Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2014

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ Επιστροφή στο χωριό

Οι γηγενείς επιστρέφουν από την πόλη στο χωριό και οι μετανάστες παλιννοστούν στην πατρίδα τους. Αυτή η διπλή κίνηση αποτυπώνεται ως συνέπεια της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα και παρουσιάζεται στο 10ο διεθνές συνέδριο που διοργανώνει ο τομέας φυσικής και περιβαλλοντικής γεωγραφίας του τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ.

Του Κωστή Κεκελιάδη
kkekeliadis@gmail.com

Στα χρόνια της κρίσης, με την ανεργία να έχει εκτοξευτεί στο 27,5, η επαρχία, αν και βρίσκεται σε μακροχρόνια παρακμή, λειτουργεί εντούτοις ως “μαξιλάρι” απορρόφησης των κραδασμών, υποδεχόμενη τα ξενιτεμένα παιδιά της, που είτε έχουν χάσει τη δουλειά τους στην πόλη είτε απειλούνται με απόλυση, είτε δουλεύουν απλήρωτοι.
Σε έρευνα (Χαράλαμπος Κασίμης, Σταύρος Ζωγραφάκης από το τμήμα Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών) περιγράφεται ο νέος μετασχηματισμός μπροστά στον οποίο βρίσκεται η γεωργία και η ύπαιθρος. “Παρά την αύξηση της ανεργίας, στις αγροτικές περιοχές αυτή εξακολουθεί να είναι χαμηλότερη από τα αντίστοιχα ποσοστά των αστικών περιοχών, ενώ η απασχόληση εμφανίζει μια σημαντικά καλύτερη εικόνα. Μια σειρά κινητικότητες παρατηρούνται τόσο εντός των ίδιων των αγροτικών περιοχών όσο και μεταξύ αστικών και αγροτικών”. Η έρευνα επιχειρεί να αποτυπώσει την ποιοτική ανάλυση των παραπάνω δεδομένων, τις επαγγελματικές μεταβολές, τη νέα δημογραφική δομή, τη γεωγραφική κατανομή αλλά και τις γεωργικές δουλειές που αναλαμβάνουν όσοι επιστρέφουν εκόντες άκοντες στις ιδιαίτερες πατρίδες τους.
“Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα: σύγκριση μεταξύ αγροτικού και αστικού χώρου” είναι ο τίτλος κι άλλης εργασίας (Ν. Μαραβέγιας, Γ. Δούκας, Σ. Ιωαννίδου και Μ. Λύκος), οι οποίοι εξετάζουν παράλληλα και τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η αγροτική οικονομία σε συνθήκες κρίσης στο πλαίσιο της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) για την περίοδο 2014-2020. 

ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΛΒΑΝΟΣ, ΣΤΗΝ ΑΛΒΑΝΙΑ ΞΕΝΟΣ
Η δεύτερη γενιά αλβανών μεταναστών, όσοι δηλαδή γεννήθηκαν ή ήρθαν στην παιδική τους ηλικία στην Ελλάδα και σπούδασαν εδώ, βρίσκεται εγκλωβισμένη στο ακινητοποιημένο ασανσέρ της κοινωνικής κινητικότητας. Σε έρευνα (Χρυσάνθη Ζάχου, Ευαγγελία Καλεράντε “δεύτερη γενιά αλβανών μεταναστών: τροχιές ζωής, διεθνοτισμός και ταυτότητα στην Ελλάδα της κρίσης”) αναδεικνύονται “οι μεταβολές, οι αναπροσαρμογές και ο προβληματισμός για τη θέση της δεύτερης γενιάς μεταναστών σε παγκοσμιοποιημένες συνθήκες ανασφάλειας και αβεβαιότητας”, καθώς επίσης και “ζητήματα ταυτότητας μέσα σε μια νέα, ρευστή οικονομική, πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα αυξημένου ρίσκου”.
Το ρεύμα επιστροφής των αλβανών μεταναστών στη χώρα τους “που τα τελευταία χρόνια παρουσιάζεται πιο έντονο λόγω της οικονομικής κρίσης, κυρίως στην Ελλάδα και την Ιταλία, θα παρουσιαστεί στο συνέδριο στην έρευνα με τίτλο “μετανάστης και στη δική μου χώρα: Βιώματα των αλβανών παλιννοστούντων από την Ελλάδα”. Η υποψήφια διδάκτορας στο τμήμα Γεωγραφίας του “Χαροκόπειου” Καλίε Κερπάτσι καταγράφει τα βιώματα των παλιννοστούντων κατά την επιστροφή τους στην Αλβανία, τα προβλήματα επανένταξης που αντιμετωπίζουν και της ενδεχομένως διπλής ταυτότητας που συνοψίζεται στη φράση “στην Ελλάδα Αλβανός, στην Αλβανία ξένος”.
Το συνέδριο, που συνδιοργανώνεται από την ελληνική γεωγραφική εταιρεία, αρχίζει σήμερα και θα διαρκέσει μέχρι την Παρασκευή στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων (ΚΕΔΕΑ) του ΑΠΘ.