Όπλο για την έγκαιρη διάγνωση και τη θεραπεία ασθενειών, όπως ο καρκίνος, το Αλτσχάιμερ και τα εμφράγματα, αποτελεί η χρήση της νανοτεχνολογίας στον τομέα της Ιατρικής. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των νανοσωματιδίων από χρυσό, τα οποία είναι πολύ μικρά σε μέγεθος και μπορούν να διαπεράσουν το φράγμα του εγκεφάλου ανιχνεύοντας τις βλάβες που υπάρχουν.
Της Νικολέττας Μπούκα
Μάλιστα ο χρυσός έχει την ιδιότητα να θερμαίνεται, όταν δεχτεί εξωτερική ακτινοβολία, και με τον τρόπο αυτό προκαλείται υπερθερμία, δηλαδή καίγονται τα καρκινικά κύτταρα, χωρίς να υπάρχει κίνδυνος να πειραχτεί και υγιής ιστός.
Ήδη επιστήμονες στο εξωτερικό έχουν πολύ καλά αποτελέσματα από τα πειράματα σε ζώα με νανοσωματίδια από χρυσό και σε λίγα χρόνια αναμένεται να προχωρήσουν και στην κλινική πράξη. Ωστόσο βασική προϋπόθεση αποτελεί να βρεθεί λύση για το πρόβλημα της τοξικότητας που προκαλεί ο χρυσός, ο οποίος είναι ανόργανο υλικό και συσσωρεύεται στο στομάχι.
Τις επισημάνσεις αυτές έκανε χθες η καρδιολόγος με εξειδίκευση στη Νανοϊατρική στο Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας LTFN, δρ. Βαρβάρα Καραγκιοζάκη, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που δόθηκε με αφορμή την έναρξη του Nanotexnology 2013 (6-13 Ιουλίου), του μοναδικού ευρωπαϊκού επιστημονικού πολυγεγονότος που συνδυάζει διεθνή έκθεση καινοτόμων προϊόντων, συνέδρια και θερινά σχολεία στα πεδία της νανοτεχνολογίας, των οργανικών ηλεκτρονικών και της νανοϊατρικής.
Παράλληλα αναφέρθηκε και στη μελλοντική αντιμετώπιση των καρδιακών παθήσεων με τη χρήση νανοσωματιδίων από βιοαποικοδομήσιμα πολυμερή υλικά, που δρουν στοχευμένα στο πρόβλημα. Πρόκειται για το πρόγραμμα Nanocardio, το οποίο είναι τριετούς διάρκειας, χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ και υλοποιείται από το Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας LTFN του τμήματος Φυσικής ΑΠΘ και το Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας του Μιλάνου.
«Ολοκληρώσαμε τον πρώτο χρόνο του προγράμματος και ήδη κάνουμε μελέτες με νανοσωματίδια, τα οποία είναι φτιαγμένα από υλικά που δεν προκαλούν τοξικότητα. Το πλεονέκτημά τους είναι ότι στοχεύουν στις βλάβες που θέλουμε και απελευθερώνουν συγκεκριμένη ποσότητα φαρμάκου με ελεγχόμενο τρόπο, χωρίς να καταστρέφουν το ενδοθήλιο», εξήγησε η κ. Καραγκιοζάκη.
Σύμφωνα με την ίδια σε περίπου δέκα-είκοσι χρόνια θα είμαστε σε θέση να χρησιμοποιούμε αναίμακτες τεχνικές για την αντιμετώπιση της στεφανιαίας νόσου, χωρίς να χρειάζεται να κάνουμε «μπαλονάκι». Αντιθέτως οι επιστήμονες θα εισαγάγουν ενδοφλέβια τα νανοσωματίδια κι αυτά θα εντοπίζουν τις προβληματικές περιοχές και θα διαχέουν σε αυτές το φάρμακο θεραπεύοντας την καρδιά.
Στο πρόγραμμα αναγεννητικής ιατρικής νανοαρθροχόνδρος, που χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ και υλοποιείται από το Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας του τμήματος Φυσικής ΑΠΘ, αναφέρθηκε η εμβιομηχανικός Εύη Καβατζικίδου. Όπως εξήγησε, οι επιστήμονες δημιουργούν ικριώματα και στη συνέχεια τοποθετούν σε αυτά πεπτίδια και βιολογικούς παράγοντες με στόχο την αναγέννηση χόνδρων. Προς το παρόν δίνεται έμφαση στο γόνατο και τα προβλήματα που προκαλούν η οστεοαρθρίτιδα ή ατυχήματα αθλητών.
ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ
Εκτός από την Ιατρική πολλές και πρωτοποριακές είναι οι εφαρμογές της νανοτεχνολογίας και σε άλλους τομείς, όπως η ενέργεια, οι επικοινωνίες και οι βιομηχανίες υλικών.
Όπως ανέφερε ο φυσικός στο Ερευνητικό Κέντρο για τα Υλικά και την Ενέργεια Helmholtz-Zentrum Berlin, Institute for Heterogeneous Materials Systems στη Γερμανία, Κωνσταντίνος Φωστηρόπουλος, στις αρχές του 2014 γερμανική εταιρεία με έδρα στη Δρέσδη θα κυκλοφορήσει στην αγορά φωτοβολταϊκά τρίτης γενιάς, που κατασκευάζονται από οργανικά ηλεκτρονικά. Εξήγησε ότι είναι πιο ελαφριά, πιο λεπτά, ευλύγιστα και με ωραία χρώματα και θα χρησιμοποιούνται σε laptops, κινητά και διάφορες συσκευές για την παραγωγή ενέργειας. Για την παραγωγή θερμότητας για τα σπίτια πρέπει να αυξηθούν οι αποδόσεις τους, κάτι που ίσως χρειαστεί μία δεκαετία.
Για τη δημιουργία στη Θεσσαλονίκη δύο πρότυπων και καινοτόμων σε παγκόσμιο επίπεδο μονάδων παραγωγής φωτοβολταϊκών από πολυμερή και οργανικών φωτοβολταϊκών με τεχνολογίες κενού μίλησε ο φυσικός με εξειδίκευση στα Οργανικά Ηλεκτρονικά Υλικά στο Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας LTFN Αργύρης Λασκαράκης. Οι μονάδες αυτές δημιουργούνται μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος SMARTONICS και θα λειτουργήσουν σε έναν χρόνο.
Ο ίδιος αναφέρθηκε και στη χρήση νανοτεχνολογίας για τη δημιουργία «έξυπνων υφασμάτων», τα οποία ενδείκνυνται για την παραγωγή ενέργειας ή την αντιμετώπιση εγκαυμάτων και τη μέτρηση ζωτικών λειτουργιών (θερμοκρασία σώματος, πίεση).
«ΦΕΥΓΟΥΝ ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΜΥΑΛΑ»
Από την πλευρά του ο διευθυντής του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ και πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Nanotexnology 2013 Στέργιος Λογοθετίδης επισήμανε ότι στόχος της διοργάνωσης είναι να σταματήσουν να φεύγουν από την Ελλάδα σπουδαία επιστημονικά μυαλά.
«Φεύγουν συνεχώς τα καλύτερα μυαλά. Οι ικανότεροι νέοι επιστήμονες. Θέλουμε να συγκρατήσουμε αυτό το κύμα φυγής, όσο μπορούμε. Ταυτόχρονα όμως στην Ελλάδα δεν διαθέτουμε εξειδικευμένους ερευνητές και αδυνατούμε να καλύψουμε τα κενά», είπε ο κ. Λογοθετίδης.
Παράλληλα σημείωσε ότι παγκοσμίως υπάρχουν 120.000 εταιρείες με προϊόντα νανοτεχνολογίας, ενώ μέσα στο 2013 θα ιδρυθούν πάνω από 40.000. Στην Ελλάδα ωστόσο υπάρχουν μόνον 70-80 εταιρείες.
Όσον αφορά τον τζίρο των προϊόντων νανοτεχνολογίας, υπολογίζεται σε 600-700 δισ. ευρώ, ενώ το 2015 θα ξεπεράσει το 1 τρισ. και το 2020 τα 4 τρισ.
