Του Προκόπη Κωφού
Αυτά που λένε για την ανάπτυξη, αν δεν ήταν μια από τις μεγαλύτερες απάτες σε βάρος του ελληνικού λαού, θα μπορούσε να είναι ένα επιτυχημένο ανέκδοτο!
Κάθονται οι αρχηγοί των αστικών και των «αριστερών» κομμάτων στο ίδιο τραπέζι και προσπαθούν να βρουν «ευρωπαϊκή λύση» για το χρέος και τα άλλα προβλήματα της χώρας, ανεργία, μισθοί, υπέρογκος δημόσιος τομέας, παιδεία, υγεία, διαφθορά, σπατάλη, αλλά βρίσκονται σε αδιέξοδο! Ξαφνικά πετάγεται ο ένας από αυτούς, ο αρχηγός του πρώτου κόμματος στις πρόσφατες εκλογές, και αναφωνεί! Το βρήκα! Ανάπτυξη!
Πρέπει να αναπτυχτεί η χώρα! Αυτή πρέπει να είναι η πολιτική μας, η ανάπτυξη, έτσι μόνο θα λυθούν τα προβλήματά μας! Οι υπόλοιποι αρχηγοί, που δεν είχαν πρώτοι αυτοί τη φαεινή ιδέα σπεύδουν να την υιοθετήσουν! Φοβούνται μην τους κατηγορήσουν πως δεν είναι ανοιχτομάτηδες ή πως δεν θέλουν την ανάπτυξη! Είναι πράγματι μια καταπληκτική ιδέα! Πώς δεν το σκέφτηκε κανείς άλλος νωρίτερα; Ήταν τόσο απλό τελικά!Κάθονται οι αρχηγοί των αστικών και των «αριστερών» κομμάτων στο ίδιο τραπέζι και προσπαθούν να βρουν «ευρωπαϊκή λύση» για το χρέος και τα άλλα προβλήματα της χώρας, ανεργία, μισθοί, υπέρογκος δημόσιος τομέας, παιδεία, υγεία, διαφθορά, σπατάλη, αλλά βρίσκονται σε αδιέξοδο! Ξαφνικά πετάγεται ο ένας από αυτούς, ο αρχηγός του πρώτου κόμματος στις πρόσφατες εκλογές, και αναφωνεί! Το βρήκα! Ανάπτυξη!
Έτσι παίζουν το θέατρο του παράλογου τα αστικά κόμματα και οι λογίς υποστηριχτές του καπιταλισμού για να τον διασώσουν! Η εξαπάτηση του ελληνικού λαού σε όλο της το μεγαλείο, γιατί το ανέκδοτο επί της ουσίας δεν απέχει σχεδόν καθόλου από την πραγματικότητα!
Άρχισαν λοιπόν όλοι τους να μιλούν για ανάπτυξη αφήνοντας να αιωρείται πως η ανάπτυξη είναι θέμα της όποιας κυβέρνησης έχει η χώρα! Άλλη απάτη αυτή! Η ανάπτυξη για να γίνει χρειάζονται επενδύσεις και τις επενδύσεις τις κάνουν αυτοί που έχουν κεφάλαια και όχι φυσικά η κυβέρνηση ή το κράτος όταν μάλιστα η πολιτική τους είναι να το συρρικνώσουν! Οι επενδύσεις είναι μια αυθόρμητη διαδικασία στον καπιταλισμό που έχει ως κινητήρια δύναμη το κέρδος. Θα έπρεπε λοιπόν να περιμένουμε πως αυτοί που έχουν τα κεφάλαια αν επρόκειτο να κάνουν επενδύσεις θα τις είχαν κάνει ήδη, γιατί τα κεφάλαια δεν χρειάζονται για κανένα άλλο λόγο παρά μόνο για να επενδύονται και να αποδίδουν κέρδη. Γιατί λοιπόν οι καπιταλιστές δεν επενδύουν τα κεφάλαιά τους; Δεν θέλουν κέρδη; Η απάντηση είναι προφανής: Επενδύσεις δεν γίνονται γιατί οι καπιταλιστές υπολογίζουν πως από τις ενδεχόμενες νέες επενδύσεις που θα κάνουν δεν μπορεί να έχουν κέρδη. Είναι δυνατόν όμως στη σημερινή κατάσταση να έχουν κέρδη; Σε ποιον θα πουλήσουν τα όποια προϊόντα παράγουν με τις νέες επενδύσεις που θα κάνουν, όταν στα πλαίσια του ανταγωνισμού μεταξύ τους προσπαθεί ο καθένας να δώσει όσο μικρότερους μισθούς μπορέσει στους δικούς του εργαζόμενους και για να είναι ανταγωνιστικοί στο διεθνές περιβάλλον προσπαθούν όλοι μαζί μέσω των αστικών κυβερνήσεων να μειώσουν τους μισθούς όλων των εργαζομένων; Με τέτοιους μισθούς που δίνουν πώς θα μπορέσουν οι εργαζόμενοι να αγοράσουν τα προϊόντα που έχουν παράγει; Ποιος θα αγοράσει τα προϊόντα τους όταν σε κάθε τι που θα παράγουν υπάρχει στην αγορά ένα κινέζικο που είναι πολύ φθηνότερο;
Τι κρύβεται λοιπόν πίσω από την πολιτική της ανάπτυξης; Μάλλον για πολιτική πρέπει να μιλάμε και όχι για την ίδια την ανάπτυξη!
Αυτό που ουσιαστικά προωθείται με την πολιτική της ανάπτυξης και των επενδύσεων είναι η ενίσχυση των κερδών των καπιταλιστών, που θα επιτευχθεί με τη μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων και με τις ενισχύσεις που θα τους δώσουν μέσω της ρευστότητας των τραπεζών και του ΕΣΠΑ, αυξάνοντας έτσι ακόμα περισσότερο το χρέος του κράτους. Μόνο έτσι μπορούν να «πειστούν» οι καπιταλιστές να κάνουν κάποιες επενδύσεις! Θέλουν ουσιαστικά το κράτος να επιδοτήσει τα κέρδη τους, δηλαδή θέλουν τα κέρδη που θα έχουν να τους τα εξασφαλίσει το κράτος σε βάρος του. Τα δε κέρδη από τις όποιες λιγοστές επενδύσεις γίνουν σε κάποιους τομείς όπου υπάρχουν ίσως ακόμα κάποια περιθώρια θα τα καρπωθούν οι καπιταλιστές που θα μπορούν φυσικά να τα κάνουν ό,τι θέλουν χωρίς να δίνουν λογαριασμό σε κανέναν και δεν θα ωφεληθεί κανένας άλλος από τα κέρδη αυτά παρά μόνο αυτοί οι ίδιοι, που θα τα προσθέσουν στα εξακόσια δις που έχουν ήδη στις Ελβετικές τράπεζες για να υπάρχουν εκεί περισσότερα χρήματα έτσι ώστε να μπορεί να πάρει η χώρα το επόμενο δάνειο συμφωνώντας για το επόμενο μνημόνιο, φαύλος κύκλος! Και φυσικά θα υπάρξουν και κάποιοι λιγοστοί που θα μπορέσουν να δουλέψουν με αμοιβές κάτω από πεντακόσια ευρώ μικτά! Αυτή είναι η ανάπτυξή τους! Μ’ αυτά θέλουν να μας ξεγελάσουν! Με άλλα λόγια η ανάπτυξη όπως την εννοούν αυτοί, στο βαθμό που θα την προωθήσουν, θα υπηρετήσει αποκλειστικά τα κέρδη των καπιταλιστών, ενώ η ανάπτυξη όπως την εννοούν οι εργαζόμενοι για να ζήσουν καλύτερα, όπως ταιριάζει στις σύγχρονες παραγωγικές δυνατότητες, δεν πρόκειται να γίνει από τους καπιταλιστές ούτε στη Δευτέρα Παρουσία!
Αυτό που ουσιαστικά προωθείται με την πολιτική της ανάπτυξης και των επενδύσεων είναι η ενίσχυση των κερδών των καπιταλιστών, που θα επιτευχθεί με τη μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων και με τις ενισχύσεις που θα τους δώσουν μέσω της ρευστότητας των τραπεζών και του ΕΣΠΑ, αυξάνοντας έτσι ακόμα περισσότερο το χρέος του κράτους. Μόνο έτσι μπορούν να «πειστούν» οι καπιταλιστές να κάνουν κάποιες επενδύσεις! Θέλουν ουσιαστικά το κράτος να επιδοτήσει τα κέρδη τους, δηλαδή θέλουν τα κέρδη που θα έχουν να τους τα εξασφαλίσει το κράτος σε βάρος του. Τα δε κέρδη από τις όποιες λιγοστές επενδύσεις γίνουν σε κάποιους τομείς όπου υπάρχουν ίσως ακόμα κάποια περιθώρια θα τα καρπωθούν οι καπιταλιστές που θα μπορούν φυσικά να τα κάνουν ό,τι θέλουν χωρίς να δίνουν λογαριασμό σε κανέναν και δεν θα ωφεληθεί κανένας άλλος από τα κέρδη αυτά παρά μόνο αυτοί οι ίδιοι, που θα τα προσθέσουν στα εξακόσια δις που έχουν ήδη στις Ελβετικές τράπεζες για να υπάρχουν εκεί περισσότερα χρήματα έτσι ώστε να μπορεί να πάρει η χώρα το επόμενο δάνειο συμφωνώντας για το επόμενο μνημόνιο, φαύλος κύκλος! Και φυσικά θα υπάρξουν και κάποιοι λιγοστοί που θα μπορέσουν να δουλέψουν με αμοιβές κάτω από πεντακόσια ευρώ μικτά! Αυτή είναι η ανάπτυξή τους! Μ’ αυτά θέλουν να μας ξεγελάσουν! Με άλλα λόγια η ανάπτυξη όπως την εννοούν αυτοί, στο βαθμό που θα την προωθήσουν, θα υπηρετήσει αποκλειστικά τα κέρδη των καπιταλιστών, ενώ η ανάπτυξη όπως την εννοούν οι εργαζόμενοι για να ζήσουν καλύτερα, όπως ταιριάζει στις σύγχρονες παραγωγικές δυνατότητες, δεν πρόκειται να γίνει από τους καπιταλιστές ούτε στη Δευτέρα Παρουσία!
Ας δούμε ένα συγκεκριμένο παράδειγμα: Όλοι θέλουμε η χώρα μας να παράγει κρέας, αλλά είναι γνωστό πως απέχει πολύ από το να παράγει όσο χρειάζεται για να καλυφθούν οι ανάγκες της. Συγκεκριμένα, τα τελευταία χρόνια το 90% των αναγκών σε βόειο κρέας εισάγεται. Παλιότερα, πριν την Ευρωπαϊκή ένωση και την ΕΟΚ ως παιδιά τρώγαμε ελληνικό κρέας και υπήρχαν μόνο κάτι κατεψυγμένα Αργεντινής που όλοι τα απέφευγαν. Άλλη μια συμφορά που μας βρήκε λόγω Ευρωπαϊκής Ένωσης, να μην παράγουμε το κρέας που χρειαζόμαστε, κάτι που θα το θέλαμε όλοι τόσο πολύ. Αν γίνει ένα δημοψήφισμα με το ερώτημα αν θέλουμε να γίνουν επενδύσεις για παραγωγή κρέατος δεν ξέρω αν θα βρεθεί κανείς που να μην το υποστηρίξει! Να ένα ουσιαστικό ερώτημα για δημοψήφισμα! Μπορούν όμως να γίνουν κάτω από τις σημερινές συνθήκες επενδύσεις για την παραγωγή κρέατος; Πεδιάδες για να παραχθεί η τροφή των ζώων υπάρχουν, εργοστάσια για λιπάσματα δεν υπάρχουν γιατί λόγω ευρωπαϊκής ένωσης έχουν κλείσει τα τέσσερα και έχει μείνει το ένα, αλλά αυτό μπορούμε να το παλέψουμε και να τα ξανακάνουμε. Άνθρωποι να δουλέψουν για να παραχθεί το κρέας υπάρχουν γιατί έχουμε ένα εκατομμύριο και πλέον ανέργους. Όλες οι προϋποθέσεις αντικειμενικά υπάρχουν, αλλά όσο τις επενδύσεις θα περιμένουμε να τις κάνουν οι κεφαλαιοκράτες ντόπιο κρέας δεν πρόκειται να δούμε ποτέ, γιατί όσο θα είμαστε ξέφραγο αμπέλι λόγω ευρωπαϊκής ένωσης και ελευθερίας διακίνησης κεφαλαίων, αγαθών και εργαζομένων οι όποιοι κεφαλαιοκράτες επενδυτές, επίδοξοι παραγωγοί κρέατος, δεν μπορούν να προσβλέπουν σε κέρδη, γιατί θα έχουν να ανταγωνιστούν το εισαγόμενο και επομένως ποτέ δεν θα κάνουν μια τέτοια επένδυση. Αυτό μπορεί να γίνει αντικειμενικά μόνο από μια εξουσία που θα έχει στο επίκεντρό της τον άνθρωπο και τις πολύπλευρες ανάγκες του και όχι τα κέρδη των μεγάλων εταιριών και των μονοπωλίων. Μια εξουσία που θα κοινωνικοποιήσει τις μεγάλες επιχειρήσεις, θα διαγράψει το χρέος, θα βγάλει τη χώρα από την Ευρωπαϊκή Ένωση για να προστατέψει και να ενισχύσει τη δική της παραγωγή και θα αποφασίσει στα πλαίσια ενός κεντρικού σχεδιασμού να παραχθεί κρέας και οτιδήποτε άλλο χρειαζόμαστε και μπορούμε να το παράγουμε οι ίδιοι για να ζήσουμε καλύτερα.
Το γεγονός πως φτάσαμε στο σημείο να μην συμφέρει στους καπιταλιστές να κάνουν επενδύσεις και πως εδώ και δεκαετίες τους συμφέρει κατά κύριο λόγο να δανείζουν και όχι να επενδύουν απευθείας οι ίδιοι τα κεφάλαιά τους, εξ ου και τα σαράντα τρις του χρέους των κρατών όλης της γης, αποκαλύπτει πως η προωθητική δύναμη της προόδου στον καπιταλισμό έχει εξαντληθεί και έχουμε περάσει ήδη στη φάση της σήψης του. Ο καπιταλισμός δεν μπορεί πια να οδηγεί στην πρόοδο των κοινωνιών, παρά μόνο στην πρόοδο μιας χούφτας κεφαλαιοκρατών και στην αυξανόμενη εξαθλίωση των εργαζομένων. Η οπισθοδρόμηση, η οικονομική κρίση στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες στον εικοστό πρώτο αιώνα όπου και τα μέσα παραγωγής έχουν βελτιωθεί αφάνταστα και ο πλούτος που παράγεται αμύθητος είναι μια σοβαρή ένδειξη πως το σύστημα βρίσκεται στα όριά του. Ο καπιταλισμός υποσχόταν μέχρι τώρα, στην Ευρώπη τουλάχιστον, καλύτερες μέρες και μεγαλύτερο εισόδημα και τώρα που ο πλούτος είναι μεγαλύτερος και παράγονται πολύ περισσότερα ζητούν περισσότερη εργασία και μικρότερο εισόδημα, ενώ θα έπρεπε να συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο, οι εργαζόμενοι να δουλεύουν λιγότερο και να έχουν περισσότερα. Τους εργαζόμενους δεν τους βολεύει πια αυτή η κατάσταση, αυτό το σύστημα, και θα το ανατρέψουν. Οι εξελίξεις θα είναι απρόβλεπτες και ίσως ραγδαίες και οι τελευταίοι που θα το αντιληφτούν θα είναι οι ίδιοι οι καπιταλιστές και οι υποτακτικοί τους, τα κόμματα και οι κυβερνήσεις που τους στηρίζουν.
Επομένως η «ανάπτυξη» που επαγγέλλονται δεν είναι τίποτα άλλο, παρά μια μεγάλη απάτη, με σκοπό να δημιουργήσουν στους εργαζόμενους τη μεγάλη αυταπάτη πως το καπιταλιστικό σύστημα μπορεί να προσφέρει, ακόμα και τώρα στο προχωρημένο στάδιο σήψης που διανύει, την πρόοδο. Όμως στην εποχή μας η πρόοδος της ανθρωπότητας δεν μπορεί παρά να προκύψει με έναν άλλο δρόμο ανάπτυξης όπου τα μέσα παραγωγής και ο πλούτος που παράγεται ανήκει σ’ αυτούς που τον παράγουν και όχι στα παράσιτα τους καπιταλιστές.
Προκόπης Κωφός
Τμήμα Χημείας ΑΠΘ
Τμήμα Χημείας ΑΠΘ