Από δύο αρχαϊκούς τάφους, οι οποίοι εντοπίστηκαν ύστερα από υπόδειξη αρχαιοκάπηλου ανάμεσα στα χωριά Γερακαρού και Βασιλούδι Θεσσαλονίκης, προέρχεται μεγάλο μέρος του μακεδονικού θησαυρού που κατασχέθηκε τον Οκτώβριο του 2011 από τις διωκτικές αρχές και του οποίου η αξία έχει κοστολογηθεί σε 11,5 εκατ. ευρώ.
Τα ευρήματα των αρχαιολόγων στο ταφικό σύνολο ήδη έχουν ταυτοποιηθεί με τα αρχαία που κατασχέθηκαν σε μία από τις μεγαλύτερες υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας, που οδήγησε μάλιστα σε καταδίκες των συλληφθέντων σε ισόβια κάθειρξη.
Οι εξελίξεις στις αρχαιολογικές έρευνες για το μοναδικό μακεδονικό θησαυρό που είχαν στα χέρια τους αρχαιοκάπηλοι αναφέρθηκαν χθες σε δίκη δύο κατηγορούμενων συνεργών των συλληφθέντων, η εμπλοκή των οποίων αποκαλύφθηκε πριν από έναν χρόνο και μάλιστα ο ένας ήταν εργαζόμενος σε αρχαιολογικές ανασκαφές επί έξι χρόνια. Μία ανώνυμη επιστολή που έφτασε στην επικεφαλής του τμήματος τεκμηρίωσης και δίωξης αρχαιοκαπηλίας του υπουργείου Πολιτισμού προκάλεσε νέα έρευνα των διωκτικών αρχών για την εμπλοκή των κατηγορουμένων. Η επιστολή συνοδευόταν με ένα dvd, μέσα στο οποίο περιλαμβάνονταν οι φωτογραφίες όλων των κατασχεθέντων. Μάλιστα η έρευνα έφτασε μέχρι και στις φυλακές, όπου η αρχαιολόγος συνάντησε τον κατηγορούμενο ζητώντας να πληροφορηθεί πού βρίσκονται αντικείμενα τα οποία λείπουν από τη μοναδική “συλλογή”. “Ναι, τον συνάντησα, αλλά μου είπε ότι δεν γνωρίζει”, επιβεβαίωσε χθες στη δίκη η αρχαιολόγος.
Η επιχείρηση για το θησαυρό των Μακεδόνων έγινε στις 6 Οκτωβρίου 2011 στη Γερακαρού, όπου συνελήφθησαν ένας 53χρονος και ένας 48χρονος, οι οποίοι τιμωρήθηκαν σε ισόβια, καθώς στα χέρια τους βρέθηκαν τα αρχαία, τα οποία κατηγορήθηκαν ότι διαπραγματεύονταν προς πώληση αντί του ποσού των 10 εκατομμυρίων ευρώ.
Ειδικότερα, όπως αναλύθηκε και στην κύρια δίκη από τους ειδικούς, κατασχέθηκαν περισσότερα από 70 αντικείμενα, τα οποία χρονολογούνται στο 510 π.Χ., όπως αναφέρθηκε χθες στη δίκη. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχαν τέσσερα κράνη ιλλυρικού τύπου, δύο χρυσά προσωπεία, χρυσοί ρόδακες, ένα γυάλινο αγγείο, που χρησιμοποιούταν ως μυροδοχείο, πήλινα και μεταλλικά αγγεία, πήλινα ειδώλια και τμήμα χρυσού διαδήματος από τμήματα σιδερένιου ξίφους με χρυσό έλασμα ως διακόσμηση. Η αρχαιολόγος προσδιόρισε την εμπορική αξία των κατασχεθέντων στο ποσό των 11,5 εκατομμυρίων ευρώ. Ενδεικτικό της σπουδαιότητας των ευρημάτων είναι το γεγονός ότι μεταφέρθηκαν αμέσως και κάτω από δρακόντεια μέτρα ασφαλείας στο Μουσείο Αθηνών και παρουσιάστηκαν το ίδιο βράδυ στον τότε πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου (φωτ.).
Στη δίκη των αρχαιοκάπηλων καταδικάστηκε επίσης σε κάθειρξη 20 χρόνων 43χρονος, ο οποίος ομολόγησε ότι βρήκε τα αρχαία και ήταν αυτός που υπέδειξε το χωράφι με τους τάφους. Σε κάθειρξη 16 χρόνων καταδικάστηκε οδηγός αυτοκινήτου που χρησιμοποιούσαν οι αρχαιοκάπηλοι.
Οι φωτογραφίες
Στο εδώλιο του τριμελούς εφετείου κακουργημάτων Θεσσαλονίκης από χθες κάθονται κατηγορούμενοι για υπεξαίρεση αρχαίων μνημείων δύο άτομα, τα ονόματα των οποίων προέκυψαν μετά την αποστολή της ανώνυμης επιστολής στο υπουργείο Πολιτισμού. Το ένα, πρώην εργαζόμενος του υπουργείου στις ανασκαφές, υποδείχτηκε ως το πρόσωπο στο σπίτι του οποίου φωτογραφήθηκαν οι αρχαιότητες, έναν χρόνο πριν να κατασχεθούν από τις διωκτικές αρχές.
Στην απολογία του χθες παραδέχτηκε ότι η φωτογράφηση έγινε στο σπίτι του, όμως αρνήθηκε την εμπλοκή με την αρχαιοκαπηλία. Ανέφερε πως ο 43χρονος, που έχει ομολογήσει τη λαθρανασκαφή, του έφερε τα ευρήματα σπίτι του, ζητώντας να τα φωτογραφίσουν, επειδή ήθελε να τα παραδώσει στην αρχαιολογική υπηρεσία. “Γνώριζε πως εγώ στο παρελθόν παρέδωσα αρχαία και γι’ αυτό ήρθε σε μένα. Πήγα να κάνω ένα καλό και βρέθηκα μπλεγμένος”, ισχυρίστηκε. Ο δεύτερος κατηγορούμενος υποδείχτηκε στη βασική δίκη για την αρχαιοκαπηλία και έτσι οδηγήθηκε και αυτός στο εδώλιο. “Δεν έχω καμία σχέση, είχα διαφορές με αυτόν που τα βρήκε, γι’ αυτό είπε το όνομά μου”, είπε χθες στην απολογία του. Η δίκη συνεχίζεται σήμερα και αναμένεται η έκδοση της απόφασης.
Τάφοι: Βρέθηκαν μετά την υπόδειξη του αρχαιοκάπηλου
Αμέσως μετά τη σύλληψη των αρχαιοκάπηλων τον Οκτώβριο του 2011 ο ένας εξ αυτών, ο οποίος ομολόγησε ότι βρήκε το θησαυρό, υπέδειξε μέσα από τη φυλακή στους αστυνομικούς το σημείο όπου έγινε η λαθρανασκαφή. Αμέσως στήθηκε ολόκληρη επιχείρηση με σκαπτικό μηχάνημα σε χωράφι που βρίσκεται στην επαρχιακή οδό που οδηγεί στο Αρδαμέρι, μεταξύ Γερακαρούς και Βασιλουδίου. Ωστόσο δεν βρέθηκε τίποτε και οι διωκτικές αρχές θεώρησαν πως ο καταδικασμένος για αρχαιοκαπηλία τούς παραπλάνησε.
Όμως ο 43χρονος επέμεινε στους ισχυρισμούς του και έξι μήνες αργότερα πραγματοποιήθηκε νέα έρευνα στο ίδιο χωράφι, λίγα μέτρα μακριά από το σημείο όπου έγινε η πρώτη ανασκαφή. Έτσι εντοπίστηκαν οι δύο αρχαϊκοί τάφοι, ενώ δίπλα τους βρέθηκαν τάφοι και της βυζαντινής περιόδου. Όπως επιβεβαίωσαν στη “Μ” αρχαιολόγοι, στους συγκεκριμένους τάφους εντοπίστηκαν τμήματα αρχαίων αντικειμένων, τα οποία κόλλησαν με αυτά που κατασχέθηκαν στα χέρια των αρχαιοκάπηλων. Σημείωσαν όμως πως τα συγκεκριμένα ευρήματα -ο θησαυρός που κατασχέθηκε- δεν μπορεί να προέρχονται μόνον από τους συγκεκριμένους τάφους. “Είναι πολλά, για να ήταν μόνον εκεί, πιστεύουμε πως προέρχονται και από άλλους τάφους”, τόνισαν.
