Νέο πακέτο σκληρών μέτρων, ύψους 16 δισ. ευρώ, διαπραγματεύονται κυβέρνηση και τρόικα αμέσως μετά το κλείσιμο του PSI.
Της Ελένης ΚωσταρέλουΟι επικεφαλής της τρόικας Πολ Τόμσεν από το ΔΝΤ, Ματίας Μορς από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Κλάους Μαζούχ από την ΕΚΤ ανοίγουν ένα ένα τα χαρτιά τους από την περασμένη Παρασκευή που αφίχθησαν στην Αθήνα, προκειμένου να κλείσουν το νέο πακέτο μέτρων 16 δισ. ευρώ, που εκτείνεται μέχρι το 2013.
Παράλληλα, μέχρι προχθές βρίσκονταν σε εξέλιξη οι διαβουλεύσεις μεταξύ του πρωθυπουργού Λουκά Παπαδήμου και του υπουργού Οικονομικών Ευάγγελου Βενιζέλου με τους επικεφαλής του IIF Τσαρλς Νταλάρα και Ζαν Λεμιέρ για τη συμφωνία ανταλλαγής των ελληνικών ομολόγων, ενώ το απόγευμα της ίδιας ημέρας είχε προγραμματιστεί η τηλεδιάσκεψη με τη συμμετοχή ελληνικών και ξένων τραπεζών. Το κλείσιμο του PSI που αναμενόταν μέχρι αργά το βράδυ της Παρασκευής οδηγούσε σε κλιμακούμενα επιτόκια μεταξύ 3% και 4,75% των νέων ομολόγων.
Την ευχή τους για κλείσιμο «όσο το δυνατόν συντομότερα» εξέφρασαν από το πρωί της Παρασκευής στελέχη του οικονομικού επιτελείου. Οι τελευταίες πληροφορίες, καθώς μέχρι αργά το βράδυ της Παρασκευής βρισκόταν σε εξέλιξη η τηλεδιάσκεψη για το PSI με τη συμμετοχή ελληνικών και ξένων τραπεζών, έκαναν λόγο για κλείσιμο της συμφωνίας με «κούρεμα» γύρω στο 50% της ονομαστικής αξίας, μέσο επιτόκιο κοντά στο 4% (χαμηλότερο του μέσου κουπονιού 4,84% που έχουν τα ελληνικά ομόλογα σε κυκλοφορία), με δεκαετή περίοδο χάριτος και μεσομακροπρόθεσμης διάρκειας κοντά στα 30 χρόνια. Οι προτάσεις που είχαν γίνει ήταν για ομόλογα 30ετούς διάρκειας και επιτοκίου 3,5%, που θα αντικαταστήσουν σημερινούς τίτλους που λήγουν μέχρι το 2014, για τα ομόλογα που θα λήγουν έως το 2020 το επιτόκιο να είναι 3,9% και για πέραν του 2020 να φθάνει στο 4,6%. Οι εγγυήσεις που ζητά το IIF για τα νέα ομόλογα, που θα εγγυώνται το ονομαστικό κεφάλαιο, είναι να λάβουν το 15% σε 2ετή ομόλογα του EFSF αντί για μετρητά.
Μια τέτοια συμφωνία οδηγεί σε απώλειες γύρω στο 65% με 70% για τους ομολογιούχους.
Κρίσιμο, πάντως, θεωρείται το ποσοστό συμμετοχής στο πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων. Αρμόδιοι παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών σημείωναν ότι αν διαμορφωθεί κοντά στο 65%-70%, τότε δεν απέκλειαν το ενδεχόμενο να εφαρμοσθούν αναδρομικά ρήτρες συλλογικής δράσης.
Η συμφωνία για το PSI θα εξετασθεί και από το Eurogroup που συνεδριάζει αύριο Δευτέρα, ενώ μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις 30 Ιανουαρίου, εκτιμάται ότι θα έχει διαμορφωθεί ο πυρήνας της πολιτικής συμφωνίας για τους όρους του νέου προγράμματος, ώστε να υπογραφεί το προσωρινό μνημόνιο χρηματοδότησης του προγράμματος ανταλλαγής ομολόγων και επανακεφαλαιοποίησης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Η τελική συμφωνία αναμένεται να ανακοινωθεί εντός του πρώτου δεκαημέρου του Φεβρουαρίου και στα τέλη του ίδιου μήνα αναμένουν να έχει ολοκληρωθεί μια ικανοποιητική ανταπόκριση των πιστωτών, ώστε να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα.
Υπό τις προϋποθέσεις αυτές εκτιμάται ότι στις αρχές Μαρτίου θα γίνει η διαπραγμάτευση για το νέο πρόγραμμα, με τους όρους και το χρηματοδοτικό σχήμα που θα αποτελέσουν τη βάση της νέας δανειακής σύμβασης. Στόχος είναι μέχρι τις 15 Μαρτίου να έχει εκταμιευθεί η πρώτη δόση «μαμούθ» των 90 δισ. ευρώ περίπου, δεδομένου ότι στις 20 του ίδιου μήνα λήγουν ομόλογα 14,4 δισ. ευρώ.
Το νέο μνημόνιο
Η νέα δανειακή σύμβαση που προγραμματίζεται να ψηφιστεί από τη Βουλή το αργότερο στα τέλη Μαρτίου βρίσκεται ήδη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μεταξύ της κυβέρνησης και των επικεφαλής της τρόικας.
Οι πρώτες επαφές που ξεκίνησαν την Παρασκευή με το οικονομικό επιτελείο και τον πρωθυπουργό βασίζονται στα στοιχεία και τις προτάσεις της τεχνικής αντιπροσωπείας της τρόικας, που βρίσκεται στην Αθήνα την τελευταία εβδομάδα.
Ο Πολ Τόμσεν, ο Ματίας Μορς και ο Κλάους Μαζούχ έχουν εντάξει στην ατζέντα τους συγκεκριμένο πακέτο μέτρων συνολικού ύψους 16 δισ. ευρώ μέχρι το 2013, χρονιά κατά την οποία εκτιμάται ότι η Ελλάδα θα βρίσκεται σε ύφεση 0,5%. Το βάρος πέφτει στη διετία 2011 -2012 καθώς τα μέτρα που θα ληφθούν ανέρχονται στα 11 δισ. ευρώ, εκ των οποίων πάνω από 3-4 δισ. αφορούν τις αστοχίες του προϋπολογισμού του 2011, ενώ τα υπόλοιπα 5 δισ. ευρώ τοποθετούνται το 2013. Το ακριβές ύψος των μέτρων αναμένεται να καθοριστεί εντός του Σαββατοκύριακου.
Απολύσεις και ιδιωτικοποιήσεις
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι επικεφαλής της τρόικας θέτουν στο τραπέζι των συζητήσεων τις μειώσεις μισθών στον ιδιωτικό τομέα, τις άμεσες απολύσεις στο δημόσιο δεδομένης του μικρού αριθμού των εργαζομένων που βγήκαν στην εφεδρεία, τις περικοπές σε επικουρικές συντάξεις και ειδικά μισθολόγια, καθώς και την επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων κυρίως σε εταιρείες - φιλέτα του δημοσίου. Ήδη, τα τεχνικά κλιμάκια έχουν μιλήσει για εταιρείες φιλέτα, που πρέπει να πάρουν την πρωτιά στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, όπως η ΔΕΗ, ο ΟΠΑΠ, η ΔΕΠΑ και τα ΕΛΠΕ.
Σε συνάντηση μεταξύ των στελεχών του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων και την τρόικα, στην οποία παραβρέθηκε και ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ στην Ελλάδα Μπομπ Τράα, οι δανειστές άσκησαν ασφυκτικές πιέσεις για τις αποκρατικοποιήσεις, δεδομένου του υψηλού φετινού στόχου των 9,3 δισ. ευρώ και της έλλειψης επιτυχίας του προγράμματος κατά το 2011. Στο πλαίσιο αυτό αποδέχθηκαν την άποψη των επιτελών του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων ότι οι αγορές είναι κλειστές για την Ελλάδα και φάνηκαν ανοιχτοί στο χαμήλωμα του στόχου στα 5 δισ. ευρώ για το 2012. Η επόμενη συνάντησή τους καθορίστηκε για την προσεχή εβδομάδα.
Οι επικεφαλής της τρόικας θα έχουν εκτενείς συναντήσεις με τους επικεφαλής όλων των κρίσιμων υπουργείων κατά τις προσεχείς ημέρες, πριν από το κλείσιμο του νέου πακέτου μέτρων που έχει τεθεί ως προϋπόθεση για το νέο δάνειο των 130 δισ. ευρώ και των υπολοίπων 40 δισ. ευρώ που απομένουν από την πρώτη δανειακή σύμβαση των 110 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει το τεχνικό κλιμάκιο από τον πρώτο κύκλο επαφών της περασμένης εβδομάδας, το έλλειμμα για το 2011 κλείνει στο 9,5% με 9,6% με ύφεση μεγαλύτερη -κοντά στο 6%. Επιδείνωση της ύφεσης σε σχέση με τους αρχικούς στόχους βλέπουν και για το 2012- χρονιά κατά την οποία εκτιμούν ότι το ΑΕΠ θα μειωθεί 3,5% έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για 2,5%.
Η Αριστερά για το PSI
Με μεγάλο προβληματισμό και ανησυχία -παρά τις διαφορετικές οπτικές γωνίες- παρακολουθούν τα επιτελεία των κομμάτων της Αριστεράς τις εξελίξεις των διαπραγματεύσεων για το κούρεμα του ελληνικού δημόσιου χρέους. Σύμφωνα με τον Περισσό, το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων μεταξύ της κυβέρνησης και των δανειστών θα είναι μια νέα σφαγή μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών δικαιωμάτων. Μάλιστα από το ΚΚΕ υποστηρίζουν πως οι νέες θυσίες των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων δεν έχουν σχέση τόσο με τη διαδικασία του PSI όσο με «την προστασία της κερδοφορίας του κεφαλαίου».
Στον ΣΥΡΙΖΑ τα στελέχη του συμμαχικού σχήματος που ασχολούνται με τα οικονομικά πιστεύουν πως η ιστορία με το PSI θα αποτελέσει ναυάγιο ανεξαρτήτως πού θα καταλήξουν οι διαπραγματεύσεις. Γι’ αυτό και ο Αλέξης Τσίπρας ζητάει σε όλους τους τόνους εκλογές, ώστε ο λαός να εκφράσει τη γνώμη του πώς να βγει η χώρα από την κρίση πριν επικυρωθούν οι συμφωνίες για το PSI και τη νέα δανειακή σύμβαση.
Αντιθέτως, έχοντας βάλει την κόκκινη γραμμή στη «σωτηρία της χώρας», από τη Δημοκρατική Αριστερά υποστηρίζουν πως η διαδικασία του PSI θα πρέπει να ολοκληρωθεί άμεσα, παράλληλα όμως θα πρέπει να γίνει διαπραγμάτευση για να εξασφαλιστούν οι καλύτεροι δυνατοί όροι για τη χώρα. Μάλιστα στη Δημοκρατική Αριστερά εκτιμούν πως ουσιαστικά όλες οι θυσίες του ελληνικού λαού στη μετά το μνημόνιο εποχή έγιναν ακριβώς για να φτάσουμε σε μια συμφωνία για το PSI.
Όσον αφορά τις διεργασίες στο εσωτερικό της Αριστεράς, ο Αλέξης Τσίπρας αποφάσισε να μην κάνει «το καλό παιδί» απέναντι στην Αλέκα Παπαρήγα και τον Φώτη Κουβέλη και τους κατηγόρησε πως βάζουν εμπόδια στη δημιουργία ενός αντινεοφιλελεύθερου - αντιμνημονιακού μετώπου για προσχηματικούς, ουσιαστικά μικροκομματικούς, λόγους.
Αυτές οι βολές προκάλεσαν όξυνση στις έτσι κι αλλιώς κακές σχέσεις των κομμάτων της Αριστεράς. Το ΚΚΕ κατηγορεί τον ΣΥΡΙΖΑ ότι πολεμά ύπουλα τη διέξοδο της λαϊκής συμμαχίας, την αποδέσμευση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη μονομερή διαγραφή του χρέους. Η Δημοκρατική Αριστερά υποστηρίζει πως η πρόταση Τσίπρα για την ενότητα του χώρου είναι υποκριτική και αφορά την επιστροφή «στο παρελθόν και τον αριστερισμό» πλέον και με μία δόση συκοφαντίας. Με αυτά τα δεδομένα ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιμείνει στη διεύρυνση των συμμαχιών του με «πασοκογενείς» (μετά τη Σοφία Σακοράφα και τον Παναγιώτη Κουρουμπλή), χωρίς να κλείνει την πόρτα σε ενδεχόμενες συνεργασίες με μικρότερες δυνάμεις της Αριστεράς. Οι Οικολόγοι Πράσινοι, αν και επιθυμούν συνεργασίες σε επιμέρους θέματα, στο εκλογικό τους συνέδριο στην Αθήνα σήμερα αναμένεται να οριστικοποιήσουν την αυτόνομη κάθοδό τους στις επικείμενες εθνικές εκλογές.
ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΣΙΧΛΕΤΙΔΗΣ
