Τα ποσοτικά στοιχεία τα οποία περιέχονται στην έκθεση του ΔΝΤ για τη βιωσιμότητα του Ελληνικού χρέους δείχνουν καθαρά τις πολύ μεγάλες δυσκολίες τις οποίες θα πρέπει ν’ αντιμετωπίσει η Ελληνική οικονομία ώστε να ξεπεραστεί η κρίση. Η δημιουργία δημοσιονομικών πλεονασμάτων της τάξεως των 4,5% ετησίως για έξι συνεχόμενα έτη μέχρι το 2020 και η πληρωμή τόκων 11-12 δις ευρώ ετησίως είναι πρακτικά αδύνατον να συμπορευθούν με μέση ανάπτυξη 2,8% ετησίως.
Οι προβλέψεις για εκτίναξη της ανεργίας στο 23,5%, της ανεργίας των νέων πάνω από 50%,οι κοινωνικές αντιδράσεις , η ανησυχητική αύξηση του πληθυσμού που ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας, οδηγούν στο συμπέρασμα για μεγάλες πιθανότητες σοβαρής διάρρηξης της συνοχής του κοινωνικού ιστού. Η μεσαία τάξη –ο συνδετικός κρίκος της κοινωνίας- και οι συνταξιούχοι είναι τα κύρια θύματα της κρίσης .
Πολλοί διεθνείς οικονομικοί αναλυτές, κυρίως Αγγλοσάξωνες, μιλούν για σισύφειο έργο της Ελλάδας , διερωτώμενοι γιατί να ταλαιπωρείται η Ελληνική κοινωνία αφού ούτως ή άλλως η Ελλάδα δεν θ’ αποφύγει τη στάση πληρωμών. Βέβαια, δεν συνειδητοποιούν τη μεγάλη πτώση του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων από μία επιστροφή στη δραχμή υπερεκτιμώντας παράλληλα τις συνέπειες της δυνατότητας υποτίμησης στο εξωτερικό εμπόριο.
Η ουσία για το μέλλον της χώρας είναι ότι μία βελτίωση της οικονομικής κατάστασης και των προοπτικών της είναι πιθανό να οδηγήσει σε νέο κούρεμα και μείωση των επιτοκίων σε επίπεδα πλησίον του 2% ώστε η εξυπηρέτηση του χρέους να το κάνει βιώσιμο.
Ο πόνος, η αγανάκτηση, η ανασφάλεια , ο φόβος εξυπηρετούν την εκπόνηση αμυντικών, περιοριστικών προσωπικών στρατηγικών για τη προσέγγιση του μέλλοντος.To ποτήρι φαντάζει μισοάδειο και τα αρνητικά συναισθήματα βοηθούν να το βλέπουμε ότι προοδευτικά αδειάζει. Αυτή η αρνητική ψυχολογία βραχυκυκλώνει τα κανάλια συναλλαγής και εμποδίζει την απελευθερωμένη λειτουργία της οικονομίας.
Και όμως , η οικονομική κατάσταση θ’ αλλάξει προοδευτικά . Μετά από ένα χρόνο η χώρα θα έχει απομακρυνθεί αρκετά από το βυθό της ύφεσης ,η οικονομία θα βρίσκεται σε πορεία επανεκκίνησης και το νέο μοντέλο ανάπτυξης θα υποκαθιστά σιγά-σιγά το παλαιό. Για πρώτη φορά στη μεταπολιτευτική Ελλάδα , το 2011 ,η σχέση εξαγωγές/εισαγωγές είναι μεγαλύτερη του 50%. Κάποια κομμάτια της Ελληνικής οικονομίας ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της εποχής.
Ο Ελληνας προσαρμόζεται ,συνειδητοποιεί ότι πρέπει να γίνει παραγωγός και η κοινωνία αρχίζει να οργανώνεται επιδεικνύοντας αλληλεγγύη και ωριμότητα.
Παράλληλα στην ΕΕ συντελούνται αξιοσημείωτες διεργασίες στην κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής και σε επίπεδο πολιτικών συμμαχιών οι οποίες μπορούν να δημιουργήσουν συνθήκες θετικές για την Ελληνική ανάπτυξη.
Ποιος θα φανταζόταν πριν από έξι μήνες ότι η ΕΚΤ θα τροφοδοτούσε τις τράπεζες με ρευστότητα 1,02 τρις ευρώ μέσα σε 70 ημέρες εξασθενώντας ουσιαστικά τη πίεση των αγορών στα επιτόκια δανεισμού/? Βέβαια παραμένει ζητούμενο η διοχέτευση της στη πραγματική οικονομία .
Ποιός θα φανταζόταν πριν από έξι μήνες ότι το Γερμανικό πρότυπο της ανταγωνιστικότητας σε συνδυασμό με την εφαρμοζόμενη αντικυκλική πολιτική θα δεχόταν τόση αμφισβήτηση ως προς τη λειτουργικότητα του στην ευρωζώνη ? Διότι τι έννοια έχει το καλό επίπεδο ανταγωνιστικότητας όταν δεν υπάρχει το αντίστοιχο επίπεδο αγοραστικής δύναμης για ν’ απορροφηθούν τα ανταγωνιστικά προϊόντα.
Ποιος θα φανταζόταν πριν από έξι μήνες ότι καινούργιες διαμορφούμενες συμμαχίες στην ΕΕ με αιχμή τον Κο Μ. Μόντι θα είχαν φωνή προτείνοντας εναλλακτικές πολιτικές απέναντι στην Γερμανική ορθοδοξία;
Ποιός θα φανταζόταν πριν από έξι μήνες ότι η Κα Α. Μέρκελ θα βρισκόταν σε διαρκώς αυξανόμενη πίεση στο G 20 για ενίσχυση του Μόνιμου Μηχανισμού Στήριξης και χαλάρωσης της πολιτικής και ότι το κυρίαρχο θέμα πλέον στις Βρυξέλλες είναι η ανάπτυξη , επιβεβαιώνοντας τον Α. Σαμαρά για τις συνεχείς επισημάνσεις σχετικά με το λάθος δρόμο τον οποίο είχε πάρει η Ευρώπη αρνούμενη κάθε συζήτηση για ευρωομόλογα;
Τα πράγματα αλλάζουν στην Ευρώπη και τα πράγματα θ’ αλλάξουν και στην Ελλάδα.
Ηδη, η ανάπτυξη μπαίνει στο επίκεντρο της πολιτικής μας ζωής με πρώτο στόχο την ανάσχεση της ύφεσης. Αρχίζουν και λαμβάνονται πρακτικά μέτρα για διοχέτευση ρευστότητας στη πραγματική οικονομία , για τη τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας μέσω ΕΣΠΑ ,με εγγυήσεις και χρηματοδοτήσεις μικρομεσαίων επιχειρήσεων , με επανέναρξη των μεγάλων οδικών έργων και με στήριξη της απασχόλησης των νέων.
Η επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα μπορέσει να βοηθήσει τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας αρκεί η εποπτεία στις στρατηγικές αποφάσεις των τραπεζών να εξασφαλίζει την ορθολογική διοχέτευση της ρευστότητας.
Η προσπάθεια για ανάκαμψη-ανάπτυξη θα πρέπει να συνοδεύεται από αποφασιστικότητα, υπομονή, επιμονή , σταθερότητα και ταχύτητα στις αποφάσεις.
Ο καθαρός πολιτικός λόγος , ο εξοστρακισμός του λαικισμού από τη πολιτική ζωή ως ουσιαστικά περιθωριακή έκφραση -λόγω έλλειψης εναλλακτικών, ρεαλιστικών και εφαρμόσιμων προτάσεων-, η αποτύπωση της θέλησης του λαού μέσα από τις κάλπες καθώς και η ολοκλήρωση των διαδικασιών για τη νέα δανειακή σύμβαση μπορεί να δημιουργήσουν ελπίδα και να αρχίζει να αναδεικνύεται στα μάτια μας ένα μισογεμάτο ποτήρι. Η καλή ψυχολογία ,οι θετικές προσδοκίες είναι αγωγοί οι οποίοι διευρύνουν τη ροή των συναλλαγών και ανεβάζουν το επίπεδο λειτουργίας της οικονομίας.
Η γραφειοκρατική λειτουργία και η νομοθεσία του Ελληνικού κράτους προκαλούν ακριβώς το αντίθετο, εκμηδενίζοντας τις προσδοκίες και περιορίζοντας τη ροή των συναλλαγών. Εκεί πρέπει να γίνουν οι πιο ριζοσπαστικές και άμεσες αλλαγές .
