημμένως αυξηθεί, σκοπίμως καμμία τροποποίηση στόν τιμοκατάλογο αμοιβών δέν έχει γίνει. Μέ τό πρόσχημα ότι θά επιβαρύνει τά οικονομικά τών Ασφ. Ταμείων (δηλαδή τών όποιων μελών τους), ενώ μέ τήν κρατούσα αντιδεοντολογική καί αντεπιστημονική οικονομικά πρακτική επιβαρύνει τό σύνολον τού Ελληνικού Λαού. Καί ταυτοχρόνως υπονομεύει όλες τίς παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας όλων τών δημ. νοσοκομείων. Μέ συμπαιγνία μάλιστα όλων τών πολιτικών & συνδικαλιστικών ηγεσιών...
Εδώ η «Ομερτά» τής Σικελικής Μαφίας ευρίσκει τήν πιστότερη εγαρμογή της...
11. Η ελλείπουσα εδώ καί χρόνια μελέτη τών νοσολογικών αναγκών συναρτήσει τών παρεχομένων ανά μονάδα υγείας συγκεκριμένων υπηρεσιών, μέ συνυπολογισμό τού λειτουργικού κόστους. Αυτό θά οδηγήσει σέ διοικητική αναδιάρθωση, καί σέ εξορθολογισμό τών πάσης φύσεως δαπανών μέ ταυτόχρονη βελτιστοποίηση τών αποτελεσμάτων. Τό Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας είναι ένας από τούς φορείς πού μπορούν νά συμβάλλουν σέ αυτό, εάν ήθελε κανείς νά τό αξιοποιήσει!
Θυμάμαι, σέ σύσκεψη στήν Νομαρχία Βοιωτίας είχα υποστηρίξει,
Α. Τήν συνένωση τού Δυναμικού (ανθρωπίνου καί υλικοτεχνικού, στόν μέγιστο δυνατό βαθμό) τών δύο νοσοκομείων τού νομού (Λιβαδειάς & Θηβών), μέ προφανή τά ανωτέρω οφέλη,
Β. Τήν ίδρυση Κέντρου Υγείας Αστικού Τύπου στήν Θήβα, στό ισόγειο τού τωρινού Γεν. Νοσοκομείου Θηβών,
Γ. Τήν ίδρυση Κέντρου Αποκαταστάσεως Πολυτραυματιών (ιδίως από τά σύνθετα ατυχήματα) στούς άλλους ορόφους τού τωρινού Γ.Ν.Θ., μονάδα πού λείπει παντελώς από τήν Ελλάδα, (η πόλη θά αποκτούσε επιπροσθέτως καί τόν, αδοκίμως, ονομαζόμενο ιατρικό τουρισμό) καί,
Δ. Τήν ένταξη / απορρόφηση όλου τού υπάρχοντος υγειονομικού μέρους τού Ι.Κ.Α. (Λιβαδειάς, Θηβών & Οινοφύτων) στό Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Ανάλογες ενέργειες, στόν ένα ή τόν άλλο βαθμό, δύνανται νά γίνουν σέ κάθε νομό τής Πατρίδας μας.
12. Τέλος, η απουσία ικανής πολιτικής ηγεσίας (πέρα από τήν αδήριτη ανάγκη νά είναι καί έντιμη...), μέ ελάχιστες τιμητικές εξαιρέσεις (πού επιβεβαιώνουν τόν κανόνα). Πατριωτική καί ευσυνείδητη πολιτική ηγεσία θά σημαίνει καί επιλογή ικανών καί εμπείρων τεχνοκρατών γιά τήν στελέχωση όλων τών μονάδων, όχι κομματικών υποστηρικτών τού όποιου κου υπουργού, πού εκτός από β ο λευτής, βρέθηκε, κακή τή μοίρα, νά διαφεντεύει ένα βιλαέτι προσδόκιμο σέ ικανοποίηση ρουσφετιών...
Οι πάσης φύσεως δαπάνες αυξάνονται μέ τέτοιους φρενήρεις ρυθμούς, πού εδώ καί πολλά χρόνια τά δημόσια Νοσοκομεία δέν δύνανται νά πληρώνουν τίς υποχρεώσεις τους. Ταυτοχρόνως (καί μονίμως) μεγαλώνει η απόσταση εισπράξεων – υποχρεώσεων πληρωμών. Αποτέλεσμα, νά οδηγούνται όλα τά Νοσοκομεία σέ αυξανόμενο άνοιγμα, πού σέ συνδυασμό μέ τήν υπάρχουσα ποσοτική καί ποιοτική κατανομή τών κρατικών δαπανών, οδηγούνται στήν χρεωκοπία. Φαντασθείτε νά συμπεριλαμβανόντουσαν καί οι μισθολογικές αμοιβές στίς υποχρεώσεις τών Νοσοκομείων !... (άλλη μία πρωτοτυπία τού πολυμήχανου ΄Ελληνα πολιτικού, όλοι οι μισθοί πληρώνονται κεντρικά από τήν Κυβέρνηση).
Μέ αφοπλιστική ειλικρίνεια ομολογεί ο Τομεάρχης Υγείας τής Νέας Δημοκρατίας μέ τήν εισήγησή του στό πρόσφατο Συνέδριό της :
«Μέχρι τώρα σκεφτόμασταν καί σχεδιάζαμε χωρίς νά μάς ενδιαφέρουν πόσα ελλείμματα στέλνονταν από τήν υγεία στόν κρατικό προϋπολογισμό. Λέγαμε δωρεάν υγεία σέ όλους καί όσο αυτό κόστιζε.
Τώρα πρέπει νά σκεφτούμε ανάποδα. Πρώτα πόσα χρήματα έχουμε διαθέσιμα, προβλέποντας καί τήν περιστολή καί μετά πώς θά τά διαχειριστούμε μέ τρόπο πού αυξάνει τήν αποτελεσματικότητα, τήν συνέχεια, τήν αποδοτικότητα, τήν ασφάλεια, τήν προσβασιμότητα καί ικανότητα τού συστήματος».
Ο δρόμος γιά τήν εξυγίανση είναι μακρύς καί τά περιθώρια στένεψαν απελπιστικά.
Οι δέ αναγκαίες ρήξεις αυξάνονται αλματωδώς προϊόντος τού χρόνου.
΄Αρα θά γίνουν,
Α. Αφενός δυσκολότερα,
Β. Αφετέρου οδυνηρότερα, καί μάλλον,
Γ. Μέ μικρότερα (από τά επιθυμητά) αποτελέσματα.
