Πριν από 150 χρόνια ο Κάρολος Δαρβίνοςπεριέγραψε πρώτος τις αξιοσημείωτες κολλητικές ιδιότητες των θυσανόποδων.
Πρόκειται για θαλάσσια ζώα, τα οποία έχουν χάσει την ικανότητα να κολυμπούν και ζουν προσκολλημένα σε σκληρές επιφάνειες(βράχους, αποβάθρες, όστρακα κλπ.) ή παρασιτικά μέσα σε άλλους οργανισμούς. Είναι ακέφαλα, τα περισσότερα δεν έχουν ούτε κοιλιά και η μεταμέρειά τους είναι μικρή ή ανύπαρκτη. Τα πόδια τους καταλήγουν σε νήματα που ονομάζονται θύσανοι, στα οποία οφείλεται και η ονομασία τους.
Ο Δαρβίνος λοιπόν ασχολήθηκε πρώτος με την πανίσχυρη κόλλα που εκκρίνουν, αλλά δεν μπόρεσε να καταλάβει τον τρόπο λειτουργίας της.
Αυτό κατάφερε ο Δρ Νικ Άλντρεντ του Πανεπιστημίου του Νιούκασλ στη Βρετανία και η ομάδα του, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση Nature Communications. Πρόκειται μάλιστα για μια ανακάλυψη που μπορεί να εξοικονομήσει τεράστια ποσά στον τομέα της ναυτιλίας.
—Πώς λειτουργεί
Το μυστικό της κόλλας των θυσανόποδων ήταν μάλλον προφανές. Το κλειδί βρίσκεται σε ένα έλαιοπου απομακρύνει το νερό από την επιφάνεια των βράχων. Στην επόμενη φάση το καρκινοειδές παράγει μια κόλλα από φωσφοπρωτεΐνες.
Τα λιπίδια που εκκρίνονται στην πρώτη φάση της διαδικασίας, αναφέρουν οι ερευνητές, δείχνει να απομακρύνει το νερό από την επιφάνεια, ενώ ταυτόχρονα οριοθετεί την περιοχή όπου θα απλωθεί στην επόμενη φάση το τσιμέντο, και επιπλέον ενδέχεται να εμποδίζει τη διάσπαση της κόλλας από βακτήρια πριν προλάβει να σκληρύνει.
Προηγουμένως, οι επιστήμονες πίστευαν ότι οι δύο ουσίες αναμειγνύονταν για να δημιουργήσουν ένα δεσμό. Πλέον κατέστη προφανές το γεγονός ότι το έλαιο και η κολλητική ουσία επιτελούν δύο εντελώς διακριτές λειτουργίες.
Το εντυπωσιακό μάλιστα είναι ότι η βiολογική κόλλα λειτουργεί σε ένα μεγάλο εύρος χημικών συνθηκών όπως τα διαλυμένα ιόντα και το pH (οξύτητα) του νερού.
Μάλιστα, η κόλλα ή τσιμέντο των θυσανοπόδων είναι ισχυρότερη από οποιαδήποτε συνθετική κόλλα και λειτουργεί σε μια μεγάλη ποικιλία επιφανειών.
“Πρόκειτα για μια εξαιρετικά έξυπνη φυσική λύση στο πρόβλημα της ύπαρξης ενός φράγματος νερού στην επιφάνεια” επισημαίνει ο Δρ Άλντρεντ.
“Θα αλλάξει τον τρόπο που σκεφτόμαστε την ανάπτυξη ‘βιομιμούμενων’ κολλητικών ουσιών που είναι ασφαλείς και κατάλληλες για να λειτουργήσουν σε συνθήκες αντίστοιχες με αυτές που επικρατούν στο ανθρώπινο σώμα” πρόσθεσε.
“Θα συμβάλλουν επίσης στην ανάπτυξη βαφών για τα κύτη πλοίων που θα εμποδίζουν την προσκόλληση θυσανόποδων (ή κοινώς πεταλίδων).
Κι αυτό διότι τα θυσανόποδα συνεπάγονται τεράστια κόστη για τον κλάδο της ναυτιλίας: επειδή προσκολλώνται μαζί με άλλα ασπόνδυλα στο κύτος των πλοίων αυξάνουν την αντίσταση και κοστίζουν γύρω στα 7,5 δισ. δολάρια το χρόνο λόγω της αυξημένης κατανάλωσης καυσίμου.
Στο ποσό δεν περιλαμβάνεται το κόστος των εργασιών απομάκρυνσής τους κατά τη διαδικασία τουδεξαμενισμού (dry docking).
econews
