Παραμελημένοι φαίνεται ότι είναι οι ασθενείς με χρόνιο πόνο στη χώρα μας.
Της Νικολέττας Μπούκα
nikolettabouka@yahoo.gr
Οι υπάρχουσες δομές και η στελέχωσή τους δεν επαρκούν για τη σωστή αντιμετώπιση των ασθενών αυτών, ενώ συχνά δεν τους χορηγείται η κατάλληλη αγωγή. Κι αυτό ακριβώς διότι ο χρόνιος πόνος αντιμετωπίζεται σαν σύμπτωμα και όχι ως νόσος, παρότι ήδη έχει αναγνωριστεί από το 2011 από 29 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Την ίδια στιγμή, στο... ναδίρ βρίσκεται και η αντιμετώπιση των παιδιών με χρόνιο πόνο, καθώς πανελλαδικά δεν υπάρχει ούτε ένα παιδιατρικό ιατρείο πόνου. Τα τελευταία δύο χρόνια γίνεται μια προσπάθεια για τη λειτουργία τέτοιου ιατρείου στο νοσοκομείου παίδων “Αγία Σοφία” στην Αθήνα, αλλά η διοίκηση του νοσοκομείου δεν φαίνεται διατεθειμένη να στηρίξει την προσπάθεια.
Τις παραπάνω επισημάνσεις έκανε η πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας (ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α) και διευθύντρια της Α’ Αναισθησιολογικής Κλινικής, Κέντρου Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας στο Αρεταίειο νοσοκομείο, αναπληρώτρια καθηγήτρια Αθηνά Βαδαλούκα, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που δόθηκε στο πλαίσιο του 15ου πανελλήνιου συνεδρίου περιοχικής αναισθησίας, θεραπείας πόνου και παρηγορικής αγωγής, που πραγματοποιήθηκε στην Καλαμπάκα.
Ταυτόχρονα, ανέφερε ότι ένας στους πέντε Ευρωπαίους υποφέρει από χρόνιο πόνο, ενώ στο 30% των περιπτώσεων ο πόνος είναι έντονος και καθημερινός. Συνεπώς, για να διεκδικήσουν την ποιότητα ζωής και τη θεραπεία, επιστημονικές εταιρείες και εταιρείες ασθενών με χρόνιο πόνο ίδρυσαν πρόσφατα την Ευρωπαϊκή Συμμαχία Απέναντι στον Πόνο (European League Against Pain - EULAP).
“Στην Ελλάδα υπάρχει πλήρης απουσία καταγραφής ασθενών με χρόνιο καλοήθη ή καρκινικό πόνο. Για τον λόγο αυτό προχωρούμε στη δημιουργία ενός ειδικού μητρώου ασθενών με πόνο. Φιλοδοξούμε να αποτελεί ένα δυναμικό, διαδραστικό και εύχρηστο διαδικτυακό εργαλείο, το οποίο να απευθύνεται στο σύνολο των επαγγελματιών που δραστηριοποιούνται στον χώρο της θεραπείας του χρόνιου πόνου στην Ελλάδα”, επισήμανε η κ. Βαδαλούκα και εξήγησε ότι “στόχοι του μητρώου θα είναι η λήψη της βέλτιστης θεραπείας για κάθε ασθενή. Για την ιατρική κοινότητα θα είναι η λήψη από κάθε θεράποντα γιατρό επικαιροποιημένων πληροφοριών που θα υποστηρίζουν τη σωστή κλινική διαχείριση των ασθενών και για την κοινωνία η επίτευξη της βέλτιστης ανταποδοτικότητας στο σύστημα υγείας, με την καλύτερη παροχή υπηρεσιών και τη μείωση μη απαραίτητων εξόδων”.
Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Σύμφωνα με την κ. Βαδαλούκα, κάθε πόνος χρειάζεται ειδική αντιμετώπιση. Ήδη η ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α. έχει συγγράψει τις κατευθυντήριες οδηγίες για τον νευροπαθητικό πόνο, ενώ συμμετέχει στη σύνταξη θεραπευτικών πρωτοκόλλων για τα διάφορα είδη πόνου.
“Το 8%-10% των πόνων από τους οποίους ταλαιπωρούνται οι Ευρωπαίοι είναι νευροπαθητικοί. Το 40% των πόνων στους καρκινοπαθείς είναι νευροπαθητικοί. Το 37% των πόνων από οσφυαλγία και το 80% των πόνων μετά από θωρακοτομή είναι επίσης νευροπαθητικοί. Τα χαρακτηριστικά του νευροπαθητικού πόνου είναι πόνος στο πόδι, αίσθηση σαν τρύπημα από βελόνα και σαν να χτυπάει ηλεκτρικό ρεύμα, μούδιασμα και φαγούρα”, επισημαίνει η κ. Βαδαλούκα και συμπληρώνει ότι “τα νέα διαγνωστικά και φαρμακευτικά εργαλεία που παρέχει πλέον η επιστήμη μάς δίνουν τη δυνατότητα να κάνουμε γρήγορα σωστή διάγνωση και αποτελεσματική θεραπεία και να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής των ασθενών, αλλά και να συμβάλουμε στη μείωση της επιβάρυνσης των δαπανών υγείας. Για παράδειγμα, η χρήση των συνοδών αναλγητικών, δηλαδή φαρμάκων που η κύρια ένδειξη είναι άλλη και όχι η αναλγησία, αλλά που για συγκεκριμένες νόσους είναι ισχυρά αναλγητικά (αντιεπιληπτικά, αντικαταθλιπτικά, τοπικά επιθέματα κλπ.), θεωρούνται φάρμακα πρώτης γραμμής για τον νευροπαθητικό πόνο”.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η χορήγηση πρεγκαμπαλίνης σε ασθενείς με χρόνιο νευροπαθητικό πόνο, η οποία, παρά το σχετικά μεγαλύτερο κόστος της αγωγής, τελικά συμφέρει οικονομικά, καθώς βελτιώνει τον πόνο και αυξάνει την παραγωγικότητα, εμποδίζοντας την κατάθλιψη και την κοινωνική απόσυρση του ασθενούς.
ΕΓΚΑΙΡΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Στην έγκαιρη αντιμετώπιση του πόνου με φαρμακευτική αγωγή αναφέρθηκε η αναπληρώτρια καθηγήτρια Αναισθησιολογίας και Θεραπείας Πόνου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, αντιπρόεδρος της ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α., Ιωάννα Σιαφάκα.
“Στον ασθενή με χρόνιο πόνο που θα λάβει αγωγή μέσα στο πρώτο πεντάμηνο η επιτυχία είναι 80%, ενώ το ποσοστό επιτυχίας είναι πολύ μικρότερο αν ο ασθενής ζητήσει θεραπεία μετά από 6-7 χρόνια. Όσο πιο νωρίς αρχίζει η θεραπεία, τόσο καλύτερη είναι η θεραπευτική απάντηση”, είπε η κ. Σιαφάκα.
Παγκοσμίως υπολογίζεται ότι το επιστημονικό προσωπικό ξεπερνά τους 400.000 παγκοσμίως, οι εθελοντές τα 1,2 εκατομμύρια και οι οικογενειακοί φροντιστές τα 9 εκατομμύρια, ενώ υπάρχουν πάνω από 10,5 εκατομμύρια άνθρωποι που ασχολούνται γενικά με την παροχή παρηγορικής φροντίδας. Η 11η Οκτωβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρας Ξενώνων και Παρηγορικής Φροντίδας και το φετινό μήνυμα είναι “Ποιος νοιάζεται; Εμείς!”.
