ΤΟΥ ΜΑΚΗ ΒΟΪΤΣΙΔΗ
Οποιος πιστεύει ότι οι βουλευτές που ψήφισαν και οι βουλευτές που δεν ψήφισαν το μνημόνιο έκαναν και τον κόπο να το διαβάσουν θα μπορούσαν να θεωρηθούν ιδανικοί αναγνώστες παιδικής λογοτεχνίας. Το πολύ πολύ να ασχολήθηκαν πέντε έξι. Δεν έλειπε μόνο ο χρόνος. Ελειπαν και οι γνώσεις.
Το μνημόνιο δεν είναι Γκαούρ Ταρζάν ούτε Μικρός Ηρως. Είναι εξειδικευμένο κείμενο που δύσκολα μπορούν να παρακολουθήσουν και οικονομολόγοι, πολύ περισσότερο όσοι δεν έχουν περάσει ούτε από το κυλικείο της ΑΣΟΕΕ. Για να είμαστε, λοιπόν, σοβαροί, το μνημόνιο ψηφίστηκε ή δεν ψηφίστηκε επειδή αυτό έλεγαν οι κομματικές γραμμές. Και οι τρεις από το ΠΑΣΟΚ που τότε είχαν διαφωνήσει, μαύρα μεσάνυχτα είχαν από «υφεσιακές πολιτικές» και άλλα τέτοια καρυκεύματα. Απλώς, δεν ήθελαν να αναλάβουν το πολιτικό κόστος.
Είναι, λοιπόν, υποκριτικό να ζητάμε τώρα ευθύνες από τον Χρυσοχοΐδη επειδή δε διάβασε το μνημόνιο προτού το ψηφίσει. Η ευθύνη του Χρυσοχοΐδη είναι ότι το είπε. Και το είπε όχι από παρρησία, αλλά για να βγάλει τον εαυτό του από το κάδρο των εντυπώσεων. Μια τόσο σπασμωδική απόσειση των ευθυνών δεν ταιριάζει σε βουλευτή, σε υπουργό, σε στέλεχος πρώτης γραμμής. Με όλες αυτές τις ιδιότητες, είναι βέβαιο ότι γνωρίζει υπό ποιες συνθήκες έγινε εκείνη η διαπραγμάτευση. Οτι οι όροι ήταν άνισοι. Οτι χωρίς την πρώτη δόση του δανείου, δε θα μπορούσε σε τρεις μέρες να πληρώσει μισθούς και συντάξεις. Οτι η πτώχευση θα προκαλούσε τέτοια κοινωνική αναταραχή, μπροστά στην οποία η σημερινή δυσφορία για τη λιτότητα φαίνεται τσάι κυριών. Οτι δεν υπήρχε εμπειρία διαχείρισης ενός τέτοιου προβλήματος. Οτι κανένας δεν μπορούσε να δώσει μια καθαρή συμβουλή. Αλλά κάνει πως το αγνοεί.
Τα καφενεία μπορούν να λένε ό,τι θέλουν. Καφενεία είναι. Αλλά ένας άνθρωπος που φιλοδοξεί να ηγηθεί του ΠΑΣΟΚ, συνεπώς να γίνει και πρωθυπουργός, οφείλει να είναι πιο γενναίος. Και, κυρίως, πιο γενναιόδωρος απέναντι σε ανθρώπους που σήκωσαν το βάρος των δύσκολων αποφάσεων. Το να υμνείς τον Φωτόπουλο και να κατηγορείς τον Παπακωνσταντίνου δεν είναι συμπεριφορά εκσυγχρονιστή. Αλλά εδώ που τα λέμε, στον πειρασμό της εκ των υστέρων κριτικής έπεσε ο Σημίτης, από τους πιο συγκροτημένους και χρήσιμους πρωθυπουργούς της μεταπολεμικής περιόδου - ίσως για ν' αποδειχθεί ότι, εντέλει, οι ανθρώπινες αδυναμίες είναι ανίκητες. Δεν είναι περίεργο που έπεσε ο Χρυσοχοΐδης, για τον οποίο ίσως η αποκήρυξη του μνημονίου αποτελεί όρο συμμετοχής στην προεκλογική κούρσα. Και μάλλον θα δούμε ακόμη περισσότερα τέτοια στο ΠΑΣΟΚ.
Τα καφενεία μπορούν να λένε ό,τι θέλουν. Καφενεία είναι. Αλλά ένας άνθρωπος που φιλοδοξεί να ηγηθεί του ΠΑΣΟΚ, συνεπώς να γίνει και πρωθυπουργός, οφείλει να είναι πιο γενναίος. Και, κυρίως, πιο γενναιόδωρος απέναντι σε ανθρώπους που σήκωσαν το βάρος των δύσκολων αποφάσεων. Το να υμνείς τον Φωτόπουλο και να κατηγορείς τον Παπακωνσταντίνου δεν είναι συμπεριφορά εκσυγχρονιστή. Αλλά εδώ που τα λέμε, στον πειρασμό της εκ των υστέρων κριτικής έπεσε ο Σημίτης, από τους πιο συγκροτημένους και χρήσιμους πρωθυπουργούς της μεταπολεμικής περιόδου - ίσως για ν' αποδειχθεί ότι, εντέλει, οι ανθρώπινες αδυναμίες είναι ανίκητες. Δεν είναι περίεργο που έπεσε ο Χρυσοχοΐδης, για τον οποίο ίσως η αποκήρυξη του μνημονίου αποτελεί όρο συμμετοχής στην προεκλογική κούρσα. Και μάλλον θα δούμε ακόμη περισσότερα τέτοια στο ΠΑΣΟΚ.