|
|
|
Οι Ρώσοι βιολόγοι «ξύπνησαν» ένα φυτό, οι σπόροι του
οποίου διατηρήθηκαν στη ζώνη των αιώνιων πάγων επί 30 χιλιάδες χρόνια.
Οι ειδικοί του Ινστιτούτου Φυσικο-χημικών και Βιολογικών
Προβλημάτων Εδαφολογίας κατόρθωσαν να προκαλέσουν τη βλάστηση μερικών θάμνων της
χλωρίδας, που «εξορύχθηκε» από τους πάγους. Το μοναδικό αυτό πείραμα δίνει την
ευκαιρία να πραγματοποιηθεί τεχνητή αναγέννηση των φυτών της περιόδου των
παγετώνων.
Οι αρχαίοι αυτοί σπόροι των φυτών θάφτηκαν κάτω από στρώμα τριάντα μέτρων των αιώνιων πάγων στη λεκάνη του ποταμού της Σιβηρίας Κολιμά. Η περιοχή αυτή είναι γνωστή για τις ανευρέσεις παγωμένων κειμηλίων του ζωικού και φυτικού κόσμου. Την ανακάλυψη οι Ρώσοι βιολόγοι την έκαναν, βρίσκοντας τις φωλιές αρουραίων, οι οποίοι τόσες χιλιετίες πριν ζεσταίνονταν με τους μίσχους των φυτών και συγκέντρωναν αποθέματα για το χειμώνα. Γι’ αυτή τη μοναδική φυσική κρυο-τράπεζα ευρημάτων αφηγήθηκε ο επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου Φυσικο-χημικών και Βιολογικών Προβλημάτων Εδαφολογίας δόκτωρ βιολογικών επιστημών Στανισλάφ Γκούμπιν:
«Πρόκειται για λαγούμια, που βρίσκονται σε βάθος τριάντα μέτρων. Το μέγεθός τους είναι περίπου όσο μια μπάλα ποδοσφαίρου. Σε τέτοια διαμερίσματα τα τρωκτικά συγκέντρωναν σπόρους. Επίσης βρέθηκε εκεί τρίχωμα από βίσονες, από προβατοβοοειδή, που ζούσαν εκείνη την εποχή. Ήταν μονωμένοι θάλαμοι, όπου τα τρωκτικά συγκέντρωναν τα αποθέματά τους και ξεχειμώνιαζαν. Εκεί βρέθηκαν συγκεντρωμένοι 600-800 χιλιάδες σπόροι. Από πολύ μικρούς κόκκους, όπως ο παπαρουνόσπορος, έως και καμιά φορά λίγο μεγαλύτερους, όπως του σιταριού.
Δυστυχώς δεν ήταν όλοι οι σπόροι κατάλληλοι για το πείραμα. Ο κλήρος έπεσε στην μικροκαμωμένη Silene stenophylla, που αποδείχθηκε η πλέον ανθεκτική σε συνθήκες παγετού. Αυτό ο χαμηλός πολυετής θάμνος φυτρώνει ως και σήμερα στην Γιακουτία και έχει υψηλό όριο αντοχής στο κρύο. Πώς έγινε δυνατό να φυτρώσει ένα φυτό, που επί χιλιετίες έμεινε χωρίς νερό και φως διηγήθηκε η ερευνήτρια του Ινστιτούτου Βιοφυσικής της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών Σβετλάνα Γιάσινα:
«Όταν το φυτό δεν έχει πλήρως ωριμάσει, οι σπόροι διατηρούν στελέχη με τα οποία είναι προσδεδεμένοι στον θρεπτικό ιστό του καρπού, για να το πούμε πιο απλά στον πλακούντα. Βλέποντας ότι αυτά τα στελέχη μοιάζουν βιώσιμα και βρίσκονται στο αρχικό στάδιο ανάπτυξης του ιστού, αρχίσαμε να εργαζόμαστε πάνω σ’ αυτά».
Τα βιώσιμα τμήματα των σπόρων της Silene stenophylla οι βιολόγοι τα τοποθέτησαν σε θρεπτικό περιβάλλον. Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα εμφανίστηκε ο βλαστός. Τον εξέθεσαν στο φως και κυριολεκτικά μετά από δύο εικοσιτετράωρα πρασίνισε. Μετά μεταφύτευσαν το φυτό στο χώμα και όχι μόνο προσαρμόστηκε καλά, αλλά άνθισε κιόλας. Όπως σημειώνουν οι επιστήμονες από εξωτερική όψη η αρχαία Silene stenophylla δεν διαφέρει σε τίποτε από τη σύγχρονη, επίσης της οικογένειας του γαρυφάλλου. Εξαίρεση αποτελεί μόνο η ταξιανθία: τα πέταλα των «απογόνων» είναι πιο πλατιά και «τεμαχισμένα». Πρόκειται για ένα πραγματικό θαύμα, λένε οι εμπνευστές του πειράματος, να μυρίζεις ένα άρωμα, που έχει ηλικία 30.000 χρόνια!
Τα αποτελέσματα, που προέκυψαν είναι από μόνα τους μοναδικά και επίσης γεννούν μεγάλες δυνατότητες για την επεξεργασία μεθόδων φύλαξης σπάνιων φυτών σε συνθήκες ψύχους.
Οι αρχαίοι αυτοί σπόροι των φυτών θάφτηκαν κάτω από στρώμα τριάντα μέτρων των αιώνιων πάγων στη λεκάνη του ποταμού της Σιβηρίας Κολιμά. Η περιοχή αυτή είναι γνωστή για τις ανευρέσεις παγωμένων κειμηλίων του ζωικού και φυτικού κόσμου. Την ανακάλυψη οι Ρώσοι βιολόγοι την έκαναν, βρίσκοντας τις φωλιές αρουραίων, οι οποίοι τόσες χιλιετίες πριν ζεσταίνονταν με τους μίσχους των φυτών και συγκέντρωναν αποθέματα για το χειμώνα. Γι’ αυτή τη μοναδική φυσική κρυο-τράπεζα ευρημάτων αφηγήθηκε ο επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου Φυσικο-χημικών και Βιολογικών Προβλημάτων Εδαφολογίας δόκτωρ βιολογικών επιστημών Στανισλάφ Γκούμπιν:
«Πρόκειται για λαγούμια, που βρίσκονται σε βάθος τριάντα μέτρων. Το μέγεθός τους είναι περίπου όσο μια μπάλα ποδοσφαίρου. Σε τέτοια διαμερίσματα τα τρωκτικά συγκέντρωναν σπόρους. Επίσης βρέθηκε εκεί τρίχωμα από βίσονες, από προβατοβοοειδή, που ζούσαν εκείνη την εποχή. Ήταν μονωμένοι θάλαμοι, όπου τα τρωκτικά συγκέντρωναν τα αποθέματά τους και ξεχειμώνιαζαν. Εκεί βρέθηκαν συγκεντρωμένοι 600-800 χιλιάδες σπόροι. Από πολύ μικρούς κόκκους, όπως ο παπαρουνόσπορος, έως και καμιά φορά λίγο μεγαλύτερους, όπως του σιταριού.
Δυστυχώς δεν ήταν όλοι οι σπόροι κατάλληλοι για το πείραμα. Ο κλήρος έπεσε στην μικροκαμωμένη Silene stenophylla, που αποδείχθηκε η πλέον ανθεκτική σε συνθήκες παγετού. Αυτό ο χαμηλός πολυετής θάμνος φυτρώνει ως και σήμερα στην Γιακουτία και έχει υψηλό όριο αντοχής στο κρύο. Πώς έγινε δυνατό να φυτρώσει ένα φυτό, που επί χιλιετίες έμεινε χωρίς νερό και φως διηγήθηκε η ερευνήτρια του Ινστιτούτου Βιοφυσικής της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών Σβετλάνα Γιάσινα:
«Όταν το φυτό δεν έχει πλήρως ωριμάσει, οι σπόροι διατηρούν στελέχη με τα οποία είναι προσδεδεμένοι στον θρεπτικό ιστό του καρπού, για να το πούμε πιο απλά στον πλακούντα. Βλέποντας ότι αυτά τα στελέχη μοιάζουν βιώσιμα και βρίσκονται στο αρχικό στάδιο ανάπτυξης του ιστού, αρχίσαμε να εργαζόμαστε πάνω σ’ αυτά».
Τα βιώσιμα τμήματα των σπόρων της Silene stenophylla οι βιολόγοι τα τοποθέτησαν σε θρεπτικό περιβάλλον. Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα εμφανίστηκε ο βλαστός. Τον εξέθεσαν στο φως και κυριολεκτικά μετά από δύο εικοσιτετράωρα πρασίνισε. Μετά μεταφύτευσαν το φυτό στο χώμα και όχι μόνο προσαρμόστηκε καλά, αλλά άνθισε κιόλας. Όπως σημειώνουν οι επιστήμονες από εξωτερική όψη η αρχαία Silene stenophylla δεν διαφέρει σε τίποτε από τη σύγχρονη, επίσης της οικογένειας του γαρυφάλλου. Εξαίρεση αποτελεί μόνο η ταξιανθία: τα πέταλα των «απογόνων» είναι πιο πλατιά και «τεμαχισμένα». Πρόκειται για ένα πραγματικό θαύμα, λένε οι εμπνευστές του πειράματος, να μυρίζεις ένα άρωμα, που έχει ηλικία 30.000 χρόνια!
Τα αποτελέσματα, που προέκυψαν είναι από μόνα τους μοναδικά και επίσης γεννούν μεγάλες δυνατότητες για την επεξεργασία μεθόδων φύλαξης σπάνιων φυτών σε συνθήκες ψύχους.
"Φωνή της Ρωσίας"
