Τετάρτη 21 Δεκεμβρίου 2011

Η αποτυχία… ανακυκλώνεται

Η μεταβατική κυβέρνηση τελικά φαίνεται ότι, δέσμια του πρωτόγνωρου τρόπου συγκρότησης της, ακόμη ασκεί τα καθήκοντα της τυπικά χωρίς να μπορεί να διαμορφώσει ένα αναγκαίο και διαφορετικό τρόπο προσέγγισης της οικονομίας.
Τουλάχιστον αυτό αναδεικνύει ο προϋπολογισμός που υπερψηφίστηκε πρόσφατα στη Βουλή, ο οποίος περισσότερο αντιμετωπίστηκε ως μια τυπική προϋπόθεση για την εκταμίευση της δόσης και λιγότερο ως ένα αναγκαίο ορθά επεξεργασμένο πόνημα. Ένας προϋπολογισμός που δίνει το βάρος του στην διατήρηση και επέκταση της φορολογίας χωρίς να παρεμβαίνει με αποφασιστικό τρόπο στην πλευρά των δαπανών. Επιμένει στην υπέρ φορολόγηση της οικονομίας χωρίς να έχει λάβει το ισχυρό μήνυμα από το φετινό έτος ότι η άνοδος της φορολογίας μειώνει τα έσοδα. Η μη επίτευξη των προβλεπόμενων εσόδων για το 2011 είναι το τρανό παράδειγμα. Στο σκέλος των δαπανών οι οριζόντιες μειώσεις φαίνεται ότι θα συνεχιστούν χωρίς να προϋπολογίζεται μια ισχυρή μείωση των δαπανών από μια σχεδιασμένη αναδιάρθρωση και συρρίκνωση του πολυδαίδαλου και αναποτελεσματικού κράτους. Η χθεσινή ομολογία του αναπληρωτή υπουργού κ.Σαχινίδη είναι καθοριστικά ενδεικτική.
Ουσιαστικά τα διαχρονικά ελλείμματα φανερώνουν ότι τα δημόσια οικονομικά και η οικονομία εν γένει δεν παράγουν τα αναμενόμενα έσοδα για τις καταβληθείσες δαπάνες. Αυτό συμβαίνει για διάφορους λόγους όπως η πενταετής ύφεση της οικονομίας, το μη ελκυστικό επενδυτικό περιβάλλον, η εξάντληση της φοροδοτικής ικανότητας των πολιτών και επιχειρήσεων, το υπέρογκο και πολυδάπανο κράτος, η φοροδιαφυγή, και η εγκατάλειψη της αναπτυξιακής πολιτικής.
Η λύση για την ελληνική οικονομία δεν θα έλθει από μεμονωμένα μέτρα και περικοπές αλλά από ένα συνολικό εθνικό σχέδιο σταθεροποίησης και ανάκαμψης που θα περιλαμβάνει ένα πλέγμα δράσεων με κύριο στόχο την προσέλκυση παραγωγικών επενδύσεων και την στήριξη της υγιούς κατανάλωσης, μια ανταγωνιστική οικονομία και την σταθερή δημιουργία πολλαπλών θέσεων εργασίας και νέων επιχειρηματικών προσπαθειών. Κρίσιμες δράσεις η δημιουργία εργαλείων ρευστότητας πχ ΕΣΠΑ ή Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η ταχύτατη απλοποίηση-κωδικοποίηση της νομοθεσίας, η ευρεία απλοποίηση του φορολογικού πλαισίου με μείωση συντελεστών και αριθμού φόρων, η επανόρθωση των αδικιών μισθωτών και συνταξιούχων, ένα ρεαλιστικό πρόγραμμα αξιοποίησης δημόσιας περιουσίας, η αποτελεσματική λειτουργία του κράτους με γνώμονα την αναδιάρθρωση του.
Η κυβέρνηση αντιμετώπισε τον προϋπολογισμό του 2011 ως μια τυπική διαδικασία και όχι ως μια κορυφαία ευκαιρία να δημιουργήσει και να παρουσιάσει ένα κομμάτι του σχεδίου ανάκαμψη. Μια δικαιολογία είναι ότι ο βασικός σκοπός της είναι η επιτυχής εξασφάλιση του νέου δανείου και του κουρέματος κατά 130 δις του δημοσίου χρέους. Σημαντικές προϋποθέσεις για την επιβίωση της οικονομίας αλλά με περιορισμένη ισχύ εάν δεν συνοδευτούν από ένα ευρύ ρεαλιστικό σχέδιο ανάκαμψης που θα σταματήσει την απαξίωση της οικονομίας. Τελικά φαίνεται ότι η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις επόμενες εκλογές πρέπει υποχρεωτικά να το πράξει χωρίς κανένα περιθώριο για αποτυχία αλλά με το βάρος ενός προϋπολογισμού φάντασμα, ίσως και ενός τυπικού προγράμματος λιτότητας που θα συνοδεύει την δανειακή σύμβαση. Χωρίς άμεση αλλαγή οικονομικής και πολιτικής λογικής και πράξης το οικονομικό αδιέξοδο γίνεται αναπόφευκτο.
Μάνος Κρανίδης
Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ,MSc-Δημοτικός Σύμβουλος Χαλανδρίου