Σάββατο 9 Ιουνίου 2012

Στα χέρια αρχαιοκάπηλων ο χρυσός της Μακεδονίας

Χρυσό μακεδονικό στεφάνι κοσμημένο με φύλλα και καρπούς βελανιδιάς, ανυπολόγιστης αρχαιολογικής αξίας, κατασχέθηκε στα χέρια αρχαιοκαπήλων που συνελήφθησαν στην Ασπροβάλτα.
 Του Κώστα Καντούρη
kantouris@hotmail.com


Ένας 41χρονος ελαιοχρωματιστής κατηγορείται ότι αναζητούσε αγοραστή για το πολύτιμο εύρημα αντί του ποσού των 600.000 ευρώ!
Οι αστυνομικοί του τμήματος πολιτιστικής κληρονομιάς και αρχαιοτήτων της ασφάλειας Θεσσαλονίκης είχαν πληροφορίες ότι ο 41χρονος ελαιοχρωματιστής, μουσουλμάνος από την Κομοτηνή, διακινεί αρχαιότητες και ότι τις τελευταίες ημέρες στην αγορά των αρχαιοκαπήλων της Βόρειας Ελλάδας τέθηκε προς πώληση ένα μακεδονικό στεφάνι. Όταν ενημερώθηκαν πως ο 41χρονος με αυτοκίνητο κινείται προς τη Θεσσαλονίκη, έστησαν τροχονομικό μπλόκο στην Ασπροβάλτα, όπου τον ακινητοποίησαν.
Στην έρευνα που έγινε στο αυτοκίνητο, κάτω από τη θέση του συνοδηγού βρέθηκε κουτί από παπούτσια, μέσα στο οποίο υπήρχε ένα χρυσό μακεδονικό στεφάνι του 4ου π.Χ αιώνα, σύμφωνα με την πρώτη εκτίμηση των αρχαιολόγων, όπως και ένα μακεδονικό βραχιόλι που σχηματίζεται από φίδια που συμπλέκονται σχηματίζοντας τον κόμβο του Ηρακλή, διακοσμημένο με κόκκινο ημιπολύτιμο λίθο. Μαζί με τον 41χρονο ελαιοχρωματιστή συνελήφθη ο οδηγός του αυτοκίνητου, 60χρονος συνταξιούχος αστυνομικός από την Κομοτηνή, ο οποίος αρνείται οποιαδήποτε εμπλοκή, ωστόσο η συμμετοχή του ερευνάται.
Πληροφορίες αναφέρουν πως ο 41χρονος κατά την προανάκριση ομολόγησε ότι είχε παραλάβει το στεφάνι από έναν 33χρονο και πως το βράδυ της Πέμπτης θα το έδειχνε σε εκτιμητή στη Θεσσαλονίκη, χωρίς να παραδέχεται πως θα το προωθούσε στην αγορά των αρχαιοκαπήλων. Ύστερα απ’ αυτό, χθες το μεσημέρι έγινε έφοδος στο σπίτι του 33χρονου στην Ξάνθη, ο οποίος συνελήφθη αλλά αρνήθηκε ότι ήταν εκείνος που βρήκε κατά τη διάρκεια της λαθρανασκαφής το στεφάνι.
Από την ασφάλεια Θεσσαλονίκης τονίστηκε πως είναι η πρώτη φορά που συλλαμβάνεται αρχαιοκάπηλος έχοντας στα χέρια του τέτοιο εύρημα. «Είναι ένα σπάνιο χρυσό στεφάνι που σύμφωνα με τους αρχαιολόγους προέρχεται από μακεδονικό τάφο», τόνισε ο επικεφαλής της υποδιεύθυνσης της ασφάλειας Νίκος Δημητριάδης. Οι έρευνες πάντως των αστυνομικών συνεχίζονται, καθώς στοχεύουν να εντοπίσουν και το σημείο όπου βρέθηκε το στεφάνι, θεωρώντας ότι η παράνομη ανασκαφή έγινε στην περιοχή της Θράκης, στους νομούς Ροδόπης ή Ξάνθης.
Χθες οι δύο συλληφθέντες οδηγήθηκαν ενώπιον της εισαγγελέως Ιωάννας Κατσή, που άσκησε σε βάρος τους ποινική δίωξη για αποδοχή μνημείων σε βαθμό κακουργήματος, ενώ για υπεξαίρεση κατηγορείται ο τρίτος συλληφθείς, ο οποίος αναμένεται σήμερα να οδηγηθεί στις εισαγγελικές αρχές.

Χρυσός 23 καρατίων!
Το στεφάνι είναι από ατόφιο χρυσάφι, 23 καρατίων όπως τονίστηκε από την ασφάλεια, και κοσμείται με φύλλα και καρπούς βελανιδιάς. Το βάρος του, περίπου 960 γραμμάρια, ήταν αυτό που προκάλεσε εντύπωση στους αρχαιολόγους, οι οποίοι τόνισαν πως συνήθως στεφάνια τέτοιου είδους είναι ελαφρύτερα και σμιλευμένα με περισσότερη λεπτομέρεια. Χαρακτηριστικό είναι ότι το βαρύτερο μακεδονικό στεφάνι που έχει βρεθεί είναι βάρους που μετά βίας ξεπερνά τα 700 γραμμάρια, γι’ αυτό και πιστεύουν ότι το εν λόγω αντικείμενο κατασκευάστηκε από αρχαίο θρακικό εργαστήριο.
«Τέτοια στεφάνια έχουν βρεθεί τόσο στη Θεσσαλονίκη όσο και σε περιοχές της Θράκης, ειδικά από την πλευρά της Βουλγαρίας. Προέρχονται από μακεδονικούς τάφους πλουσίων», παρατήρησε αρχαιολόγος που μίλησε στη «Μ». «Είναι πολύ λιτό στην κατασκευή του, αν συγκριθεί με τα πολύ πλούσια στεφάνια της Βεργίνας», παρατήρησε, επισημαίνοντας όμως πως αποτελεί πολύτιμο εύρημα.
Μπορεί το στεφάνι με φύλλα βελανιδιάς να ήταν το πρώτο που κατασχέθηκε από αρχαιοκάπηλους, ωστόσο οι διωκτικές αρχές στη Βόρεια Ελλάδα έχουν ασχοληθεί με άλλες δύο περιπτώσεις μακεδονικών στεφανιών. Τον Αύγουστο του 2000 αγρότης παρέδωσε στο αρχαιολογικό μουσείο Θεσσαλονίκης χρυσό στεφάνι, ωστόσο στη συνέχεια αποκαλύφθηκε πως το εύρημα ήταν προϊόν αρχαιοκαπηλίας που λίγους μήνες νωρίτερα είχε διακινηθεί στην παράνομη αγορά με στόχο να πουληθεί αντί 60 εκατομμυρίων δραχμών. Στις αρχές του 2007 επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη ένα ακόμη χρυσό μακεδονικό στεφάνι ύστερα από τις ενέργειες του υπουργείου Πολιτισμού σε συνεργασία με το μουσείο Γκετί των ΗΠΑ, καθώς ήταν προϊόν αρχαιοκαπηλίας. Προβληματισμός επικρατεί και για την πρόσφατη πώληση, τον περασμένο Απρίλιο, χρυσού μακεδονικού στεφανιού με φύλλα μυρτιάς σε δημοπρασία του οίκου Κρίστις στην Αγγλία αντί του ποσού των 181.000 στερλίνων (224.000 ευρώ).