Γραβιέρα, θυμαρίσιο μέλι, καλιτσούνια, σφακιανές πίτες, ρακή, τσικουδιά, ρακόμελο, ντάκο, λάδι, ξεροτήγανα και αυγοκαλάμαρα από την ορεινή ενδοχώρα της Κρήτης έχουν την ευκαιρία να γευτούν μεταξύ άλλων και να προμηθευτούν οι επισκέπτες της Παγκρήτιας Έκθεσης Προϊόντων Ποιότητας, που αναπτύσσεται στην πλατεία της Αρχαίας Αγοράς (πέριξ του αγάλματος Βενιζέλου), στο κέντρο της Θεσσαλονίκης.
fotisdk@gmail.com
Η έκθεση, με την ονομασία «Αγροτικός Αύγουστος», που ήρθε από τα Χανιά στη Θεσσαλονίκη για τρίτη φορά, περιλαμβάνει επίσης είδη λαϊκής τέχνης και τουρισμού και θα παραμείνει ανοιχτή μέχρι την Κυριακή 2 Ιουνίου. «Σκοπός της διοργάνωσης είναι να γνωρίσει ο κόσμος τα ποιοτικά κρητικά προϊόντα, να τα γευτεί. Να επανέλθουν τα ελληνικά προϊόντα στα ράφια, να μειωθούν οι εισαγωγές και να αυξηθούν οι εξαγωγές. Πέρα από τον τουρισμό, εάν δεν υπάρξει ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα, δεν έχουμε να περιμένουμε τίποτε σαν αγροτική χώρα που είμαστε. Έχουμε άλλα πλεονεκτήματα που βοηθάνε στον τουρισμό, αλλά αν δεν διασυνδεθεί ο πρωτογενής τομέας με τον τουρισμό, είμαστε χαμένοι», αναφέρει στη «Μ» ο αντιδήμαρχος Χανίων Λευτέρης Αμπαδιωτάκης. «Είναι η τρίτη φορά που βρισκόμαστε στη Θεσσαλονίκη, όπου ο δήμος από την πρώτη στιγμή μας αγκάλιασε με αγάπη και μας υποστήριξε σε κάθε προσπάθεια. Υπάρχουν δεσμοί φιλίας και υποστήριξης μεταξύ Κρητικών και Θεσσαλονικέων και παρατηρώ ότι οι Θεσσαλονικείς προτιμούν τα κρητικά προϊόντα. Στην έκθεση συμμετέχουν μόνο παραγωγοί και οι τιμές είναι μειωμένες κατά 30%», σύμφωνα με τον Γεώργιο Τραχαλάκη, γ.γ. του Επιμελητηρίου Χανίων. Η έκθεση διοργανώνεται από τον δήμο Χανίων σε συνεργασία με το επιμελητήριο και την αντιπεριφέρεια Χανίων και τελεί υπό την αιγίδα του δήμου Θεσσαλονίκης.
Ο «Αγροτικός Αύγουστος» μετρά 15 χρόνια ζωής και «οργανωνόταν από την πρώην νομαρχιακή αυτοδιοίκηση στο παλιό λιμάνι των Χανίων κάθε Αύγουστο. Η αρμοδιότητα πέρασε στον καλλικρατικό δήμο Χανίων και ο δήμαρχος Μανώλης Σκουλάκης συνεχίζει τον θεσμό για τη στήριξη των παραγωγών και των επιχειρήσεων, για να γίνει ο δήμος ομπρέλα των παραγωγών. Σαν νέα δημοτική αρχή, πήραμε το ρίσκο να βγούμε έξω από τα όρια των Χανίων και της Κρήτης για να προβάλουμε τα προϊόντα μας. Έτσι, διοργανώσαμε έκθεση στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη το 2011, που είχε μεγάλη απήχηση, και έκτοτε κάθε χρόνο ερχόμαστε Θεσσαλονίκη. Έχουμε πρόσκληση να πάμε και στο Μόναχο και ετοιμαζόμαστε», σύμφωνα με τον κ. Αμπαδιωτάκη.
ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΟΥ ΑΝΑΔΕΙΧΘΗΚΑΝ
Στην πρώτη έκθεση του δήμου Χανίων, το 2011, αναδείχθηκε η συμβολαιακή γεωργία. «Πετύχαμε τη δημιουργία ενός ελαιόλαδου που παρήχθη ομαδικά και το προβάλαμε. Βρήκαμε παραγωγούς από το Κολυμπάρι που έχουν προϊόν ΠΟΠ (Πιστοποιημένης Ονομασίας Προέλευσης) και έναν ελαιουργό με τον οποίο συνήφθη συμφωνία με συγκεκριμένες προϋποθέσεις, για τρία χρόνια. Ο ελαιουργός με τη σειρά του ήρθε σε συμφωνία με αλυσίδα καταστημάτων η οποία προμηθεύεται την ποσότητα. Το λάδι είναι πιστοποιημένο, έχει σφραγίδα του δήμου, οι συσκευασίες είναι αριθμημένες και κυκλοφορεί σε συσκευασία του ενός και των πέντε λίτρων. Την πρώτη χρονιά της έκθεσης κυκλοφορήσαμε και βιβλίο με κρητικές συνταγές», περιγράφει ο αντιδήμαρχος Χανίων.
Το 2012, στον «Αγροτικό Αύγουστο» αναδείχθηκε η γραβιέρα της Κρήτης και το πυκτόγαλο Χανίων (μυζήθρα), τα οποία είναι ΠΟΠ αλλά στερούνταν καλής συσκευασίας. Ο δήμος Χανίων υπέδειξε στους παραγωγούς έναν τύπο συσκευασίας βάσει των ευρωπαϊκών προδιαγραφών και προώθησε τα προϊόντα με τη νέα τους εμφάνιση. Την ίδια χρονιά εκδόθηκε το «Ημερολόγιο Κρητικής Διατροφής 2013», με 365 συνταγές, μία ανά ημέρα, το οποίο έκανε τέσσερις εκδόσεις. Οι συνταγές του ημερολογίου κινούνται στους άξονες: Ορθοδοξία (σύμφωνα με τους κανόνες νηστείας), Παραδοσιακά (σύμφωνα με την κρητική διατροφή), Εποχικά (με τη χρήση φρέσκων και νόστιμων εποχικών προϊόντων), Απολαυστικά (με την κατάργηση της ταχυφαγίας), Υγιεινά (με προϊόντα διασφαλισμένα που προέρχονται από παραδοσιακό τρόπο παραγωγής, όχι μεταλλαγμένα και χωρίς χημικά συντηρητικά), Συνδυασμένα (με το κατάλληλο ποτό τοπικής παραγωγής). Την ίδια χρονιά ο δήμος ετοίμασε τον φάκελο για να γίνει προϊόν ΠΟΠ το ορεινό κάστανο Χανίων, ο οποίος θα υποβληθεί τις επόμενες ημέρες στην ΕΕ.
Το 2013 στην έκθεση αναδεικνύονται τα κρητικά προϊόντα ΠΟΠ, ΠΓΕ (Πιστοποιημένης Γεωγραφικής Ένδειξης) και τα βιολογικά. Παράλληλα, ο δήμος Χανίων ετοιμάζει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο με τα στοιχεία όλων των παραγωγών της Κρήτης που διαθέτουν τα πιστοποιημένα προϊόντα, στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα. Το βιβλίο θα είναι πάντα αναρτημένο στην ιστοσελίδα του δήμου ενώ DVD θα διανεμηθεί στα Χανιά, στον «Αγροτικό Αύγουστο», 26 Ιουλίου με 4 Αυγούστου, και στους κρήτες ομογενείς που θα συμμετέχουν στο παγκόσμιο συνέδριο που θα γίνει στα Χανιά.
ΜΕΛΙ, ΤΥΡΙ, ΠΙΤΑ ΚΑΙ ΤΣΙΚΟΥΔΙΑ
«Το θυμαρίσιο μέλι της Κρήτης, το λεγόμενο σφακιανό, δεν παρασκευάζεται αλλού. Έχει 93% θυμάρι. Βγάζουμε μικρή ποσότητα και είναι μεγάλο το κόστος παραγωγής. Για τον λόγο αυτό είναι κάπως ακριβή η τιμή. Εδώ το πουλάμε 10 ευρώ το κιλό ενώ έξω το βρίσκει κανείς πάνω από 12 ευρώ μέχρι 18 ευρώ», υποστηρίζει ο Ανδρέας Σαμπιολάκης, παραγωγός από την Ανώπολη Σφακίων. Ο ίδιος δημιούργησε νέο συσκευαστήριο, παράγει 20 τόνους τον χρόνο και συντηρεί 1.500 μελίσσια. «Η γραβιέρα μας παρασκευάζεται με τον παραδοσιακό τρόπο, όπως την έφτιαχναν οι παππούδες μας, σε άριστες φυσικά συνθήκες, με δικά μας γάλατα, αγνά υλικά, από δικά μας ζώα. Θέλουμε να διατηρήσουμε την παράδοση που παραλάβαμε και να τη μεταφέρουμε στις επόμενες γενιές. Να μάθει και ο κόσμος να επιλέγει ποιότητα», αναφέρει ο Τίτος Γρυλάκης, παραγωγός γραβιέρας, η οποία πωλείται προς 12 ευρώ το κιλό. «Έχουμε δική μας μονάδα στις Βρύσες Χανίων και παράγουμε ρακόμελο, ρακή, τσικουδιά και κρασί, από τους αμπελώνες μας. Συνεχίζουμε την παράδοση», λέει ο Κώστας Δηλικάκης, παραγωγός. Το κρασί πωλείται προς 2,5 ευρώ το λίτρο και το ρακόμελο προς 8 ευρώ.
«Οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούμε είναι δική μας παραγωγή. Μυζήθρα, αυτό το μαγικό τυρί που μπορεί να αναδείξει τη γεύση, η ρακή που προσθέτουμε στις μυζήθρες, το μέλι που έρχεται από τα Λευκά Όρη, που μαζεύουμε εμείς οι ίδιοι. Βασικά συστατικά το μέλι, το αλεύρι, το τυρί», αποκαλύπτει στη «Μ» η Σαπφώ Κατσούλη, μέλος οικογενειακής επιχείρησης παραγωγής σφακιανής πίτας. «Είμαστε έξι γυναίκες της ίδιας οικογένειας, ανοίξαμε το συρτάρι, πήραμε το τετράδιο της γιαγιάς με τις συνταγές και ξεκινήσαμε το εργαστήριο στα Σφακιά. Όλα γίνονται με τα χεράκια μας. Σκοπός μας είναι να αναδείξουμε και να δείξουμε έναν τρόπο διατροφής περισσότερο αποτελεσματικό για την υγεία μας. Είναι η κληρονομιά που θέλουμε να προωθήσουμε. Στην έκθεση της Θεσσαλονίκης έχουμε μεγάλη ανταπόκριση. Ο κόσμος διψάει να μάθει», υποστηρίζει η κ. Κατσούλη. «Τα προϊόντα μας είναι ποιοτικά. Έχουμε πολύ καλό ντάκο» διαλαλεί ο Σταύρος Οικονομάκης.
ΥΨΗΛΗ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΑΞΙΑ
Η 14η Παγκρήτια Έκθεση Προϊόντων Ποιότητας στο άγαλμα του Βενιζέλου εγκαινιάστηκε το απόγευμα της Τετάρτης από τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη, ενώ η τελετή έγινε χοροστατούντος του παναγιότατου μητροπολίτη Άνθιμου. Δήμαρχος και μητροπολίτης, αφού έδωσαν τις ευχές τους για τη διοργάνωση, αναφέρθηκαν στην υψηλή διατροφική αξία της κρητικής κουζίνας, «κορυφή της μεσογειακής διατροφής», και υπογράμμισαν μεταξύ άλλων τις κοινές παραδόσεις, τα έθιμα και γενικά τον ελληνικό δεσμό ενότητας των Κρητών και των Μακεδόνων.
«Η κουζίνα δεν είναι μόνο ένα σώμα συνταγών που εγγυάται νόστιμα εδέσματα, αλλά ένα σύνολο κανόνων, αξιών, με το οποίο κάθε τόπος επαληθεύει καθημερινά τη συλλογική του ταυτότητα, τον πολιτισμό, την παράδοση και τον τρόπο ζωής του», ανέφερε στον χαιρετισμό του ο δήμαρχος Χανίων Μανώλης Σκουλάκης και συμπλήρωσε: «Ελάτε να επιστρέψουμε στη γη μας, στις ρίζες μας, να επαναφέρουμε τα αγνά προϊόντα μας στα ελληνικά ράφια, τα οποία εκτοπίζονται καθημερινά από εισαγόμενα αμφιβόλου ποιότητας. Προσωπικά με θλίβει το γεγονός σε αυτή την κρίσιμη περίοδο, για την κατ’ εξοχήν αγροτική χώρα μας, οι ετήσιες εισαγωγές αγροτικών προϊόντων να κυμαίνονται στα 5 με 6 δισ. ευρώ». Χαιρετισμό απηύθυνε μεταξύ άλλων και ο πρόεδρος της Παγκρήτιας Αδελφότητας Μακεδονίας Πέτρος Πετρακάκης, εκπρόσωποι των επιμελητηρίων Θεσσαλονίκης και Χανίων κ.ά.
Η έκθεση θα λειτουργήσει σήμερα, το Σάββατο και την Κυριακή κατά τις ώρες 10.00-14.00 και 18.00 -22.00.
