Δευτέρα 16 Ιουνίου 2014

“Γεωργία ακριβείας” από τους νέους αγρότες

Με τηλεχειριζόμενα αεροπλάνα ή ελικόπτερα, που πετούν πάνω από τους αγρούς, μπορούν οι νέοι αγρότες να περιορίσουν το κόστος παραγωγής τους, να βελτιώσουν την ποιότητα των προϊόντων τους και να συμμετάσχουν πιο ενεργά στην προστασία του περιβάλλοντος.

Του Φώτη Κουτσαμπάρη
fkoutsamparis@makthes.gr

Τα έσοδα των αγροτών μπορούν να πολλαπλασιαστούν με την εφαρμογή της “γεωργίας ακριβείας”, που είναι η νέα αντίληψη για τη γεωργία και ταυτόχρονα η νέα μέθοδος γεωργικής πρακτικής. Βασίζεται σε τεχνολογίες και μέσα ικανά να καταγράψουν με ακρίβεια την υπάρχουσα κατάσταση στον αγρό και να διαχειριστούν τις εισροές σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες της καλλιέργειας, τόσο χωρικά όσο και χρονικά.
“Εάν μεταφράσουμε τη νέα ΚΑΠ που θα ξεκινήσει την 1η Ιανουαρίου 2015, μας δείχνει τη γεωργία ακριβείας σαν μονόδρομο. Η ΚΑΠ κάνει λόγο για αειφορική διαχείριση και σύγχρονα εργαλεία. Με συνέργειες και συνεργασίες όλοι οι αγρότες μπορούν να εφαρμόσουν τη γεωργία ακριβείας στη χώρα μας, χρησιμοποιώντας μηχανήματα και εφαρμογές της τελευταίας τεχνολογίας”, αναφέρει στη “ΜτΚ” ο καθηγητής της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής, δρ Αθανάσιος Γκέρτσης, επικεφαλής του τμήματος Διαχείρισης Περιβαλλοντικών Συστημάτων και της ειδικότητας “Γεωργία ακριβείας”, βραβευμένος από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας για την προσφορά του σε αυτό τον τομέα. Ο ίδιος επισήμανε ότι ήδη καταγράφεται έντονο το ενδιαφέρον, κυρίως νέων αγροτών, για την απόκτηση διαφόρων μηχανημάτων-εφαρμογών, με μικρά ή και μεγάλα αγροκτήματα και με επιχειρήσεις σε διάφορα μέρη της χώρας μας. “Κάποτε, πριν δέκα και πλέον χρόνια, το κόστος ήταν απλησίαστο. Σήμερα έχουμε αυτοματοποιημένους μετεωρολογικούς σταθμούς με κόστος 150 ευρώ, ενώ το 1997 είχαμε εγκαταστήσει στη Σχολή μας τον πρώτο μετεωρολογικό σταθμό με 4,5 εκατ. δραχμές”, σύμφωνα με τον κ. Γκέρτση.

ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ
“Πριν από τη λήξη του 2014 αναμένεται να αφιχθούν στη χώρα μας τα κατάλληλα μηχανήματα και έτσι άμεσα να προκύψουν και τα πρώτα παραδείγματα επιτυχημένης πρακτικής, που θα πείσουν ακόμα και τους πιο δύσπιστους για τα άκρως ευεργετικά αποτελέσματα της εφαρμογής της γεωργίας ακριβείας”, υποστηρίζει ο κ. Γκέρτσης. Σχετικά με τις προοπτικές της γεωργίας ακριβείας για το άμεσο μέλλον στην Ελλάδα (2014-2015), ο κ. Γκέρτσης σημειώνει ότι στο Perrotis College (Αμερικανική Γεωργική Σχολή) γίνονται συντονισμένες προσπάθειες ώστε να γίνει ένα κέντρο αναφοράς τόσο για τη γεωργία ακριβείας όσο και τη διάχυσή της στην Ελλάδα, όταν αποκτηθεί ο κατάλληλος εξοπλισμός. Ο εξοπλισμός που έχει προταθεί και στο άμεσο μέλλον θα αποκτηθεί αφορά ένα μικρό αεροπλάνο ή τύπου ελικοπτέρου που θα ελέγχεται με τηλεχειριστήριο και θα πετάει σε μικρό ύψος πάνω από τον κάθε υπό μελέτη αγρό, με το κόστος του να κυμαίνεται από 500 έως 2.000 ευρώ. Θα είναι εξοπλισμένο με ειδική πολυφασματική κάμερα για λήψη ψηφιακών φωτογραφιών και ανάλυσή τους σχετικά με την ανακλασιμότητα της φυλλικής επιφάνειας των φυτών και του εδάφους. Η ανάλυση με ειδικά λογισμικά προγράμματα αυτών των φωτογραφιών σε διάφορα κρίσιμα στάδια ανάπτυξης κάθε φυτικού είδους θα δίνει πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τη γενική κατάσταση του φυτού (θρεπτική ή υδατική καταπόνηση, υγρασία εδάφους, ποσοστό ζιζανίων ή και ασθενειών κ.ά.).
Παράλληλα, προτείνεται η απόκτηση εξοπλισμού για “επισήμανση ζιζανίων” και ψεκασμό μόνο σε αυτά τα τμήματα και όχι σε όλη την επιφάνεια του αγρού, δηλαδή συστημάτων γεωργίας ακριβείας που εφαρμόζουν τις εισροές ζιζανιοκτόνου “εν κινήσει/ on-the-go” και που θα μειώσουν τη χρήση των φυτοπροστατευτικών ουσιών, με προφανή οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη. Το κόστος του κυμαίνεται από 3.000 έως 10.000 ευρώ. Επίσης, προτείνεται η απόκτηση ενός παρόμοιου συστήματος, αλλά για εφαρμογή εν κινήσει της ορθής ποσότητας αζωτούχου (Ν) λίπανσης, ανάλογα με τις ανάγκες κάθε τμήματος του αγρού και όχι ομοιόμορφης εφαρμογής του Ν σε όλο τον αγρό. Αυτό εκτιμάται πως θα επιτύχει παρόμοια θετικά οικονομικά και περιβαλλοντικά αποτελέσματα με την προηγούμενη εφαρμογή. Το κόστος ενός τέτοιου εξοπλισμού κυμαίνεται από 15.000 έως 20.000 ευρώ. Μεταξύ άλλων, ο κ. Γκέρτσης επισημαίνει ότι με την προμήθεια αξιόπιστων, αλλά οικονομικών Αυτοματοποιημένων Μετεωρολογικών Σταθμών - ΑΜΣ (παρόμοιων με αυτούς που χρησιμοποιεί το Εθνικό Αστεροσκοπείο) και εγκατεστημένων στις υπό μελέτη περιοχές, θα συγκεντρώνονται συνεχώς μετεωρολογικά δεδομένα και θα αξιοποιούνται για πρόβλεψη ασθενειών και φυτικών εχθρών σε σημαντικές καλλιέργειες (π.χ. αμπέλι, ελιά, δενδρώδεις καλλιέργειες πυρηνόκαρπων και ακρόδρυων φυτικών ειδών κ.ά.). Παρόμοιο σύστημα εγκαταστάθηκε πριν από μία εβδομάδα στο αγρόκτημα της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής με σύνδεση στο διαδίκτυο.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ
Στην Ελλάδα δεν υπάρχει ακόμη κάποιος αγρότης που να εφαρμόζει απόλυτα τη γεωργία ακριβείας, παρά σε ένα μέρος, όπως είναι ένα αυτοματοποιημένο σύστημα άρδευσης για την εξοικονόμηση νερού. Το κυριότερο, σύμφωνα με τον κ. Γκέρτση, είναι να περάσουμε από την έρευνα στην πράξη. “Καλή η έρευνα, αλλά αν κάποιος δεν την εφαρμόσει, τότε δεν έχει νόημα. Ξοδεύονται πολλά χρήματα, γίνονται συνέδρια, έχουμε σπατάλη, κι εκείνο που μένει είναι να συμπληρώσουν κάποιοι καθηγητές το βιογραφικό τους, να γράφονται συγγράμματα και τίποτε παραπέρα. Θέλουμε αποτελέσματα”, τονίζει ο κ. Γκέρτσης.
Το Perrotis College (Αμερικανική Γεωργική Σχολή) είναι το μοναδικό κολλέγιο που δίνει μπάτσελορ στην ειδικότητα της Γεωργίας Ακριβείας. “Το κακό είναι ότι στην Ελλάδα δεν μας αναγνωρίζουν. Αντίθετα, αν ένας απόφοιτός μας πάει στην Αμερική, και δουλειά θα βρει και μεγάλες αποδοχές θα έχει στη γεωργία ακριβείας. Δεν υπάρχει πανεπιστήμιο στον κόσμο που να δίνει μπάτσελορ σ’ αυτή την ειδικότητα”, σύμφωνα με τον κ. Γκέρτση. Στην Ελλάδα πάντως, κατά την εκτίμηση του καθηγητή, “η καμπύλη εφαρμογής της γεωργίας ακριβείας θα εκτιναχθεί ξαφνικά, μόλις αρχίζουν και παρουσιάζονται οι πρώτες περιπτώσεις με καθαρό οικονομικό αποτέλεσμα. Με τη γεωργία ακριβείας, όπως και με τα άλλα συστήματα, δεν μπορείς να έχεις άμεση επιτυχία. Τα αποτελέσματα φαίνονται σε τρία τέσσερα χρόνια, ώστε να γίνουν συγκρίσεις με τα προηγούμενα”.
Σημειώνεται ότι στις τεχνολογίες της γεωργίας ακριβείας περιλαμβάνονται επίσης συστήματα και μηχανισμοί καταγραφής δεδομένων, όπως χάρτες αποδόσεων, εργαστηριακές αναλύσεις, τηλεπισκόπηση, συστήματα εντοπισμού θέσης και αισθητήρες, συστήματα διαχείρισης και απόδοσης αποτελεσμάτων, όπως γεωγραφικά συστήματα πληροφοριών και έμπειρα συστήματα, συστήματα καθοδήγησης GPS, συστήματα μεταβαλλόμενης εφαρμογής (της ροής ή του είδους), όπως λιπασματοδιανομείς, σπορείς, ψεκαστήρες κ.ά.