Της Νατάσας Ευριπίδου
Οι άγνωστες ημέρες του Γλαύκου Κληρίδη στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο
ΣΕ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ αντιποίνων στη Γερμανία έμεινε επί ένα έτος ο Γλαύκος Κληρίδης, όπου για συμμόρφωση τον άφησαν δεμένο με Γιουγκοσλάβο αιχμάλωτο
Ο Γλαύκος Κληρίδης, που από χθες πέρασε στην αιωνιότητα, δεν ήταν απλά ένας μεγάλος ηγέτης, αλλά και ένας μεγάλος αγωνιστής και μάλιστα από νεαρή ηλικία. Ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας ήταν από τους πρώτους που κατετάγησαν στην Αγγλική Αεροπορία. Μάλιστα, το 1942 το βομβαρδιστικό αεροπλάνο στο οποίο ήταν επιβιβασμένος καταρρίπτεται πάνω από τη ναζιστική Γερμανία, σε μια περίοδο κατά την οποία ο πόλεμος ακόμα δεν είχε κριθεί. Είχε την τύχη να είναι ένας από τους επιζώντες του πληρώματος, αλλά αυτό δεν τελείωσε εδώ.
Η δοκιμασία
Ο ίδιος, μαζί με άλλα δύο μέλη του πληρώματος και ενώ ήταν τραυματισμένος από θραύσματα, κατάφερε να πηδήξει με το αλεξίπτωτο και πέφτοντας στο έδαφος έσπασε και το πόδι του. Κάπου εκεί ξεκίνησε το μαρτύριο της αιχμαλωσίας για τον πρώην Πρόεδρο. Οι άλλοι δύο συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν σε στρατόπεδο αιχμαλώτων, ενώ ο ίδιος οδηγήθηκε σε νοσοκομείο για Γάλλους αιχμαλώτους, όπου και χειρουργήθηκε χωρίς αναισθητικό από έναν Γάλλο φοιτητή της Ιατρικής.
Το μεγαλείο του Κληρίδη
Όμως το ανυπότακτο και μαχητικό πνεύμα του νεαρού Γλαύκου, αν και σε αιχμαλωσία και τραυματισμένος, αναδείχθηκε σε όλο του το μεγαλείο. Αφαίρεσε μόνος του τον γύψο και χρησιμοποιώντας τα σεντόνια του νοσοκομείου κατάφερε να διαφύγει. Συνελήφθη, ωστόσο, στην Ολλανδία και μεταφέρθηκε πίσω στη Γερμανία. Τον ανακρίνουν στη Φρανκφούρτη και απ' εκεί και πέρα μεταφέρθηκε πλέον στα πολωνικά σύνορα. Εκεί συναντάται για πρώτη φορά με άλλους Κύπριους αιχμαλώτους πολέμου, οι οποίοι είχαν πυκνώσει τις τάξεις των βρετανικών ενόπλων δυνάμεων κατά χιλιάδες, κάτι το οποίο η Βρετανία ανταπέδωσε μια δεκαετία αργότερα με εκτελέσεις, βασανισμούς και τη διασπορά της διχόνοιας μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.
Η δεύτερη μάχη
Στο νέο αυτό στρατόπεδο αιχμαλώτων ο Γλαύκος Κληρίδης διοργανώνει νέα απόδραση και αλλάζοντας ρούχα με κάποιον Κύπριο αιχμάλωτο, τον Μιχάλη Ροδοσθένους, δραπετεύει μαζί με κάποιον Γιουγκοσλάβο, και με τρένο φτάνουν μέχρι τα σύνορα της Κροατίας, προσπαθώντας να φτάσουν στις δαλματικές ακτές, και απ' εκεί να περάσουν στη συνθηκολογημένη πλέον Ιταλία. Συλλαμβάνεται όμως και για δεύτερη φορά στέλνεται πίσω στη Γερμανία σ' ένα στρατόπεδο αντιποίνων, όπου και έμεινε επί ένα έτος, όπου για συμμόρφωση τον άφησαν δεμένο με τον Γιουγκοσλάβο αιχμάλωτο.
Όταν τα σοβιετικά στρατεύματα πλησίαζαν προς τα πολωνικά σύνορα, τέλη του 1944, το στρατόπεδο εκκενώθηκε, κι έτσι 10.000 αιχμάλωτοι πολέμου πήραν τον δρόμο προς τα γαλλικά σύνορα, διανύοντας πεζή 30 χιλιόμετρα την ημέρα, μ' ένα συσσίτιο που περιλάμβανε σούπα, βραστές πατάτες και δυο φέτες ψωμί. Αυτή έμεινε γνωστή και ως πορεία θανάτου. Πολλοί δεν άντεξαν και πέθαναν στο δρόμο, αλλά ο μαχητής και ανυπότακτος Κληρίδης δεν ήταν μέσα σε αυτούς και παρά τις πολύχρονες κακουχίες από τη μακρόχρονη αιχμαλωσία και τις αποδράσεις, στα οποία μέτραγε ήδη τρια ολόκληρα χρόνια.
Με ανυπέρβλητο σθένος και ακαταμάχητο χαρακτήρα επαναλαμβάνει για τρίτη και τελευταία φορά να επιχειρήσει να αποδράσει και τα καταφέρνει! Κοντά στα γαλλογερμανικά σύνορα συναντάται με τα άρματα μάχης του Αμερικανού Στρατηγού Πάτον, και μαζί με άλλους δραπέτες εστάλη αεροπορικώς στην Αγγλία, λίγο πριν από το τέλος του πολέμου στην Ευρώπη. Το κωμικοτραγικό στην όλη υπόθεση είναι ότι οι οικείοι του πλέον τον είχαν ξεγράψει, θεωρώντας τον νεκρό, όταν κατερρίφθη το αεροπλάνο του, τελώντας μάλιστα και μνημόσυνο, μέχρι τη στιγμή που πήγε η μητέρα του στην Αγγλία και έμαθε ότι ο γιος της είχε εντέλει συλληφθεί αιχμάλωτος.
«Δεν λύγισα»
Σύμφωνα και με τον ίδιο, οι κακουχίες του πολέμου και αιχμαλωσία, αντί να τον λυγίσουν, τον χαλύβδωσαν περισσότερο, καθιστώντας τον ικανό να αντέχει σε κάθε πρόκληση της ζωής του, είτε στον επαγγελματικό στίβο, είτε στον πολιτικό. Ο ίδιος παραδέχθηκε δακρύζοντας πως ό,τι δεν τον λύγισε στα τόσα χρόνια πολέμου και αιχμαλωσίας, τελικά τον λύγισε εκείνο το τραγικό καλοκαίρι της εισβολής το 1974 η απάντηση του Έλληνα Πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή, που διαδέχθηκε τη Χούντα, ο οποίος του είπε ότι η Ελλάδα είναι ανίκανη να βοηθήσει με οποιονδήποτε τρόπο τη δοκιμαζόμενη από την τουρκική εισβολή Κύπρο.
Η παρακαταθήκη
Ο ΓΛΑΥΚΟΣ Κληρίδης άφησε παρακαταθήκη το αρχείο του στην προσωπική του ιστοσελίδα, στην οποία περιέχονται όλα τα έγγραφα των συνομιλιών που είχε το 1968 - 1976, ως εκπρόσωπος της Ελληνοκυπριακής Κοινότητας, με τον Ραούφ Ντενκτάς, εκπρόσωπο της Τουρκοκυπριακής Κοινότητας, υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για τη λύση του Κυπριακού Προβλήματος.
Περιέχει επίσης όλα τα έγγραφα των συνομιλιών που είχε το 1993 - 2003, ως εκπρόσωπος της Ελληνοκυπριακής Κοινότητας με τον Ραούφ Ντενκτάς για τη λύση του Κυπριακού Προβλήματος, με τις Καλές Υπηρεσίες του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, την ίδια περίοδο που διετέλεσε Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Πιστεύω ότι τα έγγραφα αυτού του Αρχείου είναι χρήσιμα όχι μόνον για τον Ιστορικό του Μέλλοντος, αλλά και για εκείνους που αναζητούν μια Δίκαιη και Βιώσιμη λύση του Κυπριακού Προβλήματος, εντός των παραμέτρων των Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών», αναφέρει στην εισαγωγή του ο Γλαύκος Κληρίδης στην ιστοσελίδα του.
"η σημερινή"
