Στο τέλος Φεβρουαρίου εκτιμάται ότι θα έχει γίνει νόμος του κράτους το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης, το οποίο θα αποτελέσει και τον “οδικό χάρτη προς την ανάπτυξη”, όπως ανέφερε χθες από τη Θεσσαλονίκη ο υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Μανιάτης.
Η τελική πρόταση του Ρυθμιστικού παρουσιάστηκε το βράδυ σε διευρυμένη σύσκεψη φορέων που συγκάλεσε ο υπουργός στο κτίριο της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. “Ήρθε ο καιρός να πάρουμε απόφαση να διαμορφώσουμε το στρατηγικό σχέδιο εξόδου από την κρίση. Ήρθε ο καιρός, όπως κάνουμε και στην Αθήνα, τα δύο μεγάλα μητροπολιτικά συγκροτήματα της πατρίδας μας, που είναι στην πραγματικότητα και οι ατμομηχανές της ανάπτυξης, να αποκτήσουν ακριβώς συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχουν εδώ και πάρα πολλά χρόνια άλλα μεγάλα μητροπολιτικά κέντρα της Ευρώπης”, τόνισε σε δηλώσεις του ο κ. Μανιάτης.
Η χθεσινή σύσκεψη θεωρήθηκε το τελευταίο στάδιο της διαδικασίας διαβούλευσης με τους φορείς της πόλης, ώστε μέσα στο επόμενο δεκαπενθήμερο η πρόταση να πάρει μορφή άρθρων νόμου και να κατατεθεί στη Βουλή. “Ασφαλώς το τελικό κείμενο θα γίνει μέσα από τη συζήτηση στο κοινοβούλιο και τις επιτροπές της Βουλής, όπου οι συνάδελφοι θα καταθέσουν θετικές προτάσεις”, εκτίμησε ο υπουργός.
“Ρεαλιστικό και επίκαιρο” πρέπει να είναι το νέο Ρυθμιστικό, “αναπτυξιακό σχέδιο που να συμπλέει με το χωροταξικό σχέδιο που επεξεργάζεται η περιφέρεια”, σύμφωνα με τον περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολο Τζιτζικώστα, ο οποίος επανέλαβε τη θέση του ότι οι αρμοδιότητες του Οργανισμού Ρυθμιστικού πρέπει να μεταβιβαστούν στην αιρετή περιφέρεια. Ο κ. Τζιτζικώστας επισήμανε ότι οι κατευθύνσεις του Ρυθμιστικού θα επηρεάσουν την ανάπτυξη της περιοχής της Κεντρικής Μακεδονίας για τα επόμενα είκοσι χρόνια και ως εκ τούτου πρέπει “οι προτάσεις να είναι αντίστοιχες με τις προβλέψεις”. “Πρέπει να προηγηθεί ο χωροταξικός σχεδιασμός και να ακολουθήσουν οι προβλέψεις του Ρυθμιστικού”, τόνισε ο αντιπεριφερειάρχης Γιώργος Τσαμασλής.
Να προχωρήσουν τα Σχέδια Ολοκληρωμένων Αστικών Παρεμβάσεων (ΣΟΑΠ) ζήτησε από τον υπουργό Περιβάλλοντος ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης, ώστε να μπορέσει ο δήμος να προχωρήσει αστικές αναπλάσεις. Όσον αφορά το Ρυθμιστικό, ο κ. Μπουτάρης τόνισε ότι “διευκολύνει τις λειτουργίες της Θεσσαλονίκης ως μητροπολιτικού κέντρου” και ότι η πόλη πρέπει να αποκτήσει μητροπολιτική αντίληψη. Έκρινε δε ότι με τον νόμο του Ρυθμιστικού θα υπάρχει σωστός προσανατολισμός.
“Επόμενο βήμα είναι να βρούμε χρηματοδοτικά και διοικητικά εργαλεία ώστε να υλοποιηθούν προτάσεις του Ρυθμιστικού”, κατά την εκτίμηση του προέδρου της ΠΕΔ και δημάρχου Συκεών Σίμου Δανιηλίδη, ο οποίος επανέλαβε την αναγκαιότητα των ΣΟΑΠ. Ο υπουργός Περιβάλλοντος απάντησε ότι υπάρχουν νομικά ζητήματα για την προώθηση των ΣΟΑΠ, ωστόσο τα εργαλεία θα δοθούν στους δήμους.
Η διαβούλευση συνεχίστηκε μέχρι αργά το βράδυ με τοποθετήσεις εκπροσώπων άλλων φορέων.
Το ρυθμιστικό σχέδιο Θεσσαλονίκης συντάχθηκε το 1985 και έκτοτε δεν υπήρξε νέος σχεδιασμός, με αποτέλεσμα να αναπτυχθεί μία άναρχη και ανεξέλεγκτη δόμηση, χωρίς βασικές υποδομές και με απροστάτευτο το περιβάλλον. Ο Οργανισμός Ρυθμιστικού Θεσσαλονίκης εκπόνησε το 2009 μία επικαιροποιημένη μελέτη και από την εκτελεστική επιτροπή του άρχισε ευρύτατη διαβούλευση με τους φορείς, βάσει της οποίας συντάχθηκε η τελική πρόταση για το σχέδιο νόμου, που θα κατατεθεί το επόμενο διάστημα στη Βουλή.
ΟΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΥ
Το νέο ρυθμιστικό σχέδιο Θεσσαλονίκης είναι διευρυμένο ως προς τα γεωγραφικά όρια και περιλαμβάνει τα όρια: α) της περιφερειακής ενότητας Θεσσαλονίκης, β) της περιφερειακής ενότητας Χαλκιδικής, γ) της περιφερειακής ενότητας Κιλκίς, δ) του δήμου Πέλλας της περιφερειακής ενότητας Πέλλας, ε) του δήμου Αλεξάνδρειας της περιφερειακής ενότητας Ημαθίας και στ) του δήμου Πύδνας-Κολινδρού της περιφερειακής ενότητας Πιερίας. Χρονικός ορίζοντας για την προώθηση-υλοποίηση των στόχων και μέτρων που προβλέπονται στο ρυθμιστικό ορίζεται η δεκαπενταετία, ενώ προβλέπεται η ανά πενταετία συνολική αξιολόγηση της εφαρμογής του νέου ρυθμιστικού.
Στρατηγικοί στόχοι του νέου ρυθμιστικού σχεδίου Θεσσαλονίκης είναι η προώθηση της ανάπτυξης, της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας, η προστασία του περιβάλλοντος, η ενίσχυση της διεθνοποίησης, η προώθηση της χωρικής και κοινωνικής συνοχής, η βελτίωση της ποιότητας ζωής, η εξασφάλιση της οικολογικής ισορροπίας και η προστασία φυσικών και πολιτιστικών πόρων.
Βάσει των προβλέψεων του νέου ρυθμιστικού το πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης (ΠΣΘ) συνιστά και προγραμματίζεται ως ο κυρίως πόλος μητροπολιτικής, περιφερειακής και διεθνούς εμβέλειας. Ο ρόλος του, ο οποίος πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω, είναι αυτός του κέντρου υπηρεσιών, λειτουργιών και αποφάσεων, του επιχειρηματικού κέντρου, του πολιτιστικού και εκπαιδευτικού κέντρου, του πόλου θαλάσσιων μεταφορών και του κεντρικού προορισμού τουρισμού πόλης.
Ο πόλος της ανατολικής Θεσσαλονίκης συνιστά και προγραμματίζεται ως πόλος έλξης μονάδων καινοτομίας, έρευνας και μεταποίησης και ταυτόχρονα υπηρεσιών κλίμακας του αστικού πληθυσμού (όπως εμπορικές και εκθεσιακές εγκαταστάσεις, ξενοδοχειακά συγκροτήματα, νοσηλευτικά ιδρύματα και δραστηριότητες αναψυχής) μέσω και της αξιοποίησης της εγγύτητας της περιοχής στην από αέρα πύλη εισόδου του αερολιμένα.
Ο πόλος της δυτικής Θεσσαλονίκης συνιστά και προγραμματίζεται ως πόλος συγκέντρωσης δραστηριοτήτων μεταποίησης, χονδρεμπορίου, διαμετακόμισης, αξιοποιώντας την προνομιακή του θέση ως προς το εθνικό και διεθνικό μεταφορικό δίκτυο. Για το σκοπό αυτό απαιτείται η συγκέντρωση των δραστηριοτήτων σε οργανωμένους υποδοχείς και η εξυγίανση των ήδη υφιστάμενων υποδοχέων, ταυτόχρονα με την αντιμετώπιση του θέματος του βιομηχανικού κινδύνου. Επιπλέον είναι επιθυμητή η ενίσχυσή του με δραστηριότητες ερευνητικές και επιχειρηματικές, όπως και με ξενοδοχειακές και νοσηλευτικές εγκαταστάσεις αλλά και με εγκαταστάσεις αναψυχής.
ΠΑΡΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ - ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ
Σε περιβαλλοντικό επίπεδο με βάση το προτεινόμενο σχέδιο:
1. Ορίζεται μητροπολιτικό πάρκο πολιτισμού και πρασίνου Θεσσαλονίκης, το οποίο εκτείνεται στις περιοχές Λευκού Πύργου, πάρκου ΧΑΝΘ, Θεάτρου Κήπου, Βασιλικού Θεάτρου, Αρχαιολογικού Μουσείου, χώρου ΔΕΘ, πανεπιστημίων, Γ’ Σώματος Στρατού και Πεδίου του Άρεως με εκτόνωση στην περιοχή της Ευαγγελίστριας και τους Κήπους του Πασά.
2. Εφαρμόζεται ολοκληρωμένο πρόγραμμα προστασίας και διαχείρισης του περιαστικού δάσους Θεσσαλονίκης (Σέιχ Σου), το οποίο περιλαμβάνει: α) τη σύνταξη και την επεξεργασία προεδρικού διατάγματος για το χαρακτηρισμό του ως περιφερειακού πάρκου σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, β) τη σύνταξη και την εφαρμογή διαχειριστικού σχεδίου για τη φύλαξη, την παρακολούθηση και τη διαχείριση της επισκεψιμότητάς του, γ) σχέδιο ενεργειών και έργων για την ενοποίηση του περιαστικού δάσους στον άξονα των δασικών εκτάσεων Χορτιάτη - Θέρμης - Πανοράματος - Φιλύρου - Πολίχνης - Ωραιοκάστρου - Νεοχωρούδας - Πενταλόφου, ώστε να εξασφαλίζεται η αναγκαία συνέχεια του ευρύτερου δασικού οικοσυστήματος.
3. Αναβαθμίζεται καθ’ όλο το μήκος της ακτογραμμής το τοπίο, η προσβασιμότητα και η ανάδειξη του παραλιακού μετώπου σύμφωνα με τις αρχές της ολοκληρωμένης διαχείρισης της παράκτιας ζώνης με επιμέρους παρεμβάσεις που αφορούν: α) την περιβαλλοντική αποκατάσταση των εκβολών του Δενδροποτάμου και της παραποτάμιας ζώνης του Γαλλικού ποταμού, β) την ανάδειξη και τη διατήρηση της οικολογικής αξίας της παραλιακής ζώνης της Καλαμαριάς, γ) την εξυγίανση, την αποκατάσταση της συνέχειας και την ενίσχυση της προσβασιμότητας για την ανάπτυξη ήπιων χρήσεων αναψυχής στο παραλιακό μέτωπο των δήμων Πυλαίας, Χορτιάτη και Θέρμης.
4. Ανασυντάσσονται οι ελεύθεροι χώροι του πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης μέσα από: α) την περιβαλλοντική εξυγίανση, διευθέτηση και διαμόρφωση της ανατολικής περιφερειακής τάφρου και των χειμάρρων που απορρέουν σε αυτήν και διασχίζουν το ΠΣΘ (Κωνσταντινίδη, Τούμπας, Μαλακοπής, Ελαιόρεμα, Χαλίλ Ντερέ και Αλλατίνη) και την ένταξή της μέσα από μία οικολογική προσέγγιση ως στοιχείου της πόλης και διατήρησης της αστικής οικολογίας, β) την προώθηση προγράμματος αστικής και τοπιακής ανάπλασης στο πλαίσιο ολοκληρωμένων παρεμβάσεων στο δυτικό τόξο (από το δήμο Συκεών μέχρι και τις εκβολές του Δενδροποτάμου), γ) την ένταξη των στρατοπέδων που βρίσκονται εντός ή στις παρυφές του ΠΣΘ στο δίκτυο ελεύθερων χώρων με κύρια και κατά προτεραιότητα χρήση το αστικό πράσινο.
ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ - ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ
Βάσει του προτεινόμενου νέου ρυθμιστικού σχεδίου Θεσσαλονίκης το αεροδρόμιο “Μακεδονία” προγραμματίζεται ως κύριος κόμβος διεθνών επιβατικών μεταφορών, κατά τρόπο ώστε να διατηρεί ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά κατάλληλα για τη συνεχή και ικανή εξυπηρέτηση των φόρτων. Παράλληλα λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα, προκειμένου η λειτουργία του να μην προκαλεί επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων και στο φυσικό περιβάλλον.
Ο χώρος του επιβατικού τερματικού σταθμού στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης ενοποιείται λειτουργικά με τον αστικό ιστό της πόλης και βελτιώνεται και αξιοποιείται η οδική σύνδεσή του με τον άξονα Πάτρας - Αθηνών - Θεσσαλονίκης - Ευζώνων (ΠΑΘΕ). Παράλληλα ορίζεται ότι ο επιβατικός σιδηροδρομικός σταθμός της Θεσσαλονίκης και ο μείζων τερματικός σταθμός λεωφορείων ΚΤΕΛ στην περιοχή του Δενδροποτάμου εξυπηρετούν τοπικές, υπερτοπικές και διεθνείς ανάγκες ως “πολυτροπικά κέντρα”.
Στο σχέδιο νόμου περιγράφεται ότι κύρια µέρη του υποσυστήµατος δηµοσίων συγκοινωνιών (ΥΔΣ) είναι:
1. Το πρωτεύον δίκτυο, στο οποίο εντάσσεται το σύνολο των υφιστάµενων ή µελλοντικά αναπτυσσόµενων µέσων σταθερής τροχιάς που εξυπηρετούν τη σύνδεση των περιοχών του ΡΣΘ, τις ηµερήσιες µετακινήσεις και τη µετακίνηση επισκεπτών. Το δίκτυο αυτό τροφοδοτείται από (και τροφοδοτεί µε τη σειρά του) τις ακτινικές ή εγκάρσιες προς την ακτογραµµή λεωφορειακές γραµµές, καθώς και από οχήµατα Ι.Χ. και ταξί. Περιλαµβάνει την κεντρική γραµµή του μετρό και τις επεκτάσεις της προς Καλαµαριά, οδό Λαγκαδά (Σταυρούπολη, Ευκαρπία), Κάτω και Άνω Τούµπα και Χαριλάου, αερολιµένα “Μακεδονία”, καθώς και Αµπελοκήπους, Ελευθέριο-Κορδελιό. Επίσης περιλαµβάνει τις γραµµές του µελλοντικού προαστιακού σιδηροδρόµου προς τις “δορυφορικές” πόλεις ως προς τη Θεσσαλονίκη, τη ΒΙΠΕΘ ή άλλους καίριους και κρίσιµους χώρους συγκέντρωσης εργασίας, ενδεχόµενες επεκτάσεις του προαστιακού δικτύου, οι οποίες µελλοντικά ενδέχεται να κριθούν σκόπιµες, καθώς και τερµατικούς σταθµούς όλων των παραπάνω γραµµών (διαλειτουργικότητα). Το πρωτεύον οδικό δίκτυο των ΜΜΜ προβλέπεται να συµπληρωθεί µε γραµµές τραµ, οι οποίες θα κριθούν σκόπιµες εντός του ΠΣΘ έπειτα από κατάλληλη διερεύνηση/µελέτη.
2. Το δευτερεύον δίκτυο, στο οποίο εντάσσονται οι λεωφορειακές γραµµές κορµού και ταχείας εξυπηρέτησης (express, υπεραστικές ή αστικές), καθώς και οι γραµµές θαλάσσιων µέσων µε τις υποδοµές αποκλειστικής ή µερικής χρήσης τους.
3. Το τριτεύον δίκτυο, στο οποίο εντάσσονται οι όποιες άλλες τροφοδοτικές γραµµές προς το πρωτεύον και δευτερεύον δίκτυο.
ΑΣΤΙΚΟΙ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΙ
Το ιεραρχημένο δίκτυο οδικών υποδομών σύμφωνα με το νέο ρυθμιστικό διακρίνεται στο αστικό και υπεραστικό οδικό δίκτυο, τα οποία με τη σειρά τους χωρίζονται σε υποκατηγορίες.
Στο πρωτεύον αστικό οδικό δίκτυο υπάγονται η εσωτερική και ανατολική περιφερειακή οδός, η εθνική οδός Θεσσαλονίκης-Ν. Μουδανιών στο τµήµα από Θεσσαλονίκη (περιοχή Κηφισιάς) µέχρι τον κόµβο Καρδίας, η υπάρχουσα εξωτερική περιφερειακή οδός Θεσσαλονίκης (τµήµα Εγνατίας οδού στην Ευκαρπία) και η ΝΕΟ Θεσσαλονίκης - Αθήνας από τον κόµβο του Δενδροποτάµου µέχρι τον κόµβο της Σίνδου. Στην ίδια κατηγορία θα ενταχθούν η υπό µελέτη νέα εξωτερική περιφερειακή οδός Θεσσαλονίκης µέχρι το Αγγελοχώρι, οι ακτινικές συνδέσεις της µε την εσωτερική και ανατολική περιφερειακή, η αναβάθµιση της περιφερειακής, καθώς και άλλοι νέοι αυτοκινητόδροµοι, που θα προέλθουν από αναβάθµιση πρωτευουσών αρτηριών και που θα κριθούν αναγκαίοι ύστερα από κατάλληλες µελέτες και παρεµβάσεις. Στόχος των αστικών αυτοκινητόδροµων είναι η παράκαµψη των αστικών περιοχών από τα διερχόµενα οχήµατα και η παροχή εξυπηρέτησης υψηλής στάθµης, µε όρους κυκλοφοριακής ικανότητας, εκεί όπου δεν υπάρχει η εναλλακτική της αξιοποίησης µέσων και υποδοµών σταθερής τροχιάς. Στην κατηγορία αυτή επιβάλλεται όλες οι διασταυρώσεις (κόµβοι) να είναι ανισόπεδες και η ροή κυκλοφορίας ελεύθερη.
