Κάποιες πρώτες ενδείξεις για το εάν ο υποθαλάσσιος χώρος του Θερμαϊκού υποκρύπτει αξιόλογο εκμεταλλεύσιμο πετρελαϊκό κοίτασμα δεν μπορούν να υπάρξουν πριν από την πάροδο τουλάχιστον μιας τριετίας.
Τότε αναμένεται να ολοκληρωθεί ο πρώτος κύκλος ερευνών για τον εντοπισμό κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, ο οποίος άνοιξε προ ημερών μετά την αίτηση που υπέβαλαν προς το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής η ισραηλινή εταιρεία Ratio Petroleum (συμμετέχει με 15% στο κοίτασμα του Ισραήλ, Λεβιάθαν) και η Energean Oil and Gas, η οποία εκμεταλλεύεται το κοίτασμα του Πρίνου.
Εκτός του Θερμαϊκού οι εταιρείες ζητούν να γίνουν έρευνες και στον κόλπο του Ορφανού, δυτικά του Πρίνου. Ασφαλείς απαντήσεις ωστόσο θα δοθούν μετά την πάροδο πενταετίας, οπότε πρόκειται να ολοκληρωθεί και ο κύκλος των γεωτρήσεων.
Όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας, η επεξεργασία του αιτήματος των δύο εταιρειών έχει αρχίσει σε συνεργασία με τα δύο συναρμόδια υπουργεία Άμυνας και Εξωτερικών, προκειμένου να οριοθετηθεί η προς διερεύνηση περιοχή. Βάσει του σχετικού νόμου, εφόσον η αίτηση γίνει αποδεκτή, τότε θα εκδοθεί διακήρυξη, η οποία θα δημοσιευτεί στο Φύλλο της Κυβέρνησης και στην επίσημη εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα καλεί τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν προσφορές εντός 90 ημερών από την τελευταία δημοσίευση. Σημειώνεται πως πρόκειται ουσιαστικά για την πρώτη εφαρμογή του νόμου που επιτρέπει σε εταιρείες να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για έρευνες σε περιοχές για τις οποίες δεν έχει προκηρύξει σχετική διαδικασία το δημόσιο. Οι εταιρείες που θα προσέλθουν θα καταθέσουν συγκεκριμένο σχέδιο εργασιών, στο οποίο θα περιγράφονται οι προς διενέργεια έρευνες (γεωφυσικές και γεωτρήσεις), καθώς και κάποιο πρόγραμμα εκμετάλλευσης πιθανού κοιτάσματος.
ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΠΕΡΙΟΧΗ
Τι ήταν όμως εκείνο που κίνησε το ενδιαφέρον των δύο εταιρειών; Σύμφωνα με τον πρόεδρο του τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ Γρηγόρη Τσόκα “η περιοχή του Θερμαϊκού θεωρείται από τις πλέον ενδιαφέρουσες και ελπιδοφόρες”. Ο καθηγητής του ΑΠΘ, ο οποίος διαθέτει μεγάλη πείρα στον τομέα της έρευνας υδρογονανθράκων, σημειώνει ότι το κύριο στοιχείο που προσελκύει το ενδιαφέρον των εταιρειών είναι η γεωλογική δομή της περιοχής. “Το είδος των πετρωμάτων μάς δίνει τη δυνατότητα να ελπίζουμε ότι στη συγκεκριμένη λεκάνη ενδέχεται να υπάρχουν πετρελαιοπιθανές περιοχές”, επισημαίνει ο κ. Τσόκας.
ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ
Πάντως η περιοχή του Θερμαϊκού, καθώς και η ευρύτερη περιοχή είχαν ερευνηθεί και κατά το παρελθόν. Οι πρώτες έρευνες είχαν γίνει στη δεκαετία του 1960 από τις εταιρείες Texaco και HUNT και ακολούθησε δεύτερος κύκλος ερευνών στις αρχές της δεκαετίας του 1980 από τη Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου. Οι έρευνες ήταν κυρίως γεωφυσικές (σεισμικές έρευνες κυρίως στην ξηρά, καθώς και γεωτρήσεις μικρού βάθους), ενώ έγιναν και δύο γεωτρήσεις στη θαλάσσια περιοχή. Στη χερσαία περιοχή έρευνες είχαν γίνει σε Αιγίνιο, Κλειδί, Κορυφή, Αλεξάνδρεια, Λουδία, Καρυώτισσα, Γιαννιτσά, Αγροσυκιά, Επανομή, Καλλικράτεια και άλλες πέντε στο πρώτο πόδι της Χαλκιδικής. Στη θαλάσσια περιοχή είχαν γίνει δύο έρευνες ανοιχτά του Πλαταμώνα και άλλες δύο στην έξοδο του Θερμαϊκού, ανοιχτά του Ποσειδίου. Τα αποτελέσματα δεν ήταν ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά, καθώς τα τεχνολογικά μέσα της εποχής ήταν πενιχρά σε σχέση με τα σημερινά.
Η ΕΠΑΝΟΜΗ
Το πλέον αξιόλογο εύρημα στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας από εκείνον τον πρώτο κύκλο ερευνών είναι το κοίτασμα φυσικού αερίου που έχει εντοπιστεί στην Επανομή έπειτα από δύο γεωτρήσεις οι οποίες είχαν γίνει το 1985. Σύμφωνα με τον κ. Τσόκα “το κοίτασμα είναι υπαρκτό και μικρό. Έχει χαρτογραφηθεί. Με τις τιμές του φυσικού αερίου σήμερα η ποσότητα είναι εκμεταλλεύσιμη, όμως η ποιότητα δεν είναι καλή. Θα μπορούσε ωστόσο να αξιοποιηθεί και αργότερα να χρησιμεύσει ως φυσική αποθήκη”.
Ο ΚΟΛΠΟΣ ΟΡΦΑΝΟΥ
Έρευνες αλλά μόνον σεισμικές (χωρίς γεωτρήσεις) έγιναν και στη λεκάνη του Στρυμόνα, στην οποία εντάσσεται ο κόλπος Ορφανού. Οι πρώτες είχαν γίνει στη δεκαετία του 1960 από την αμερικανική εταιρεία Oceanic (η οποία ανακάλυψε το κοίτασμα του Πρίνου) και το 1984 από τη ΔΕΠ. Σύμφωνα με τον κ. Τσόκα “οι πληροφορίες που έχουμε για τη λεκάνη του Στρυμόνα είναι πολύ λιγότερες, καθώς έχουν διενεργηθεί ελάχιστες έρευνες”. Πάντως τα στελέχη των δύο εταιρειών που υπέβαλαν τη σχετική αίτηση στο ΥΠΕΚΑ και ιδιαιτέρως αυτά της Energean Oil and Gas εκτιμούν ότι η ευρύτερη περιοχή του Στρυμόνα παρουσιάζει παρεμφερές γεωλογικό προφίλ με τον Πρίνο, με τον οποίο άλλωστε γειτνιάζει.
ΠΡΟΧΩΡΑ ΣΤΑ ΓΙΑΝΝΙΝΑ
Στο μεταξύ προχωρούν με ταχείς ρυθμούς οι διαδικασίες για την παραχώρηση των δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης πετρελαίου-αερίου στα Γιάννινα και στο δυτικό Πατραϊκό. Σύμφωνα με πηγή του ΥΠΕΚΑ μέσα στο επόμενο εικοσαήμερο αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η σύνταξη των συμβάσεων με τους δύο αναδόχους, την κοινοπραξία με επικεφαλής την Energean για τα Γιάννινα και την κοινοπραξία των ΕΛΠΕ για το δυτικό Πατραϊκό κόλπο. Αντιθέτως θα καθυστερήσει κάπως η διαδικασία παραχώρησης για το Κατάκολο.
