Κυριακή 27 Μαΐου 2012

Έχουμε χρήματα για άλλες 35 ημέρες...


Με δελτίο της... ΕΥΔΑΠ, που πληροφορούσε πριν από μερικά χρόνια τους Αθηναίους για τα αποθέματα του νερού, μοιάζουν πλέον τα στοιχεία που διοχετεύει -επισήμως ή ανεπισήμως- το υπουργείο Οικονομικών για τα ταμειακά διαθέσιμα.
Του Γιώργου Παππού
Η ουσία είναι, ωστόσο, ότι τα χρήματα που βρίσκονται στα μισοάδεια κρατικά ταμεία, αλλά και αυτά που το οικονομικό επιτελείο προσδοκά να μπουν στο προσεχές διάστημα, επαρκούν(;) έως τις αρχές Ιουλίου -κάτι που σημαίνει, πολύ απλά, ότι για τις επόμενες 35 ημέρες θα πρέπει να κρατάμε την.. ανάσα μας.
Από την αρχή της εβδομάδας που πέρασε, ο νέος υπουργός Οικονομικών, κ. Γιώργος Ζανιάς, είχε κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για ενδεχόμενο εκτροχιασμού λόγω υστέρησης στα έσοδα -και άρχισε να κινητοποιεί τον ελεγκτικό μηχανισμό, σε μια (μάλλον απέλπιδα) προσπάθεια να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα… Τα στοιχεία που καταφτάνουν, όμως, κάθε μέρα στο γραφείο του είναι αμείλικτα και δείχνουν ότι, αν δεν γίνει κάποιο θαύμα, ο Μάιος θα «κλείσει» με μείωση εσόδων έως και 30% σε σχέση με πέρυσι, διευρύνοντας την «τρύπα» των φορολογικών εσόδων πέρα από τα 500 εκατ. ευρώ.
Με αυτά ακριβώς τα δεδομένα, πραγματοποιούνται σε καθημερινή, πλέον, βάση συσκέψεις υπό τον κ. Ζανιά, με στόχο να αποφευχθεί το «κραχ» -δηλαδή, με λίγα λόγια, να ελαχιστοποιηθεί η διαφαινόμενη ζημιά, έχοντας πάντα στο βάθος την εικόνα των ταμειακών διαθεσίμων.

ΧΕΙΡΟΤΕΡΟΣ ΜΗΝΑΣ Ο ΜΑΡΤΙΟΣ 2012
Μια ματιά στις έως τώρα δημοσιονομικές επιδόσεις αποκαλύπτει το εύρος του προβλήματος, αλλά και το ότι η μεγαλύτερη ζημιά δεν έγινε τον (προεκλογικό) Απρίλιο, όπως θα περίμενε κανείς, αλλά τον Μάρτιο -στοιχείο που έρχεται να «κολλήσει» με τα στοιχεία για το ΑΕΠ του πρώτου τριμήνου, που «βούτηξε» 6,2%.
Με στόχο να εισπράττει κατά μέσον όρο 4,518 δισ. ευρώ τον μήνα, το υπουργείο Οικονομικών «είδε» (μόνο τον Ιανουάριο) να υπερκαλύπτεται ο στόχος, κυρίως λόγω των εισπράξεων τού τέλους ακινήτων, καθώς τον Φεβρουάριο μπήκαν στα ταμεία 3,420 δισ. Τον Μάρτιο, που έγινε και η μεγαλύτερη ζημιά, τα έσοδα μόλις που ξεπέρασαν τα 3 δισ. ευρώ, ενώ τον προεκλογικό Απρίλιο στα ταμεία μπήκαν 3,627 δισ.
Ποιο είναι το αποτέλεσμα; «Τρύπα» 403 εκατ. ευρώ στα φορολογικά έσοδα, η οποία, αν προσθέσει κανείς και τα μειωμένα έσοδα από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), φτάνει τα 495 εκατ. ευρώ!

ΞΕΦΥΓΑΝ ΟΙ ΔΑΠΑΝΕΣ
Από την άλλη μεριά, οι βασικές δαπάνες (δηλαδή, εκείνες για μισθούς, συντάξεις και ασφαλιστικά ταμεία) ξεπερνούν τους μηνιαίους στόχους -και αυτό είναι κάτι που προβληματίζει ιδιαιτέρως το υπουργείο Οικονομικών στον υπολογισμό των ταμειακών διαθεσίμων.
Το υπουργείο έχει υπολογίσει ότι, κατά μέσον όρο (σε βάση 14 μηνών), χρειάζεται κάθε μήνα 1,465 δισ. ευρώ για μισθούς και συντάξεις. Ωστόσο, τον Ιανουάριο πληρώθηκαν 1,597 δισ., τον Φεβρουάριο 1,632 δισ., τον Μάρτιο 1,639 δισ. και τον Απρίλιο 1,849 δισ. ευρώ. Αντιστοίχως, ενώ έχει προϋπολογίσει μηνιαία δαπάνη 1,298 δισ. ευρώ για την ασφάλιση και την κοινωνική προστασία, τον Ιανουάριο εκταμιεύθηκαν 2,531 δισ. (κυρίως λόγω αυξημένων αναγκών του ΙΚΑ), τον Φεβρουάριο πληρώθηκαν 1,222 δισ., τον Μάρτιο 1,326 δισ. και τον Απρίλιο 1,504 δισ. ευρώ.


ΟΙ ΑΝΤΟΧΕΣ Έως τις αρχές Ιουλίου -αρκεί να πληρώσουν οι Ευρωπαίοι...

Οι παραπάνω δημοσιονομικές ισορροπίες αποκτούν ιδιαίτερη σημασία, αν λάβει κανείς υπόψη ότι τα ταμειακά διαθέσιμα επαρκούν, καλώς εχόντων των πραγμάτων, έως τις αρχές Ιουλίου -και, βέβαια, υπό την προϋπόθεση ότι οι Ευρωπαίοι θα τηρήσουν την υπόσχεσή τους ότι εντός του Ιουνίου θα αποδεσμεύσουν το 1 δισ. ευρώ που είχε παρακρατηθεί από τη δόση των 5,2 δισ. του Μαΐου.
Επειδή, όμως, των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν, στο υπουργείο Οικονομικών εξετάζουν ήδη εναλλακτικά σχέδια, με πρώτη επιλογή τα αποθεματικά που προορίζονται για το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), τα οποία ανέρχονται στα 3 δισ. Αν και τυπικά δεν υπάρχει η δυνατότητα χρήσης τους, ανάλογη «εξυπηρέτηση» υπήρξε και τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν και πάλι είχαν δοκιμαστεί οι αντοχές του προϋπολογισμού, λόγω των διαπραγματεύσεων με την τρόικα.
Η δεύτερη επιλογή έχει να κάνει με τη δυνατότητα περισσότερων εκδόσεων εντόκων γραμματίων, οι οποίες προϋποθέτουν, ωστόσο, ανάλογο κλίμα στις αγορές, ενώ ως «μαξιλάρι» εκτιμάται ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και τα αδιάθετα από το «πακέτο» των 50 δισ. ευρώ, που προορίζονται για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.


Πίεση από τον υπουργό Οικονομικών προς τους εφόρους
Το σχέδιο δράσης για τις επόμενες εβδομάδες χαρακτηρίζεται ως «εκτάκτου ανάγκης», καθώς, αν δεν αναστραφεί η έως τώρα εικόνα, πέρα από την πίεση στα ταμειακά διαθέσιμα, θα υπάρξει ανάγκη λήψης πρόσθετων μέτρων -υπό την προϋπόθεση, βέβαια, ότι ο στόχος για το έλλειμμα θα παραμείνει ο ίδιος.
Ο προγραμματισμός προβλέπει, κατ’ αρχήν, αλλεπάλληλες συσκέψεις και άσκηση πίεσης στις μεγάλες εφορίες και τελωνεία, με στόχο την είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών. Από αύριο Δευτέρα, ο κ. Ζανιάς θα αναλάβει προσωπικά να «πείσει» τους επικεφαλής των ελεγκτικών υπηρεσιών ότι χρειάζεται να βάλουν «πλάτη» -μάλιστα, έχει ήδη δώσει οδηγίες για την άσκηση πίεσης σε όσους χρωστούν πάνω από 3.000 ευρώ, ακόμη και με την απειλή της κατάσχεσης ακινήτων και κινητών.
Επιπλέον, θα απαιτηθεί το κλείσιμο όσο το δυνατόν περισσότερων ανέλεγκτων υποθέσεων, η ένταση των ελέγχων σε «έχοντες και κατέχοντες», αλλά και περισσότεροι έλεγχοι για την ορθή απόδοση του ΦΠΑ (χωρίς ωστόσο να μπορεί να παραβλέψει κανείς ότι οι προ πολλού διαλυμένοι μηχανισμοί εμφανίζουν πλέον εικόνα αποσύνθεσης).

«ΚΛΕΙΔΙ» ΤΟ ΚΕΠΥΟ
Στρατηγικής σημασίας χαρακτηρίζεται ο ρόλος του ΚΕΠΥΟ, απ’ όπου το αργότερο σήμερα Κυριακή θα «φύγουν» τα χρεωστικά εκκαθαριστικά του ΕΤΑΚ, με προσδοκία είσπραξης περίπου 100 εκατ. ευρώ. Συν τοις άλλοις, συστήθηκε ειδική ομάδα δράσης, η οποία αναλαμβάνει την τηλεφωνική όχληση σε όσους δεν υποβάλλουν δηλώσεις ΦΠΑ και φόρου μισθωτών υπηρεσιών, μέσω ειδικού τύπου διασταυρώσεων, ενώ ταχύτερη από κάθε άλλη χρονιά θα είναι και η αποστολή των εκκαθαριστικών, που είναι «φορτωμένα» και με την έκτακτη εισφορά. Ήδη, πάνω από διακόσιες χιλιάδες δηλώσεις έχουν εκκαθαριστεί, με τα πρώτα στοιχεία να δείχνουν ότι το 65% αυτών είναι χρεωστικές, με προσδοκία εσόδων περίπου 200 εκατ. ευρώ.