«Πάρτι» φοροδιαφυγής αποκαλύπτεται από τις διασταυρώσεις φορολογικών στοιχείων του ΣΔΟΕ σε Μακεδονία και Θράκη.
Του Κώστα Καντούρη
kantouris@hotmail.com
Του Κώστα Καντούρη
kantouris@hotmail.com
Από τον πρώτο έλεγχο εκατοντάδων «ύποπτων» περιπτώσεων παράνομου πλουτισμού, ήδη σε 24 απ’ αυτές προκύπτουν διαφορές σε εισοδήματα της τάξης των 85 εκατομμυρίων ευρώ. Μόνον στον έλεγχο ενός γιατρού από τη Θεσσαλονίκη βρέθηκε απόκλιση της τάξης των 2,1 εκατομμυρίων.
Πρόκειται για ελεύθερους επαγγελματίες, κυρίως γιατρούς και δικηγόρους, τα στοιχεία των οποίων βγήκαν στην επιφάνεια με το νέο σύστημα ελέγχων, που διενεργούν τους τελευταίους μήνες οι «ράμπο» του υπουργείου Οικονομικών. Η σύγκριση δηλωθέντων εισοδημάτων με τα περιουσιακά στοιχεία και τις τραπεζικές καταθέσεις τους είναι αυτή που οδηγεί στα τεκμήρια για παράνομο πλουτισμό και μεγάλων διαστάσεων φοροδιαφυγή. «Ψάχνουμε όσους διάγουν πολυτελή βίο, έχοντας μεγάλη περιουσία, ενώ παράλληλα δηλώνουν πολύ χαμηλά εισοδήματα. Δεν είναι απαραίτητα όλοι παράνομοι ωστόσο, έχουμε περιπτώσεις που είναι οφθαλμοφανείς», αποκάλυψε στη «ΜτΚ» στέλεχος του ΣΔΟΕ Κεντρικής Μακεδονίας.
Μόνον στη Θεσσαλονίκη και στους έξι νομούς της Κ. Μακεδονίας στο «μικροσκόπιο» της υπηρεσίας βρίσκονται σχεδόν 400 υποθέσεις, οι οποίες έχουν χαρακτηριστεί «ύποπτες» και εξετάζονται μία προς μία. «Υπάρχουν πολλές περίεργες περιπτώσεις, ειδικά με τραπεζικές καταθέσεις», συμπλήρωσε, προσθέτοντας πως η πορεία θα τραβήξει σε χρόνο, καθώς αναμένονται οι απαντήσεις πολλών αιτημάτων προς τις τράπεζες για άνοιγμα λογαριασμών.
Η έρευνα διενεργείται σε όλη την Ελλάδα, καθώς έχουν υποβληθεί αιτήματα να ανοίξουν περίπου 5.000 τραπεζικοί λογαριασμοί για να γίνει έλεγχος των εισοδημάτων. Τα στοιχεία στο ΣΔΟΕ προέρχονται, είτε από τη διασταύρωση του συστήματος «Elenxis», που όμως ακόμη δεν λειτουργεί σε όλη την Ελλάδα, είτε από καταγγελίες, όπως και από επιτόπιες έρευνες των ελεγκτών του υπουργείου Οικονομικών κατά περίπτωση. Εκτός των 400 περιπτώσεων της Κεντρικής Μακεδονίας, παρόμοιοι έλεγχοι γίνονται για περίπου 130 παρόμοιες υποθέσεις σε Ανατολική Μακεδονία και Θράκη και σε ακόμη 100 στη Δυτική Μακεδονία.
Πρόκειται για ελεύθερους επαγγελματίες, κυρίως γιατρούς και δικηγόρους, τα στοιχεία των οποίων βγήκαν στην επιφάνεια με το νέο σύστημα ελέγχων, που διενεργούν τους τελευταίους μήνες οι «ράμπο» του υπουργείου Οικονομικών. Η σύγκριση δηλωθέντων εισοδημάτων με τα περιουσιακά στοιχεία και τις τραπεζικές καταθέσεις τους είναι αυτή που οδηγεί στα τεκμήρια για παράνομο πλουτισμό και μεγάλων διαστάσεων φοροδιαφυγή. «Ψάχνουμε όσους διάγουν πολυτελή βίο, έχοντας μεγάλη περιουσία, ενώ παράλληλα δηλώνουν πολύ χαμηλά εισοδήματα. Δεν είναι απαραίτητα όλοι παράνομοι ωστόσο, έχουμε περιπτώσεις που είναι οφθαλμοφανείς», αποκάλυψε στη «ΜτΚ» στέλεχος του ΣΔΟΕ Κεντρικής Μακεδονίας.
Μόνον στη Θεσσαλονίκη και στους έξι νομούς της Κ. Μακεδονίας στο «μικροσκόπιο» της υπηρεσίας βρίσκονται σχεδόν 400 υποθέσεις, οι οποίες έχουν χαρακτηριστεί «ύποπτες» και εξετάζονται μία προς μία. «Υπάρχουν πολλές περίεργες περιπτώσεις, ειδικά με τραπεζικές καταθέσεις», συμπλήρωσε, προσθέτοντας πως η πορεία θα τραβήξει σε χρόνο, καθώς αναμένονται οι απαντήσεις πολλών αιτημάτων προς τις τράπεζες για άνοιγμα λογαριασμών.
Η έρευνα διενεργείται σε όλη την Ελλάδα, καθώς έχουν υποβληθεί αιτήματα να ανοίξουν περίπου 5.000 τραπεζικοί λογαριασμοί για να γίνει έλεγχος των εισοδημάτων. Τα στοιχεία στο ΣΔΟΕ προέρχονται, είτε από τη διασταύρωση του συστήματος «Elenxis», που όμως ακόμη δεν λειτουργεί σε όλη την Ελλάδα, είτε από καταγγελίες, όπως και από επιτόπιες έρευνες των ελεγκτών του υπουργείου Οικονομικών κατά περίπτωση. Εκτός των 400 περιπτώσεων της Κεντρικής Μακεδονίας, παρόμοιοι έλεγχοι γίνονται για περίπου 130 παρόμοιες υποθέσεις σε Ανατολική Μακεδονία και Θράκη και σε ακόμη 100 στη Δυτική Μακεδονία.
Αποκλίσεις 85 εκατ. ευρώ!
Μεταξύ αυτών, τα ευρήματα για τις πρώτες 24 υποθέσεις για τις οποίες οι ελεγκτές κατέληξαν ότι έχουν τελεστεί αδικήματα, αποκαλύπτουν πως τα τελευταία χρόνια, ειδικά από ομάδες ελευθέρων επαγγελματιών, γινόταν πάρτι με «μαύρα» εισοδήματα που ποτέ δεν δηλώνονταν. Η διαφορά μεταξύ δηλωθέντων εισοδημάτων και καταθέσεων - περιουσιακών στοιχείων είναι εντυπωσιακή, αφού ξεπερνάει τα 85 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που έχουν στα χέρια τους οι ελεγκτές. «Αυτές οι υποθέσεις είναι μονάχα ένα μικρό δείγμα απ’ αυτές που εξετάζονται σε όλη τη Μακεδονία και τη Θράκη», επισήμαναν επιτελείς του ΣΔΟΕ, οι οποίοι τις χειρίζονται.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση γιατρού από τη Θεσσαλονίκη, για τον οποίο μέσα στην οκταετία 2000 - 2009 προέκυψαν αποκλίσεις μεταξύ δηλωθέντων εισοδημάτων και τραπεζικών καταθέσεων που φτάνουν τα 2,1 εκατομμύρια ευρώ. Η περίπτωση αυτή, όπως και των υπολοίπων ελεγχόμενων, εκτός της διαδικασίας για φοροδιαφυγή θα διαβιβαστεί και στις εισαγγελικές αρχές για να διερευνηθεί το αδίκημα της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές πράξεις.
Στο πλαίσιο των ίδιων ελέγχων, που γίνονται πανελλαδικά, έχουν προκύψει μεγάλες διαφορές σε 214 υποθέσεις, για τις οποίες τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί από το υπουργείο Οικονομικών φτάνουν τα 650 εκατομμύρια ευρώ. Οι υποθέσεις αυτές είναι ανεξάρτητες απ’ όσες αφορούν παράγοντες της τοπικής αυτοδιοίκησης, για τα εισοδήματα των οποίων επίσης διενεργούνται έλεγχοι.
Πώς αξιολογούνται οι υποθέσεις
Για την έρευνα των εισοδημάτων και των καταθέσεων ενός φορολογούμενου, γίνονται διασταυρώσεις διαφόρων στοιχείων. «Συγκρίνουμε όλες τις λεπτομέρειες που έχουμε συγκεντρώσει, ακόμη και την ηλικία του ελεγχόμενου, τον βίο που διάγει, εάν έχει αποκτήσει διάφορα περιουσιακά στοιχεία τα τελευταία χρόνια και -ασφαλώς- τι εισοδήματα δηλώνει», περιέγραψαν μέλη του ΣΔΟΕ.
Στην περίπτωση που τα εισοδήματα, σε σχέση με τα περιουσιακά στοιχεία έχουν μεγάλες διαφορές, αρχίζει ο έλεγχος των τραπεζικών καταθέσεων, καθώς η περίπτωση πλέον χαρακτηρίζεται «ύποπτη». Από εκεί και πέρα, ο ελεγχόμενος καλείται να αποδείξει πώς προέκυψαν τόσα περιουσιακά στοιχεία και καταθέσεις, σε αντίθεση με το χαμηλό του εισόδημα», συμπλήρωσαν. «Ορισμένες φορές μπορεί να δικαιολογηθούν χρήματα, ενδεχομένως από πωλήσεις ακινήτων, επομένως δεν υπάρχει κάτι μεμπτό», κατέληξε.
Η ηγεσία του ΣΔΟΕ πιστεύει, ότι με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο θα «λυθούν τα χέρια» των ελεγκτών, με την on line σύνδεση με τις τράπεζες για τον απευθείας έλεγχο των τραπεζικών καταθέσεων, κάτι που γίνεται σήμερα μόνον από την επιτροπή για το ξέπλυμα βρόμικου χρήματος. Ωστόσο, ακόμη και με το σημερινό καθεστώς, το ΣΔΟΕ έχει δικαίωμα στο άνοιγμα λογαριασμών χωρίς εισαγγελική διάταξη για άρση του απορρήτου των συναλλαγών, απλώς περιμένει να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες από την πλευρά των τραπεζικών ιδρυμάτων.
Οι «ράμπο» του υπουργείου Οικονομικών σε όλη την Ελλάδα κάνουν αγώνα δρόμου για τον έλεγχο όλων αυτών των υποθέσεων, καθώς αποκαλύπτεται πως η μεγάλη πλειοψηφία τους κρύβει μαύρες διαδρομές βρόμικου χρήματος, που επενδύθηκε κυρίως σε αγορές ακινήτων. Στελέχη της υπηρεσίας επισήμαναν μάλιστα, πως με το σύστημα ελέγχου προκύπτουν και καταθέσεις που έγιναν στο εξωτερικό, αφού τα μεγαλύτερα ποσά διακινήθηκαν μέσω ελληνικών τραπεζών. «Μόνον η περίπτωση των μαύρων σακουλών δεν μπορεί να γίνει αντιληπτή και να ελεγχθεί, αλλά αυτό σπανίζει», υπογράμμιζαν.
Διευκρίνιζαν πάντως, πως οι έλεγχοι είναι στοχευμένοι και δεν γίνονται πλέον τυχαία, όπως στο παρελθόν. «Για κάθε περίπτωση ελεύθερου επαγγελματία εξετάζουμε αν η κατάστασή του συνάδει με το εισόδημά του, για να μην δημιουργούμε καταστάσεις ανισότητας ή να μας κατηγορήσουν για εκδικητικούς ελέγχους. Εάν δεν υπάρχει αντικείμενο δεν υπάρχει λόγος», κατέστησαν σαφές.
ELENXIS Βάζει τέλος στη διαφθορά των υπαλλήλων
Ο σχεδιασμός των ελέγχων από την πλευρά της ειδικής γραμματείας του ΣΔΟΕ, έγινε με το βασικό στοιχείο, πως και στις υπηρεσίες των ελεγκτών υπάρχει διαφθορά. «Το δεχόμαστε ως δεδομένο», τόνισε στη «ΜτΚ» ο διευθυντής σχεδιασμού και συντονισμού ελέγχων του ΣΔΟΕ, Νίκος Λέκκας. Οι έλεγχοι οργανώνονται πλέον μέσω του συστήματος Elenxis, που χειρίζεται μία ειδικευμένη ομάδα του σώματος στα κεντρικά της υπηρεσίας στην Αθήνα. Το πρόγραμμα, που υλοποιήθηκε από την Κοινωνία της Πληροφορίας και επιδοτήθηκε από την Ε.Ε., έχει τεθεί σε εφαρμογή από τα τέλη του περσινού Νοεμβρίου στην Αττική, πλέον εφαρμόζεται στη Δυτική Ελλάδα, από τον Ιούνιο επεκτείνεται στη Στερεά και εκφράζονται ελπίδες ότι από τον Σεπτέμβριο ή τον Οκτώβριο θα λειτουργεί σε όλη την Ελλάδα.
«Με το Elenxis γίνεται ηλεκτρονικοποίηση των ελέγχων και βρίσκονται υπό συνεχή επιτήρηση τόσο ο ελεγχόμενος, όσο και ο ίδιος ο ελεγκτής», τόνισε ο κ. Λέκκας. Με το νέο σύστημα ελέγχου, ο ελεγκτής συλλέγει ηλεκτρονικά όλα τα στοιχεία του φορολογούμενου στην επιχείρησή του. Τα στοιχεία αυτά καταχωρούνται αμέσως στο φορητό του υπολογιστή και παράλληλα περνούν στο κεντρικό σύστημα, οπότε βρίσκονται υπό απόλυτο έλεγχο και από την κεντρική υπηρεσία.
«Παρακολουθούμε διαρκώς τόσο τον ελεγχόμενο, όσο και τον ελεγκτή, ο οποίος όταν ολοκληρώσει την έρευνα παραδίδει ηλεκτρονικά το αποτέλεσμα και μπορούν να γίνουν συγκρίσεις. Οπότε, οι φάκελοι και τα δωράκια κάτω από το τραπέζι δεν υπάρχουν», υποστήριξε ο κ. Λέκκας, υπογραμμίζοντας, πως με αυτόν τον τρόπο περιορίζονται στο ελάχιστο τα φαινόμενα διαφθοράς, που έχουν παρατηρηθεί και έχουν εντοπιστεί στο παρελθόν και ορισμένα συνοδεύτηκαν με συλλήψεις πρώην μελών του ΣΔΟΕ.
Με το ηλεκτρονικό σύστημα φορολογικών ελέγχων, εκτός του αδιάβλητου της εξέτασης της διαδικασίας έρευνας, ταυτόχρονα γίνεται διασταύρωση των στοιχείων των φορολογουμένων με την περιουσία του, χωρίς όμως αυτό να έχει ολοκληρωθεί, καθώς απομένει η σύνδεση και με τις Τράπεζες.
Διαφάνεια και στις καταγγελίες
Σύστημα πάταξης της εσωτερικής διαφθοράς των ελεγκτικών υπηρεσιών ακολουθείται πλέον και στην αξιολόγηση των καταγγελιών που γίνονται στο ΣΔΟΕ. Οι καταγγελίες από τα μέλη του σώματος λαμβάνονται είτε τηλεφωνικά, είτε με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (email), αλλά και με φυσική παρουσία του καταγγέλλοντος.
Όπως εξηγούν οι επιτελείς του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος όλες οι καταγγελίες που γίνονται πανελλαδικά εξετάζονται από πενταμελή επιτροπή, στην οποία διαβιβάζονται από κάθε υπηρεσία. Στην επιτροπή προεδρεύει ο οικονομικός εισαγγελέας, οπότε η αξιολόγηση της διερεύνησης εξετάζεται από τις εισαγγελικές αρχές.
