ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΥΒΕΛΑ*
Η παραπομπή της χώρας μας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για το έγκλημα στη λίμνη Κορώνεια, με κίνδυνο πρόστιμο 100.000 ευρώ ημερησίως και απώλεια ευρωπαϊκής χρηματοδότησης ύψους 20.000.000 ευρώ για την υλοποίηση του σχεδίου σωτηρίας, είναι γεγονός. Στο αναθεωρημένο master plan (2004) εμπλέκονται τρία υπουργεία, η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και οι ΟΤΑ. Ολοι δηλώνουν πρόθυμοι και ο καθένας έχει παράπονα από τους άλλους. Η πολυδιάσπαση αρμοδιοτήτων και ευθυνών οδηγεί σε σύγχυση και καθυστερήσεις. Το ζητούμενο, όμως, πλέον δεν είναι εάν αδράνησε ο νομάρχης ή δε χρηματοδότησε έγκαιρα το υπουργείο. Ο κίνδυνος της απόλυτης οικολογικής καταστροφής είναι «προ των πυλών».
Τα έργα που υπολείπονται είναι πολλά. Ευτυχώς, έχουν περιοριστεί οι επιχειρήσεις που μολύνουν τη λίμνη, αφού τα 2/3 αυτών έχουν διακόψει τη λειτουργία τους για διάφορους λόγους. Εχουμε, όμως, πολύ δρόμο ακόμη μέχρι να συμμορφωθούν προς τη νομοθεσία και το πλάνο όλοι όσοι προσβάλλουν τη λίμνη. Απαιτείται:
α) Να καθαριστεί η λίμνη από τα συσσωρευμένα μολυσματικά απόβλητα.
β) Να διακοπεί εντελώς κάθε απόρριψη αστικών, βιομηχανικών και κτηνοτροφικών λυμάτων, αν δεν υποστούν προηγουμένως την προβλεπόμενη επεξεργασία καθαρισμού.
γ) Να διακοπούν οι παράνομες γεωτρήσεις και υδροληψίες μέσα από την ίδια τη λίμνη.
Στην επίτευξη των πιο πάνω στόχων θα συντελέσουν κατά πολύ η οργάνωση ενιαίας συλλογής και επεξεργασίας των αστικών λυμάτων για το Λαγκαδά και τις άλλες πόλεις της περιοχής και η αναδιάρθωση των καλλιεργειών προς την κατεύθυνση παραγωγής βιολογικών προϊόντων και ειδών μη υδροβόρων που απαιτούν ελάχιστη χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων.
Αρκετά συζητάμε και «πολεμάμε» για τη διάσωση της Κορώνειας. Απαιτείται μετάβαση από τους λόγους και τις υποσχέσεις σε αποτελεσματικές πράξεις. Μέχρι τώρα οι δυσκολίες προέρχονταν και από το γεγονός ότι οι προστάτες της λίμνης ήταν παράγοντες εκτός περιοχής, που δεν μπορούσαν να πείσουν την τοπική κοινωνία για το όφελος που θα αποκόμιζε από την προστασία της λίμνης, ενώ έβλεπε τις άμεσες ωφέλειες από την εκμετάλλευσή της. Πότιζαν τα χωράφια τους, δούλευαν στα ρυπογόνα εργοστάσια, εξυπηρετούνταν οι κτηνοτροφικές τους μονάδες.
Σήμερα η σωτηρία και η αξιοποίηση της λίμνης αποκτά άλλο ενδιαφέρον. Οι παραλίμνιες περιοχές θα αρχίσουν να είναι ελκυστικές όπως οι παραθαλάσσιες. Υστερα από λίγα χρόνια ένα σπίτι, εξοχικό ή μόνιμη κατοικία με θέα στη λίμνη θα αξίζει πολλά. Ηρθε η ώρα οι παραλίμνιοι κάτοικοι να σηκώσουν οι ίδιοι τη σημαία για τη σωτηρία της. Οι λίμνες της Κεντρικής Ευρώπης, που θαυμάζουμε ως τουρίστες, δεν έχουν τίποτε παραπάνω από τις δικές μας, εκτός από το καθαρό νερό και την αγάπη των κατοίκων της γύρω περιοχής. Εμείς, χορτάτοι από τις θάλασσες, δε δώσαμε στις λίμνες την προσοχή μας.
Είναι ώρα για μια συμμαχία κατοίκων, τοπικής αυτοδιοίκησης, κυβέρνησης και κινημάτων για τη σωτηρία της λίμνης, της περιοχής και των κατοίκων. Ομως, η συμμαχία δε συνεπάγεται και πολυαρχία. Για να έχουμε αποτελέσματα, απαιτείται ένας μόνον υπεύθυνος με δημοκρατικές ευαισθησίες, πέρα από τις οικολογικές.
*Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΒΕΛΑΣ είναι δικηγόρος