Ένας και πλέον μήνας έχει περάσει από την έναρξη της φετινής αντιπυρικής περιόδου, και ενώ η θερμοκρασία ανεβαίνει αυξάνοντας τον κίνδυνο εκδήλωσης πυρκαγιών, η πυροσβεστική υπηρεσία παρουσιάζει κενά και ελλείψεις. Υπό αυτές τις συνθήκες θεωρείται σημαντικός ο ρόλος των εθελοντών πυροσβεστών, που αφιερώνουν αμισθί χρόνο και κόπο για την προστασία των δασών.
Του Φώτη Κουτσαμπάρη
fkoutsamparis@makthes.gr
Του Φώτη Κουτσαμπάρη
fkoutsamparis@makthes.gr
Λόγω της προεκλογικής περιόδου δεν έγινε η πρόσληψη 1.903 συμβασιούχων πυροσβεστών, που θεωρούνται απαραίτητοι για την κάλυψη των κενών των κατά τόπους υπηρεσιών, που υπολογίζονται στα 3.500. Βάσει οργανογράμματος χρειάζονται 12.790 σε όλη τη χώρα και υπηρετούν περίπου 9.000. Η μείωση των κονδυλίων στο πυροσβεστικό σώμα είναι της τάξης του 15%, ενώ και η ενίσχυση των δήμων για τις προληπτικές ενέργειες, όπως είναι οι καθαρισμοί δασών, το άνοιγμα των δασικών δρόμων, είναι μειωμένη στα 19 εκατ. έναντι 23 εκατ. πέρυσι και ακόμη τα χρήματα δεν έχουν δοθεί. Από τα 1.680 υδροφόρα οχήματα το 20% έχει εμφανίσει βλάβη και είναι ακινητοποιημένο ή στο συνεργείο προς επισκευή. Επιπλέον το 10% είναι παλαιά οχήματα, 20 και πλέον ετών. «Τα προβλήματα παραμένουν, οι ελλείψεις είναι πολλές και η ισχυρότερη δύναμη είναι το φιλότιμο και η αυτοθυσία των πυροσβεστών», αναφέρει στη «ΜτΚ» ο Γιώργος Βιντζηλαίος, μέλος δ.σ. της Ένωσης Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος.
Στα εναέρια μέσα πυρόσβεσης υπάρχουν επίσης προβλήματα. Ανέτοιμα επιχειρησιακά χαρακτηρίζονται τα πέντε ελικόπτερα της πυροσβεστικής υπηρεσίας, εκ των οποίων δύο «Σούπερ Πούμα» βρίσκονται εκτός λειτουργίας. Καθυστέρηση υπάρχει στην ενοικίαση ελικοπτέρων, καθώς για λόγους εθνικής ασφάλειας σημειώθηκε εμπλοκή στη μίσθωση οκτώ τουρκικών ελικοπτέρων και το ζήτημα αναμένεται να λυθεί μετά τις εκλογές. Στο έργο της πυρόσβεσης συμβάλλει και η Πολεμική Αεροπορία με 21 πυροσβεστικά αεροσκάφη τύπου «Καναντέρ». Ωστόσο τα δεκατρία από αυτά, τύπου CL-215, που πετούν από τη δεκαετία του ’70, πρέπει να αντικατασταθούν, καθώς δεν μπορούν να απογειωθούν, όταν η θερμοκρασία ξεπερνά τους 38 βαθμούς Κελσίου.
Χωρίς πιστώσεις η Θεσσαλονίκη
Στη Θεσσαλονίκη δεν έχουν έρθει ακόμη οι πιστώσεις στους δήμους για τη λήψη των προληπτικών μέτρων. Το ίδιο συμβαίνει και με τα δασαρχεία, που τις επόμενες ημέρες πρέπει να αρχίσουν τη συντήρηση των δασικών δρόμων.
Την ίδια ώρα στο κόκκινο βρίσκονται δύο περιοχές του πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, οι οποίες γειτνιάζουν με δασικές περιοχές, οι Ελαιώνες στο Πανόραμα και ο Κεδρηνός Λόφος στο Σέιχ Σου, όπου τα προληπτικά μέτρα είναι ελάχιστα. Εντός του Σέιχ Σου λειτουργούν μόνον δύο πυροφυλάκια, στην περιοχή του Φιλίππειου, ενώ το δάσος εποπτεύεται και από ακόμη τρία στο Πανόραμα, το Κουρί και το Ωραιόκαστρο. Πυροφυλάκια λειτουργούν στη Λητή, την Όσσα, το Βερτίσκο και δύο στο Σταυρό.
Η πυροσβεστική υπηρεσία Θεσσαλονίκης δηλώνει έτοιμη να αντιμετωπίσει τις ενδεχόμενες πυρκαγιές και την ερχόμενη Πέμπτη αναμένεται να παρουσιάσει το σχέδιο δράσης. Η υπηρεσία διαθέτει 113 πυροσβεστικά οχήματα, 52 υδροφόρες και περίπου 500 πυροσβέστες. Στα μέτρα που λαμβάνονται είναι περιπολίες, επάνδρωση πυροφυλακίων, απαγόρευση κυκλοφορίας, συνεργασία με εθελοντικές ομάδες. Στη Μίκρα θα σταθμεύουν τέσσερα Καναντέρ και πεζοπόρο τμήμα της ΕΜΑΚ. Σημαντικό είναι το πρόγραμμα περιφρούρησης που εφαρμόζουν οι εθελοντικές ομάδες που έχουν οργανώσει οι δήμοι οι οποίοι έχουν την ευθύνη για το περιαστικό δάσος του Σέιχ Σου.
ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ Εθελοντές στη Σιθωνία
Στον Όρμο της Παναγιάς είναι η έδρα και το σημείο εκκίνησης της Ομάδας Πυροπροστασίας Εθελοντών Αγίου Νικολάου Χαλκιδικής (ΟΠΕΑΝ) «Ο Ιταμός», η οποία δημιουργήθηκε στις 25 Αυγούστου 2006, μετά την καταστροφική πυρκαγιά της Κασσάνδρας. Μέλημά της η πυροπροστασία του ορεινού όγκου και των δασών της όμορφης Σιθωνίας.
Η ομάδα αποτελείται από 250 εθελοντές, άνδρες και γυναίκες, που εκτελούν περιπολίες όλες τις ημέρες της εβδομάδας με οκτώ οχήματα. «Η ΟΠΕΑΝ είναι καθαρά μάχιμη εθελοντική ομάδα, όχι κρατικοδίαιτη και εξαρτάται από το φιλότιμο των μελών της, το οποίο υπάρχει σε αφθονία», αναφέρει στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος της ομάδας Αθανάσιος Ευαγγελινός. Ο ίδιος αναφέρει ότι, «όσο υπήρχαν οι νομαρχίες, παίρναμε κάποια επιχορήγηση, ενώ εξοπλισμό ή χρήματα μάς έδινε και το ίδρυμα Λάτση. Με την κρίση κόπηκαν οι επιδοτήσεις και βοηθούν πλέον οι πολίτες και ο δήμος Σιθωνίας».
Το ιδιόκτητο κτίριο της ΟΠΕΑΝ βρίσκεται 300 μ. πριν από τον κόμβο του Όρμου της Παναγιάς, όπου σταθμεύουν και τα οχήματα της Ομάδας, που προσέφεραν τοπικοί και άλλοι φορείς. Από το 2006 μέχρι και το 2011 έχει συμμετάσχει σε 201 συμβάντα, δασικές και αστικές πυρκαγιές, τροχαία, πλημμύρες αλλά και στην εύρεση αγνοούμενων. Σε ένα τροχαίο ατύχημα χάρη στην επέμβαση της Ομάδας σώθηκε μία ανθρώπινη ζωή. «Έχουμε άριστη συνεργασία με την πυροσβεστική υπηρεσία. Το 2010 η Ομάδα μας τιμήθηκε από τον αρχηγό του πυροσβεστικού σώματος για τη μέχρι τότε προσφορά της», είπε ο κ. Ευαγγελινός. Το 2008 η ΟΠΕΑΝ βραβεύτηκε στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης ως η καλύτερη εθελοντική ομάδα της χρονιάς. Οι εθελοντές συμμετέχουν σε εκπαιδευτικά προγράμματα, ενώ διαθέτουν και ιδιόκτητο παραδοσιακό αποστακτήριο και κάθε χρόνο στις 26 Οκτωβρίου διοργανώνουν απόσταξη παραδοσιακού τσίπουρου στην περιοχή Τζέσμα.
Στο πρώτο πόδι της Χαλκιδικής δραστηριοποιείται η Ένωση Εθελοντών Πυροσβεστών Χαλκιδικής, καθιερωμένη με το νόμο 1951/1991, ενώ αντίστοιχες ομάδες λειτουργούν και στα ορεινά του νομού.
Στο πρώτο πόδι της Χαλκιδικής δραστηριοποιείται η Ένωση Εθελοντών Πυροσβεστών Χαλκιδικής, καθιερωμένη με το νόμο 1951/1991, ενώ αντίστοιχες ομάδες λειτουργούν και στα ορεινά του νομού.
ΠΙΕΡΙΑ Οι φύλακες του Ολύμπου
«Χαρίζω μία μέρα από το καλοκαίρι μου στο δάσος». Έτσι ονομάζεται η δράση των μελών της Εθελοντικής Ομάδας Δράσης νομού Πιερίας, η οποία οργανώθηκε φέτος για πέμπτη χρονιά για την προστασία των ορεινών όγκων του Ολύμπου και των Πιερίων. Γονείς μαζί με τα παιδιά τους, νέοι και ηλικιωμένοι, άνθρωποι από όλες τις κοινωνικές ομάδες προσφέρουν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους, για να διαφυλάξουν το φυσικό πλούτο.
Η Ομάδα αριθμεί 28 συντονιστές και 1.080 εθελοντές, που εκτελούν υπηρεσία σε τρία πυροφυλάκια, στην Έλαφο (Πιέρια Όρη), στην Πλάκα Λιτοχώρου (κεντρικός Όλυμπος) και στους Νέους Πόρους (ανατολικός Όλυμπος), από τις 10 το πρωί μέχρι τις 8 το βράδυ, σε δύο πεντάωρες βάρδιες. Οι 181 νέοι εθελοντές γράφηκαν την περασμένη Τετάρτη έπειτα από εκστρατεία μαθητών του 4ου δημοτικού σχολείου Κατερίνης, που ξεχύθηκαν στο κέντρο της Κατερίνης (πεζόδρομο) και ενημέρωναν τους περαστικούς για την ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος και ειδικά των δασών. Με τη βοήθεια των δασκάλων τους κατάφεραν μέσα σε τρεις ώρες να συγκεντρώσουν 181 νέες αιτήσεις συμμετοχής.
Όπλα των εθελοντών είναι ένα ζευγάρι κιάλια και ένα κινητό τηλέφωνο. «Παίρνουμε έγκριση από την πυροσβεστική υπηρεσία, για να ορίσουμε πότε θα αρχίσουμε τη φύλαξη των βουνών. Εμείς ετοιμαζόμαστε εδώ και δύο μήνες. Άλλες χρονιές είχαμε περιστατικά από την 1η Ιουνίου από κάποιους παραθεριστές που έρχονταν τα Σαββατοκύριακα και άναβαν φωτιές στα εξοχικά τους. Φέτος ακόμη δεν αναλάβαμε δράση», περιγράφει στη «ΜτΚ» ο Ηλίας Τσολακίδης, εκ των ιδρυτών της Εθελοντικής Ομάδας Πιερίας. Οι εθελοντές κάνουν βάρδια στα πυροφυλάκια σε ημερομηνία που επιλέγουν μέσα από ένα διαδικτυακό πρόγραμμα. Ειδικότερα μπαίνουν στην ιστοσελίδα της Ομάδας (www.otoposmou.gr) και ακολουθούν μία εφαρμογή, στην οποία δηλώνουν την ημερομηνία που θα εκτελέσουν υπηρεσία. «Πηγαίνουν οικογένειες στα πυροφυλάκια. Μόλις πιάσουν βάρδια, ενημερώνουν αμέσως την πυροσβεστική υπηρεσία. Εάν αντιληφθούν καπνό, τηλεφωνούν στην υπηρεσία και γίνονται οι καθοδηγητές των κλιμακίων. Εάν ειδοποιηθεί εγκαίρως η πυροσβεστική, είναι πιο εύκολη η κατάσβεση. Καταφέρνουμε κάθε χρόνο να αντιμετωπίζουμε τουλάχιστον 20 περιστατικά», λέει ο κ. Τσολακίδης.
Όσοι εκτελούν βάρδια διατηρούν βιβλίο συμβάντων, στο οποίο καταγράφουν την καθημερινή δραστηριότητα μέχρι τις 10 Σεπτεμβρίου. Ο κύριος ρόλος των εθελοντών είναι η φύλαξη, αλλά, εάν χρειαστεί, επεμβαίνουν σε μικροπεριστατικά. «Στο 90% πρέπει να έρθει η πυροσβεστική, αλλά, εάν έχουμε μέσα στους Νέους Πόρους μία μικρή εστία σε αυλή, πηγαίνουν οι εθελοντές», σημειώνει ο κ. Τσολακίδης και προσθέτει: «Το κύριο όφελος της δράσης δεν είναι η πυροπροστασία αλλά η εκπαίδευση. Ο πολίτης και προπάντων τα παιδιά εκπαιδεύονται, γαλουχούνται, συμμετέχουν στην προστασία του περιβάλλοντος. Πηγαίνουμε στα σχολεία, κάνουμε ομιλίες, μοιράζουμε έντυπο υλικό και το πιο απλό πράγμα, μαθαίνουμε το 199. Στη Σουηδία η ομάδα αυτή θα είχε προταθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος». Η Ομάδα Εθελοντών της Πιερίας άρχισε τη δράση της το Σεπτέμβριο του 2007, μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές της Πελοποννήσου.