Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου 2011

«Δάκρυα, αίμα, μόχθος, ιδρώτας»

Η ΦΡΑΣΗ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Οι πρόσφατες δηλώσεις του αντιπροέδρου της κυβερνήσεως, αλλά και επικεφαλής των οικονομικών που επανέλαβε περίπου τη ρήση του sir Winston Churchill: "Δεν έχω να σας προσφέρω τίποτα πέρα από αίμα, μόχθο, δάκρυα και ιδρώτα" είναι μεν ενδεικτικές του κλίματος της εποχής που διανύουμε, αλλά μας έδωσαν αφορμή να θυμηθούμε την πρωτότυπη ρήση και τον άνθρωπο που την ξεστόμισε.

Από τον Μάιο του 2010,οπότε και εγκρίθηκε η Σύμβαση Δανειακής Διευκόλυνσης με τις χώρες του Ευρώ και ο Διακανονισμός Χρηματοδότησης Αμέσου Ετοιμότητας με το Δ.Ν.Τ., εν συντομία "Mνημόνιο", έως τις μέρες μας, η Ελλάδα βιώνει πρωτόγνωρες εμπειρίες.
Η ακριβής αποτίμηση του τι ευθύνεται για αυτές τις εξελίξεις είναι σημαντική, προκειμένου να μην επαναληφθεί, ωστόσο είναι σαφώς σημαντικότερος ο τρόπος και τα πρόσωπα που θα διαχειριστούν το θέμα.
Η ιστορία έχει αποδείξει ότι η παρουσία ισορροπημένων και δοκιμασμένων ηγετών, έχει αποτρέψει κρίσεις, ή έχει βοηθήσει λαούς και έθνη να βγουν από κρίσεις.
Η Μεγάλη Βρετανία αλλά και ο υπόλοιπος πολιτισμένος κόσμος είχε την τύχη να βρεθεί με έναν ευφυή, ακατάβλητο, πρωθυπουργό όταν ξέσπασε ο δεύτερος μεγάλος πόλεμος. Στα "μεγάλα Αν" της ιστορίας περιλαμβάνεται και το: Αν στην θέση του Churchill, βρισκόταν κάποιος άλλος, ίσως η σημερινή μορφή του πλανήτη να ήταν πολύ διαφορετική. Βεβαίως σχεδόν δυο δεκαετίες νωρίτερα, ως πρώτος Λόρδος του Ναυαρχείου, ο Churhcill είχε χρεωθεί την παταγώδη αποτυχία της εκστρατείας στην Καλλίπολη, αλλά ήταν ένας άνθρωπος με τεράστιες εμπειρίες, με πολλά ταλέντα, πλήρης παραστάσεων.
Με την πολιτική κατευνασμού του προκατόχου του Neville Chamberlain να έχει αποτύχει, ανέλαβε την πρωθυπουργία λίγες μέρες πριν την δοκιμασία της Δουνκέρκης, στάθηκε όρθιος σε μια πρωτοφανή λαίλαπα που έπληξε σχεδόν όλο τον πλανήτη και μετά το πέρας του πολέμου, δικαίως χαρακτηρίσθηκε ως πατέρας της νίκης.
Αυτό που κατάφερε σε πρώτο χρόνο ο Βρετανός ηγέτης, ήταν να εμπνεύσει. Με τη μεγαλόπρεπη φωνή του έδωσε κίνητρο επιβίωσης στα εκατομμύρια των συμπατριωτών του. Τότε που οι Γερμανοί πλημμύριζαν την Ευρώπη και τίποτα δεν μπορούσε να αντισταθεί στις μηχανοκίνητες μεραρχίες τους, τότε που η τακτική του κεραυνοβόλου πόλεμου έκανε τη γραμμή Μαζινό άχρηστη, ο Churhcill διεμήνυσε μέσα από τα ερτζιανά: "Ποτέ δεν θα παραδοθούμε" και ήταν ένα μήνυμα που πέρασε τη Μάγχη και ασφαλώς έφθασε στην καγκελαρία.
Βρέθηκε στο Coventry, τον Νοέμβριο του '40, την επομένη που ισοπεδώθηκε η πόλη από την Luftwaffe χωρίς να είναι ένας στρατηγικός, ή ιδιαίτερος βιομηχανικός στόχος και τον Φλεβάρη του 45 απάντησε με τον ίδιο τρόπο στην Δρέσδη. Έχει καταθέσει και ισχύει:

"Το πρώτο θύμα στον πόλεμο, είναι η αθωότητα".

Στο μεταξύ είχε βρεθεί τον Δεκέμβριο του '44 και στην Αθήνα ώστε να εξασφαλίσει τα συμφέροντα της αυτοκρατορίας του στην περιοχή (Βαλκανική), που ο ίδιος είχε χαρακτηρίσει ως μαλακό υπογάστριο της Ευρώπης. Είχε προηγηθεί η εντολή, ανάμεσα σε άλλες στον υποστράτηγό του Ronald Scoby επικεφαλής των Βρετανικών δυνάμεων στην Ελλάδα μετά την απελευθέρωση: "…Μη διστάσετε να ενεργήσετε ως να ευρίσκεσθε εις μόλις καταληφθείσαν πόλιν" καθώς και "…μη διστάσετε να πυροβολήσετε εναντίον παντός ενόπλου ή αόπλου…"
Η συνέχεια δόθηκε στην συνδιάσκεψη της Γιάλτας. Εκεί, στην πατρίδα του Τσέχωφ, δημιουργήθηκε η εικόνα του μεταπολεμικού κόσμου. Εκεί αντάλλαξαν τα χαρτάκια με τον Ιωσήφ Στάλιν και έτσι, αρκετά κυνικά, όρισαν τις τύχες εκατομμυρίων ανθρώπων, δημιουργώντας τις ζώνες επιρροών των νέων μεγάλων δυνάμεων.
Αν το είχαν υποπτευθεί και τα στελέχη της Αριστεράς στην Ελλάδα, ή αν, έστω και έμμεσα, τους είχαν περάσει το μήνυμα οι καθοδηγητές του Κρεμλίνου, ίσως να είχαμε γλιτώσει το σφαγείο του εμφυλίου. Βεβαίως από την κατοχή οι Άγγλοι και αργότερα οι Αμερικανοί έκαναν αρκετά για να κλιμακώσουν την ένταση, για να σπρώξουν αυτόν το λαό στην μοιραία και καθοριστική για το μέλλον του, εμφύλια, ένοπλη αναμέτρηση.
Όπως και να έχει το θέμα ο Churchill έσωσε την πατρίδα του, έσωσε και ότι υπήρχε σαν δυτικός πολιτισμός από μια σκοτεινή, απάνθρωπη ιδεολογική καταιγίδα. Είναι ο μοναδικός πρωθυπουργός που έχει λάβει το νομπέλ λογοτεχνίας, ήξερε από μνήμης δεκάδες στίχους του Οβίδιου, ή του Σεξπήρου, ήταν ικανότατος ζωγράφος και υπήρξε τυχερός που η σύζυγος Κλεμεντίνη του στάθηκε έως τέλους.
Προς τα τελευταία του βρέθηκε και πάνω στην "Χριστίνα", όπου ο πανέξυπνος, πανούργος Σμυρνιός, Αριστοτέλης Ωνάσης, τον περιέφερε μαζί με άλλους επώνυμους, στις περίφημες κρουαζιέρες τους στο Ελληνικό Αρχιπέλαγος. Δεκατέσσερα χρόνια μετά την παρέμβαση του στην Ελλάδα και την επίσκεψή του στο ξενοδοχείο "Μ. Βρετάνια" στο Σύνταγμα, εκέι ακριβώς που ξεκίνησε στις 3 Δεκεμβρίου του '44 το μακρύ αιματηρό ταξίδι του εμφυλίου, ο Churchill, αποβιβάζεται ένα απόγευμα, στα τέλη Ιουλίου του '59 από τη "Χριστίνα" στην Ιτέα. Είναι ντυμένος με μια λευκή, ναυτική στολή. Η Ελλάδα καθημαγμένη αλλά με μια ανεκμετάλλευτη, ανιδιοτελή λαμπρότητα τον υπόδεχεται και λίγοι ντόποιοι τον επευφημούν. Ανταποδίδει με χαμόγελο και χαιρετισμό. Η μικρή παρέα επισκέφθηκε, λίγα χιλιόμετρα πιο μακριά, στους πρόποδες του Παρνασσού τον "ομφαλό της γής". Ο ξεναγός αναλαμβάνει τα υπόλοιπα και ξετυλίγει το μεγαλείο του τόπου, το μύθο της φυλής. Ποιος ξέρει αν ο γηραλέος λέων ένοιωσε κάποιες τύψεις για τη συμμετοχή του στην εξέλιξη της ιστορίας σε αυτή τη γωνιά της γης…
Υπήρξε μορφή ο sir. Λυσσαλέος πολεμιστής, άκαμπτος, αλύγιστος, πνευματώδης. Είχε τη δύναμη να εμπνέει, να ενώνει, να καθοδηγεί. Ήταν ηγέτης. Είναι αμφίβολο αν στις μέρες μας υπάρχουν αντίστοιχου βεληνεκούς ηγέτες σε παγκόσμιο επίπεδο. Αναμενόμενο ίσως, αν αναλογιστεί κάποιος, πως, εβδομηνταένα χρόνια μετά την ανάληψη της πρώτης πρωθυπουργίας του, η ρήση του: "Δεν έχω να σας προσφέρω τίποτα πέρα από αίμα, μόχθο, δάκρυα και ιδρώτα", θύμισε σε πολλούς εδώ στην Ελλάδα, περισσότερο την ελαφρά "εκδοχή" του σχετικού λαϊκο - πόπ τραγουδιού, παρά τον πατέρα της νίκης.
Ποιος είπε ότι η κάθε φούσκα δεν έχει και παράπλευρες απώλειες;
Νικόλας Στ. Ζαλμάς