Κυριακή 7 Οκτωβρίου 2012

Η πείνα οδηγεί εκατοντάδες οικογένειες στα κοινωνικά παντοπωλεία


Αντιμέτωπες με τον εφιάλτη της πείνας βρίσκονται πλέον εκατοντάδες οικογένειες στη Θεσσαλονίκη, καθώς αδυνατούν να αγοράσουν τρόφιμα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης. Αποτέλεσμα είναι να καταφεύγουν στα κοινωνικά παντοπωλεία των κατά τόπους δήμων, στα οποία όμως λόγω της μεγάλης ζήτησης υπάρχουν λίστες αναμονής.

 Της Φανής Σοβιτσλή
 ΝΙΚΟΛΕΤΤΑ ΜΠΟΥΚΑ
Οι αιτήσεις των πολιτών που ζητούν κυρίως τρόφιμα και κουβέρτες φτάνουν κατά μέσο όρο τις 600 σε πολλούς δήμους, αριθμός που αυξήθηκε κατά 50% σε σχέση με πέρυσι.
Την ίδια ώρα η φτώχεια στη Θεσσαλονίκη οδηγεί καθημερινά 9.500 ανθρώπους στα ενοριακά συσσίτια. Μόνον στις δυτικές συνοικίες 4.500 άτομα σπεύδουν στα 50 ενοριακά συσσίτια της μητρόπολης Νεαπόλεως-Σταυρουπόλεως, ενώ περίπου 1.500 σιτίζονται στις ενορίες της ανατολικής Θεσσαλονίκης. Η μητρόπολη Θεσσαλονίκης σιτίζει καθημερινά 3.500 ανθρώπους, ενώ ώς το τέλος του χρόνου υπολογίζεται ότι ο αριθμός θα ανέβει στα 4.500 άτομα.
Συνταξιούχοι, μακροχρόνια άνεργοι, πολύτεκνες οικογένειες, ανασφάλιστοι και οικογενειάρχες με πολύ μικρά εισοδήματα επισκέπτονται σχεδόν καθημερινά τα κοινωνικά παντοπωλεία δήμων, ενοριών και οργανώσεων, αναζητώντας κυρίως φαγητό. Ωστόσο οι περισσότεροι είναι αναγκασμένοι να περιμένουν από τέσσερις έως και έξι μήνες, για να εξασφαλίσουν τα πολυπόθητα δέματα, καθώς η ζήτηση είναι πλέον τεράστια και οι δήμοι αδυνατούν να καλύψουν όλες τις ανάγκες. Κατά μέσο όρο καλύπτονται 200-250 οικογένειες από τις 600-700 που είναι εγγεγραμμένες στις λίστες των δημοτικών παντοπωλείων και πρατηρίων, οι οποίες λαμβάνουν δέματα δύο φορές το μήνα για περίπου έναν χρόνο. Λόγω της μεγάλης ζήτησης οι κοινωνικές υπηρεσίες έχουν εντείνει τους ελέγχους στα νοικοκυριά που αιτούνται δεμάτων, προκειμένου να διαπιστώνεται ότι τα έχουν πραγματικά ανάγκη.
Οι υπεύθυνοι των δημοτικών κοινωνικών παντοπωλείων δίνουν μάχη, για να αυξήσουν τις προσφορές που δέχονται από ιδιώτες και σούπερ μάρκετ, ωστόσο το εγχείρημα είναι δύσκολο, καθώς η ζήτηση ξεπερνά πλέον κάθε προηγούμενο, ενώ φοβούνται ότι ενόψει του χειμώνα δεν θα μπορέσουν να καλύψουν τις ανάγκες για κουβέρτες και κλινοσκεπάσματα.

Λίστες αναμονής 
Στο δήμο Καλαμαριάς το παντοπωλείο που εδρεύει στην αντιδημαρχία Κοινωνικής Πολιτικής δεν έκλεισε ούτε το καλοκαίρι. Οι ανάγκες των άπορων είναι τεράστιες και δεν μπορούν να καλυφθούν στο σύνολό τους. Μέχρι στιγμής έχουν υποβληθεί περίπου 700 αιτήσεις για όλα τα τμήματα -συσσίτιο, ιματισμός, κοινωνικό παντοπωλείο- ενώ 500 αφορούν αποκλειστικά τρόφιμα. «Δυστυχώς έχουμε λίστα αναμονής, γιατί οι οικογένειες που ζητούν δέματα με τρόφιμα αυξήθηκαν μέσα σε λίγους μήνες. Όμως οι προσφορές μας είναι περιορισμένες και σήμερα μπορούμε να καλύψουμε μόλις 200 οικογένειες. Αυτό σημαίνει ότι 400 θα αναγκαστούν να περιμένουν κι άλλο», τόνισε στη «ΜτΚ» η αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής Καλαμαριάς Κυριακή Φοροπούλου, ενώ σημείωσε ότι σε σχέση με πέρυσι ο αριθμός των αιτήσεων διπλασιάστηκε.
Η ίδια ανέφερε ότι οι άνθρωποι που καταφεύγουν στο κοινωνικό παντοπωλείο και το τμήμα ιματισμού είναι καθωσπρέπει, αλλά λόγω της οικονομικής κρίσης έχουν ελάχιστα έσοδα, με τα οποία πληρώνουν λογαριασμούς και ενοίκιο, για να μη μείνουν στο δρόμο.
Στο δημοτικό συσσίτιο καθημερινά σιτίζονται 80 άτομα, ενώ μέχρι το χειμώνα αναμένεται να φτάσουν τα 150. Ωστόσο, αν σημειωθεί μεγαλύτερη αύξηση, ο δήμος θα αναγκαστεί να βάλει και σε αυτήν την περίπτωση λίστα αναμονής, καθώς εκτός από τις προμήθειες για το φαγητό θα χρειαστεί επιπλέον εθελοντές στα μαγειρεία.
Εκτός από φαγητό οι άνθρωποι που καταφεύγουν στην αντιδημαρχία Κοινωνικής Πολιτικής ζητούν ρούχα, κλινοσκεπάσματα και οικιακό εξοπλισμό. «Μας ζητούν κουβέρτες για το χειμώνα, καθώς πολλοί δεν θα τα βγάλουν πέρα με τα καύσιμα για τη θέρμανση, ενώ ένα 10% από αυτούς που υποβάλλουν αιτήσεις ζητούν κρεβάτια, ψυγεία, καναπέδες και άλλα πράγματα για το σπίτι τους», υπογράμμισε η κ. Φοροπούλου.

Μάχη για ένα δέμα τροφίμων  
Μάχη για μία θέση στη λίστα των αιτούντων δέματα τροφίμων δίνουν δεκάδες οικογένειες και στον πολυπληθή δήμο Παύλου Μελά (Σταυρούπολη, Ευκαρπία, Πολίχνη). Το κοινωνικό παντοπωλείο τροφοδοτεί κάθε εβδομάδα με δέματα περίπου 120 οικογένειες, ενώ πρόσφατα διένειμε σχολικά είδη σε παιδιά άπορων οικογενειών. Σύμφωνα με τον πρώην αντιδήμαρχο Κοινωνικής Πολιτικής Γιώργο Λίλτση στήριξη χρειάζονται αυτή τη στιγμή 700 οικογένειες. «Οι άνθρωποι αυτοί περιμένουν μέρα με τη μέρα να τους ειδοποιήσουμε ότι θα αρχίσουν να λαμβάνουν δέματα, κάτι όμως που στο άμεσο μέλλον είναι αδύνατο να συμβεί, καθώς δεν υπάρχει δυνατότητα να βρεθεί τόσο μεγάλη ποσότητα προμηθειών αλλά και εθελοντική προσφορά», τόνισε.
Ο ίδιος επισήμανε ότι πολλοί ζητούν πλέον και κλινοσκεπάσματα και οικιακό εξοπλισμό.
Ο δήμος Παύλου Μελά έως τα τέλη του μήνα θα οργανώσει και δημοτικό συσσίτιο, φιλοδοξώντας να σιτίζει περίπου 150 άτομα ημερησίως. Το κόστος του συσσιτίου, που θα λειτουργήσει σε συνεργασία με την Κοινοπραξία Απεξαρτημένων Ατόμων, θα καλυφθεί από ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την καταπολέμηση της φτώχειας.
Στο διευρυμένο δήμο Θέρμης προς το παρόν δεν υπάρχουν λίστες αναμονής, αλλά δεδομένης της ραγδαίας αύξησης των πολιτών που σιτίζονται σε ενοριακά και δημοτικά συσσίτια η δημοτική αρχή εκφράζει φόβους ότι μέχρι το χειμώνα είναι πιθανό να υπάρξουν. Σήμερα από το κοινωνικό πρατήριο του δήμου εξυπηρετούνται περίπου 300 οικογένειες, οι οποίες λαμβάνουν πακέτα με τρόφιμα δύο φορές το μήνα. Μάλιστα, όπως εξήγησε ο δημοτικός σύμβουλος, υπεύθυνος σε θέματα υγείας και εθελοντισμού Κώστας Τιτέλης, ο αριθμός των οικογενειών διπλασιάστηκε μέσα σε δύο χρόνια, καθώς το 2010 οι αιτήσεις έφταναν περίπου τις 150. «Η φτώχεια δυστυχώς καλπάζει και προσπαθούμε με όλες μας τις δυνάμεις να καλύψουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερες ανάγκες», σημείωσε.

Κοινωνικό οδοντιατρείο από το δήμο Θεσσαλονίκης
Στη δημιουργία κοινωνικού οδοντιατρείου προχωρά από τον επόμενο μήνα η κοινωφελής επιχείρηση του δήμου Θεσσαλονίκης «Ζούμε Μαζί». Πρόκειται για μια δράση, η οποία προωθείται σε συνεργασία με τον Οδοντιατρικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης, με στόχο την παροχή πρωτοβάθμιας φροντίδας σε όσους έχουν ανάγκη. Το κοινωνικό οδοντιατρείο, το οποίο θα στελεχώσουν εθελοντές οδοντίατροι, πρόκειται να λειτουργήσει στον τρίτο όροφο κτιρίου επί της οδού Δαναΐδων 9.
Στο στάδιο της ολοκλήρωσης, εξάλλου, βρίσκονται οι διαδικασίες για τη λειτουργία Κέντρου Επαγγελματικής Κατάρτισης στην έδρα της δημοτικής επιχείρησης, στην οδό Καρακάση 1, ώστε από το νέο έτος τα προγράμματα που θα προσφέρονται να είναι πιστοποιημένα και να υπάρχει παράλληλα η δυνατότητα της υλοποίησης χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων.
Σύμφωνα με την πρόεδρο της κοινωφελούς επιχείρησης Δήμητρα Αγκαθίδου, τις υπηρεσίες κοινωνικής υποστήριξης, φροντίδας και πρόνοιας που προσφέρονται απολαμβάνουν περισσότεροι από 2.700 Θεσσαλονικείς.

9.500 άνθρωποι καταφεύγουν καθημερινά στα συσσίτια
Ραγδαία είναι η αύξηση των πολιτών που σιτίζονται στα ενοριακά συσσίτια της δυτικής, της κεντρικής και της ανατολικής Θεσσαλονίκης, καθώς ο συνολικός αριθμός όσων καταφεύγουν καθημερινά σε αυτά φτάνει σήμερα τα 9.500 άτομα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, ενώ τον περασμένο Δεκέμβριο το σύνολο των σιτιζόμενων από τη μητρόπολη Νεαπόλεως-Σταυρουπόλεως ήταν 2.445, τον περασμένο Απρίλιο ο αριθμός ανέβηκε στα 4.178 άτομα, ενώ σήμερα φτάνει τα 4.500.
Τα εντονότερα κοινωνικά προβλήματα παρατηρούνται στην περιοχή του Ευόσμου, όπου σύμφωνα με τον πατέρα Διονύσιο καθημερινά στο ναό του Αγίου Αθανασίου σιτίζονται 360 άτομα. Στο ναό των Αγίων Πάντων ένα πιάτο φαγητό ζητούν καθημερινά 323 συμπολίτες μας. Την ίδια στιγμή η μητρόπολη μεριμνά για την εξασφάλιση του σχολικού κολατσιού περίπου 200 παιδιών έπειτα από συνεννόηση των υπευθύνων της με τις οικογένειες των μαθητών που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Οι οικογένειες αυτές προμηθεύονται τα τρόφιμα από την ενορία τους με διακριτικό τρόπο και χωρίς να το γνωρίζουν τα παιδιά. Η μητρόπολη Νεαπόλεως-Σταυρουπόλεως, όπως ανέφερε ο πατήρ Διονύσιος, λειτουργεί και τράπεζα τροφίμων, τροφοδοτώντας κάθε μήνα 229 οικογένειες. Ανάλογη τράπεζα λειτουργεί και στη Σταυρούπολη στην ενορία του Αγίου Λουκά, η οποία καλύπτει τις ανάγκες 300 οικογενειών.
Στην κεντρική Θεσσαλονίκη από τα δεκατέσσερα ενοριακά συσσίτια σιτίζονται καθημερινά 3.500 άνθρωποι, όταν τον περασμένο Απρίλιο ο αριθμός έφτανε τα 2.000-2.500 άτομα. Σύμφωνα με τον υπεύθυνο της μητρόπολης Θεσσαλονίκης, πατέρα Δαυίδ, η αύξηση ήταν θεαματική, γεγονός που αντικατοπτρίζει το σκληρό πρόσωπο της φτώχειας. «Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι πρότινος τα 2/3 των σιτιζόμενων ήταν αλλοδαποί και το 1/3 Έλληνες. Σήμερα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο», τόνισε ο ίδιος. Τα μεγαλύτερα συσσίτια διοργανώνονται στον Άγιο Δημήτριο, όπου καθημερινά σιτίζονται 350 άνθρωποι, και στην Παναγία Δεξιά, όπου η ενορία στρώνει τραπέζι σε 150 άτομα ημερησίως.


Στα νοσοκομεία για ένα πιάτο φαγητό»

Ζουν μέσα στην εξαθλίωση. Είναι κακοντυμένοι και συχνά κοιμούνται στους δρόμους. Άλλοτε, πάλι, έχουν μια στέγη πάνω από το κεφάλι τους, αλλά κανέναν δικό τους άνθρωπο να τους φροντίζει. Έτσι, μένουν νηστικοί και άπλυτοι, μέχρι να ανησυχήσουν οι γείτονες και να ειδοποιήσουν το Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας. Η ηλικία τους κυμαίνεται από 65-70 ετών και είναι όλοι Έλληνες.
Πρόκειται για τους ανθρώπους που τον τελευταίο ένα με ενάμιση μήνα κάνουν την εμφάνισή τους στις εφημερίες των δημόσιων νοσοκομείων της Θεσσαλονίκης, ζητώντας όχι περίθαλψη και ιατρικές εξετάσεις, αλλά ένα πιάτο ζεστό φαγητό, έστω και μια φέτα ψωμί, για να ξεγελάσουν την πείνα τους. «Δεν είμαστε άρρωστοι», λένε χαρακτηριστικά στους γιατρούς. «Βάλτε μας μόνο ένα πιάτο φαγητό».
«Είναι ένα τραγικό φαινόμενο που άρχισε να εμφανίζεται πριν από περίπου ενάμιση μήνα. Μόνο στο νοσοκομείο όπου εργάζομαι, στον ‘Άγιο Παύλο’, έχω συναντήσει τέτοια περιστατικά εξαθλιωμένων ανθρώπων, οι οποίοι ζητούν ένα πιάτο φαγητό. Είναι αποκλειστικά Έλληνες, άνδρες και γυναίκες, ηλικίας 65-70 ετών, κακοντυμένοι και βρόμικοι. Υπήρχε ακόμη και περιστατικό που ήρθε δύο η ώρα μετά τα μεσάνυχτα στην εφημερία με τη λαχτάρα να του δώσουμε φαγητό», ομολογεί στη «ΜτΚ» ο διευθυντής της Παθολογικής Κλινικής του νοσοκομείου «Άγιος Παύλος» και μέλος της Ένωσης Νοσοκομειακών Ιατρών Θεσσαλονίκης(ΕΝΙΘ) Στρατής Πλωμαρίτης.
Παράλληλα, εξηγεί ότι κάποιους από τους ανθρώπους αυτούς τους βρίσκει το ΕΚΑΒ κουλουριασμένους στο δρόμο και τους φέρνει στο νοσοκομείο που εφημερεύει, προκειμένου να υποβληθούν σε εξετάσεις, για να διαπιστωθεί εάν είναι καλά στην υγεία τους. Άλλες φορές, πάλι, οι γείτονες καλούν το ΕΚΑΒ για να διακομίσει μια γυναίκα ή έναν άνδρα που μένει για καιρό κλεισμένος στο σπίτι του χωρίς να δίνει σημεία ζωής, χωρίς να έχει να φαει ή να πλυθεί.
«Το συγκλονιστικό για μας τους γιατρούς είναι ότι όταν τους ρωτάμε τι έχουν, μας απαντούν με αφοπλιστική ειλικρίνεια: ‘δεν είμαι άρρωστος. Θέλω μόνο να φάω και να πλυθώ’. Εκεί κανείς δεν μπορεί να μείνει ασυγκίνητος. Δεν είναι δυνατόν να τον διώξεις. Σαφώς και το νοσοκομείο δεν είναι χώρος που προσφέρει φαγητό, αλλά μπροστά στην εικόνα αυτή, το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να βοηθήσουμε με όποιον τρόπο μπορούμε», λέει ο κ. Πλωμαρίτης και προσθέτει ότι «έχω 25 χρόνια δουλειάς στην πλάτη μου και δεν έχω ζήσει παρόμοια φαινόμενα. Πολύ φοβάμαι ότι εξαιτίας της κρίσης και των επώδυνων μέτρων η κατάσταση αυτή θα πάρει διαστάσεις και θα τη συναντάμε συχνότερα στα νοσοκομεία».

Στο κέντρο της πόλης
Παρόμοιες καταστάσεις καταγράφονται και σε νοσοκομεία στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Όπως αναφέρει στη «ΜτΚ» ο διοικητής του «Γ. Γεννηματάς», Παύλος Παπαδόπουλος, συνήθως οι ίδιοι οι γιατροί και οι εργαζόμενοι του νοσοκομείου εντοπίζουν εξαθλιωμένους πολίτες που μπορεί να κοιμούνται έξω από το νοσοκομείο, πάνω σε χαρτόνια και τους περιθάλπουν, δίνοντας τους ένα πιάτο φαγητό και τη δυνατότητα να πλυθούν.
«Είναι η σκληρή πραγματικότητα. Το νοσοκομείο μας βρίσκεται στο κέντρο, σε μια περιοχή που πολύς κόσμος πηγαινοέρχεται. Συνήθως δεν μας φέρνουν τέτοια περιστατικά τα ασθενοφόρα του ΕΚΑΒ, αλλά τα βλέπουμε μπροστά μας και δεν μπορούμε να μείνουμε απαθείς. Μόλις πριν από λίγες ημέρες φέραμε έναν άνδρα που καθόταν παρατημένος στο πάρκο. Τον καθαρίσαμε, του δώσαμε να φάει και τον εξετάσαμε προληπτικά», λέει ο κ. Παπαδόπουλος και προσθέτει ότι σε αρκετές περιπτώσεις το νοσοκομείο προσπαθεί να εξασφαλίσει κι έναν χώρο για να κοιμηθούν αυτοί οι άνθρωποι για ένα βράδυ, χωρίς να διαταράσσεται η ομαλή λειτουργία του νοσοκομείου ούτε η ησυχία των νοσηλευόμενων ασθενών και των προσερχόμενων ασθενών.
Απογοητευτική χαρακτηρίζει την κατάσταση αυτή ο πρόεδρος της Ένωσης Νοσοκομειακών Ιατρών Θεσσαλονίκης (ΕΝΙΘ) Χρήστος Παπαστεργίου.
«Αν και η προσέλευση των πολιτών στα δημόσια νοσοκομεία έχει αυξηθεί κατά 30% - 40% και το χειμώνα θα φτάσει το 50%, η ανταπόκριση της πολιτείας έχει φτάσει στο χειρότερο επίπεδο, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει η δημόσια υγεία. Το ζούμε στις εφημερίες, όταν έρχονται ασθενείς και μας λένε ‘βάλτε μας να φαμε’», λέει ο κ. Παπαστεργίου.
Την τραγική κατάσταση που επικρατεί εξαιτίας των δύσκολων οικονομικών συνθηκών περιγράφει στη «ΜτΚ» και ο πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων ΕΚΑΒ2 Θεσσαλονίκης Αντώνης Αντωνόπουλος.
«Η ανέχεια που επικρατεί είναι πολύ μεγάλη. Κατά τη διάρκεια των διακομιδών ασθενών με τα ασθενοφόρα συναντάμε ανθρώπους στο δρόμο, οι οποίοι είναι εξαθλιωμένοι και νηστικοί. Μάλιστα, στη συντριπτική πλειοψηφία τους είναι Έλληνες. Μόλις πριν από λίγες ημέρες εντοπίσαμε έναν άνθρωπο σε τροχόσπιτο στην περιοχή της Θέρμης, τον οποίο πήγαμε στο νοσοκομείο. Αποδείχτηκε ότι δεν ήταν άρρωστος, αλλά νηστικός και βρόμικος», τονίζει ο κ. Αντωνόπουλος.
Παράλληλα, αναφέρει ότι πολλοί είναι και οι άνθρωποι που αναζητούν στέγη στα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης (κατά τη διάρκεια της εφημερίας ή ακόμη και στους χώρους των τακτικών εξωτερικών ιατρείων), όπως για παράδειγμα στο «Ιπποκράτειο», ιδιαίτερα κατά τους χειμερινούς μήνες, προκειμένου να βρουν μια ζεστή γωνιά, για να κοιμηθούν ή να περάσουν λίγες ώρες.
ΝΙΚΟΛΕΤΤΑ ΜΠΟΥΚΑ