Νέο κούρεμα στους μισθούς για περισσότερους από 800.000 εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα θα φέρει το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαΐου, καθώς από την Τετάρτη η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας περνά στο... αρχείο και λήγει η παράταση της ισχύος 45 μεγάλων κλαδικών συμβάσεων εργασίας.
Ένα χρόνο μετά το πρώτο μεγάλο σοκ, με τη λήξη της μετενέργειας 80 κλαδικών συμβάσεων εργασίας, το τοπίο των μισθών στον ιδιωτικό τομέα θα δεχθεί έναν νέο βομβαρδισμό, από τον οποίο δεν θα γλιτώσουν ούτε αυτοί που αμείβονται με τον κατώτερο νόμιμο μισθό στην περίπτωση που είναι παντρεμένοι. Έτσι, όσοι είναι έγγαμοι και αμείβονται με βάση την -λήξασα πλέον- Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, από το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαΐου θα χάσουν το επίδομα γάμου, που αντιστοιχεί σε 58,61 ευρώ τον μήνα για όσους είναι άνω των 25 ετών και σε 51,10 ευρώ τον μήνα για όσους είναι κάτω των 25 ετών. Το νέο κούρεμα δεν αφορά μόνο όσους αμείβονται απευθείας με βάση την ΕΓΣΣΕ αλλά και αυτούς που αμείβονται με τον κατώτερο νόμιμο μισθό μέσα από επιχειρησιακές ή και ατομικές συμφωνίες - και δεν είναι λίγοι, καθώς από το 2011 υπάρχει μια γενική τάση προς αυτή την κατεύθυνση σε ένα ευρύ φάσμα επιχειρήσεων στον δευτερογενή και στον τριτογενή τομέα.
Στον αέρα θα βρεθεί από την Τετάρτη και μια σειρά πολλών άλλων κανονιστικών ρυθμίσεων της ΕΓΣΣΕ, κυρίως αυτές που αφορούν τις άδειες των εργαζομένων, με τη ΓΣΕΕ και τους εργοδοτικούς φορείς να βρίσκονται σε διαβουλεύσεις για το αν θα μπορούσαν να καταλήξουν σε μια συμφωνία ώστε να σώσουν ό,τι μπορεί να σωθεί. Προς το παρόν η πλευρά του υπουργείου Εργασίας κρατάει στάση αναμονής, χωρίς να είναι ξεκάθαρο αν περιμένει κάποια συμφωνία των κοινωνικών εταίρων ή αν θα επιμείνει πως η κυβέρνηση ορίζει μόνο τον κατώτερο νόμιμο μισθό και τίποτε άλλο. Πάντως ακόμη κι αν οι κοινωνικοί εταίροι καταλήξουν σε μια συμφωνία για τη διατήρηση του επιδόματος γάμου ή έστω των κανονιστικών ρυθμίσεων για τις άδειες των εργαζομένων, είναι άγνωστο αν αυτή θα εφαρμοστεί και από ποιους εργοδότες, καθώς με τη νέα νομοθεσία η όποια συμφωνία δεσμεύει αποκλειστικά όσους συμμετέχουν σ’ αυτήν και δεν επεκτείνεται σε όλες τις επιχειρήσεις. Εκπρόσωποι των εργοδοτικών φορέων δεν κρύβουν την ανησυχία τους για το ότι αν υπάρχει συμφωνία με τη ΓΣΕΕ, τότε είναι πιθανό να φυλλορροήσουν τα μέλη τους ώστε να μη την εφαρμόσουν. Από την άλλη πλευρά, οι εκπρόσωποι των εργατικών συνδικάτων υποστηρίζουν πως το τέλος της ΕΓΣΣΕ είναι πολύ πιθανό να φέρει συνολικά το τέλος των συλλογικών συμβάσεων, καθώς θα έχει καταστραφεί εντελώς ο μηχανισμός που τις παράγει.
Το κούρεμα
Σε ό,τι αφορά τις 45 μεγάλες κλαδικές συμβάσεις που λήγουν την Τετάρτη, το κούρεμα των μισθών θα ξεκινήσει από το 10% του επιδόματος γάμου και συνολικά μπορεί να φτάσει ακόμα και το 35%, καθώς θα καταργηθούν τουλάχιστον δέκα ειδικά επιδόματα και οι εργοδότες θα είναι υποχρεωμένοι να δίνουν μόνο τον βασικό μισθό -της κάθε σύμβασης- μαζί με τα επιδόματα ωρίμανσης, παιδιών, σπουδών και επικινδυνότητας, αν υπάρχει. Για τις νέες προσλήψεις, μετά την Τετάρτη, σε κλάδους όπως αυτός των τροφίμων/ποτών, οι εργοδότες δεν είναι υποχρεωμένοι να καταβάλουν τον παλιό κλαδικό βασικό μισθό και μπορούν να επιλέξουν τον κατώτερο νόμιμο μισθό των 586 ευρώ για τους άνω των 25 ετών, ή των 510 ευρώ για τους κάτω των 25 ετών. Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, ήδη υπάρχουν επιχειρήσεις που κάνουν συμφωνίες με το σημερινό τους προσωπικό για τη διατήρηση των παλιών βασικών μισθών οι οποίες προβλέπουν ότι οι νεοπροσλαμβανόμενοι θα αμείβονται με τον κατώτερο νόμιμο μισθό.
Το νέο τοπίο
Μετά την Τετάρτη και σχεδόν μέχρι το τέλος του 2013 σε ισχύ θα παραμείνουν μόνο 22 μεγάλες κλαδικές συλλογικές συμβάσεις, που όμως κι αυτές «πολιορκούνται» ήδη από δεκάδες επιχειρησιακές συμφωνίες που προβλέπουν μειώσεις στους μισθούς έως και 20%. Από τις αρχές του 2013, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, έχουν υπογραφεί μόνο τρεις κλαδικές συμβάσεις εργασίας, των εργαζομένων στις τσιμεντοβιομηχανίες, όπου συμφωνήθηκε το πάγωμα των μισθών στα επίπεδα του 2012, του προσωπικού των θεάτρων και των ηλεκτροτεχνιτών, που προβλέπεται αύξηση(!) κατά 0,5% από τον Ιούνιο. Στο αντίποδα, από τα τέλη Δεκεμβρίου του 2012 μέχρι και τα τέλη Απριλίου του 2013 έχουν υπογραφεί 80 νέες επιχειρησιακές συμβάσεις εργασίας. Σχεδόν στις μισές από αυτές προβλέπεται ότι οι εργαζόμενοι θα αμείβονται με βάση την ΕΓΣΣΕ και μάλιστα ανάλογα με τις τροποποιήσεις της. Στις υπόλοιπες είτε παγώνουν οι μειώσεις των μισθών που είχαν συμφωνηθεί το 2012, κατά μέσο όρο 22%, είτε υπάρχουν νέες μειώσεις, κατά μέσο όρο 18%.
