Οι νέοι μας πρέπει να βοηθηθούν ώστε να αψηφήσουν τις Σειρήνες που τους καλλιεργούν τον κυνισμό, την απάθεια και την αδιαφορία προς την πολιτική
της Μαριέττας Γιαννάκου*
EBR -
Από το 1974 έως σήμερα η Ελλάδα κατέγραψε μία εξαιρετική τροχιά, επιτυγχάνοντας μία σειρά επιτυχίες που βελτίωσαν με ουσιαστικό τρόπο το βιοτικό επίπεδο και τις προοπτικές των Ελλήνων. Σαράντα χρόνια έπειτα από την πτώση της δικτατορίας, ο απολογισμός προσμετρά επιτεύγματα: την παγίωση της δημοκρατίας, την ειρήνη, την σταθερή μεγέθυνση της οικονομίας, την άνοδο των ατομικών εισοδημάτων, την βελτίωση των δεικτών ποιότητας της ζωής, την σταθερή συμμετοχή στην ευρωπαϊκή ενοποίηση ως το δέκατο σε 28 πλέον κράτη μέλη.
Τα δεδομένα αυτά δεν πρέπει κανείς να τα προσπερνά με αδιαφορία, ούτε να τα θεωρεί αυτονόητα. Πρέπει να δεχθούμε ότι η χώρα τα τελευταία 40 χρόνια έχει μεταμορφωθεί προς όφελος των πολιτών και καμμία ύφεση δεν μπορεί να γυρίσει πίσω τον χρόνο, σε επίπεδα ζωής και δημοκρατίας πολύ χαμηλότερα από αυτά που ακόμη και σήμερα απολαμβάνουμε.
Ταυτόχρονα, όμως, πρέπει να αντιληφθούμε τις κοινωνικές διαστάσεις από την σημερινή πολυετή κρίση και ύφεση που διέρχεται η χώρα. Πράγματι, το μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού αντιμετωπίζει μία κατάρρευση των εισοδημάτων που διέθετε έως το 2009, ενώ η μείωση των δημοσίων δαπανών υποβαθμίζει μία σειρά βασικών υπηρεσιών του κράτους που είναι αναντικατάστατες για την ευημερία των πολιτών. Η ανεργία αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα για την Ευρώπη συνολικά. Τα δεδομένα είναι σκληρά και δεν χωρούν καμμία αμφιβολία: πάνω από 26,5 εκατομμύρια Ευρωπαίοι (ή το 11% του συνολικού πληθυσμού) είναι άνεργοι. Η δε ανεργία των νέων «τρέχει» με διπλάσιους ρυθμούς. Για τις χώρες που πλήττονται χειρότερα από την κρίση, τα ποσοστά είναι πρωτόγνωρα. Σε Ελλάδα και Ισπανία η ανεργία αγγίζει το 27% και στους νέους το 60%.
Μήπως η Ευρώπη δεν μπορεί να εκπληρώσει έναν από τους θεμελιώδεις σκοπούς της, την ευημερία που εξασφάλισε επί δεκαετίες για τους Ευρωπαίους; Αυτό, άλλωστε, αποτέλεσε ένα από τα κίνητρα, μαζί με την πολιτική σταθερότητα, την δημοκρατία και την ειρήνη, για την προσέλκυση 28 πλέον μελών (μετά και την προσχώρηση της Κροατίας). Τί συνέπειες θα έχει η δυσμενής εξέλιξη για την προοπτική της ενοποίησης και πώς θα επηρεάσει τις προσεχείς ευρωεκλογές τον Μάϊο 2014; Για την Ελλάδα ειδικότερα, πόσο ακόμη θα αντέξει πλέον του ενός τετάρτου του πληθυσμού να επιβιώνει, δίχως σταθερό εισόδημα;
Είναι σαφές ότι πρέπει να διεκδικήσουμε περισσότερα σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την αντιμετώπιση της ανεργίας. Η Στρατηγική της Λισσαβόνας το 2000, για «καλύτερες και περισσότερες θέσεις εργασίας» έως το 2010 πέτυχε πολύ λίγα. Η προσπάθεια όμως συνεχίζεται. Παρά την θεμιτή κριτική, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ανταποκρίνεται εμπράκτως στην κατάσταση αυτή. Ήδη από τον Ιούνιο 2012 υιοθετήθηκε το «Σύμφωνο για την Ανάπτυξη και τις Θέσεις Εργασίας», το οποίο λειτουργεί συμπληρωματικά προς την Στρατηγική «Ευρώπη 2020» για έξυπνη και βιώσιμη ανάπτυξη. Το Σύμφωνο περιλαμβάνει σημαντικούς στόχους και χρηματοδοτικά εργαλεία για ζητήματα όπως η ρευστότητα στη αγορά, η ανταγωνιστικότητα, η εμβάθυνση της ενιαίας αγοράς, η ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας, η προώθηση του ενιαίου ευρωπαϊκού χώρου έρευνας, η κινητικότητα των εργαζομένων, αλλά και πάνω από 120 δισεκατ. ευρώ για άμεσες ενέργειες.
Ιδιαίτερη μέριμνα λαμβάνεται για τους νέους, όπως η Πρωτοβουλία για την Απασχόληση των Νέων, για την οποία έχουν δεσμευθεί πάνω από 6 δισεκατ. ευρώ. Επιπλέον, άλλα μέσα, όπως το Ταμείο για την Παγκοσμιοποίηση, δεν έχουν χρησιμοποιηθεί από ελληνικές επιχειρήσεις που βρίσκονται σε παρακμή. Συγκεκριμένα, από την Ελλάδα το Ταμείο αυτό –του οποίου την χρησιμοποίηση εγκρίνει η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου– έχει χρησιμοποιηθεί μόνον από μία επιχείρηση στην χώρα μας και αυτή είναι γερμανική.
Θα λύσουν όλα τα παραπάνω το πρόβλημα της ανεργίας; Είναι βέβαιο ότι χρειάζεται στενή παρακολούθηση της πορείας επίτευξης των στόχων, όπως η πρόσφατη Έκθεση της Επιτροπής. Αλλά οι ευθύνες της επιτυχίας μοιράζονται μεταξύ των οργάνων της ΕΕ και των εθνικών κυβερνήσεων σύμφωνα και με τον καταμερισμό των αρμοδιοτήτων. Για παράδειγμα, πολλά θα εξαρτηθούν από τους τρόπους αξιοποίησης του νέου Πολυετούς Χρηματοδοτικού Πλαισίου (του «νέου ΕΣΠΑ») για την περίοδο 2014-2020.
Το 2014 σηματοδοτείται από την εκλογή των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και την συγκρότηση της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι εκλογές αυτές θα είναι κρίσιμες για να ανανεώσουμε την σχέση αντιπροσώπευσης με τους πολίτες, να ζητήσουμε την εντολή για ένα νέο στρατηγικό σχέδιο για την Ευρώπη, για να προχωρήσουμε στα βήματα της μεταπολεμικής πολιτικής για την συνεργασία με γνώμονα την ειρήνη και την ευημερία, για να αποφύγουμε τον εγκλωβισμό στα σκοτεινά σχέδια όσων απεργάζονται την οπισθοδρόμηση, την επαναφορά των εθνικισμών και της μισαλλοδοξίας.
Η Ελλάδα και η Ευρώπη αποτελούν οικουμενικής σημασίας παραδείγματα για τον τρόπο με τον οποίο κατάφεραν να ξεπεράσουν ιστορικών διαστάσεων καταστροφές και να επανέλθουν στο προσκήνιο με μεγαλύτερο δυναμισμό. Αυτό, άλλωστε, ήταν που εκτίμησαν στην Ελλάδα διάσημοι φιλέλληνες, όπως ο Σατωμπριάν, ο Μπάϊρον, ο Μπερλιόζ, ο Ντελακρουά, ο Πούσκιν και ο Ουγκώ –οι οποίοι παρατήρησαν τα ίχνη της ένδοξης εποχής αλλά και την ικανότητα του σύγχρονου Ελληνισμού να αγωνίζεται για την ελευθερία του και την θέση του στον σύγχρονο κόσμο.
Η Ελλάδα σήμερα δεν αναζητά συνενόχους στα λάθη τα οποία τής αναλογούν. Αντίθετα, ζητούμε από όλους να συμμεριστούν τις αξίες τις οποίες ενστερνιζόμαστε:
την δημοκρατία, την ελευθερία και ισότητα των πολιτών, την προστασία των ασθενέστερων, τις πανανθρώπινες χριστιανικές αξίες, αλλά και την ανεκτικότητα, την προσήλωση στην ειρήνη, την πολιτική συνεργασία και την οικονομική ευημερία.
Η κρίση της Ευρωζώνης δεν αποτελεί την πρώτη κρίση της Ευρώπης, αλλά σίγουρα ένα πρόβλημα με πολυδιάστατες οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες. Πρέπει να αντιληφθούμε εγκαίρως φαινόμενα που βρίσκονται σε εξέλιξη, όπως η άνοδος του ευρωσκεπτικισμού και του ακροδεξιού εξτρεμισμού. Πρέπει να ανακοπεί μία στάση κυνισμού η οποία επηρεάζει σήμερα ένα σημαντικό τμήμα των Ευρωπαίων πολιτών. Να γίνει κατανοητό ότι η Ευρώπη υπάρχει χάριν των πολιτών της και για να λειτουργήσει χρειάζεται την εποικοδομητική συμμετοχή και την ενεργό ανάμειξη των πολιτών, την έκφραση των ανησυχιών και των προσδοκιών τους. Αυτό είναι το καθήκον των ευρωβουλευτών, το οποίο προσωπικά υπηρετώ, δηλαδή να αντιπροσωπεύουν τους πολίτες, να απηχούν τις γνώμες τους και να επιδιώκουν τον συμβιβασμό προς όφελος του γενικού συμφέροντος των πολιτών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης εν γένει.
Καταλήγοντας, θέλω να καλέσω τους νέους να αψηφήσουν τις Σειρήνες που τούς καλλιεργούν τον κυνισμό, την απάθεια, την αδιαφορία προς την πολιτική. Σήμερα, αποτελούν την γενιά με τα καλύτερα προσόντα, αλλά και τα καλύτερα μέσα, που διέθετε οποιαδήποτε άλλη γενιά στο παρελθόν. Για τον λόγο αυτόν οφείλουμε να έχουμε όλοι υψηλές προσδοκίες από την δική τους συμβολή στο ιστορικό γίγνεσθαι, να πραγματοποιήσουν αυτό που σήμερα φαίνεται αδύνατο και να χαράξουν νέους δρόμους για την δημοκρατία, την πολιτική συνεργασία και την ευημερία στην Ευρώπη.
* Επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας της Νέας Δημοκρατίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, πρώην υπουργός
