Κυριακή 2 Οκτωβρίου 2011

Ποιοί θα τεθούν σε εφεδρεία

Ενώ και οι δύο συναντήσεις -σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις- έγιναν σε θετικό κλίμα, δεν αποκλείεται να υπάρξει και νέα συνάντηση, καθώς αυτά που ζητά η τρόικα είναι περισσότερα από αυτά στα οποία μέχρι τώρα φαίνεται διατεθειμένη να προχωρήσει η ελληνική πλευρά, ενώ υπάρχουν αμφιβολίες για την αποτελεσματική εφαρμογή τους.
Η μόνη σταθερά σε όλους τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς είναι η απομάκρυνση εντός του 2011, μέσα δηλαδή στο επόμενο 3μηνο, 30.000 δημόσιων υπαλλήλων. Απολύτως επίσης σαφές έγινε στις τελευταίες συναντήσεις ότι αυτό αποτελεί την πρώτη μόνο προσπάθεια περιορισμού των δημόσιων δαπανών, καθώς παρόμοιες κινήσεις θα υπάρξουν και στην επόμενη διετία.
Το τοπίο, όπως διαμορφωνόταν λίγες ώρες πριν από την έκτακτη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, προέβλεπε -σε πρώτη φάση- όλες οι προσπάθειες να επικεντρωθούν στην επιτυχία του εγχειρήματος της εργασιακής εφεδρείας, παρά το γεγονός ότι η πρώτη της φάση απέτυχε, καθώς ο κατάλογος που παραδόθηκε στο υπουργείο Οικονομικών περιλάμβανε έναν ελάχιστο αριθμό εργαζομένων που θα έμπαινε σε καθεστώς εφεδρείας. Οι εκπρόσωποι της τρόικας φέρεται να κάνουν -προσωρινά- ένα βήμα προς τα πίσω, καθώς η αρχική και βασική τους πρόταση είναι «εδώ και τώρα» απολύσεις στο Δημόσιο. Ετσι, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, θα προωθηθεί το μέτρο της εργασιακής εφεδρείας, που δεν προαπαιτεί καμία νομοθετική ρύθμιση και δεν αντιμετωπίζει νομικά κωλύματα.

Στον ευρύτερο δημόσιο τομέα

Η «δεξαμενή» απ’ όπου θα προέλθουν οι πρώτες αποχωρήσεις για την εφεδρεία είναι οι εργαζόμενοι καταρχήν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, που σημαίνει ότι εκτός από τους 138 υπό συγχώνευση ή υπό κατάργηση φορείς, θα είναι οι ΔΕΚΟ, τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, καθώς και οι εργαζόμενοι με συμβάσεις αορίστου χρόνου, που δεν έχουν καμία συνταγματική «προστασία».
Από τους εργαζόμενους αυτούς, θα επιλεγούν όσοι βρίσκονται κοντά στη συνταξιοδότηση. Η πρώτη «φουρνιά» αφορά όσους είναι στην τελευταία διετία πριν από τη σύνταξη και όσους έχουν ήδη τεκμηριώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, αλλά συνεχίζουν να εργάζονται αξιοποιώντας την πρόσφατη ρύθμιση του Α. Λοβέρδου (όταν ήταν υπουργός Εργασίας), που προέβλεπε ότι και μετά την 35ετία μπορούν να παραμείνουν στη θέση τους. Αυτό προϋποθέτει ότι τις επόμενες μέρες θα ξεκινήσει μια πλήρης καταγραφή του προσωπικού με αυτές τις προϋποθέσεις προκειμένου να επιλεγούν όσοι θα τεθούν σε καθεστώς εργασιακής εφεδρείας.
Ο αριθμός των 30.000 εργαζομένων θα συμπληρωθεί με τη δεύτερη «δεξαμενή», απ’ όπου θα αντληθούν εργαζόμενοι για την εφεδρεία, όπου ανήκουν όσοι προσλήφθηκαν τα τελευταία 11 χρόνια, δηλαδή από το 2000 και μετά, εκτός διαδικασίας ΑΣΕΠ.
Από τα συναρμόδια υπουργεία εκτιμούσαν ότι, με την προϋπόθεση ότι αυτές οι δύο προβλέψεις θα ισχύσουν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, είναι εφικτό να πιαστεί ο στόχος των 30.000 «εφέδρων».

Στο στενό δημόσιο τομέα

Αν όχι, τότε από το συρτάρι θα βγει το σενάριο για απολύσεις στο στενό δημόσιο τομέα, για το οποίο όμως εκκρεμούν προς επίλυση δύο θέματα. Το πρώτο αφορά τη συνταγματικότητα του μέτρου. Και ναι μεν δε φαίνεται να υπάρχουν προσκόμματα, όσον αφορά τους δημόσιους υπαλλήλους με σύμβαση αορίστου χρόνου (πρόκειται για 54.000 δημόσιους υπαλλήλους), αλλά για τους μόνιμους του στενού δημόσιου τομέα η μοναδική λύση που φαίνεται να υπάρχει είναι αυτή της κατάργησης οργανικών μονάδων και η απομάκρυνση των υπαλλήλων που εργάζονται σε αυτές. Το δεύτερο που είναι προς διερεύνηση είναι αν οι εργαζόμενοι αυτοί θα δικαιούνται αποζημίωση. Στην περίπτωση αυτήν, πολλοί υποστηρίζουν ότι θα εξανεμιστεί το δημοσιονομικό όφελος από την εξοικονόμηση της δαπάνης μισθοδοσίας, λόγω της καταβολής αποζημίωσης σε όσους απολυθούν.
Πάντως, στους κυβερνητικούς προβληματισμούς παρέμενε ανοιχτό αν θα πρέπει να τεθούν και κάποια στοιχειώδη κοινωνικά κριτήρια, θέμα που αναμένεται να τεθεί στο σημερινό Υπουργικό Συμβούλιο.
Σε κάθε περίπτωση η σημερινή συζήτηση στο Υπουργικό Συμβούλιο θα γίνει βεβαίως υπό τη σκιά της κατηγορηματικής απαίτησης της τρόικας για δραστική και γρήγορη περικοπή της μισθολογικής δαπάνης στο Δημόσιο, γίνεται όμως και με δύο σοβαρά βαρίδια -και τα δύο ενδοκυβερνητικά.
Το πρώτο έχει σχέση με τους δεκάδες προέδρους οργανισμών που έχουν τοποθετηθεί από αυτήν την κυβέρνηση και στην ουσία αρνήθηκαν να συμμορφωθούν με την κυβερνητική επιταγή για λίστες «εφέδρων» (σύμφωνα με πληροφορίες, δεν παραδόθηκαν πάνω από 300 ονόματα).
Το δεύτερο βαρίδι αφορά τη στάση αρκετών μελών του Υπουργικού Συμβουλίου, τα οποία ναι μεν δεν τάχθηκαν κατά της εργασιακής εφεδρείας, ωστόσο είτε επιστράτευσαν σειρά «νομικών εμποδίων», είτε διάλεξαν το ρόλο του «Πόντιου Πιλάτου» για να σώσουν αμαρτίες του παρελθόντος (προσλήψεις «από το παράθυρο»), ή να απόσχουν από τη διαχείριση και διεκπεραίωση αυτής της δύσκολης -αλλά και τόσο κρίσιμης- πολιτικής απόφασης, που δεν έχει προηγούμενο στο ελληνικό Δημόσιο