Αποτελεί εξαγώγιμο προϊόν. Η παγκόσμια παραγωγή του καλύπτει μόλις το 15% της ζήτησης. Φιγουράρει στα μενού τόσο των ακριβών ευρωπαϊκών εστιατορίων όσο και των κρητικών μεζεδοπωλείων. Έχει θεραπευτικές ιδιότητες, ενώ αποτελεί πολλά υποσχόμενη, νέα καλλιέργεια για τον ελληνικό αγροτικό τομέα.
.Της Μπέττυς Κυριακίδου στην ¨Μακεδονία"
Ο λόγος για το... σαλιγκάρι, η οργανωμένη εκτροφή του οποίου έκανε πρώτη φορά την εμφάνισή της στη χώρα μας το 2007, με τη σαλιγκαροφάρμα Ναλμπάντη στο Πολύπετρο του νομού Κιλκίς.
Σήμερα λειτουργούν 128 φάρμες πανελλαδικά -με τις περίπου 22 εξ αυτών να βρίσκονται στην Κεντρική Μακεδονία- που παράγουν μερικές εκατοντάδες τόνους ετησίως, όταν στη Γαλλία και στην Ιταλία καταναλώνονται μεταξύ 25.000 και 36.000 τόνοι σαλιγκαριών ετησίως, ποσότητα που καλύπτεται κατά 30% από εισαγωγές.
Η πρώτη φάρμα στην Ελλάδα
Η ιδέα για τη σαλιγκαροφάρμα Ναλμπάντη προήλθε από τον πατέρα της οικογένειας, Ιωάννη Ναλμπάντη, ο οποίος προκειμένου να αντικαταστήσει την καλλιέργεια του καπνού στράφηκε σε κάτι νέο και καινοτόμο για τα ελληνικά δεδομένα, με τη βοήθεια εμπειρογνωμόνων και του Διεθνούς Ινστιτούτου Σαλιγκαροτροφίας που εδρεύει στην Ιταλία.Όπως αναφέρει στη «ΜτΚ» ο γιος του, Γιώργος Ναλμπάντης, σήμερα η συνολική έκταση της σαλιγκαροφάρμας είναι πλέον 22 στρέμματα, και η μέθοδος που ακολουθείται είναι η ανοιχτού ολοκληρωμένου βιολογικού κύκλου. «Η συγκεκριμένη μέθοδος μας δίνει τη δυνατότητα να παράγουμε 20 τόνους ετησίως, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την υψηλή ποιότητα των σαλιγκαριών. Η επιχείρησή μας ασχολείται με την προμήθεια σαλιγκαριών σε εστιατόρια, φεστιβάλ, ξενοδοχεία, καζίνα, λιανικές και χονδρικές αποστολές σε όλη την Ελλάδα», σημειώνει ο ίδιος, προσθέτοντας ότι η εκτροφή σαλιγκαριών δεν είναι «εύκολο χρήμα». Απαιτεί σοβαρότητα και μόνο τότε είναι συμφέρουσα οικονομικά και προσφέρει ένα καλό ετήσιο εισόδημα.Στο μεταξύ, όπως λέει, «η Ελλάδα είναι η χώρα του σαλιγκαριού, καθώς οι κλιματικές συνθήκες της ευνοούν την εκτροφή του».
Οικονομική απόδοση
Η απόδοση της εκτροφής σαλιγκαριών ποικίλλει ανάλογα με τη μέθοδο που θα ακολουθήσει ο παραγωγός. Για παράδειγμα, η ανοιχτή καλλιέργεια γαλλικού τύπου αποδίδει περίπου 3-3,5 τόνους το στρέμμα, ενώ η ανοιχτή εκτροφή βιολογικού κύκλου αποδίδει 1-1,2 τόνους.Η τιμή του προϊόντος διεθνώς κυμαίνεται μεταξύ 3,50-4,50 ευρώ το κιλό και καθορίζεται από το «χρηματιστήριο» των εστιατόρων του Παρισιού, της Μαδρίτης, του Μιλάνου και του Τορίνου. Για τους έλληνες παραγωγούς η απόδοση διαμορφώνεται φέτος σε 3,80 ευρώ το κιλό, εκ των οποίων το καθαρό κέρδος υπολογίζεται μεταξύ 2,50 και 3,40 ευρώ. Μάλιστα, στη λιανική η τιμή του κιλού μπορεί να φτάσει και τα 8 ευρώ.Στο μεταξύ και η επένδυση που απαιτείται για τη δημιουργία του εκτροφείου ποικίλλει ανάλογα με τη μέθοδο που θα αποφασίσει να εφαρμόσει ο παραγωγός. Για παράδειγμα, για ανοιχτού τύπου εκτροφή απαιτείται επένδυση ύψους 3.000-5.000 ευρώ το στρέμμα, ενώ η κλειστού τύπου καλλιέργεια απαιτεί από 15.000 έως και 80.000 ευρώ το στρέμμα.Η απόσβεση γίνεται σε περίπου τρία χρόνια, ενώ η πρώτη παραγωγή πραγματοποιείται μετά από περίπου 20 μήνες.
Όπως λένε οι εκτροφείς, η διάθεση της παραγωγής είναι εξασφαλισμένη, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την ανοιχτή εκτροφή βιολογικού κύκλου που γίνεται σύμφωνα με τα πρότυπα του Διεθνούς Ινστιτούτου Σαλιγκαροτροφίας, το οποίο αφενός πιστοποιεί την καλλιέργεια και αφετέρου απορροφά το προϊόν.Η εκτροφή σαλιγκαριών είναι πλέον ενταγμένη στον αναπτυξιακό νόμο και προβλέπεται επιδότηση ανάλογα με το ύψος της κάθε επένδυσης. Ωστόσο χρηματοδοτεί μόνο επενδύσεις από 150.000 ευρώ και άνω. Παράλληλα, «τρέχουν» και δύο προγράμματα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης που χρηματοδοτούν και εκτροφή σαλιγκαριών, όμως όπως υπογραμμίζουν οι παραγωγοί, οι προϋποθέσεις που απαιτούνται επιτρέπουν σε μικρό αριθμό ενδιαφερομένων να τα αξιοποιήσει.
ΤΙ ΛΕΝΕ
ΣΑΒΒΑΣ ΚΕΒΡΕΚΙΔΗΣ, εκτροφέας
Τις ιδιαίτερες φροντίδες που απαιτεί η σαλιγκαροεκτροφή υπογραμμίζει ο Σάββας Κεβρεκίδης από το Κιλκίς, που καλλιεργεί σήμερα 2,5 στρέμματα με τη μέθοδο της ανοιχτής εκτροφής γαλλικού τύπου, διαθέτοντας παράλληλα και δικτυοκήπιο, τύπου «κουρτίνας». «Έχεις να κάνεις με ζωντανό οργανισμό που θέλει προσοχή. Ωστόσο, τον χειμώνα η εκτροφή δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις», τονίζει, προσθέτοντας ότι αν και η αγορά είναι μικρή στην Ελλάδα, το τελευταίο διάστημα σημειώνεται «άνοιγμα». Ο ίδιος διαθέτει το προϊόν του μόνο στην εσωτερική αγορά, σε εστιατόρια, ταβέρνες κτλ., ενώ έχει ξεκινήσει επαφές και με το εξωτερικό.
Την ίδια στιγμή υπογραμμίζει την έλλειψη τεχνογνωσίας και οργάνωσης της εν λόγω αγοράς στη χώρα μας.ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΥΤΣΙΟΥΚΗΣ, εκτροφέας
Ικανοποιημένος από την απόδοση του εκτροφείου του δηλώνει ο Απόστολος Κουτσιούκης, ο οποίος επίσης συνεργάζεται με το Διεθνές Ινστιτούτο της Ιταλίας. Καλλιεργεί εδώ και δύο χρόνια πέντε στρέμματα στα Ριζώματα Ημαθίας, με τη μέθοδο ανοιχτής εκτροφής βιολογικού κύκλου, ενώ μελετά το ενδεχόμενο δημιουργίας μονάδας μεταποίησης του προϊόντος.
Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι η εκτροφή σαλιγκαριών έχει μέλλον στη χώρα μας, καθώς είναι οικονομικά συμφέρουσα.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΣΤΑΙΚΟΥ, επίκουρη καθηγήτρια τμήματος Βιολογίας ΑΠΘ
Ανοργάνωτη είναι στη χώρα μας η εκτροφή σαλιγκαριών και η αντίστοιχη αγορά, σύμφωνα με την επίκουρη καθηγήτρια του τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ Αλεξάνδρα Στάικου. Η ίδια αναφέρει ότι το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο, θα πρέπει με σοβαρότητα να προχωρήσουν σε έναν σοβαρό σχεδιασμό και οργάνωση της παραγωγής και διάθεσης των σαλιγκαριών. «Σήμερα επικρατεί χάος στο συγκεκριμένο θέμα», τονίζει χαρακτηριστικά.
Σημειώνεται ότι το ΑΠΘ πραγματοποιεί έρευνα εδώ και 30 χρόνια σχετικά με την εκτροφή σαλιγκαριών..