Επιβλητικό και μνημειώδες στέκει κατά μήκος του παραλιακού μετώπου.
Της Πηγής Παχίνη,
αρχιτέκτονας μηχανικός
Το παλιό Τελωνείο -το διακρίνει κανείς και από στεριά και από θάλασσα- αποτέλεσε ορόσημο για τους κατοίκους αλλά και για τους επισκέπτες αυτής της πόλης, μιας και η ανέγερσή του σηματοδότησε μια ολόκληρη εποχή, η οποία έγινε στο πλαίσιο μιας προσπάθειας εκδυτικισμού της πόλης.
Κατασκευάστηκε από τον Ελί Μοδιάνο, ο οποίος εφάρμοσε τα αρχιτεκτονικά σχέδια του AlexandreVallaury και τη στατική μελέτη του François Hennebique. Αποτελεί και αρχιτεκτονικό μνημείο με εκλεκτιστικό και νεοαναγεννησιακό στιλ αλλά και κατασκευαστική καινοτομία, διότι η τεχνική του οπλισμένου σκυροδέματος ως τρόπος κατασκευής εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη. Ο εφευρέτης Hennebique, με αίτησή του στις 20/12/1897 στο Γραφείο Πνευματικής Ιδιοκτησίας στην Αγγλία, πατεντάρισε το πάντρεμα του σκυροδέματος με βέργες και ράβδους σιδήρου, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει στην αίτησή του, δημιουργώντας τον τρόπο κατασκευής του μέλλοντος. Με 85 καταθέσεις ευρεσιτεχνίας σε διαφορετικές χώρες της Ευρώπης κάθε φορά, προκειμένου να κατοχυρώσει τις ανακαλύψεις του, θεμελίωσε το όνομά του στην κατασκευή, πραγματοποιώντας πάνω από 7.000 κατασκευές επηρεάζοντας την κατασκευή μεγάλων και σημαντικών έργων για την ανθρώπινη εξέλιξη.
Κατασκευάστηκε από τον Ελί Μοδιάνο, ο οποίος εφάρμοσε τα αρχιτεκτονικά σχέδια του AlexandreVallaury και τη στατική μελέτη του François Hennebique. Αποτελεί και αρχιτεκτονικό μνημείο με εκλεκτιστικό και νεοαναγεννησιακό στιλ αλλά και κατασκευαστική καινοτομία, διότι η τεχνική του οπλισμένου σκυροδέματος ως τρόπος κατασκευής εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη. Ο εφευρέτης Hennebique, με αίτησή του στις 20/12/1897 στο Γραφείο Πνευματικής Ιδιοκτησίας στην Αγγλία, πατεντάρισε το πάντρεμα του σκυροδέματος με βέργες και ράβδους σιδήρου, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει στην αίτησή του, δημιουργώντας τον τρόπο κατασκευής του μέλλοντος. Με 85 καταθέσεις ευρεσιτεχνίας σε διαφορετικές χώρες της Ευρώπης κάθε φορά, προκειμένου να κατοχυρώσει τις ανακαλύψεις του, θεμελίωσε το όνομά του στην κατασκευή, πραγματοποιώντας πάνω από 7.000 κατασκευές επηρεάζοντας την κατασκευή μεγάλων και σημαντικών έργων για την ανθρώπινη εξέλιξη.
Η ανοικοδόμηση του κτιρίου ξεκίνησε τον Αύγουστο του 1910, αποτελώντας τμήμα μιας γενικότερης αναδιάταξης του λιμανιού. Οι παρεμβάσεις αφορούσαν την κατασκευή προβλητών, αποθηκών και τελωνείων καθώς και εκβάθυνση και διαπλάτυνση των θαλάσσιων μετώπων του λιμένα. Ο προσανατολισμός του Τελωνείου και γενικότερα η διάταξη και η χωροθέτηση όλων των κτιριακών εγκαταστάσεων, έγινε με τέτοιο τρόπο ώστε να ικανοποιεί τις παρελθούσες λειτουργικές ανάγκες και απαιτήσεις του λιμανιού, σε σχέση με την εξυπηρέτηση των πλοίων αλλά και των σιδηροδρομικών γραμμών της εποχής. Η διαμόρφωση της προκυμαίας αλλά και η εσωτερική ανακατασκευή του λιμανιού αποτέλεσαν σημαντικές κινήσεις για την πετυχημένη εμπορική λειτουργία του. Η παράλληλη και αυστηρή διάταξη του Τελωνείου προς τη θάλασσα, με τη μεγάλη πλευρά να επεκτείνεται κατά μήκος της θάλασσας, δημιούργησε ένα μοναδικό και αξιοπρόσεκτο μέτωπο για την πόλη. Επιβλητικές όψεις, με στοιχεία τεχνοτροπίας και μορφολογίας καθαρά γαλλικής επιρροής, κατασκευασμένες με πρωτοποριακό τρόπο και υλικά για την εποχή. Πρόκειται για χαρακτηριστικό παράδειγμα αρχιτεκτονικής μορφολογίας που επικράτησε σε ολόκληρη την Ευρώπη στην κατηγορία των βιομηχανικών κτιρίων στις αρχές του 20ού αιώνα, ενώ αποτελεί απλουστευμένο αντίγραφο του αντίστοιχου κτιρίου της Κωνσταντινούπολης.
Κατά τη διάρκεια του χρόνου υπήρξαν φθορές, βομβαρδισμοί, ανατινάξεις αλλά και σεισμοί, μετατρέποντάς το σε ετοιμόρροπο και μη ασφαλές κτίριο προς χρήση. Μεγαλύτερη όμως αιτία για τη φθορά και την εγκατάλειψή του, έπειτα από 103 χρόνια ζωής, αποτελεί η ανθρώπινη αδιαφορία και η ανεπάρκεια μηχανισμών απαγκίστρωσής του από τα γραφειοκρατικά γρανάζια, προκειμένου να αποτελέσει ζωτικό τμήμα αυτής της πόλης. Μια νέα χρήση και δραστηριότητα που θα επιφέρει ευημερία και εξέλιξη στους κατοίκους της Θεσσαλονίκης.
"Μ"
"Μ"
