Πέμπτη 4 Οκτωβρίου 2012

Ηλεκτρική ενέργεια από το διάστημα


Διαστημικά σχέδια για την εκμετάλλευση ιδιαίτερα της ηλιακής ενέργειας, με την οποία θα τροφοδοτηθεί η Γη, θέτουν σε εφαρμογή η Ρωσία, η ΗΠΑ και η Ιαπωνία. Πρωταρχικής σημασίας στόχος είναι η δημιουργία διαστημικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικού από την ηλιακή ενέργεια.


Η σελήνη μπορεί να αποτελέσει μελλοντική πηγή ενέργειας για την ανθωρπότητα. Πηγή: Getty Images
Μια νέα «κούρσα» ξεκίνησε στο διάστημα. Αυτή τη φορά, μεταξύ της Ρωσίας, των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας, για την ενέργεια που προσφέρει απλόχερα ο Ήλιος. Ηδη, Ρώσοι επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι ενδιαφέρονται να υλοποιήσουν ένα έργο που θα αφορά στη δημιουργία ενός «διαστημικού σταθμού παραγωγής ηλιακής ηλεκτρικής ενέργειας» και θα μπορεί να μεταφέρει την ενέργεια στην Γη.  

Ταυτόχρονα, για τη δημιουργία των δικών τους διαστημικών-δορυφορικών «ηλιακών σταθμών ενέργειας», εργάζονται σήμερα ερευνητικές ομάδες τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στην Ιαπωνία. Οι Ρώσοι επιστήμονες έχουν αποφασίσει να ανταγωνιστούν στον τομέα αυτό και τη Δύση και την Ανατολή. Έτσι, για να εργαστεί πάνω σε αυτό το καινοτόμο έργο, θα προσκληθεί ολόκληρη ομάδα από τους κορυφαίους ειδικούς της χώρας. «Θέλουμε να οργανώσουμε ένα ειδικό διαστημικό cluster, για το συγκεκριμένο έργο, το οποίο θα περιλαμβάνει τις εταιρείες του κλάδου, επιχειρήσεις ηλεκτρονικού εξοπλισμού και Πανεπιστήμια», δήλωσε ο επίσημος εκπρόσωπος του κεντρικού Ινστιτούτου Έρευνας και Μηχανοκατασκευών (TSNIIMASH), Βιτάλι Μέλνικοφ.

Η επανάσταση του 21ου αιώνα

Η Ρωσία θα πρέπει να δράσει γρήγορα, διαφορετικά μπορεί να χάσει την ευκαιρία να καλύψει τη διαφορά με τους ανταγωνιστές της. «Η αγορά ηλιακής ηλεκτρικής ενέργειας από το διάστημα, διαμορφώνεται σήμερα με εντατικούς ρυθμούς», σημείωσε ο ίδιος. Και πρόσθεσε: «Οι ΗΠΑ θέλουν να ξεκινήσουν τη λειτουργία του διαστημικού-δορυφορικού σταθμού ηλιακής ενέργειας (SSPS) το 2016, και η Ιαπωνία, το 2025. Σύμφωνα με τους Ιάπωνες, η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια από τους SSPS, θα είναι έξι φορές φθηνότερη από την ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται στη γη», αναφέρει το RIA Novosti  βασισμένο στις δηλώσεις του Μέλνικοφ.

Ωστόσο, οι ειδικοί του TSNIIMASH, δεν περιορίζονται μόνο στα οικονομικά επιχειρήματα υπέρ της κατασκευής SSPS. Η παγκόσμια πρόκληση της ανάπτυξης ενός νέου τύπου σταθμών παραγωγής ενέργειας είναι η αποτροπή της παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης και η επίλυση των περιβαλλοντικών προβλημάτων που σχετίζονται με τις παραδοσιακές μεθόδους παραγωγής ενέργειας.

Προς το παρόν, σύμφωνα με τον κ. Μέλνικοφ, έχει «σχεδιαστεί πρωτότυπος πειραματικός SSPS, ισχύος 100 kW». Ποια θα είναι η διαφορά του ρώσικου διαστημικού σταθμού από τους αντίστοιχους αμερικάνικους ή ιαπωνικούς σταθμούς, δεν έχει ανακοινωθεί από το TSNIIMASH, αλλά οι ειδικοί επισημαίνουν ότι τα βασικά σχέδια όλων αυτών των έργων είναι παρόμοια. Περιλαμβάνουν ειδικές μονάδες που περιφέρονται σε γεωστατική τροχιά, συγκεντρώνουν την ηλιακή ακτινοβολία στο διάστημα και μετατρέπουν την ηλιακή ενέργεια σε ηλεκτρική ενέργεια. Η ενέργεια μεταφέρεται στη γη με τη βοήθεια ενός πομπού λέιζερ ή με μικροκύματα. Οι ρώσοι επιστήμονες, είναι πιο πιθανό να καταλήξουν στη μέθοδο λέιζερ. Καταρχήν, είναι πιο ασφαλής και κατά δεύτερον, παρόμοια σχέδια βρίσκονται σε εξέλιξη στην εταιρεία κατασκευής πυραύλων, «Energia», και την ερευνητική επιχείρηση, «Lavochkin».

Οι «ηλιακοί δορυφορικοί σταθμοί» είναι πράγματι πιο αποτελεσματικές διατάξεις παραγωγής ενέργειας απ’ ότι οι επίγειες. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η σκέδαση του φωτός και η απορρόφηση της ενέργειάς του από τα μόρια των αερίων που  συνθέτουν την ατμόσφαιρα, καταναλώνουν το 35% περίπου της ενέργειας των φωτονίων. Επιπλέον, οι σταθμοί εδάφους παράγουν ενέργεια μόνο κατά τις ώρες της ημέρας και με καλό καιρό. Έτσι, όλοι οι ανασταλτικοί παράγοντες μειώνουν το συνολικό ηλιακό δυναμικό του φωτοβολταϊκού συστήματος κατά 75 - 90%, ενώ ο διαστημικός σταθμός δεν θα αντιμετωπίσει τέτοια προβλήματα.

Ωστόσο, πολλοί ειδικοί εμπειρογνώμονες δεν μοιράζονται τη διαστημική αισιοδοξία των μηχανικών, σχεδιαστών των SSPS. Όπως δήλωσε, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Vzgliad», ο κορυφαίος εμπειρογνώμονας του «Ινστιτούτου Ενέργειας και Οικονομικών», Σεργκέι Κοντράτιεφ, το κύριο πρόβλημα είναι το υπερβολικά υψηλό κατασκευαστικό κόστος του έργου. Σύμφωνα με τους ειδικούς, το «κόστος κατασκευής του έργου θα είναι δέκα φορές υψηλότερο, από αυτό των συμβατικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής». Δύο βασικοί παράγοντες που θα επηρεάσουν σε αυτό, είναι η ανάγκη χρήσης ειδικών υλικών και το κόστος μεταφοράς των στοιχείων του συστήματος σε τροχιά. «Η όλη ιδέα είναι καλή, αλλά μόνο σε μια μακροπρόθεσμη προοπτική», συνοψίζει ο κ. Κοντράτιεφ.
«Η Ρωσία Τώρα»