ΜΕΤΕΩΡΟΙ 350.000 ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ
Τέλος στις πρόωρες συντάξεις μπαίνει από το 2014, με στόχο να κλείσουν οι πόρτες εξόδου πριν από το 62ο έτος. Στη «ζώνη πυρός» βρίσκονται 350.000 ασφαλισμένοι που απειλούνται με αύξηση του ορίου ηλικίας ή με μεγαλύτερη περικοπή στη σύνταξη.
Στη «ζώνη πυρός» βρίσκονται 350.000 ασφαλισμένοι που απειλούνται με αύξηση του ορίου ηλικίας ή με μεγαλύτερη περικοπή στη σύνταξη.
Σύμφωνα με παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών, η κυβέρνηση επεξεργάζεται παρεμβάσεις για το καθεστώς των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, το οποίο αποκλίνει από τις γενικές διατάξεις. Ουσιαστικά στόχος είναι να εφαρμοστούν ενιαίοι κανόνες σε όλα τα Ταμεία.
Ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση εκτιμούν πως οι παρεμβάσεις μπορεί να κινηθούν σε διπλή κατεύθυνση:
Στην αύξηση του ορίου ηλικίας των ασφαλισμένων που είχαν θεμελιώσει δικαίωμα μέχρι το τέλος του 2012. Σε μία τέτοια περίπτωση στο επίκεντρο θα βρεθούν κατά προτεραιότητα ασφαλισμένοι που «κλείδωσαν» το δικαίωμα μόνο με τα έτη ασφάλισης χωρίς να έχουν πιάσει το όριο ηλικίας (π.χ. μητέρες, εργαζόμενοι στα βαρέα, ασφαλισμένοι πριν από το 1983, εργαζόμενοι στο Δημόσιο με 25ετία).
Σε περίπτωση που υπάρξει αύξηση του ορίου ηλικίας, οι ασφαλισμένοι κινδυνεύουν να «εγκλωβιστούν» στην αγορά εργασίας μέχρι το 62ο έτος της ηλικίας τους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΡΟΥΤΣΗΣ
Στην επιβολή ενός μεγαλύτερου «πέναλτι» σε όσους αποχωρούν πριν συμπληρώσουν το 62ο έτος.
6% για κάθε έτος
Σήμερα η ποινή είναι 6% για κάθε έτος πρόωρης εξόδου (30% την πενταετία), ενώ ειδική εισφορά αλληλεγγύης καταβάλλουν όσοι είναι κάτω των 60 ετών και παίρνουν πάνω από 1.700 ευρώ (μέχρι να πιάσουν το όριο). Το ένα σενάριο που έχει τεθεί επί τάπητος προβλέπει την αύξηση του ποσοστού της περικοπής.
Εναλλακτικά μπορεί να αυξηθούν τα χρόνια του «πέναλτι», δηλαδή να μην είναι μόνο μία πενταετία, αλλά να υπολογίζεται με βάση τα χρόνια που υπολείπονται μέχρι τη συμπλήρωση του 67ου έτους. Για παράδειγμα, μητέρα ανηλίκου στο ΙΚΑ θεμελίωσε δικαίωμα το 2012 και μπορεί να πάρει μειωμένη σύνταξη στα 55 (με το πέναλτι να είναι 30%, καθώς υπολογίζεται σε σχέση με το 60ό έτος). Ενα σενάριο είναι η ποινή να υπολογίζεται όχι για πέντε, αλλά για δώδεκα χρόνια (δηλαδή μέχρι τη συμπλήρωση του 67ου έτους).
Λιγότερες πιθανότητες φαίνεται πως έχει το σενάριο αύξησης του ορίου ηλικίας της μειωμένης σύνταξης μετά το 62ο έτος της ηλικίας. Σημειώνεται πως όσοι θεμελιώνουν δικαίωμα μετά την 1η Ιανουαρίου 2013 έχουν ενιαία όρια ηλικίας και μπορούν να αποχωρήσουν στα 67 με πλήρη σύνταξη και στα 62 με μειωμένη.
Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Οικονομικών, σε ουδεμία περίπτωση πρόκειται να αλλάξει το γενικό υφιστάμενο καθεστώς και να μειωθούν οι κύριες συντάξεις. Σύμφωνα με τους ίδιους παράγοντες, στο καθεστώς των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων αναφέρθηκε ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας, μιλώντας σε εκδήλωση του ΣΕΤΕ για στοχευμένες παρεμβάσεις στο συνταξιοδοτικό καθεστώς.
«Μεταφορά» στον ΟΑΕΕ
Οσον αφορά στον ΟΑΕΕ, ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης, έχει καταστήσει σαφές πως δεν θα επιβληθεί η εισφορά 2 τοις χιλίοις επί του τζίρου. Για να καλυφθεί το οικονομικό κενό, θα υπάρξει «μεταφορά» στο Ταμείο των ελεύθερων επαγγελματιών που ζουν σε περιοχές με λιγότερους από 2.000 κατοίκους (και για τον σκοπό αυτόν θα υπάρξει μία χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία).
Παράλληλα θα μπει «ψαλίδι» σε επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ σε όσα Ταμεία έχουν ελλείμματα με βάση μνημονιακές υποχρεώσεις. Εκτιμάται πως οι μειώσεις στο εφάπαξ κατά μέσο όρο θα είναι 20%, ενώ στα επικουρικά θα κυμαίνονται σε γενικές γραμμές από 6% έως 15% (ενώ μπορεί να φτάνουν το 20%).
Συγκεκριμένα προβλέπεται:
Στα Ταμεία Πρόνοιας θα τεθεί σε ισχύ ο νέος τρόπος υπολογισμού του εφάπαξ από το 2014. Ειδική «φόρμουλα» προωθείται στο Δημόσιο, όπου θα λαμβάνονται υπόψη τα οικονομικά δεδομένα της τετραετίας, για να περιοριστούν οι απώλειες.
«Υπάρχουν συνταξιούχοι που έλαβαν εφάπαξ που ήταν 60% ή και 70% παραπάνω από αυτό που έπρεπε και αυτό είναι σε βάρος των επόμενων γενεών», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Γιάννης Βρούτσης.
Στα επικουρικά Ταμεία θα γίνονται ακόμα και ανά τρίμηνο μελέτες με βάση τις οποίες θα καθορίζονται οι συντάξεις.
Ποιοι παίρνουν σήμερα σύνταξη πριν από τα 62
Κλείνουν οι πόρτες πρόωρης εξόδου στα ασφαλιστικά ταμεία, με στόχο να εφαρμοστούν ενιαίοι κανόνες. Ενιαίες ρυθμίσεις ισχύουν ήδη για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα μετά την 1η Ιανουαρίου 2013, με την «έξοδο» να γίνεται στα 67 με πλήρη σύνταξη και στα 62 με μειωμένη.
Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία παράθυρα εξόδου υπάρχουν για όσους πρόλαβαν να θεμελιώσουν δικαίωμα μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2012. Ενδεικτικά αναφέρεται πως πριν από τα 62 μπορούν σήμερα να συνταξιοδοτηθούν:
1 Μητέρες ανηλίκων, που θεμελίωσαν δικαίωμα μέχρι το τέλος του 2012. Η θεμελίωση γίνεται με τα κατά περίπτωση απαιτούμενα έτη ασφάλισης και την ύπαρξη ανήλικου τέκνου.
Στη συνέχεια οι μητέρες μπορούν να συνεχίσουν να εργάζονται και να αποχωρήσουν όποτε πιάσουν το κατά περίπτωση όριο ηλικίας (που κυμαίνεται από το 50ο έως το 60ο έτος). Για παράδειγμα μητέρα ανηλίκου με 5.500 ημέρες ασφάλισης στο ΙΚΑ μέχρι το τέλος του 2010 παίρνει πλήρη σύνταξη στα 55 και μειωμένη στα 50.
2 Αντρες με ανήλικα στο Δημόσιο, που θεμελιώνουν δικαίωμα τη διετία 2011- 2012. Με 25ετία κλειδώνουν το δικαίωμα και μπορούν να αποχωρήσουν με το κατά περίπτωση όριο ηλικίας. Αν η 25ετία συμπληρωθεί το 2011 (και υπάρχει ανήλικο τέκνο), η «έξοδος» γίνεται σε 52, ενώ αν συμπληρωθεί το 2012 στα 55.
3 Αντρες που συμπληρώνουν 25ετία στο Δημόσιο τη διετία 2011-2012. Σε περίπτωση που ο χρόνος ασφάλισης συμπληρώνεται το 2011, η πόρτα εξόδου ανοίγει στα 56, ενώ το 2012 το όριο πάει στα 58.
4 Εργαζόμενοι με 35ετία. Στο Δημόσιο και στα ειδικά ταμεία όσοι ασφαλίστηκαν μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1982 αποχωρούν με 35ετία ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας. Οι ασφαλισμένοι μετά το 1983 θεμελιώνουν σε όλα τα ταμεία δικαίωμα με 35ετία μέχρι το τέλος του 2012, ωστόσο για να συνταξιοδοτηθούν πρέπει να πιάσουν και το όριο ηλικίας (σταδιακά αυξάνονται τα έτη ασφάλισης).
5 Εργαζόμενοι στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα. Πριν τη συμπλήρωση του 60ου έτους μπορούν να θεμελιώσουν δικαίωμα όσοι είχαν μέχρι το τέλος του 2012 τουλάχιστον 10.500 ημέρες ασφάλισης, εκ των οποίων 7.500 στο καθεστώς των βαρέων.
6 Ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ με 4.500 ημέρες ασφάλισης μέχρι το τέλος του 2012 και το 60ο έτος (οι γυναίκες παίρνουν μειωμένη στα 55).
7 Γυναίκες με 10.000 ημέρες ασφάλισης στο ΙΚΑ μέχρι το τέλος του 2012. Το όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη κυμαίνεται από το 62ο έως το 63.6 έτος (60 μειωμένη).
8 Ασφαλισμένοι που μπήκαν στην αγορά εργασίας πριν από το 1983 και μπορούν να αποχωρήσουν με λιγότερα από 35 έτη ασφάλισης.
Πάντως όπως επισημαίνει ο δικηγόρος Διονύσης Ρίζος, που είναι ειδικός σε θέματα Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου, «τα θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα προστατεύονται τόσο από το Σύνταγμα όσο και από την τρέχουσα νομοθεσία καθώς και στους μνημονιακούς νόμους υπάρχει ρητή αναφορά στην κατοχύρωσή τους από τυχόν αλλαγές».
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΚΚΑΛΙΑΡΗ
"Εθνος"
