Έκτακτη ανάρτηση.
Ο πολυετής αγώνας του ποντιακού ελληνισμού για την αναγνώριση της γενοκτονίας και οι απόψεις διακεκριμένων επιστημόνων
Φωτογραφικό ντοκουμέντο από τα μαρτύρια του ποντιακού ελληνισμού. Απεικονίζεται ο δημόσιος βασανισμός που υπέστη γυναίκα.
Πέραν της ελληνικής Βουλής τη γενοκτονία του ποντιακού ελληνισμού την έχουν αναγνωρίσει η Κύπρος, η Σουηδία και η Αρμενία, αλλά και πολιτείες των ΗΠΑ και περιφερειακές κυβερνήσεις της Αυστραλίας. Το εγκληματικό αυτό γεγονός αποδέχονται πλέον και τούρκοι ιστορικοί! Εντούτοις ο έλληνας υπουργός Παιδείας της Ελλάδας Νίκος Φίλης έχει διαφορετική γνώμη...
Όπως είναι γνωστό, οι πρόσφατες δηλώσεις του Νίκου Φίλη, ότι συμμερίζεται την άποψη των επιστημόνων που χαρακτηρίζουν ως εθνοκάθαρση και όχι ως γενοκτονία τον απηνή διωγμό των Ποντίων, δημιούργησαν πραγματικό σάλο στην ελληνική κοινωνία.
Άμεσες αντιδράσεις για τις δηλώσεις αυτές είχαμε από τα προσφυγικά σωματεία και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, που ζήτησαν την παραίτηση του υπουργού Παιδείας, αλλά και από τη συμπολίτευση, δηλαδή τους ΑΝΕΛ. Ούτε όμως και η κυβέρνηση συνέπλευσε με τις δηλώσεις του υπουργού της, χαρακτηρίζοντάς τες “προσωπικές”.
Και βεβαίως δεν έλειψαν οι άμεσες αντιδράσεις ικανοποίησης από την Τουρκία. Η εφημερίδα “Σαμπάχ” χαρακτήρισε τις δηλώσεις του Νίκου Φίλη “μια γενναία παραδοχή”. Οι Τούρκοι και η Τουρκία δηλαδή παραδέχονται ότι διέπραξαν εθνοκάθαρση εναντίον των Ελλήνων της Μικράς Ασίας; Πάντως η εγκληματική και γενοκτονική συμπεριφορά του τουρκικού κράτους με εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς δεν αφορά μόνο τους Έλληνες του Πόντου και της Μικράς Ασίας, αλλά και τους Αρμένιους και τους Ασσυρίους.
Τα τελευταία χρόνια μάλιστα εκπρόσωποι των Ελλήνων, Αρμενίων και Ασσυρίων βρίσκονται πιο κοντά για να προβάλουν αυτό που αναφέρει ο τίτλος του κοινού διεθνούς επιστημονικού συνεδρίου που πραγματοποίησαν στην Αθήνα το 2010: “Τρεις γενοκτονίες, μία στρατηγική”. Στο συνέδριο αυτό έλαβαν μέρος και τούρκοι ερευνητές.
Κάποιοι άλλοι ερευνητές αφήνουν να εννοηθεί ότι στην ουσία πρόκειται για μια γενοκτονία που αφορά τους χριστιανικούς λαούς της περιοχής και αποσκοπούσε στη δημιουργία ενός πληθυσμιακά ομοιογενούς τουρκικού κράτους. Η ομοιογένεια του τουρκικού πληθυσμού όμως θα μπορούσε να κατορθωθεί μόνο με την εκκαθάριση και εκρίζωση των χριστιανικών πληθυσμών; Προφανώς όχι, αφού στην ίδια χώρα ακολούθως άρχισαν ποικίλες διώξεις εναντίον των κούρδων και άλλων εθνοτήτων που συνεχίζονται μέχρι σήμερα.
“ΑΟΥΣΒΙΤΣ ΕΝ ΡΟΗ”
Ο καθηγητής του πανεπιστημίου της Βιέννης Πολυχρόνης Ενεπεκίδης (1917-2014) δεν είχε διστάσει παλαιότερα, σε εκδήλωση της εφημερίδας “Ελευθεροτυπία”, να αποκαλέσει τα μαρτύρια που υπέστη ο ελληνισμός του Πόντου από τους Τούρκους ως “Άουσβιτς εν ροή”.
Όπως είχε πει χαρακτηριστικά, “η γενοκτονία αλά τούρκα είναι βουβή, πονηρή, ανατολίτικη, δεν έχει θεωρητικό μπαγκράουντ, αλλά μάλλον πρακτικά πλιατσικολογικό. Οι εκτοπίσεις και οι εξορίες δεν οδηγούν σε κανένα Άουσβιτς με τους διαβολικά οργανωμένους μηχανισμούς της φυσικής εξόντωσης του ανθρώπου. Ήταν ένα Άουσβιτς εν ροή, οι άνθρωποι πέθαιναν καθ’ οδόν, δεν περπατούσαν για να φθάσουν κάπου. Περπατούσαν για να πεθάνουν από την κακουχία και την πείνα. Αυτό ήταν το διαβολικό σύστημα, πονηρά οργανωμένο”. Ένα ολοκαύτωμα λοιπόν αλά τούρκα που προηγήθηκε του ναζιστικού ολοκαυτώματος εναντίον των Εβραίων.
Στην ίδια εκδήλωση ο γεννημένος στην Αμισό του Πόντου ιστορικός αποκάλυψε πως όταν το 1959 πραγματοποιούσε έρευνα στα αυστριακά αρχεία για τις βιαιοπραγίες των Τούρκων κατά του ελληνικού πληθυσμού, ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Αυστρίας και πιο γνωστός ως μετέπειτα γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Κουρτ Βαλντχάιμ (1918-2007) τον ενημέρωσε πως δύο έλληνες υπουργοί, ο Ευάγγελος Αβέρωφ (1910-1990) και ο Παναγιώτης Πιπινέλης (1899-1970), του ζήτησαν να απαγορεύσει την έρευνα. Ο λόγος ήταν ότι “η δημοσίευση αυτών των στοιχείων στην Ελλάδα θα μπορούσε να προκαλέσει εμπλοκή στις ελληνοτουρκικές σχέσεις”.
Ως προς το θέμα κατά πόσον η ιστορική αλήθεια είναι συμβατή με την πολιτική θα πρέπει να αναφέρουμε τις απειλές που εκτοξεύει κατά καιρούς η τουρκική κυβέρνηση προς τις κυβερνήσεις οι οποίες προτίθενται να αναγνωρίσουν τις γενοκτονίες που έχει πραγματοποιήσει.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Η δεκαετία του 1980 ήταν ιδιαίτερα αποφασιστική για την πολιτικοποίηση του ποντιακού ζητήματος, πράγμα που του έδωσε μια ιδιαίτερη δυναμική αλλά και αίγλη, και μάλιστα σε πολλαπλά επίπεδα. Οι νέοι ερευνητές και μελετητές που εμφανίστηκαν στο προσκήνιο, μάλιστα και ως ακτιβιστές, παράλληλα με τις πρωτότυπες μελέτες και προσεγγίσεις τους προωθούσαν και αντίστοιχα πολιτικά αιτήματα, κάτι που μέχρι εκείνη την εποχή αδυνατούσαν να κάνουν οι ποικίλοι ποντιακοί σύλλογοι και τα σωματεία. (Βεβαίως δεν έλειπαν και αυτοί οι οποίοι έβλεπαν όλες αυτές τις προσπάθειες με σκεπτικισμό και τα θεωρούσαν γραφικότητες καθώς δεν πίστευαν πως θα μπορούσαν να πετύχουν κάτι σοβαρό). Έτσι, μέσα στο μεταπολιτευτικό κλίμα της έντονης πολιτικοποίησης αλλά και μέσα στο πνεύμα της διεθνούς εμπειρίας και των αιτημάτων άλλων λαών (Κούρδοι, Παλαιστίνιοι κ.ά.) τέθηκε το ζήτημα της αναγνώρισης της ποντιακής γενοκτονίας.
Μετά λοιπόν τις θεωρητικές αναλύσεις και ζυμώσεις, το θέμα αυτό ήλθε και επίσημα στην ελληνική Βουλή, αλλά οι ερωτήσεις και οι επερωτήσεις που κατατέθηκαν εκ μέρους βουλευτών του ΠΑΣΟΚ δεν οδήγησαν στην επίσημη αναγνώριση. Άλλωστε, παρόλο που η Βιργινία Τσουδερού, υφυπουργός Εξωτερικών επί κυβερνήσεως Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ανέφερε σε τοποθέτησή της στη Βουλή πως η “κυβέρνηση είναι διατεθειμένη να προχωρήσει στην κατάθεση σχετικού ψηφίσματος στην ολομέλεια του σώματος το ταχύτερο δυνατό”, τελικά κάτι τέτοιο δεν συνέβη.
Παρ’ όλα αυτά, τα πράγματα άλλαξαν, αφού εν τω μεταξύ το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών προέβη σε διάβημα διαμαρτυρίας στην ελληνική κυβέρνηση για το περιεχόμενο μηνύματος του υφυπουργού Εξωτερικών Βύρωνα Πολύδωρα, στο οποίο γινόταν ξεκάθαρα αναφορά στο ζήτημα της γενοκτονίας των Ποντίων.
Η επίσημη αναγνώριση της γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού από το ελληνικό κοινοβούλιο και την ελληνική κυβέρνηση θα γίνει στις 24 Φεβρουαρίου 1994, επί πρωθυπουργίας Ανδρέα Παπανδρέου. Τότε η Βουλή των Ελλήνων ψήφισε ομόφωνα την ανακήρυξη της 19ης Μαΐου ως Ημέρας Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων στον Μικρασιατικό Πόντο. Ακολούθησε η αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων στις 25 Απριλίου του 1996. Δύο χρόνια μετά, η ελληνική Βουλή ψήφισε ομόφωνα και την ανακήρυξη “της 14ης Σεπτεμβρίου ως Ημέρας Εθνικής Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το Τουρκικό Κράτος”.
Τελειώνοντας θα πρέπει να υπογραμμίσουμε την ιδιαίτερη βαρύτητα που άσκησαν προς την πολιτική εξουσία τα παγκόσμια ποντιακά συνέδρια, τα οποία με ψηφίσματά τους ζητούσαν την αναγνώριση της γενοκτονίας. Άλλωστε από το βήμα τους πέρασαν τόσο ο Ανδρέας Παπανδρέου όσο και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης την περίοδο που ήταν πρωθυπουργοί.
Νίκος Φίλης: Οι δηλώσεις που προκάλεσαν τον σάλο
Ο υπουργός Παιδείας, σε ερώτηση του δημοσιογράφου Νίκου Χατζηνικολάου στην εκπομπή “Στον Ενικό” (Star) τη Δευτέρα 2 Νοεμβρίου για τις απόψεις που εξέφρασε παλαιότερα σε άρθρο του για τη γενοκτονία του ποντιακού ελληνισμού, δήλωσε: “Πριν από χρόνια ως δημοσιογράφος έκανα τη δήλωση, συμμεριζόμενος απόψεις πολλών ιστορικών και πολλών διεθνολόγων. Κάναμε διάκριση ανάμεσα στην εθνοκάθαρση την αιματηρή και το φαινόμενο της γενοκτονίας... Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν αναγνωρίζουμε το αίμα, τον πόνο, όσα έχουν υποστεί οι Πόντιοι, από τη θηριωδία των Τούρκων. Αυτό είναι άλλο πράγμα και άλλο πράγμα η γενοκτονία, με αυστηρή επιστημονική έννοια”.
Σε νέα ερώτηση του δημοσιογράφου αν οι απόψεις του ταυτίζονται με αυτές της κυβέρνησης ανέφερε: “Εγώ δεν θέλω να βάλω τις προσωπικές μου απόψεις ως κρατική πολιτική. Η κρατική πολιτική αναγνωρίζει Ημέρα Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού”. Και υπογράμμισε πως “αν γίνει η συζήτηση ψύχραιμα και -επαναλαμβάνω- επί επιστημονικού επιπέδου, είναι άλλο πράγμα η εθνοκάθαρση, όσο αιματηρή και αν είναι, και άλλο πράγμα η γενοκτονία και το ολοκαύτωμα”.
Ντοκουμέντο: Μαρτυρία αυστραλού αγγλικανού ιερέα για τον ξεριζωμό
Ο αγγλικανός ιερέας reverend John F. MacClean, ο οποίος συνελήφθη στην Κωνσταντινούπολη στις 29 Αυγούστου 1917, εκτοπίστηκε πρώτα στην Άγκυρα και μετέπειτα στα Ίβορα (Corum) του δυτικού Πόντου. Σε αναφορά του τον Ιούνιο του 1918 σημείωσε τα εξής: “Μεγάλες ομάδες Ελλήνων, γυναίκες, παιδιά και γέροι, συνεχώς εκτοπίζονταν μέσω του Τσορούμ κατά τη διάρκεια του χειμώνα, προχωρώντας σε νότια κατεύθυνση, μερικές φορές μέχρι και 1.500 άτομα σε μία ομάδα. Προέρχονταν κυρίως από τα χωριά της περιοχής της Πάφρας και λεγόταν ότι έκρυβαν λιποτάκτες - η τελική τους τύχη φαίνεται να ήταν αυτή των Αρμενίων”.
ΑΠΟΨΗ
ΜΙΑ ΛΑΘΟΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΣ
Γράφει ο Βλάσης Αγτζίδης,
διδάκτωρ σύγχρονης Ιστορίας, μαθηματικός
kars1918.wordpress.com
Είναι άχαρο να βλέπεις να διαδραματίζονται στον δημόσιο βίο συγκρούσεις για ένα θέμα που δεν υπάρχει στην πραγματικότητα και να εξευτελίζονται με πολιτικάντικο τρόπο μεγάλα ιστορικά γεγονότα. Και εννοώ βέβαια τη σύγκρουση του N. Φίλη με τους αντιπάλους του για το ανύπαρκτο ερώτημα αν τα όσα συνέβησαν στον μικρασιατικό Πόντο ήταν εθνοκάθαρση ή γενοκτονία.
Το ερώτημα “γενοκτονία ή εθνοκάθαρση;” είναι άτοπο και δεν έχει τη παραμικρή σημασία, γιατί ο όρος “γενοκτονία” είναι ένας νομικός όρος που δημιουργήθηκε μόλις το 1944 και εισήχθη στη διεθνή νομολογία το 1948, ενώ ο όρος “εθνοκάθαρση” είναι ένας κοινός όρος που περιγράφει συμπεριφορές και πρακτικές. Αυτό που φαίνεται είναι ότι τόσο ο Φίλης όσο και οι αντίπαλοί του αγνοούν αυτή τη βασική διαφορά των δύο αυτών πολύ συγκεκριμένων όρων.
ΤΙ ΣΥΝΕΒΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΗ;
Σύμφωνα με τη σχετική σύμβαση, γενοκτονία είναι: “η εσκεμμένη προσπάθεια καταστροφής εν όλω ή εν μέρει, μιας εθνικής, εθνοτικής, φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδας”, με έναν από τους παρακάτω τρόπους:
α) τον φόνο μελών της ομάδας,
β) την πρόκληση σοβαρής σωματικής ή διανοητικής βλάβης σε μέλη της ομάδας,
γ) τη σκόπιμη επιβολή στην ομάδα συνθηκών ζωής υπολογισμένων, έτσι ώστε να επιφέρουν τη φυσική τους καταστροφή, εν όλω ή εν μέρει,
δ) την επιβολή μέτρων που αποσκοπούν στην αποτροπή γεννήσεων στο εσωτερικό της ομάδας και
ε) την υποχρεωτική μεταφορά των παιδιών της ομάδας σε κάποια άλλη”.
Στην περίπτωση των Ελλήνων της Οθωμανικής αυτοκρατορίας εφαρμόστηκαν και οι πέντε τρόποι, σε διαφορετικό χρόνο και με διαφορετικό τρόπο στους επιμέρους πληθυσμούς.
Η γενοκτονία των Ελλήνων της Οθωμανικής αυτοκρατορίας ανήκει στην ίδια ιστορική κατηγορία με τις γενοκτονίες των Αρμενίων και των Ασσυροχαλδαίων, που εκπόνησαν και υλοποίησαν οι νεότουρκοι και στη συνέχεια οι κεμαλικοί. Με τις γενοκτονίες των χριστιανικών λαών της Ανατολής εγκαινιάζεται μια νέα πολιτική αντιμετώπισης διαφόρων πληθυσμιακών ομάδων από σκληρές εξουσίες, που επιδιώκουν την ομογενοποίηση του χώρου που ελέγχουν ή την κυνική μεταφορά πλούτου από τις ομάδες-θύματα στους θύτες. Η κορύφωση αυτής της νέας πολιτικής θα είναι το ολοκαύτωμα που θα πραγματοποιήσουν οι ναζί, οι οποίοι κυριολεκτικά “βιομηχανοποίησαν” την εξόντωση των στοχευμένων πληθυσμών.
Όσον αφορά το ιστορικό γεγονός της γενοκτονίας, δεν είναι κοινά αποδεκτό στην Ελλάδα ούτε απολύτως συνειδητοποιημένο στις λεπτομέρειές του ακόμη και από αυτούς που ειλικρινά ή υποκριτικά το αποδέχονται και τιμούν τα θύματα.
Πάντως σε διεθνές επίπεδο τα πράγματα βαίνουν πολύ καλύτερα, εφόσον αποφάνθηκε επί του συγκεκριμένου η Διεθνής Ένωση Μελετητών Γενοκτονιών (International Association of Genocide Scholars - IAGS), δηλαδή ο καθ’ ύλη διεθνής οργανισμός για την γνωμοδότηση αν μια βίαιη πράξη νομικά μπορεί να χαρακτηριστεί “γενοκτονία” και αν εμπίπτει στον ορισμό που εμπεριέχεται στη σύμβαση του ΟΗΕ του 1948 “για την πρόληψη και καταστολή του εγκλήματος της γενοκτονίας”. Στις 16 Δεκεμβρίου 2007 η IAGS εξέδωσε ψήφισμα, με το οποίο αναγνωρίζεται ότι η εθνική εκκαθάριση που υπέστησαν οι ελληνικοί πληθυσμοί της Οθωμανικής αυτοκρατορίας από τους νεότουρκους και τους κεμαλικούς ανήκει στη νομική κατηγορία των “εγκλημάτων γενοκτονίας”, όπως αυτή ορίστηκε από τον ΟΗΕ.
Συντάκτης: Στέλιος Κούκος
Πηγή: makthes.gr
