Έρχεται το τελευταίο Σαββατοκύριακο της Αποκριάς και τόσο στην Αθήνα όσο και στην επαρχία όλοι βρίσκονται σε πυρετώδεις προετοιμασίες εν όψει του φετινού καρναβαλιού.
Ήδη σε Πάτρα, Ξάνθη, και Ρέθυμνο ο κόσμος έχει μπει σε γιορτινό κλίμα ενώ αναμένεται να καταφθάσει πλήθος κόσμου και στις τρεις μεγάλες πόλεις.
Η Πάτρα έχει και φέτος την τιμητική της αφού το πρόγραμμα των φετινών εκδηλώσεων έχει ήδη διανεμηθεί στους Πατρινούς και περιέχει αναλυτικά όλες τις εκδηλώσεις του Δήμου άλλα και τον χάρτη της πόλης για τους επισκέπτες.
Όπως αναφέρει στον χαιρετισμό του ο Δήμαρχος Γ. Δημαράς, το πατρινό Καρναβάλι παρακάμπτει τις δυσκολίες, πορεύεται προς το μέλλον και σκορπίζει σε όλους το πνεύμα της ξεγνοιασιάς και της χαράς. Η Πάτρα αντιστέκεται με χαμόγελο, δημιουργία και ζωντάνια!
Πιο αναλυτικά το Σάββατο 1 Μαρτίου θα πραγματοποιηθεί Νυχτερινή Ποδαράτη Παρέλαση η οποία ξεκινά στις 18:30 με αφετηρία την Πλατεία Γεωργίου.
Την Κυριακή 2 Μαρτίου και στις 14:00 ξεκινά η μεγάλη παρέλαση του καρναβαλιού, με τους καρναβαλιστές και τα περίτεχνα άρματα να κλέβουν και φέτος τις εντυπώσεις. Το ίδιο βράδυ πρόκειται να γίνει και η τελετή λήξης του καρναβαλιού στον Μόλο Αγίου Νικολάου, ενώ παράλληλα ο Δήμος έχει προγραμματίσει και άλλες εκδηλώσεις οι οποίες θα λάβουν χώρα σε διάφορα σε σημεία της πόλης.
Δεκάδες αποκριάτικες εκδηλώσεις πραγματοποιούνται και στην Αθήνα. Για όσους δε θα καταφέρουν να αποδράσουν το τριήμερο της αποκριάς ο Δήμος Αθηναίων έχει φροντίσει για ακόμα μία χρονιά να μπει στον ρυθμούς του καρναβαλιού με εκδηλώσεις και παρελάσεις που θα σας κάνουν να νιώσετε και πάλι παιδιά.
Πιο αναλυτικά το Σάββατο και την Κυριακή 2 και 3 Μαρτίου οι δημότες θα έχουν την ευκαιρία να βρεθούν στις παρακάτω εκδηλώσεις τις επιλογής τους:
Σάββατο 1 Μαρτίου 2014
• Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελικής Χατζημιχάλη»
11:30 – 13:00 Παραδοσιακά αποκριάτικα ήθη και έθιμα – κατασκευή αποκριάτικης μάσκας – κυνήγι κρυμμένου θησαυρού. Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για ηλικίες 6-12 ετών. Με δήλωση συμμετοχής στο τηλ.: 210- 3243987
• Φωκίωνος Νέγρη
12:00 Περίπατος της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Δήμου Αθηναίων σε
ρυθμούς λάτιν
• Διονυσίου Αρεοπαγίτου
12:00 Η Φιλαρμονική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων σε αποκριάτικους ρυθμούς
• Πολιτιστικό Κέντρο Μελίνα «Οδοιπορικό της Παλιάς Αθήνας»
20:00 Συναυλία με Αποκριάτικες Μελωδίες της Παλιάς Αθήνας με τη σοπράνο –ηθοποιό Δέσποινα Τσολάκη
Κυριακή 2 Μαρτίου 2014
• Πολιτιστικό Κέντρο «ΜΕΛΙΝΑ»
12:00 Το γαϊτανάκι του Καραγκιόζη. Παράσταση Θεάτρου Σκιών με τον καραγκιοζοπαίχτη Χαράλαμπο Ρουμελιώτη από τη Συλλογή Φιγούρας Θεάτρου Σκιών της οικογένειας του Σωτήρη Χαρίδημου
• Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη»
11:30 – 12:30 Αναφορές στα αποκριάτικα ήθη και έθιμα του τόπου μας. Ξενάγηση στο Μουσείο
• Δωδεκανησιακό σπίτι «Βασίλη και Ειρήνη Μοσκόβη»
11:30 – 12:30 Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά ηλικίας 6-12 ετών με θέμα:
«Παραδοσιακά ήθη και έθιμα – κατασκευή αποκριάτικης μάσκας»
Οι μικροί μας φίλοι θα έχουν την ευκαιρία να κατασκευάσουν τις δικές τους μάσκες με υλικά που θα προσφέρει το Μουσείο. Δηλώσεις συμμετοχής: 210-5151541
• Πλάκα
12:00 Περίπατος της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Δήμου Αθηναίων
• Θησείο - Παιδική Χαρά Ηρακλειδών
12:00 Φιλαρμονική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων
• Ακρόπολη - στο ύψος Μακρυγιάννη, στον πεζόδρομο έναντι Μουσείου
13:00 Συναυλία της Big Band του Δήμου Αθηναίων
• Πλάκα
19:30 Παρέλαση καρναβαλιστών με μουσικά όργανα, χορό και αποκριάτικα τραγούδια από τις Μορφές Έκφρασης
(Διαδρομή: Μετρό Ακροπόλεως -Σέλλεϋ- Βύρωνος - Πλ. Αγ. Αικατερίνης - Πλ. Φιλομούσου- Κυδαθηναίων – Αδριανού - Τριπόδων – Φλέσσα - Λυσίου - Μαρκου Αυρηλίου- Αδριανού- Πλ. Μοναστηρακίου).
Φυσικά παρελάσεις θα υπάρχουν στις περισσότερες γειτονιές της Αθήνας και του Πειραιά με κυρίαρχη αυτή του Μοσχάτου, που κάθε χρόνο δίνει τον παλμό του καρναβαλιού με πολύ μεγάλη επιτυχία. Αντίστοιχες εκδηλώσεις θα διεξαχθούν στο Παλαιό Φάληρο, στον Άλιμο, στου Ρέντη αλλά και στον Πειραιά.
Την τιμητική του φέτος έχει το ρεθυμνιώτικο καρναβάλι, αφού εκτός από τις εκδηλώσεις που έχουν προγραμματιστεί κλείνει και 100 χρόνια ενεργής παρουσίας στις γιορτές της αποκριάς. Έτσι λοιπόν και φέτος εκτός από την παρέλαση των καρναβαλιστών ο Δήμος Ρεθύμνου έχει διοργανώσει εκδηλώσεις για... μικρά και μεγάλα παιδιά.
Ήδη ο αριθμός των καρναβαλικών ομάδων που θα συμμετάσχουν στη Μεγάλη Παρέλαση (2/3), αγγίζει τις 46, με 32 άρματα, ενώ ο αριθμός των συμμετεχόντων - καρναβαλιστών αναμένεται να φτάσει τις 15.000. Τα θέματα που επέλεξαν φέτος οι ομάδες αφορούν την επικαιρότητα της χώρας, χαρακτήρες και ιστορίες από παιδικά κόμικς, καθώς και θέματα που σχετίζονται με διάφορους μύθους, χώρες, φανταστικούς χαρακτήρες κ.ά.
Οι εκδηλώσεις θα κορυφωθούν το τελευταίο τριήμερο της Αποκριάς, με τη νυχτερινή παρέλαση το Σάββατο 1 Μαρτίου και τη μεγάλη παρέλαση και το κάψιμο του βασιλιά καρνάβαλου την Κυριακή 2 Μαρτίου.
Το καρναβάλι γιορτάζεται σε όλες τις γωνιές της Ελλάδας και από τις εκδηλώσεις δε θα μπορούσε να λείπει και φέτος η Ξάνθη, όπου κάθε χρόνο είναι ενεργή δίνοντας τη δική της νότα στις παρελάσεις που διοργανώνονται ανά την Ελλάδα.
Χαρακτηριστικές εκδηλώσεις γίνονται όμως γίνονται και στον Τύρναβο. Ο Δήμος Τυρνάβου, διοργανώνει για μια ακόμη χρονιά έναν πανάρχαιο θεσμό ανά το Πανελλήνιο, ένα έθιμο με διονυσιακές καταβολές, το Τυρναβίτικο Καρναβάλι και το «Μπουρανί» της Καθαράς Δευτέρας. Πρόκειται για έναν θεσμό που βγάζει τους πολίτες του Τυρνάβου στους δρόμους, στις πλατείες και τα μαγαζιά κάθε ημέρα με την έναρξη του Τριωδίου και αποκορύφωμα την μεγάλη παρέλαση των αρμάτων και των χιλιάδων καρναβαλιστών την Κυριακή της Τυροφάγου και της φαλλοκρατίας την Καθαρά Δευτέρα με το παραδοσιακό Μπουρανί.
Για όσους θέλουν να ζήσουν την αποκριά σε κάποιο νησί η Ζάκυνθος είναι το κατάλληλο μέρος. Έχοντας ως στόχο την προβολή της ζακυνθινής παράδοσης και του ζακυνθινού καρναβαλιού σε όλη την Ελλάδα και συνάμα, την διασκέδαση των δημοτών και των επισκεπτών του νησιού, θα διοργανωθούν ποιοτικές πολιτιστικές εκδηλώσεις για μικρούς και μεγάλους. Ανάμεσά τους, ζακυνθινές παραδοσιακές «Ομιλίες» (λαϊκό θέατρο που παίζεται στους δρόμους και σε πλατείες από μεταμφιεσμένους άνδρες), παιχνίδια στους δρόμους της πόλης και μια ποδηλατάδα, καρναβαλική.
Την Κυριακή θα πραγματοποιηθεί η μεγάλη παρέλαση ενώ μετά το τέλος της, ακολουθεί το ιστορικό σατυρικό δρώμενο «Η Κηδεία της Μάσκας», που κλείνει και την αυλαία των καρναβαλικών εκδηλώσεων στη Ζάκυνθο. Οι καρναβαλιστές, με πόνο ψυχής, θα συνοδεύσουν το Βασιλιά Καρνάβαλο στην… «τελευταία του κατοικία».
Έπειτα από ένα ξέφρενο Σαββατοκύριακο έρχεται η Καθαρά Δευτέρα που σηματοδοτεί τη λήξη της Αποκριάς και για πολλούς από εσάς την έναρξη της νηστείας.
Η Καθαρά Δευτέρα ονομάστηκε έτσι από τον χριστιανικό λαό και σημαίνει πνευματική και σωματική «κάθαρση». Επίσης μια άλλη εκδοχή είναι πως ονομάστηκε έτσι επειδή οι νοικοκυρές καθάριζαν τα σκεύη τους όλη μέρα από το φαγοπότι της αποκριάς. Μια χαρακτηριστική λέξη που χρησιμοποιούμε είναι τα Κούλουμα που είναι η καθαροδευτεριάτικη έξοδος και το πέταγμα του χαρταετού.
Η αφετηρία της Σαρακοστής είναι για τη χώρα μας μια ιδιαίτερη μέρα και γιορτάζεται κατά κύριο λόγο με διάφορα σαρακοστιανά εδέσματα, με την παραδοσιακή λαγάνα, την ταραμοσαλάτα και τις ελιές.
Την ημέρα αυτή συνηθίζεται οι εκδρομείς να επιλέγουν κυρίως κοντινούς προορισμούς εκτός και αν έχουν συνδυάσει το καρναβάλι με το πέταγμα του χαρταετού.
Όπως και να έχει όμως είναι μια γιορτή που ταιριάζει περισσότερο στην επαρχία με φόντο τη φύση και το πράσινο.
Για όσους θέλουν να πετάξουν χαρταετό τα προγνωστικά του καιρού δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά μιας και το καλοκαιρινό σκηνικό που επικρατούσε τις προηγούμενες ημέρες δεν θα κρατήσει για πολύ και ο καιρός θα επιδεινωθεί πολύ από το Σάββατο με πτώση της θερμοκρασίας και τοπικές καταιγίδες σε όλη την χώρα, που θα εξασθενήσουν από την Τρίτη 4 Μαρτίου.
Έθιμα της Καθαρής Δευτέρας σε όλη την Ελλάδα
Βόνιτσα: το έθιμο του «Αχυρένιου Γληγοράκη»
Ο Γληγοράκης λέγεται ότι ήταν ψαράς και απαρνήθηκε τη θάλασσα ψάχνοντας τη μοίρα του στη στεριά. Οι σημερινοί ψαράδες της Βόνιτσας καταδικάζουν αυτήν του την πράξη και κάθε τέτοια μέρα τον τιμωρούν. Φτιάχνοντας λοιπόν έναν αχυρένιο ψαρά, τον δένουν σ’ ένα γάιδαρο και τον γυρνούν σε όλο το χωριό. Όσο περνά η μέρα στήνουν μεγάλο γλέντι με τραγούδι και χορό και στη συνέχεια ρίχνουν τον καημένο τον Γληγοράκη σε μια βάρκα που φλέγεται στ’ ανοιχτά.
Ο «Βλάχικος Γάμος» της Θήβας
Το έθιμο αυτό χρονολογείται από το 1830 και έχει να κάνει με τα προξενιά που γίνονταν τότε. Σήμερα πραγματοποιείται παραδοσιακά με το ξύρισμα του γαμπρού και το στόλισμα της νύφης η οποία στην πραγματικότητα είναι άνδρας! Παράλληλα όλοι οι παρευρισκόμενοι γιορτάζουν τα Κούλουμα με σατιρικά τραγούδια και πολύ χορό.
Το έθιμο του «Αγά» στα Μεστά της Χίου
Το έθιμο του Αγά έχει ρίζες από την Τουρκοκρατία και μέχρι σήμερα είναι το ίδιο διασκεδαστικό την ημέρα της Καθαρής Δευτέρας. Ο Αγάς εισβάλει στο χωριό με τη συνοδεία του και παίρνει θέση στην κεντρική πλατεία. Εκεί μαζεύεται ο κόσμος όπου “δικάζεται” για διάφορα παραπτώματα που του καταλογίζονται και πληρώνει το ανάλογο πρόστιμο! Από αυτή τη διαδικασία δε γλιτώνει κανείς από τους παρευρισκόμενους. Τα χρήματα που μαζεύονται από τα υποτιθέμενα πρόστιμα καταλήγουν στο ταμείο του Πολιτιστικού Συλλόγου του χωριού. Ένα πρωτότυπο έθιμο με πολύ χιούμορ και κοινωφελές έργο παράλληλα.
Τα Κούλουμα στη Βόρεια Ελλάδα
Ξάνθη
Στη Σταυρούπολη της Ξάνθης, θα τελεστεί και φέτος, στις 12 το μεσημέρι, το έθιμο της καμήλας, στην κεντρική πλατεία του οικισμού. Κατά την τέλεση του δρώμενου, συμμετέχουν οι κάτοικοι, μαζί με τους επισκέπτες, μεταμφιεσμένοι κάνοντας διάφορους ήχους και μουτζουρώνοντας ο ένας τον άλλο, σε μια παρέλαση χρωμάτων και χαράς, με οδηγό ένα ομοίωμα καμήλας κι έναν ενήλικο να παριστάνει τον καμηλιέρη Άραβα. Στο τέλος της πομπής μοιράζονται στους παρευρισκόμενους δωρεάν νηστίσιμα εδέσματα και άφθονο κρασί. Από τις 9 το πρωί, στα δημοτικά διαμερίσματα Γαλάνης, Ολβίου, Αβάτου, Ερασμίου και Μαγγάνων, του δήμου Τοπείρου Ξάνθης, μετά την παρέλαση των καρναβαλιστών, θα προσφερθεί η παραδοσιακή φασολάδα, μαγειρεμένη σε τεράστια καζάνια από τις γυναίκες των οικισμών και χειροποίητη λαγάνα σε παραδοσιακούς, υπαίθριους φούρνους.
Μία ώρα αργότερα, στην κεντρική πλατεία Λεύκης Ξάνθης θα στηθεί ένα παραδοσιακό γλέντι με νόστιμη φασολάδα, ρεβιθάδα και άλλα εκλεκτά νηστίσιμα εδέσματα. Στα ‘Αβδηρα της Ξάνθης θα ζωντανέψουν, στις 11:30 το πρωί, παραδοσιακά έθιμα- “γάμοι”, “μουντζούρηδες “- ενώ θα παρουσιαστούν σατιρικά θέματα. Μετά το τέλος της παρέλασης, το κοινό θα μπορεί να απολαύσει νηστίσιμα εδέσματα, που θα προσφέρονται στα στέκια των Θρακιωτών, Ποντίων, Σαρακατσάνων και Μικρασιατών, με ανάλογη μουσική.
Δράμα
Στις 3 το μεσημέρι, στο δημοτικό διαμέρισμα Χωριστής του δήμου Καλαμπακίου Δράμας, διοργανώνεται μεγάλη καρναβαλική παρέλαση. Το σύνθημα της φετινής παρέλασης είναι: “Να μην λείπει κανείς (εκτός από την κρίση)”.
Νάουσα
Στην πόλη της Νάουσας και την Καθαρά Δευτέρα θα κυκλοφορούν ελεύθερα τα μπουλούκια χωρίς το προσωπείο, παρασύροντας τους επισκέπτες σε ένα ξέφρενο γλέντι. Ωστόσο, σε γύρω περιοχές του δήμου Νάουσας (περιοχή “Ρουντίνα”, Ανθέμια, περιοχή “Ροδινα” Αγγελοχωρίου, πλατεία Καρατάσου και Γιαννακοχώρι) θα στηθούν από τις 10 το πρωί ένα σωρό εκδηλώσεις όπου κάτοικοι και επισκέπτες θα μπορούν να πετάξουν χαρταετούς και να απολαύσουν τα τοπικά εδέσματα.
Κοζάνη
Στην Κοζάνη, ο δήμος θα προσφέρει νηστίσιμα εδέσματα και χαρταετούς στο πάρκο Αγ.Δημητρίου από τις 3 το μεσημέρι, ενώ στα Γρεβενά στις 11 το πρωί θα γιορτάσουν οι κάτοικοι και οι επισκέπτες τα κούλουμα στην πλατεία Ελευθερίας με χάλκινους ήχους.
Θεσσαλονίκη
Στην κεντρική πλατεία του Σοχού, στο νομό Θεσσαλονίκης, από το πρωί της Καθαρά Δευτέρας θα ξεκινήσουν οι εκδηλώσεις. Την αρχή θα κάνουν τα μουσικοχορευτικά συγκροτήματα, ενώ στις 2 το μεσημέρι θα εμφανιστούν οι “Κουδουνοφόροι” για να ξεσηκώσουν τους επισκέπτες.
Πιερία
Στη Λεπτοκαρυά του νομού Πιερίας, από τις 10:30 το πρωί, θα πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις για τα Κούλουμα, ενώ στις 3 το μεσημέρι θα γίνει η παρέλαση των καρναβαλιστών. Σαρακοστιανά εδέσματα θα μοιραστούν, επίσης, στον Πλαταμώνα, το Λιτόχωρο, τη Σκοτίνα, τον Παντελεήμονα και τους Πόρους του νομού Πιερίας, ενώ για τις 6 το απόγευμα, στην πλατεία του Δίου, έχει προγραμματιστεί διαγωνισμός αερόστατου.
Πέλλα
Στην πόλη της Σκύδρας, στην Πέλλα, από τις 10:30 το πρωί στην πλατεία Δημοκρατίας, ο δήμος θα μοιράσει φασολάδα, λαγάνα, άφθονο κρασί στους επισκέπτες, οι οποίοι θα χορέψουν με μουσική από τα τοπικά συγκροτήματα.
Θάσος
Στην Παναγιά Θάσου διοργανώνονται λαογραφικές και διονυσιακές εκδηλώσεις. Οι κάτοικοι τιμούν τον αρχαίο θεό Διόνυσο, με ποικίλες εκδηλώσεις, παρέλαση αρμάτων, παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια.
protothema.gr
