«Εχω 50.000 ευρώ στην τράπεζα. Τι μπορώ να αγοράσω;» «Μπορώ να πάρω ένα δυάρι ή ένα τριάρι με τις αποταμιεύσεις μου για να είμαι σίγουρος;» Αυτές είναι μερικές από τις ερωτήσεις που κάνουν εκατοντάδες, πλέον, Ελληνες οι οποίοι βρίσκονται σε πλήρη σύγχυση σχετικά με τα λεφτά που έχουν στις τράπεζες. Παρά το γεγονός ότι όλα τα κόμματα δεσμεύονται για την προστασία των καταθέσεων, οι μικροαποταμιευτές κατά κύριο λόγο αναζητούν πιο ασφαλή καταφύγια υπό τον φόβο μιας οικονομικής αναταραχής.
«Είναι σαν να ξαναζούμε το 2011-2012 όπου έγιναν αρκετές αγοραπωλησίες ακινήτων από αποταμιευτές που δεν ήθελαν να βγάλουν τα λεφτά τους στο εξωτερικό αλλά και φοβούνταν να τα κρατήσουν στις τράπεζες αφού το Grexit τότε ήταν πιο ισχυρό από σήμερα». Αυτό τονίζει στο «Εθνος της Κυριακής» ιδιοκτήτης μεγάλου μεσιτικού γραφείου που δέχεται αρκετές προτάσεις από υποψήφιους αγοραστές οι οποίοι ψάχνουν σπίτια ή οικόπεδα για να επενδύσουν.
Σύμφωνα με ειδικούς της κτηματαγοράς, από τις αρχές Δεκεμβρίου έχει αυξηθεί η κινητικότητα στην αγορά, έχουν γίνει ορισμένα συμβόλαια ενώ υπάρχουν κι άλλα έτοιμα και εκτιμάται ότι θα κλείσουν πριν από τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου.
Επενδυτικές ευκαιρίες
Πρόσφατη έρευνα, που στηρίζεται στις άδειες οικοδομής τα τελευταία χρόνια, δείχνει ότι χρόνο με τον χρόνο κτίζονταν μικρότερα σπίτια, καθώς οι κατασκευαστές προσαρμόζονταν στις ανάγκες των αγοραστών και στο γεγονός ότι οι τράπεζες δεν δίνουν πλέον μεγάλα στεγαστικά δάνεια.
Η... προεκλογική ζήτηση κρίνεται δικαιολογημένη αφού πολλοί αποταμιευτές βλέπουν ότι υπάρχουν σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες και πιστεύουν ότι και τα χρήματά τους θα διασφαλίσουν και θα έχουν στο μέλλον υπεραξίες. Eπίσης αγοράζοντας ένα ακίνητο δεν θα έχουν να αντιμετωπίσουν τους ελέγχους των ρυθμιστικών Αρχών οι οποίες «σκανάρουν» κάθε κίνηση των καταθέσεων και καταρτίζουν ονομαστικό κατάλογο όσων βγάζουν χρήματα από τη χώρα.
Οι ελληνικές τράπεζες λόγω των αυξημένων αναλήψεων τις τελευταίες εβδομάδες βρίσκονται σε εγρήγορση και υποβάλλουν σε ενδελεχή έλεγχο κάθε έμβασμα που κατευθύνεται προς το εξωτερικό, ενώ ο ονομαστικός κατάλογος των καταθετών που προχωράνε σε αναλήψεις θα διαβιβαστεί στο ΣΔΟΕ, ώστε τα ποσά που μεταφέρονται να διασταυρωθούν με τα ποσά που έχουν δηλωθεί στην Εφορία και κυρίως να ελεγχθεί αν τα ποσά αυτά δικαιολογούνται με βάση προηγούμενες φορολογικές δηλώσεις.
Πάντως, οι αγοραπωλησίες που έχουν γίνει ή οι συμφωνίες που είναι «ανοικτές» αφορούν διαμερίσματα αξίας από 30.000 έως 90.000 ευρώ, δηλαδή κατά κύριο λόγο σπίτια δύο ή τριών δωματίων τα οποία είναι είτε καινούργια (χτίστηκαν την τελευταία 5ετία) είτε ελαφρώς μεταχειρισμένα, δηλαδή έχουν κτιστεί από το 2000 και μετά. Αποφεύγονται τα πολύ παλαιά ακίνητα λόγω κόστους συντήρησης, αν και υπάρχουν και ορισμένοι που ψάχνουν σπίτια των 5.000 και 10.000 ευρώ τα οποία με μικρό κόστος ανακατασκευής μπορούν να αξιοποιηθούν για μίσθωση με ένα καλό ενοίκιο.
«Δεν μιλάμε για μαζικές αγορές, αλλά για μια μικρή κινητικότητα σε φθηνά διαμερίσματα. Δεν ξέρουμε κατά πόσο οι εκλογές θα επηρεάσουν αυτή την τάση, ωστόσο είναι ενθαρρυντικό ότι επιστρέφουν στα ακίνητα». Αυτό τονίζει ιδιοκτήτης κτηματομεσιτικού γραφείου που έχει έτοιμα έξι συμβόλαια για σπίτια αξίας από 20.000 έως 80.000 ευρώ.
Χαρακτηριστικές περιπτώσεις ακινήτων που έχουν πουληθεί τον τελευταίο καιρό καταγράφονται σε μεσαίες και φτωχές συνοικίες όπως το Γαλάτσι, το Παγκράτι, του Γκύζη, τη Νίκαια, τη Δραπετσώνα και το κέντρο της Αθήνας.
Πάντως, το προεκλογικό κλίμα δεν ευνοεί την αγορά, ειδικά συμφωνίες που αφορούν μεγαλύτερα ακίνητα. Η χρονιά κλείνει με μειώσεις στις τιμές συνολικά της τάξης του 10%-15% και από το 2008 πάνω από 45%-50%.
Η μεγάλη υποχώρηση, πάντως, είναι και η αιτία για όσους ψάχνουν να βρουν σπίτια να επενδύουν σε φθηνά ακίνητα. Διαμερίσματα που πριν από το 2008 κόστιζαν 150.000 ευρώ σήμερα πωλούνται προς 90.000 ευρώ ενώ δυάρια αξίας 70.000 ευρώ τώρα πωλούνται καινούργια 40.000 ευρώ. Και επειδή οι ειδικοί της αγοράς πιστεύουν ότι οι τιμές «έχουν πιάσει πάτο», προτρέπουν όσους έχουν μετρητά και θέλουν να τα διασφαλίσουν, να τα επενδύσουν στην κτηματαγορά.
Νέες οικοδομές
Η κρίση «κούρεψε» δύο δωμάτια
Τους επίδοξους αγοραστές ευνοεί, πάντως, και η τάση που κυριαρχεί στην οικοδομή για κατασκευή μικρών και μεσαίων ακινήτων. «Τέλειωσε η εποχή που χτίζαμε σπίτια 150 τετραγωνικών μέτρων και πάνω. Πλέον η ζήτηση έχει περιοριστεί μέχρι τα 100 τ.μ. και σε αξία όχι πάνω από 180.000-200.000 ευρώ», δήλωσε κατασκευαστής στην «Οικονομία». Οπως εκτιμάται, η οικονομική κρίση και η έλλειψη αγοραστών και ρευστότητας «κούρεψε» κατά 1 με 2 δωμάτια τα υπό ανέγερση σπίτια.
Πρόσφατη έρευνα, που στηρίζεται στις άδειες οικοδομής τα τελευταία χρόνια, δείχνει ότι ενώ το 2005, τη χρονιά της μεγάλης ευφορίας, το μέσο εμβαδόν ανά άδεια ήταν 308 τ.μ., το 2011 είχε πέσει και στα 170 τ.μ. Η μείωση φτάνει το 44% για το εμβαδόν και δείχνει ότι η αγορά προσαρμόζεται στις ανάγκες των αγοραστών και στο γεγονός ότι οι τράπεζες δεν δίνουν πλέον μεγάλα στεγαστικά δάνεια.
Ελκυστικά
Ουσιαστικά αυτό σημαίνει ότι πλέον χτίζονται διαμερίσματα που μπορούν να πουληθούν. Αν σκεφτεί κανείς ότι η μέση τιμή των νεόδμητων σπιτιών είναι γύρω στα 1.400 ευρώ/τ.μ. στις μικρομεσαίες περιοχές και στα 2.200 ευρώ/τ.μ. στα ακριβά προάστια, αντιλαμβάνεται κανείς ότι κατοικίες στα 100 τ.μ. είναι πιο ελκυστικές αφού δεν κοστίζουν μια περιουσία. Αλλωστε, αποτρεπτικός παράγοντας στην απόκτηση μεγάλων ακινήτων είναι το υψηλό κόστος κατοχής, κυρίως ο ΕΝΦΙΑ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι τιμές να έχουν υποχωρήσει σημαντικά.
Ετσι οι αγοραστές είναι ελάχιστοι και όσοι διαθέτουν χρήματα μπορούν να πετύχουν πολύ καλές εκπτώσεις. Για σπίτια αξίας από 8 εκατ. ευρώ και πάνω γίνονται εκπτώσεις ακόμη και πάνω από 1,5 εκατ. ευρώ, ενώ για ακίνητα αξίας από 1 έως 4 εκατ. ευρώ η έκπτωση φτάνει το 30%-40%.
Εθνος - Βασίλης Σ. Κανέλλης
