ΜΑΝΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ
Πριν από έναν χρόνο, κανείς δεν πίστευε σοβαρά ότι ο Μπαράκ Ομπάμα μπορούσε να ηττηθεί στις προεδρικές εκλογές της 6ης Νοεμβρίου. Η παραπάνω αίσθηση εξελίχτηκε περίπου σε βεβαιότητα, όταν ο Μιτ Ρόμνεϊ ήταν εκείνος ο οποίος κέρδισε το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών, μιας και ο Μορμόνος επιχειρηματίας, άλλοτε Κυβερνήτης της Μασαχουσέτης, είχε προφανείς υστερήσεις έναντι του “προφήτη της Αλλαγής”.
Ο Κυβερνήτης Ρόμνεϊ είχε μηδενική απήχηση στον μεσαίο χώρο, αυτόν που έφερε στην εξουσία τον Μπιλ Κλίντον το 1992, και τον ίδιο τον Μπαράκ Ομπάμα το 2008. Ταυτόχρονα, δεν μπορούσε να ενώσει, πόσο μάλλον να εμπνεύσει την εκλογική βάση των Ρεπουμπλικανών, εκεί όπου τα τελευταία χρόνια κυριαρχεί σχεδόν ολοκληρωτικά η ακραία ρητορική του πολλαπλώς επικίνδυνου Tea Party. Ακολούθησαν, οι απορίες για τις… κλειστές πόρτες στα αεροπλάνα την ώρα της πτήσης, η πλήρης άγνοια για τους διεθνείς συσχετισμούς και τις ευαίσθητες ισορροπίες, οι απειλές να βάλει φυτίλι στη Μέση Ανατολή, η… Κίνα, και φυσικά η απαξίωση για το 47% των Αμερικανών.
Κι όμως. Απέναντι σε έναν τέτοιο υποψήφιο, ο Μπαράκ Ομπάμα καρδιοχτύπησε. Τον εαυτό του, τους συνεργάτες του και τον… πλανήτη ολόκληρο. Οι λόγοι πολλοί, που απαντώνται κυρίως στη διαπίστωση περί ενός έθνους, του αμερικανικού, βαθιά διχασμένου από τις εκλογές του 2000 μέχρι και σήμερα.
Οι πληγές που άνοιξε η “σκοτεινή” νίκη του Τζορτζ Μπους του νεώτερου απέναντι στον Αλ Γκορ δεν έκλεισαν ποτέ. Μετριάστηκαν μόνο το 2008, τότε που ένα 2% περίπου της πιο μετριοπαθούς βάσης των Ρεπουμπλικανών, ψήφισαν τον Μπαράκ Ομπάμα απέναντι στον Τζον ΜακΚέιν.
Το κακό για τον Ομπάμα ξεκίνησε από το πρώτο debate, εκεί όπου εμφανίστηκε με μανδύα “στρογγυλού” πολιτικού, στα όρια του απολιτίκ. Απο αυτούς που έχουμε χορτάσει στην Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη, με μοιραίο ρόλο και ιστορικές ευθύνες για τη συλλογική χρεοκοπία της ηπείρου που μας… φιλοξενεί στα εδάφη της.
Από εκείνο το debate και μετά, η αναμέτρηση έγινε θρίλερ. Τουλάχιστον αυτό προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις, καθώς στην κάλπη το προβάδισμα του Μπαράκ Ομπάμα ξεπέρασε σε διαφορά τα 2 εκατομμύρια ψήφους.
Το επιτελείο του Ομπάμα φοβήθηκε τη “σιωπηλή πλειοψηφία” για την οποία είχε μιλήσει πρώτος ο Ρίτσαρντ Νίξον. Και, μπροστά στον κίνδυνο, που κάποιες φορές φάνταζε βεβαιότητα, να ηττηθεί ο Ομπάμα στη λαϊκή ψήφο, εστίασαν στις swing states. Τις Πολιτείες-κλειδιά, με τους πολλούς εκλέκτορες, που θα “κλείδωναν” το προβάδισμα του Ο στο Κολλέγιο των Εκλεκτόρων.
Εκεί, οι “φωτεινές” περιπτώσεις ήταν τρεις: Η Φλόριντα, η Πενσιλβάνια και το Οχάιο. Με τη δεύτερη και την τρίτη να πηγαίνουν “πακέτο”, ώστε, αν χρειαζόταν να χρησιμοποιηθούν ως ανάχωμα για μια πιθανή απώλεια της Φλόριντα, που φάνταζε περισσότερο οριακή.
Ο Πλαφ και ο Άξελροντ, το δίδυμο των στρατηγικών μυαλών του επιτελείου Ομπάμα διέγνωσε εγκαίρως ότι η Πενσιλβάνια δεν θα χανόταν, επειδή ο Μιτ Ρόμνεϊ είχε πεπερασμένες δεξαμενές ψηφοφόρων στις οποίες μπορούσε να απευθυνθεί. Είχαν δίκιο. Ο Ομπάμα έφτασε στο 51,9%, ο Ρόμνεϊ όμως δεν ξεπέρασε το 46,8%.
“Όλα τα λεφτά” λοιπόν, ήταν το Οχάιο. Εκεί όπου, κανείς Ρεπουμπλικανός που δεν το κέρδισε, δεν κατάφερε να εκλεγεί Πρόεδρος των ΗΠΑ τα τελευταία 30 χρόνια. Στην Πολιτεία όπου το 2004, “κουρεύτηκαν” οι ελπίδες του Τζον Κέρι να ανατρέψει τα δεδομένα και να κερδίσει τον Τζορτζ W Μπους.
Το Οχάιο έμοιαζε με μικρογραφία μιας Αμερικής στο μεσοδιάστημα κρίσης και… εξόδου από αυτήν. Κυρίως στον τομέα της οικονομίας. Τα exit polls έδειξαν ότι οι Αμερικανοί εξακολουθούν να χρεώνουν το μεγαλύτερο μέρος των δεινών που ακόμη διέρχεται η οικονομία στον Μπους και όχι στον Ομπάμα. Η παράμετρος αυτή, σε συνδυασμό με το πάθος που είχε δείξει ο Ομπάμα να στηρίξει τις αυτοκινητοβιομηχανίες του Οχάιο, ήταν τα… κουτάκια που έβαλε το δίδυμο Πλαφ-Άξελροντ στη σειρά. Και τα κατάφεραν.
Το τελικό αποτέλεσμα έδειξε ότι ο Μπαράκ Ομπάμα επικράτησε με διαφορά 1,9% (50,1%-48,2%), και 100.000 ψήφους (2.700.000-2.600.000). Μια διαφορά που περίπου… μετρούσαν ψήφο-ψήφο οι συνεργάτες του Ομπάμα τις τελευταίες μέρες. Γι’ αυτό και δεν ανησυχούσαν. Γι΄αυτό και ο Ντέβιντ Άξελροντ “ρίσκαρε” να κόψει το μουστάκι του, αν κέρδιζε ο Μιτ Ρόμνεϊ.
Ο Άξελροντ ήξερε ότι ο Ρόμνεϊ δεν θα κέρδιζε ποτέ το Οχάιο. Και χωρίς το Οχάιο, δεν θα κέρδιζε ποτέ τις εκλογές. Και έτσι έγινε. Όσο για το “κερασάκι”, αυτό ήταν να δοθεί το αποτέλεσμα του Οχάιο στις 06.20. Και με τους εκλέκτορες του, να τικαριστούν δίπλα στο όνομα του Μπαράκ Ομπάμα οι +270 εκλέκτορες. Έτσι απλά…