Σάββατο 5 Ιανουαρίου 2013

Τα προαπαιτούμενα για τις τρεις επόμενες δόσεις


Ρεπορτάζ: Δ. Τσουπαρόπουλος Γ. Τριανταφύλλου

Αποκρατικοποιήσεις, ανεξάρτητος γραμματέας εσόδων, αυτόματος μηχανισμός αναπλήρωσης αποκλίσεων προϋπολογισμού αλλά και αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου περιλαμβάνει η ατζέντα των προαπαιτούμενων δράσεων για την, χωρίς καθυστερήσεις, καταβολή των επόμενων τριών δόσεων, ύψους 18,2 δισ. ευρώ, που αναμένει η Ελλάδα από το δάνειο στήριξης. Η μεγαλύτερη εξ αυτών, ύψους 9,2 δισ. ευρώ, έχει προγραμματισθεί για τον τρέχοντα μήνα, κάτι που επαναφέρει στη χώρα μας το υψηλόβαθμο κλιμάκιο της τρόικας πριν ακόμη στεγνώσει το μελάνι της έκθεσης που απελευθέρωσε τα 34,4 δισ. ευρώ από τη δόση-μαμούθ των 52,6 δισ. ευρώ.
Πράγματι, οι ξένοι αξιωματούχοι επανακάμπτουν στην Αθήνα στις 15 Ιανουαρίου προκειμένου ακριβώς να τσεκάρουν την πορεία προόδου των νέων αυτών προαπαιτούμενων δράσεων, χωρίς ωστόσο η παρουσία τους να έχει τον χαρακτήρα της απόλυτης έγκρισης ή απόρριψης που υπήρχε κατά την αγωνιώδη και επεισοδιακή προηγούμενή τους επίσκεψη. Οι επόμενες ισόποσες δύο δόσεις των 2,8 δισ. ευρώ έχουν προγραμματισθεί για Φεβρουάριο και Μάρτιο

Η δόση του Ιανουαρίου θα τεθεί υπό την έγκριση του Eurogroup στις 21 του μηνός. Λίγο νωρίτερα και συγκεκριμένα στις 14 Ιανουαρίου θα πραγματοποιηθεί το Euroworking group, ενώ στις 16 του μηνός θα συνεδριάσει το ΔΝΤ για την εκταμίευση του 1,3 δισ. ευρώ, που αποτελεί τη συμμετοχή του ΔΝΤ στη δόση του δανείου και βρισκόταν σε άμεση συνάρτηση με την επιτυχία του εγχειρήματος της επαναγοράς χρέους. 

Τα βήματα για τα 18,2 δισ. ευρώ

Η Ελλάδα προκειμένου να εισπράξει μέχρι τον Μάρτιο τις τρεις δόσεις, συνολικού ύψους 18,2 δισ. ευρώ, θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει τα εξής: 
- Δόση Ιανουαρίου: Κατάθεση του φορολογικού νομοσχεδίου και αλλαγές στις τιμές του ρεύματος για τους πελάτες χαμηλής τάσης με βάση την πρόταση της ΡΑΕ. 
- Δόση Φεβρουαρίου: Προσαρμογή του μεσοπρόθεσμου με πλαφόν τριετίας για τις δαπάνες των κρατικών τομέων. 
- Δόση Μαρτίου: Να έχει ολοκληρωθεί το πρόγραμμα διαθεσιμότητας στα υπουργεία και τους φορείς, με βάση το γνωστό σχέδιο αποχωρήσεων. Στον χώρο της υγείας να αναθεωρηθούν προς τα κάτω οι τιμές στα φάρμακα, με βάση τις τιμές που ισχύουν στις τρεις φθηνότερες χώρες της ΕΕ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στον πίνακα όπου αναφέρεται το πού θα δοθούν τα χρήματα των δόσεων προβλέπονται αποπληρωμές βραχυπρόθεσμων τίτλων (εντόκων γραμματίων) 3,4 δισ. ευρώ το α΄ τρίμηνο, προκειμένου να κλείσει η έκδοση των μηνιαίων γραμματίων που εξέδωσε η ελληνική κυβέρνηση για να πληρώσει το ομόλογο της ΕΚΤ το περασμένο καλοκαίρι. Δεν προβλέπονται όμως άλλες αντίστοιχες πληρωμές μέχρι και το τέλος του 2014.

Πέραν αυτών στα βασικά προαπαιτούμενα περιλαμβάνονται επίσης: 

ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΤΟΜΕΑΣ


- Αποχωρήσεις 25.000 υπαλλήλων εντός του 2013 (6.250 ανά τρίμηνο).
- Επέκταση του κανόνα 1 πρόσληψη για κάθε 5 αποχωρήσεις στη γενική κυβέρνηση έως το 2016.
- Μείωση του μισθολογικού κόστους του Δημοσίου κατά 151 εκατ. ευρώ το 2013 και επιπλέον 34 εκατ. ευρώ το 2014, συμπεριλαμβανομένων των αποδοχών υπαλλήλων που υπηρετούν στο εξωτερικό και συμβούλων.
- Περιστολή του μισθολογικού κόστους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κατά 75 εκατ. ευρώ από τον Ιανουάριο του 2013.

ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ


- Τοποθέτηση μόνιμου γενικού γραμματέα εσόδων και θέσπιση διατάξεων με τις οποίες θα δίνονται αρμοδιότητες στη νέα γραμματεία.
- Προώθηση νόμου για τη δημιουργία ειδικής μονάδας με 100 ελεγκτές για τον έλεγχο μεγάλων φορολογουμένων και μονάδας με 50 ελεγκτές για τους πλούσιους αυτοαπασχολούμενους.

ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ


- Τα εισιτήρια σε ΟΑΣΑ, ΟΣΕ και ΤραινΟΣΕ αυξάνονται τουλάχιστον κατά 25% τον Μάρτιο του 2013.
- Αύξηση τιμολογίων της ΔΕΗ στις αρχές του 2013 με εξαίρεση τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.

ΑΠΟΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ


Αμεση αποκρατικοποίηση βασικών δημόσιων αγαθών (νερό, φυσικό αέριο λιγνίτης, κ.λπ.) και τήρηση του χρονοδιαγράμματος υλοποίησης αρχής γενομένης από το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο. Μέχρι το τέλος Μαρτίου το χρονοδιάγραμμα περιλαμβάνει την προκήρυξη διαγωνισμών για την παραχώρηση ποσοστών σε εταιρείες όπως ο ΟΛΠ, ο ΟΛΘ, η ΕΥΑΘ, η ΕΥΔΑΠ, η ΛΑΡΚΟ, τα ΕΛΤΑ, την πώληση ακινήτων όπως ο Αστέρας Βουλιαγμένης και την παραχώρηση υποδομών, μεταξύ των οποίων 37 περιφερειακών αεροδρομίων.

ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ


Επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών προκειμένου να επιτευχθεί το συντομότερο δυνατόν η επιστροφή της ανάπτυξης. Απαραίτητη προϋπόθεση γι’ αυτό αποτελεί ο ουσιαστικός υποστηρικτικός ρόλος των τραπεζών μετά την ολοκλήρωση της ανακεφαλαίωσής τους και η επιστροφή των κεφαλαίων από το εξωτερικό. 

Το βάρος στην πάταξη της φοροδιαφυγής

Ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί και στην πάταξη της φοροδιαφυγής, μετά μάλιστα και την πρόσφατη έκθεση της τρόικας που κάνει λόγο για σημαντικές αστοχίες ως προς την επίτευξη των εισπρακτικών στόχων, έλλειψη διοικητικής ικανότητας αλλά και αδράνεια του ελεγκτικού μηχανισμού.
Οι κυριότερες ενστάσεις έχουν να κάνουν με τις καθυστερήσεις στον έλεγχο των πλούσιων φορολογουμένων, των ελεύθερων επαγγελματιών, την είσπραξη του ΦΠΑ αλλά κυρίως την τακτοποίηση των ληξιπροθέσμων χρεών που έχουν εκτοξευθεί ήδη στα 53 δισ. ευρώ! Από το ποσό αυτό η τρόικα εκτιμά ότι το μεγαλύτερο μέρος είναι ανείσπρακτο, ενώ μόλις ένα 10%-20% μπορεί να εισρεύσει στα ταμεία του κράτους και αυτό υπό την προϋπόθεση ότι θα αλλάξει συμπεριφορά ο ελεγκτικός μηχανισμός. Ενδεικτικό της αποδοτικότητας των φορολογικών Αρχών είναι το γεγονός ότι από τις 567 υποθέσεις μεγάλων οφειλετών που αντιπροσωπεύουν συνολικές οφειλές ύψους 13 δισ. ευρώ εισπράχθηκαν μόλις 29 εκατ. ευρώ! Δεδομένης της υψηλής φοροδιαφυγής από ελεύθερους επαγγελματίες, ο στόχος του 2013 όσον αφορά στον αριθμό των ελέγχων πρέπει να είναι κατ’ ελάχιστον ίδιος με το πρόγραμμα του 2012 (1.500 φορολογούμενοι υψηλού πλούτου), ενώ ο στόχος για τα έσοδα πρέπει να είναι υψηλότερος από αυτόν που επιτεύχθηκε πέρυσι. Οι προσπάθειες το 2013 θα πρέπει να επικεντρωθούν σε συγκεκριμένους τομείς ελεύθερων επαγγελματιών υψηλού εισοδήματος (π.χ. γιατροί και δικηγόροι).
Η κυβέρνηση καλείται να προχωρήσει στις κατάλληλες νομοθετικές ρυθμίσεις προκειμένου να αποκτήσει το δικαίωμα παρέμβασης στις καταθέσεις των οφειλετών. Παράλληλα καλείται να εφαρμόσει σύστημα τηλεφωνικών κλήσεων για τα ποσά έως 3.000 ευρώ (ύψους 1,1 δισ. ευρώ), να διαθέσει το 10% των εργαζομένων στις ΔΟΥ στο κυνήγι των οφειλών, να συστήσει συγκεκριμένη ομάδα για την παρακολούθηση των συνολικών επιδόσεων του ΦΠΑ, την ανάλυση τάσεων και δυνητικών κινδύνων των εσόδων και την υποβολή εισηγήσεων για ενέργειες βελτίωσης στις επιδόσεις του ΦΠΑ. Στα πλέον αξιοσημείωτα και η σύσταση της τρόικας προς το υπουργείο Οικονομικών να υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με τον γενικό εισαγγελέα, ώστε να δίνεται άμεση προτεραιότητα σε σοβαρές υποθέσεις με φοροδοτικό ενδιαφέρον!
"Κέρδος"