Ιδιαίτερα αυξημένες είναι οι μετεγκαταστάσεις νοικοκυριών από τα δυτικά και τα ανατολικά προς το κέντρο της Θεσσαλονίκης, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και του υψηλού κόστους μετακινήσεων, ενώ ελάχιστοι επιλέγουν πλέον τα προάστια.
Του Φώτη Κουτσαμπάρη
Ενώ μέχρι πέρσι οι πολίτες αναζητούσαν κατοικία στα προάστια, τα οποία θεωρείται ότι προσφέρουν ποιότητα ζωής και καθαρότερο περιβάλλον, το τελευταίο έτος αυξήθηκε κατακόρυφα ο αριθμός των νοικοκυριών που επιθυμούν να μετεγκατασταθούν στην καρδιά της πόλης, παρά τα κυκλοφοριακά και περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει. Την ίδια ώρα, μειώνονται σε ποσοστό 30% κατά μέσο όρο οι τιμές πώλησης και ενοικίασης διαμερισμάτων και περνούν στα αζήτητα οι μεγάλες κατοικίες, τα γραφεία και τα καταστήματα. Η επιλογή της κατοικίας για τα νοικοκυριά γίνεται πλέον αυστηρά με κριτήριο την όσο δυνατόν μεγαλύτερη εξοικονόμηση χρημάτων, δηλαδή με βάση την τιμή αγοράς ή ενοικίου, την εγγύτητα στον χώρο εργασίας, το κόστος θέρμανσης και συντήρησης.
Τα παραπάνω συμπεράσματα μεταξύ άλλων προέκυψαν από τα στατιστικά στοιχεία ενδιαφέροντος πελατών που διατηρεί το δίκτυο κτηματομεσιτικών υπηρεσιών Θεσσαλονίκης «Parthenon», με βάση δεδομένων πλέον των 1.500 ατόμων. «Μέχρι πρότινος όλοι ζητούσαν να μετεγκατασταθούν στο Πανόραμα, το Ρετζίκι, το Ωραιόκαστρο, το Παλαιόκαστρο, τη Θέρμη, τον Αϊ-Γιάννη, για να ξεφύγουν από τα προβλήματα του κέντρου και να βρούνε καθαρό αέρα, κήπο και γενικότερα καλύτερες συνθήκες ζωής. Στο πρώτο πεντάμηνο του 2012, η πλειοψηφία των κατοίκων θέλουν να βρούνε σπίτι στο κέντρο, να είναι κοντά στη δουλειά τους για να αποφύγουν τα έξοδα μετακινήσεων και να έχει χαμηλό ενοίκιο. Επίσης, ενώ οι ενδιαφερόμενοι έψαχναν κατοικία με θέση πάρκιγκ, τώρα θέλουν να έχει φυσικό αέριο», περιέγραψε ο γενικός διευθυντής του «Parthenon» και αντιπρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτικών Αστικών Συμβάσεων Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Γεωργάκος.
Οι επιλογές των κατοίκων
Προ τριετίας, συγκεκριμένα το πρώτο πεντάμηνο του 2009, όταν κάτοικοι της ανατολικής Θεσσαλονίκης αποφάσιζαν να μετεγκατασταθούν (αγοράζοντας ή ενοικιάζοντας σπίτι), έψαχναν σε ποσοστό 69,17% διαμέρισμα στην ίδια περιοχή και μόνο το 8,02% ζητούσε σπίτι στο κέντρο της πόλης. Το πρώτο πεντάμηνο του 2012 οι προτιμήσεις διαφοροποιήθηκαν και το ποσοστό αυτών που ενδιαφέρονται για κατοικία στο κέντρο έφθασε στο 20,83%.
Στασιμότητα σε ενοίκια και αγορές παρά την πτώση τιμών
Η μικρή αγοραστική ζήτηση, όπως είναι εύλογο, έγινε αιτία οι τιμές των ακινήτων να μειωθούν από πέρσι σε ποσοστό 30% κατά μέσο όρο, ενώ ίδια μείωση επήλθε και στα μισθώματα. Σε ποσοστό άνω του 40% είναι η μείωση στις τιμές σπιτιών με πολλά τετραγωνικά μέτρα, π.χ. 300, και στις περιοχές των προαστίων, όπως Θέρμη, Πανόραμα, Ρετζίκι, Τρίλοφος και Καρδία. Σε αυτές τις περιοχές οι αγοραπωλησίες έχουν σχεδόν νεκρώσει. Η μείωση τιμών συνδέεται φυσικά με το μειωμένο ενδιαφέρον για μετακόμιση στα προάστια. Μεγάλες είναι οι μειώσεις και σε δυτικές περιοχές όπως ο Εύοσμος και η Νικόπολη, καθώς και ανατολικά στον Αϊ-Γιάννη Καλαμαριάς. «Η Νικόπολη μπήκε στο σχέδιο πόλης και είχε ανοικοδόμηση. Ωστόσο τα περισσότερα σπίτια πωλούνταν με δάνεια, και τη στιγμή που σταμάτησε η χρηματοδότηση από τις τράπεζες πάγωσαν οι πωλήσεις. Επίσης, έληξαν και τα δάνεια των παλιννοστούντων που επέλεγαν αυτές τις περιοχές. Παρατηρείται ακόμη το φαινόμενο μεγάλος αριθμός μεταναστών από την Αλβανία, που έμεναν δυτικά, να επιστρέφουν στην πατρίδα τους», σύμφωνα με τον κ. Γεωργάκο. Ένα ακόμη φαινόμενο που παρατηρείται στη δυτική Θεσσαλονίκη είναι η μετακόμιση νέων ζευγαριών που επιστρέφουν στο πατρικό τους σπίτι. «Νέα ζευγάρια, που είχαν αγοράσει σπίτι δυτικά επειδή ήταν φθηνότερα, επιστρέφουν στους γονείς τους για να μειώσουν τα έξοδα», λέει ο κ. Γεωργάκος. Στη Θέρμη επίσης υπήρξε τα τελευταία χρόνια ανοικοδόμηση, όπως και στον Αϊ-Γιάννη, με αποτέλεσμα να μείνουν κενά πολλά διαμερίσματα, παρά τα φθηνά ενοίκια.
Μεγάλη είναι η πτώση στις μισθώσεις γραφείων και καταστημάτων στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, παρά τη στροφή του κόσμου σ’ αυτή την περιοχή. Η οικονομική κρίση είχε σαν αποτέλεσμα να μείνουν ανοίκιαστοι οι επαγγελματικοί χώροι και να μην υπάρχει κανένα ενδιαφέρον. «Τα καταστήματα κλείνουν το ένα μετά το άλλο, όπως και τα γραφεία. Οι τιμές ενοικίων αλλά και αγοράς πέφτουν κατά 30%, ωστόσο δεν υπάρχει ενδιαφέρον», περιγράφει ο διευθυντής του «Parthenon».
Κλείνουν τα μεσιτικά γραφεία λόγω κρίσης
Το μειωμένο ενδιαφέρον για αγορά κατοικίας είχε επίσης σαν αποτέλεσμα να ξεσπάσει κρίση στον κλάδο των μεσιτών στη Θεσσαλονίκη. Οι εγγεγραμμένοι μεσίτες στο επιμελητήριο πριν τρία χρόνια έφθαναν στους 1.900 και σήμερα είναι συνολικά 750. Σ’ αυτό το περιβάλλον η «Parthenon» δημιούργησε το Δίκτυο Ολοκληρωμένων Μεσιτικών Υπηρεσιών «NIRES». Πρόκειται για ένα ηλεκτρονικό σύστημα που έχει σαν στόχο να συμβάλει στην άμεση συνεργασία των μεσιτών της πόλης, στην οργανωμένη διαχείριση ακινήτων, στη μείωση των εξόδων των μεσιτικών γραφείων, στην άμεση πληροφόρηση των πελατών καθώς και στη δημιουργία προώθησης ακινήτων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Το NIRES παρέχει ολοκληρωμένες υπηρεσίες προσαρμοσμένες στις ανάγκες που προκύπτουν από την ιδιαιτερότητα της χώρας, της περιοχής και της θέσης του ακίνητου. «Τα οφέλη συνεργασίας στη NIRES είναι πολλαπλά», υποστηρίζει ο κ. Γεωργάκος.
Του Φώτη Κουτσαμπάρη
Ενώ μέχρι πέρσι οι πολίτες αναζητούσαν κατοικία στα προάστια, τα οποία θεωρείται ότι προσφέρουν ποιότητα ζωής και καθαρότερο περιβάλλον, το τελευταίο έτος αυξήθηκε κατακόρυφα ο αριθμός των νοικοκυριών που επιθυμούν να μετεγκατασταθούν στην καρδιά της πόλης, παρά τα κυκλοφοριακά και περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει. Την ίδια ώρα, μειώνονται σε ποσοστό 30% κατά μέσο όρο οι τιμές πώλησης και ενοικίασης διαμερισμάτων και περνούν στα αζήτητα οι μεγάλες κατοικίες, τα γραφεία και τα καταστήματα. Η επιλογή της κατοικίας για τα νοικοκυριά γίνεται πλέον αυστηρά με κριτήριο την όσο δυνατόν μεγαλύτερη εξοικονόμηση χρημάτων, δηλαδή με βάση την τιμή αγοράς ή ενοικίου, την εγγύτητα στον χώρο εργασίας, το κόστος θέρμανσης και συντήρησης.
Τα παραπάνω συμπεράσματα μεταξύ άλλων προέκυψαν από τα στατιστικά στοιχεία ενδιαφέροντος πελατών που διατηρεί το δίκτυο κτηματομεσιτικών υπηρεσιών Θεσσαλονίκης «Parthenon», με βάση δεδομένων πλέον των 1.500 ατόμων. «Μέχρι πρότινος όλοι ζητούσαν να μετεγκατασταθούν στο Πανόραμα, το Ρετζίκι, το Ωραιόκαστρο, το Παλαιόκαστρο, τη Θέρμη, τον Αϊ-Γιάννη, για να ξεφύγουν από τα προβλήματα του κέντρου και να βρούνε καθαρό αέρα, κήπο και γενικότερα καλύτερες συνθήκες ζωής. Στο πρώτο πεντάμηνο του 2012, η πλειοψηφία των κατοίκων θέλουν να βρούνε σπίτι στο κέντρο, να είναι κοντά στη δουλειά τους για να αποφύγουν τα έξοδα μετακινήσεων και να έχει χαμηλό ενοίκιο. Επίσης, ενώ οι ενδιαφερόμενοι έψαχναν κατοικία με θέση πάρκιγκ, τώρα θέλουν να έχει φυσικό αέριο», περιέγραψε ο γενικός διευθυντής του «Parthenon» και αντιπρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτικών Αστικών Συμβάσεων Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Γεωργάκος.
Οι επιλογές των κατοίκων
Προ τριετίας, συγκεκριμένα το πρώτο πεντάμηνο του 2009, όταν κάτοικοι της ανατολικής Θεσσαλονίκης αποφάσιζαν να μετεγκατασταθούν (αγοράζοντας ή ενοικιάζοντας σπίτι), έψαχναν σε ποσοστό 69,17% διαμέρισμα στην ίδια περιοχή και μόνο το 8,02% ζητούσε σπίτι στο κέντρο της πόλης. Το πρώτο πεντάμηνο του 2012 οι προτιμήσεις διαφοροποιήθηκαν και το ποσοστό αυτών που ενδιαφέρονται για κατοικία στο κέντρο έφθασε στο 20,83%.
* Προτίμηση για μετεγκατάσταση στα προάστια της πόλης το 2009 είχε το 22,81% των κατοίκων της ανατολικής Θεσσαλονίκης ενώ φέτος μόνο το 7,5%. Στην ανατολική Θεσσαλονίκη θέλουν να παραμείνουν το 70,83% των ενδιαφερόμενων (69,17% το 2009), ενώ για τη δυτική Θεσσαλονίκη είναι ελάχιστο το ενδιαφέρον (ποσοστό 0,83%).
* Το 2009 κάτοικοι της κεντρικής Θεσσαλονίκης ενδιαφέρονταν να μετεγκατασταθούν στα προάστια της πόλης σε ποσοστό 45,76%, ενώ το πρώτο πεντάμηνο του 2012 μόνο το 17,95% θέλει να μετακομίσει στα προάστια. Προ τριετίας ένα ποσοστό της τάξης του 9,86% ήθελε να μείνει στο κέντρο και σήμερα το ποσοστό αυτό έφθασε στο 69,23%.
* Το 40,24% των ενδιαφερομένων κατοίκων του κέντρου ήθελαν να μετακομίσουν ανατολικά (το 2009), ενώ φέτος μόνο το 12,82% επιλέγει αυτή την περιοχή. Μηδενικό είναι το ενδιαφέρον των κατοίκων του κέντρου για μετεγκατάσταση στις δυτικές συνοικίες.
* Το 2009 κάτοικοι της δυτικής Θεσσαλονίκης ενδιαφέρονταν σε ποσοστό 57,38% να μετεγκατασταθούν στα προάστια, ενώ φέτος το ανάλογο ποσοστό μειώθηκε στο 27,66%. Αντίθετα, στο κέντρο θέλει να πάει το 10,64% σε σχέση με το 4,10% που είχε αυτή την επιθυμία το 2009. Στη δυτική Θεσσαλονίκη θέλει να παραμείνει το 48,94% (36,61% το 2009), στην ανατολική θέλει να μετακινηθεί το 12,77% (1,64% το 2009) και κανείς σε άλλες περιοχές.
* Διαφορετική είναι η τάση μόνο των κατοίκων των προαστίων της Θεσσαλονίκης, οι οποίοι το 2009 ενδιαφέρονταν να μετακομίσουν στο κέντρο σε ποσοστό 18,18% ενώ φέτος μόνο το 12,20% επιλέγει το κέντρο. Οι κάτοικοι των προαστίων έψαχναν προ τριετίας σπίτι στην ίδια περιοχή σε ποσοστό 75,76%, ενώ φέτος το ποσοστό των ενδιαφερόμενων έπεσε στο 58,54%. Οι ίδιοι φαίνεται ότι προτιμούν περισσότερο την ανατολική Θεσσαλονίκη, καθώς το ποσοστό των ενδιαφερόμενων για μετακόμιση ανατολικά έφθασε φέτος στο 26,83% από 0% που ήταν το 2009. Δυτικά θέλουν να πάνε το 2,44% των κατοίκων προαστίων που θέλουν να μετακομίσουν ενώ το 2009 ουδείς προτιμούσε τις δυτικές συνοικίες.
Είναι εύλογο το ότι, όπως φαίνεται από τα στοιχεία, η πλειοψηφία των νοικοκυριών που επιθυμούν να μετεγκατασταθούν ψάχνουν για ενοικίαση διαμερίσματος και όχι για αγορά, αντίθετα με ό,τι συνέβαινε μέχρι πέρσι. Το πρώτο πεντάμηνο του 2011, δηλαδή από τον Ιανουάριο μέχρι τον Μάιο, το ποσοστό των ενδιαφερομένων για αγορά κατοικίας έφθανε το 69,86% και για ενοικίαση το 30,14%. Αντίστοιχα, το πρώτο πεντάμηνο του 2012 (μέχρι χθες) το ποσοστό αυτών που θέλουν να αγοράσουν κατοικία έπεσε στο 37,30% και αυτών που θέλουν να νοικιάσουν ανέβηκε στο 62,70%. Το ενδιαφέρον για αγορά κατοικίας έπεσε ακόμη περισσότερο τον τρέχοντα Μάιο, γεγονός που αποδίδεται από τους μεσίτες στην πολιτική αστάθεια των εκλογικών αποτελεσμάτων. Συγκεκριμένα, πέρσι τον Μάιο το ποσοστό των ενδιαφερομένων για αγορά βρισκόταν στο 65,88% και σήμερα είναι στο 28,46%. Αντίστοιχα, για ενοικίαση ενδιαφέρθηκε τον τρέχοντα μήνα το 71,54% ενώ τον περσινό ίδιο μήνα ενδιαφερόταν το 34,12%.
Είναι εύλογο το ότι, όπως φαίνεται από τα στοιχεία, η πλειοψηφία των νοικοκυριών που επιθυμούν να μετεγκατασταθούν ψάχνουν για ενοικίαση διαμερίσματος και όχι για αγορά, αντίθετα με ό,τι συνέβαινε μέχρι πέρσι. Το πρώτο πεντάμηνο του 2011, δηλαδή από τον Ιανουάριο μέχρι τον Μάιο, το ποσοστό των ενδιαφερομένων για αγορά κατοικίας έφθανε το 69,86% και για ενοικίαση το 30,14%. Αντίστοιχα, το πρώτο πεντάμηνο του 2012 (μέχρι χθες) το ποσοστό αυτών που θέλουν να αγοράσουν κατοικία έπεσε στο 37,30% και αυτών που θέλουν να νοικιάσουν ανέβηκε στο 62,70%. Το ενδιαφέρον για αγορά κατοικίας έπεσε ακόμη περισσότερο τον τρέχοντα Μάιο, γεγονός που αποδίδεται από τους μεσίτες στην πολιτική αστάθεια των εκλογικών αποτελεσμάτων. Συγκεκριμένα, πέρσι τον Μάιο το ποσοστό των ενδιαφερομένων για αγορά βρισκόταν στο 65,88% και σήμερα είναι στο 28,46%. Αντίστοιχα, για ενοικίαση ενδιαφέρθηκε τον τρέχοντα μήνα το 71,54% ενώ τον περσινό ίδιο μήνα ενδιαφερόταν το 34,12%.
Στασιμότητα σε ενοίκια και αγορές παρά την πτώση τιμών
Η μικρή αγοραστική ζήτηση, όπως είναι εύλογο, έγινε αιτία οι τιμές των ακινήτων να μειωθούν από πέρσι σε ποσοστό 30% κατά μέσο όρο, ενώ ίδια μείωση επήλθε και στα μισθώματα. Σε ποσοστό άνω του 40% είναι η μείωση στις τιμές σπιτιών με πολλά τετραγωνικά μέτρα, π.χ. 300, και στις περιοχές των προαστίων, όπως Θέρμη, Πανόραμα, Ρετζίκι, Τρίλοφος και Καρδία. Σε αυτές τις περιοχές οι αγοραπωλησίες έχουν σχεδόν νεκρώσει. Η μείωση τιμών συνδέεται φυσικά με το μειωμένο ενδιαφέρον για μετακόμιση στα προάστια. Μεγάλες είναι οι μειώσεις και σε δυτικές περιοχές όπως ο Εύοσμος και η Νικόπολη, καθώς και ανατολικά στον Αϊ-Γιάννη Καλαμαριάς. «Η Νικόπολη μπήκε στο σχέδιο πόλης και είχε ανοικοδόμηση. Ωστόσο τα περισσότερα σπίτια πωλούνταν με δάνεια, και τη στιγμή που σταμάτησε η χρηματοδότηση από τις τράπεζες πάγωσαν οι πωλήσεις. Επίσης, έληξαν και τα δάνεια των παλιννοστούντων που επέλεγαν αυτές τις περιοχές. Παρατηρείται ακόμη το φαινόμενο μεγάλος αριθμός μεταναστών από την Αλβανία, που έμεναν δυτικά, να επιστρέφουν στην πατρίδα τους», σύμφωνα με τον κ. Γεωργάκο. Ένα ακόμη φαινόμενο που παρατηρείται στη δυτική Θεσσαλονίκη είναι η μετακόμιση νέων ζευγαριών που επιστρέφουν στο πατρικό τους σπίτι. «Νέα ζευγάρια, που είχαν αγοράσει σπίτι δυτικά επειδή ήταν φθηνότερα, επιστρέφουν στους γονείς τους για να μειώσουν τα έξοδα», λέει ο κ. Γεωργάκος. Στη Θέρμη επίσης υπήρξε τα τελευταία χρόνια ανοικοδόμηση, όπως και στον Αϊ-Γιάννη, με αποτέλεσμα να μείνουν κενά πολλά διαμερίσματα, παρά τα φθηνά ενοίκια.
Μεγάλη είναι η πτώση στις μισθώσεις γραφείων και καταστημάτων στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, παρά τη στροφή του κόσμου σ’ αυτή την περιοχή. Η οικονομική κρίση είχε σαν αποτέλεσμα να μείνουν ανοίκιαστοι οι επαγγελματικοί χώροι και να μην υπάρχει κανένα ενδιαφέρον. «Τα καταστήματα κλείνουν το ένα μετά το άλλο, όπως και τα γραφεία. Οι τιμές ενοικίων αλλά και αγοράς πέφτουν κατά 30%, ωστόσο δεν υπάρχει ενδιαφέρον», περιγράφει ο διευθυντής του «Parthenon».
Κλείνουν τα μεσιτικά γραφεία λόγω κρίσης
Το μειωμένο ενδιαφέρον για αγορά κατοικίας είχε επίσης σαν αποτέλεσμα να ξεσπάσει κρίση στον κλάδο των μεσιτών στη Θεσσαλονίκη. Οι εγγεγραμμένοι μεσίτες στο επιμελητήριο πριν τρία χρόνια έφθαναν στους 1.900 και σήμερα είναι συνολικά 750. Σ’ αυτό το περιβάλλον η «Parthenon» δημιούργησε το Δίκτυο Ολοκληρωμένων Μεσιτικών Υπηρεσιών «NIRES». Πρόκειται για ένα ηλεκτρονικό σύστημα που έχει σαν στόχο να συμβάλει στην άμεση συνεργασία των μεσιτών της πόλης, στην οργανωμένη διαχείριση ακινήτων, στη μείωση των εξόδων των μεσιτικών γραφείων, στην άμεση πληροφόρηση των πελατών καθώς και στη δημιουργία προώθησης ακινήτων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Το NIRES παρέχει ολοκληρωμένες υπηρεσίες προσαρμοσμένες στις ανάγκες που προκύπτουν από την ιδιαιτερότητα της χώρας, της περιοχής και της θέσης του ακίνητου. «Τα οφέλη συνεργασίας στη NIRES είναι πολλαπλά», υποστηρίζει ο κ. Γεωργάκος.