Ενίσχυση των νέων και μικρών καλλιεργητών, δικαιότερη και πιο διαφανής χρηματοδότηση των αγροτών, λιγότερη γραφειοκρατία, μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος, βοήθεια για την αντιμετώπιση της κρίσης και τρόφιμα υψηλής ποιότητας είναι οι βασικές κατευθύνσεις της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ 2014-2020) της Ε.Ε., που εγκρίθηκε από την ολομέλεια του ευρωκοινοβουλίου.
Επιμέλεια: Φώτης Κουτσαμπάρης
Η ΚΑΠ θα συζητηθεί στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης τη Δευτέρα και την Τρίτη, ενώ στις 11 Απριλίου αναμένονται οι διαπραγματεύσεις μεταξύ του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής.
To ευρωκοινοβούλιο ψήφισε τέσσερις προτάσεις κανονισμών, που αφορούσαν τις άμεσες ενισχύσεις, την αγροτική ανάπτυξη, την κοινή οργάνωση των αγορών (ενιαία ΚΟΑ) και τη χρηματοδότηση, διαχείριση και παρακολούθηση της ΚΑΠ. Βάσει αυτών των προτάσεων οι νέοι αγρότες και οι μικροί καλλιεργητές πρέπει να λαμβάνουν επιπλέον ενισχύσεις 25% για ένα ανώτατο όριο 100 εκταρίων και τα κράτη-μέλη θα μπορούν επίσης να διαθέτουν περισσότερα χρήματα στους μικροκαλλιεργητές. Το ανώτατο όριο των άμεσων ενισχύσεων για οποιοδήποτε αγρόκτημα θα είναι οι 300.000 ευρώ, ενώ θα μειωθούν οι επιδοτήσεις σε όσους λαμβάνουν περισσότερα από 150.000 ευρώ, εξαιρουμένων των συνεταιρισμών που διανέμουν τις ενισχύσεις στα μέλη τους.
Η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση των αγροτών πρέπει να είναι δικαιότερη και να μειωθούν οι διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στα κράτη-μέλη. Έτσι κανένας αγρότης δεν πρέπει να λαμβάνει λιγότερα χρήματα από το 65% του μέσου όρου της Ε.Ε. Μάλιστα θα δημοσιοποιείται λίστα ιδιοκτητών γης (αθλητικές εγκαταστάσεις, αεροδρόμια κ.ά.), οι οποίοι, παρότι δεν είναι αγρότες, θα μπορούν να λάβουν ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. «Κανείς δεν θα είναι 100% ευχαριστημένος, αλλά το σημαντικό είναι ότι τα τρία θεσμικά όργανα της Ε.Ε. συμφωνούν πως η Κοινή Αγροτική Πολιτική στο μέλλον θα αλλάξει, λαμβάνοντας υπόψη την ιδιαιτερότητα των μικρών εκμεταλλεύσεων. Να κάνουμε ό,τι μπορούμε, για να στηρίξουμε τους νέους αγρότες με συνεπέστερο τρόπο και σε ευρωπαϊκή κλίμακα», δήλωσε ο επίτροπος Γεωργίας Ντάτσιαν Τσιόλος.
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Με τη νέα ΚΑΠ θα καταστεί υποχρεωτική η εφαρμογή ευέλικτων μέτρων για την προστασία του περιβάλλοντος, ενώ θα βοηθηθούν οι αγρότες να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της αγοράς, προκειμένου να διασφαλιστεί η παροχή τροφίμων υψηλής ποιότητας. Στην κατεύθυνση αυτή η διάθεση του 30% των εθνικών κονδυλίων για τις άμεσες ενισχύσεις πρέπει να γίνεται υπό όρους και σε συμμόρφωση με δεσμευτικά μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος. Τα τρία βασικά μέτρα που διατηρούνται είναι η διαφοροποίηση των καλλιεργειών, η διατήρηση μόνιμων βοσκοτόπων και λειμώνων και η δημιουργία «περιοχών εστιασμένων στην οικολογία» με κάποιες εξαιρέσεις. Ειδικότερα:
1. Οι αγρότες με 10 έως 30 εκτάρια καλλιεργήσιμης γης υποχρεούνται να φυτέψουν τουλάχιστον δύο διαφορετικές καλλιέργειες και καμία από αυτές να μην καλύπτει περισσότερο από το 80% της καλλιεργήσιμης έκτασης.
2. Η έκταση των μόνιμων λιβαδιών και μόνιμων βοσκοτόπων σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο θα αποφασιστεί από τα κράτη-μέλη.
3. Κατά το πρώτο έτος εφαρμογής των νέων κανόνων οι αγρότες με περισσότερα από 10 εκτάρια καλλιεργήσιμης γης πρέπει να διασφαλίσουν ότι το 3% αφορά «περιοχές οικολογικής εστίασης».
4. Το 25% του συνόλου των δαπανών που προορίζονται για τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης πρέπει να αφορά γεωπεριβαλλοντικά μέτρα και μέτρα υποστήριξης της βιολογικής γεωργίας.
5. Οι αγρότες που εφαρμόζουν το υποχρεωτικό «πρασίνισμα» (διαφοροποίηση φυτικών καλλιεργειών, διατήρηση μόνιμων βοσκοτόπων και δημιουργία περιοχών οικολογικής εστίασης) πρέπει να κάνουν περισσότερες ενέργειες για την προστασία του περιβάλλοντος, ώστε να είναι επιλέξιμοι για την πρόσθετη χρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό για την ανάπτυξη της υπαίθρου.
«Η προστασία του περιβάλλοντος, της βιοποικιλότητας, των φυσικών πόρων -κατά της κλιματικής αλλαγής- δεν είναι πολυτέλεια. Είναι απαραίτητη αντίληψη για την επιβίωση της γεωργίας και των αγροτών, είτε μεγάλων είτε μικρών. Δεν θα επιτευχθεί όμως, παρά όταν η σπουδαιότητά της γίνει κατανοητή από όλους. Γι’ αυτό ο ρόλος των συμβουλευτικών υπηρεσιών είναι καθοριστικός. Καθοριστικό είναι και το να κατανοήσει ο αγρότης τη σημασία της προσαρμογής του στις απαιτήσεις του καταναλωτή», τόνισε μεταξύ άλλων στην εισήγησή του στο ευρωκοινοβούλιο ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ Σπύρος Δανέλλης.
Στη νέα ΚΑΠ υπάρχουν προβλέψεις για τη μείωση της γραφειοκρατίας στους ελέγχους των εξόδων και τη διασφάλιση ποινών ανάλογων των παραβιάσεων των κανόνων. Επίσης θα δοθούν στις οργανώσεις των αγροτών-παραγωγών νέα μέσα, για να ενισχύσουν τη διαπραγματευτική θέση τους επί των τιμών των προϊόντων και να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση.
