Πέμπτη 22 Δεκεμβρίου 2011

Προς ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΠΡΑΤΣΟΣ
Η παρατήρηση των εμπορικών και βιομηχανικών εξελίξεων σε παγκόσμιο επίπεδο, δείχνει μία τάση αναδίπλωσης των παλαιών βιομηχανικών χωρών με σχετικό επαναπροσδιορισμό της στρατηγικής των και με στόχο την ενίσχυση και προστασία της απασχόλησης στον εθνικό τους χώρο.

Οι διαπραγματεύσεις της Ντόχα για την απελευθέρωση του διεθνούς εμπορίου μετά από 10 χρόνια ,οδηγούνται σε αδιέξοδο ύστερα από την άρνηση των αναδυομένων χωρών – κατά την άποψη των ΗΠΑ- να μειώσουν τους δασμούς τους. Σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών οι διαφωνίες αφορούν απελευθέρωση εμπορικών δραστηριοτήτων ύψους μόνο 160 δις δολάρια, δηλαδή περίπου 1,2% των παγκόσμιων εξαγωγών. Οι ΗΠΑ στρέφονται περισσότερο σε διμερείς συμφωνίες υπογράφοντας με τη Ν. Κορέα συμφωνία ζώνης ελευθέρου εμπορίου-η οποία θα τους αποφέρει 70000 θέσεις εργασίας-και προτείνοντας σε χώρες της Ασίας και του Ειρηνικού –εξαιρουμένης της Κίνας- συμφωνίες για απελευθέρωση των εμποδίων για την αύξηση των εμπορικών συναλλαγών.
Παράλληλα η GM , κατόπιν σκληρών διαπραγματεύσεων με τα συνδικάτα «επανεντοπίζει» (επαναπατρίζει) τη παραγωγή αυτοκινήτων στις ΗΠΑ ,με μείωση 35%-40%των μισθών προτιμώντας πολιτεία στο νότο των ΗΠΑ αντί του Μεξικού
Η FIAT «επανεντοπίζει» στην Ν. Ιταλία τη παραγωγή του PANDA, εγκαταλείποντας την Πολωνία.
Στη Γαλλία , φορολογικά και άλλα κίνητρα βοηθούν στην «επανεντόπιση» κυρίως βιομηχανικών δραστηριοτήτων και φορολογικά αντικίνητρα στοχεύουν στην «απεντόπιση» δραστηριοτήτων.
Οι κλαδικές επιλεκτικές πολιτικές βγαίνουν ξανά στην επιφάνεια για την υποβοήθηση της απασχόλησης και της ανάπτυξης. Δεν είναι τυχαίο ότι οι αναδυόμενες χώρες (Κίνα, Ινδία, Βραζιλία ,κ.α) προστατεύοντας και ενισχύοντας επιλεκτικά κλάδους, έχουν πολύ υψηλότερα ποσοστά ανάπτυξης από το παγκόσμιο μέσο όρο και ιδιαίτερα αποτελέσματα στις εξαγωγές συσσωρεύοντας μεγάλα νομισματικά αποθέματα.
Η παγκόσμια κρίση και οι επιπτώσεις της στην οικονομία και στην κοινωνική συνοχή δημιουργεί καινούργιες απαιτήσεις για το ρόλο του κράτους στην οικονομία.
Δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για τη μετάβαση από τη νεοφιλελεύθερη αντίληψη για λιγότερο κράτος στον επαναπροσδιορισμό του επιτελικού κράτους -μικρότερο μεν σε μέγεθος αλλά πιο αποτελεσματικό- και με επιλεκτικό και στοχευμένο πεδίο δράσης. Δηλαδή, ένα διαφορετικό κράτος μικρότερο μεν αλλά ισχυρότερο στις παρεμβάσεις του. Στόχος είναι η αύξηση της αποτελεσματικότητας των επενδύσεων με παράλληλο σεβασμό των δημοσιονομικών δεσμεύσεων. Το κράτος θα πρέπει να στοχεύσει τα τα πεδία παρέμβασης και να επικεντρωθεί στους τομείς οι οποίοι έχουν προοπτική ανάπτυξης.
Τα προαναφερόμενα βέβαια ,σε σχέση με τη σημερινή κατάσταση της λειτουργίας του Ελληνικού κράτους και τα προβλήματα της Ελληνικής οικονομίας μπορούν να θεωρηθούν ως «θεωρίες» και ιδεολογήματα τα οποία απέχουν πολύ από την υλοποίηση τους σε πραγματικότητα.
Μία όμως θεώρηση για θετική εξέλιξη στον επανασχεδιασμό της δημόσιας διοίκησης με επιτελικές αρμοδιότητες μπορεί να τους προσδώσει αξία.