Ραγδαία αύξηση παρουσιάζουν τα κρούσματα φυματίωσης στην Ελλάδα. Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί είναι, ότι πριν από τρία χρόνια, στις δύο πνευμονολογικές κλινικές του “Γ. Παπανικολάου” καταγράφονταν 2-3 κρούσματα το χρόνο, ενώ πλέον εμφανίζονται δύο με τρία σε κάθε εφημερία κι αφορούν Έλληνες και μετανάστες.
Της Νικολέττας Μπούκα
nikolettabouka@yahoo.gr
Την ίδια στιγμή, την εμφάνισή της έχει κάνει στη χώρα μας και η ανθεκτική ή πολυανθεκτική φυματίωση, η οποία στο παρελθόν ήταν ανύπαρκτη. Μάλιστα, η συγκεκριμένη μορφή της φυματίωσης αγγίζει το 4% των κρουσμάτων όταν ο μέσος όρος της στις χώρες - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι 1%, ενώ ακόμη και στην εκτός της Ε.Ε. Σερβία βρίσκεται στο 1,2%.
Η αδυναμία έγκαιρης εξεύρεσης δραστικών φαρμάκων και οι δυσχέρειες αντιμετώπισης των περιστατικών ανασφάλιστων ατόμων είναι δύο από τις βασικές αιτίες που η Ελλάδα κατέχει άλλη μία “μαύρη” πρωτιά μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τις παραπάνω επισημάνσεις κάνει στη “Μ” ο πρόεδρος της Εταιρείας Μελέτης Πνευμονοπαθειών και Επαγγελματικών Παθήσεων Θώρακος, καθηγητής Πνευμονολογίας-Φυματιολογίας ΑΠΘ, διευθυντής της πανεπιστημιακής πνευμονολογικής κλινικής του νοσοκομείου “Γ. Παπανικολάου”, Κωνσταντίνος Ζαρογουλίδης, με αφορμή την ημερίδα με θέμα τη φυματίωση, που διοργανώνεται το Σάββατο 12 Απριλίου, στο ξενοδοχείο MET HOTEL, από τις 10.00 έως τις 14.00. Προσκεκλημένος στην ημερίδα είναι ο καθηγητής G.B. Migliori, υπεύθυνος του τμήματος Φυματίωσης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
“Τα προηγούμενα χρόνια είχαμε την εισαγόμενη φυματίωση από οικονομικούς μετανάστες, αλλά πλέον εμφανίζεται και σε Έλληνες που είναι ανασφάλιστοι και δεν μπορούν να πάρουν τα φάρμακά τους. Επίσης, υπάρχουν άνθρωποι που δεν δίνουν σημασία στα συμπτώματα που επιμένουν και δεν εξετάζονται, ενώ και οι γιατροί, που παλιότερα έκαναν υπερεκτίμηση, πλέον υποτιμούν τα συμπτώματα και δεν υποψιάζονται ότι μπορεί να είναι φυματίωση”, εξηγεί ο κ. Ζαρογουλίδης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το 2013, σε χειρουργική Κλινική του “Γ. Παπανικολάου” διαπιστώθηκε μόλυνση επτά εργαζομένων (γιατρών και νοσηλευτών) από νοσηλευόμενο ασθενή που έπασχε από ενεργό νόσο, μη διαγνωσμένη μέχρι τότε. Οι εργαζόμενοι, αν και μολύνθηκαν, δεν νόσησαν κι έλαβαν αντιφυματική αγωγή για διάστημα δύο μηνών.
Το κόστος
Το κόστος ίασης της φυματίωσης θα κόστιζε λιγότερα χρήματα στο ελληνικό κράτος, εάν αυτό προχωρούσε στην προμήθεια ειδικού μηχανήματος και στη δημιουργία ειδικά διαμορφωμένου χώρου νοσηλείας. Συγκεκριμένα, το κόστος ίασης για την απλή φυματίωση είναι 30 ευρώ μηνιαίως επί 6 μήνες το ελάχιστο, για την ανθεκτική φυματίωση 2.500 ευρώ μηνιαίως από ένα έως και δύο χρόνια και για την πολυανθεκτική φυματίωση 5.000 ευρώ μηνιαίως για άγνωστο χρονικό διάστημα ίασης.
Οι ελλείψεις
“Αγκάθι”, όμως, συνεχίζουν να αποτελούν και οι σοβαρές ελλείψεις που αντιμετωπίζουν τόσο η πνευμονολογική κλινική του ΑΠΘ, όσο και η πνευμονολογική κλινική του ΕΣΥ του “Γ. Παπανικολάου”.
“Εδώ και τρεισήμισι χρόνια εκκρεμεί η προμήθεια μηχανήματος με την τεχνολογία Xpert MTB/RIF, η οποία επιτρέπει τη γρήγορη και εύκολη ανίχνευση του μυκοβακτηριδίου της φυματίωσης και της αντοχής του στη ριφαμπικίνη (κόστος περίπου 50.000 ευρώ). Συνεπώς, είμαστε αναγκασμένοι να στέλνουμε με κούριερ τα δείγματα στην Αθήνα και να περιμένουμε τα αποτελέσματα σε δύο βδομάδες, Κι όσο περιμένουμε, αναγκαζόμαστε να απομονώσουμε τον ασθενή, εκκενώνοντας έναν ολόκληρο θάλαμο νοσηλείας, αφού δεν έχουμε ειδικούς χώρους”, επισημαίνει ο κ. Ζαρογουλίδης.
Παράλληλα, τονίζει ότι, με δεδομένο πως το 2013 υπήρξε δραματική ελάττωση σε πνευμονολογικά κρεβάτια και ότι το “Γ. Παπανικολάου” αποτελεί κέντρο υποδοχής ανθεκτικών και πολυανθεκτικών μορφών φυματίωσης από όλη τη Β. Ελλάδα, πύλη εισόδου μεγάλου αριθμού οικονομικών μεταναστών από χώρες με υψηλή επίπτωση των προαναφερομένων μορφών φυματίωσης, θα πρέπει άμεσα να δημιουργηθούν χώροι απομόνωσης εξοπλισμένοι με κατάλληλη τεχνολογία εφαρμογής αρνητικής πίεσης και με ατομικό μπάνιο, ώστε να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος μετάδοσης των πολυανθεκτικών στελεχών του μυκοβακτηριδίου της φυματίωσης στο προσωπικό και τους άλλους ασθενείς.
Συμπτώματα: Πως εμφανίζεται η ασθένεια
Η φυματίωση είναι μια απειλητική για τη ζωή λοίμωξη που επηρεάζει κυρίως τους πνεύμονες. Μεταδίδεται με αερομεταφερόμενα σταγονίδια, όταν ένα άτομο με λοίμωξη βήχει, συνομιλεί ή φτερνίζεται. Σε γενικές γραμμές, χρειάζεται παρατεταμένη έκθεση σε μολυσμένο άτομο για να προσβληθεί κάποιος κι ακόμη και τότε, ίσως να μην εμφανιστούν συμπτώματα της νόσου.
Τα συμπτώματα της ενεργού πνευμονικής φυματίωσης περιλαμβάνουν βήχα που διαρκεί τρεις ή περισσότερες εβδομάδες με πτύελα που συνήθως περιέχουν αίμα, ακούσια απώλεια βάρους, κόπωση, πυρετό, νυχτερινές εφιδρώσεις, ρίγη, απώλεια της όρεξης και πόνο στο θώρακα με την αναπνοή ή το βήχα (πλευρίτιδα). Η φυματίωση δεν έχει απαραίτητα κλινική εικόνα, ωστόσο μοιάζει με την απλή γρίπη. Αν ο πυρετός επιμένει, έχουμε αιμόπτυση και καταβολή, πρέπει να πάμε στο γιατρό.