Δεν έχουν τέλος οι διαρρήξεις, οι κλοπές, οι καταστροφές και οι βανδαλισμοί σε δημοτικούς - δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους, σε σχολικά συγκροτήματα και άλλες υποδομές στη Θεσσαλονίκη, που έχουν αποτέλεσμα οικονομικές ζημιές εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ, τις οποίες καλούνται να πληρώσουν δήμοι και πολίτες.
Της Φανής Σοβιτσλή
Την ίδια στιγμή, πληγή που αιμορραγεί αποτελούν οι λεηλασίες σε αγροικίες και αρδευτικές εγκαταστάσεις στην ύπαιθρο του νομού από αγνώστους που ξηλώνουν οτιδήποτε περιέχει χαλκό.
Το φαινόμενο των βανδαλισμών και παντός είδους καταστροφών στη Θεσσαλονίκη αρχίζει να παίρνει ανησυχητικές διαστάσεις, προκαλώντας φόβο και πανικό στους δήμους και τη σχολική κοινότητα. Η συγκεκριμένη μορφή βίας, σε συνδυασμό με τις κλοπές που καταγράφονται σε δημόσιους χώρους και στην ύπαιθρο, προδίδουν στις περισσότερες περιπτώσεις την ταυτότητα των δραστών. Οι επιστήμονες μάλιστα συνδέουν την έξαρση του φαινομένου με την οικονομική κρίση, λέγοντας ότι η κρίση γενικά ευνοεί την ανάπτυξη της παραβατικότητας.
Οι δήμοι, που είναι οι συνήθεις στόχοι βανδάλων, ζητούν επανειλημμένα τη συνδρομή της αστυνομίας, προκειμένου να ληφθούν προληπτικά κυρίως μέτρα για την κατά το δυνατόν αντιμετώπιση του φαινομένου, ενώ οι σχολικές επιτροπές επιχειρούν να σταματήσει το φαινόμενο αυτό με την τοποθέτηση συστημάτων συναγερμού σε όλα σχεδόν τα σχολεία. Ωστόσο η λύση σε κάθε περίπτωση σκοντάφτει στη χρηματοδότηση που δεν επαρκεί, καθώς και στον αναγκαίο εξοπλισμό των αστυνομικών τμημάτων, τα οποία δεν έχουν οχήματα για να προβούν σε συχνές περιπολίες, τόσο στις αστικές περιοχές όσο και στην ύπαιθρο, όπου σημειώνεται πλιάτσικο σε δημοτικές και αγροτικές εγκαταστάσεις.
Η έξαρση της παραβατικότητας στα σχολεία και σε δημοτικούς χώρους αποτελεί μόνιμο πονοκέφαλο στους δήμους, καθώς συχνά πυκνά έρχονται αντιμέτωποι με βανδαλισμούς και εκτεταμένες καταστροφές, για την αποκατάσταση των οποίων επιβαρύνονται αναγκαστικά τα δημοτικά ταμεία. Οι αστυνομικές αρχές με τις οποίες συνεργάζονται οι δήμαρχοι εκτιμούν ότι πίσω από τα περισσότερα κρούσματα βανδαλισμών που σημειώνονται κατά κύριο λόγο σε σχολικά συγκροτήματα, σε δημαρχεία και άλλους κοινόχρηστους χώρους κρύβονται νεαροί, κυρίως μαθητές και απόφοιτοι. Υποστηρίζουν ότι το φαινόμενο έχει ενταθεί τα τελευταία δύο χρόνια με την κρίση, με αποτέλεσμα τα παιδιά (είτε που φοιτούν είτε που αποφοίτησαν) εκδηλώνουν την οργή, τον θυμό και την αμφισβήτησή τους απέναντι στο σύστημα που δημιούργησε την κρίση.
Τα στοιχεία μάλιστα που έχουν στα χέρια τους οι αστυνομικές αρχές δείχνουν ότι η ταυτότητα των δραστών προδίδεται κυρίως από τον τρόπο που εισβάλλουν στα σχολεία, από τα υλικά που επιλέγουν να καταστρέφουν, καθώς και από τα συνθήματα που γράφουν στους τοίχους.
Η ΚΡΙΣΗ ΕΥΝΟΕΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Οι επιστήμονες από την πλευρά τους υποστηρίζουν ότι η παραβατική συμπεριφορά παιδιών και ενηλίκων είναι απόρροια της κατάστασης που βιώνουν στην οικογένεια και στο σχολείο, θεσμοί που καταρρέουν με την οικονομική κρίση. Υποστηρίζουν μάλιστα ότι τα παιδιά διεκδικούν τη δύναμή τους και τη δείχνουν με διάφορες μορφές βίας, αντιδρώντας στο σύστημα που καλούνται να υπηρετήσουν.
Σύμφωνα με την ψυχολόγο, επιστημονική υπεύθυνη του γραφείου Κοινωνικής Πολιτικής του δήμου Νεάπολης-Συκεών και του Κέντρου Πρόληψης «Πυξίδα» Μάρω Βασσάρα, γενικά αυτό που ισχύει σε κατάσταση οικονομικής κρίσης είναι ότι αυξάνεται η επιθετική συμπεριφορά και η παραβατικότητα. Είναι, όπως λέει, συνδεδεμένες με την κοινωνική και οικονομική κρίση, η οποία έχει προκαλέσει ανασφάλεια και απαξίωση σχεδόν όλων των αξιών και των οραμάτων που έχει μια κοινωνία. Η ίδια υποστηρίζει ότι γενικά η κρίση ευνοεί την ανάπτυξη της παραβατικότητας, ενώ διευκρινίζει πως «το γεγονός ότι επιχειρούμε να εξηγήσουμε την παραβατικότητα με όρους της κοινωνικής κρίσης δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποποιούμαστε την ευθύνη της όποιας πράξης».
Κατά τους επιστήμονες, πάντως, το ζήτημα της παραβατικότητας δεν αφορά μόνο παιδιά, αλλά και ενήλικες, που δεν αποκλείεται να προβαίνουν σε κλοπές και λεηλασίες για λόγους επιβίωσης.
ΣΤΟΧΟΣ ΒΑΝΔΑΛΩΝ ΟΙ ΔΗΜΟΙ
Τις τελευταίες μέρες στόχος βανδάλων έγινε και πάλι το δημαρχείο Νεάπολης-Συκεών στη δημοτική ενότητα των Συκεών, όπου άγνωστοι θέλησαν να... ομορφύνουν την τζαμαρία στην κεντρική είσοδο βάφοντάς την με έντονα χρώματα, όπως επίσης και τα μαρμάρινα σκαλοπάτια. Η παρέμβαση αυτή μάλιστα συνοδεύτηκε από ένα σύνθημα προς τη δημοτική αρχή, σε μια προσπάθεια να την εκφοβίσουν. Ο συγκεκριμένος δήμος έχει καταστεί πολλές φορές στόχος βανδάλων, καθώς τόσο πέρσι όσο και το 2012 δεκάδες ήταν οι καταστροφές σε σχολικά συγκροτήματα και δημοτικά κτίρια.
Επίσης είναι πολλές και οι διαφόρων ειδών επιθέσεις που έχει δεχθεί η διοίκηση του δήμου. Υπενθυμίζεται ότι το 2007 εξερράγησαν εκρηκτικοί μηχανισμοί που είχαν τοποθετηθεί έξω από το δημαρχείο καταστρέφοντας ένα επιβατικό όχημα του δήμου και προκαλώντας σοβαρότατες υλικές ζημιές σε δύο ακόμη παρακείμενα σταθμευμένα αυτοκίνητα και προσόψεις κατοικιών. Την ευθύνη τότε είχε αναλάβει οργάνωση αναρχικών για λόγο άσχετο με τον τότε δήμο Συκεών, ενώ και άλλες φορές στο παρελθόν οχήματα, κάδοι απορριμμάτων και εγκαταστάσεις του δήμου είχαν γίνει παρανάλωμα του πυρός, ενώ αρκετές είναι και οι βίαιες σωματικές επιθέσεις και οι λεκτικές απειλές ακόμη και κατά της ζωής του δημάρχου Νεάπολης-Συκεών Σίμου Δανιηλίδη.
Αναφερόμενος στο τελευταίο κρούσμα, ο ίδιος σημειώνει ότι εκτός από το όποιο «πολιτικό» μήνυμα θέλησαν οι δράστες να στείλουν, υπάρχει και το ουσιαστικό ζήτημα, το οποίο αφορά την έλλειψη αστυνόμευσης που επιτρέπει να δρουν ανεξέλεγκτα τέτοια εγκληματικά στοιχεία. «Κι αυτό ενισχύεται απ’ όλα τα υπόλοιπα καθημερινά κρούσματα κλοπών, επιθέσεων σε πολίτες, διαρρήξεων σε δημοτικά κτίρια και υπηρεσίες, σε ΚΑΠΗ, σε σχολεία, από όπου οι δράστες έχουν ‘σηκώσει’ μέχρι και ολόκληρα εργαστήρια πληροφορικής, ενώ έχουν σημειωθεί περιστατικά ξυλοδαρμών από εξωσχολικούς, καθώς και διακίνησης ναρκωτικών ουσιών», υπογραμμίζει ο κ. Δανιηλίδης. Για αυτό τον λόγο προτίθεται να καταθέσει εκ νέου μηνυτήρια αναφορά στην εισαγγελία Θεσσαλονίκης κατά παντός υπευθύνου.
Ανάλογες είναι οι καταστροφές που έχουν δεχθεί στο πρόσφατο παρελθόν και σχολικά συγκροτήματα στον δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης, όπου άγνωστοι προκάλεσαν μεγάλες ζημιές σε εξοπλισμό, κατέστρεψαν πόρτες και παράθυρα, ενώ έκλεψαν πόρτες, ακόμη και σχάρες απορροής ομβρίων υδάτων. Και όλα αυτά την ώρα που εντός του οικισμού του Αγίου Νεκταρίου βρίσκονται το αστυνομικό τμήμα και το τμήμα ασφαλείας της Μενεμένης.
Πριν από έναν χρόνο στον δήμο Θέρμης βάνδαλοι χτύπησαν την κεντρική πλατεία γράφοντας συνθήματα, ενώ δεν δίστασαν να κάνουν το ίδιο και στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Ο δήμος κατάφερε και εντόπισε τους δράστες, που ήταν μαθητές ηλικίας 13 και 14 ετών, από τους οποίους μάλιστα ζήτησε να αποκαταστήσουν τις ζημιές προκειμένου να μη τους οδηγήσει στην αστυνομία.
ΔΗΜΟΣ ΘΕΡΜΗΣ Λεηλατούν την ύπαιθρο για τον χαλκό
Τέλος δεν έχουν και οι ζημιές που προκαλούνται τον τελευταίο χρόνο από τις δολιοφθορές και τις κλοπές καλωδίων και άλλων υλικών από αρδευτικές εγκαταστάσεις και εγκαταστάσεις ηλεκτροφωτισμού στο οδικό δίκτυο πολλών περιοχών του νομού Θεσσαλονίκης.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση στον δήμο Θέρμης, όπου διαστάσεις επιδημίας έχει λάβει η δράση κυκλωμάτων που κλέβουν καλώδια ηλεκτροδότησης με χαλκό και στη συνέχεια πουλούν το μέταλλο. Ο δήμαρχος Θεόδωρος Παπαδόπουλος κάνει λόγο για λεηλασία άνευ προηγουμένου, αφού άγνωστοι έχουν κατακλέψει την ύπαιθρο, αδειάζοντας κάθε αγροικία και δημοτική ή ιδιωτική εγκατάσταση. Υποστηρίζει μάλιστα ότι οι ζημιές που έχουν προκληθεί από τις κλοπές στα αρδευτικά συγκροτήματα από αγνώστους που ξηλώνουν τα καλώδια και ό,τι περιέχει χαλκό ανέρχονται για τους ιδιώτες της περιοχής σε 500.000 ευρώ, ενώ 100.000 ευρώ είναι η ζημία για τον δήμο Θέρμης, που καλείται να αποκαταστήσει φθορές και υλικά σε δημοτικές εγκαταστάσεις, όπως ο σταθμός βιολογικού καθαρισμού. «Έχουν ρημάξει την ύπαιθρο. Κλέβουν παντός είδους καλώδια από τις εγκαταστάσεις, αρδευτικές και άλλες, οδηγώντας σε απόγνωση τους αγρότες παραγωγούς», τονίζει ο δήμαρχος Θέρμης και προσθέτει ότι σηκώνουν ακόμη και υδροστόμια προκειμένου να πουλήσουν το μέταλλο, ενώ δεν έχουν αφήσει ούτε τις σχάρες ομβρίων. «Διαπιστώνουμε ότι κλέβουν καθημερινά τις καλύβες που βρίσκονται στις αγροικίες, από όπου παίρνουν ακόμα και τα σκεπάρνια και άλλα εργαλεία των αγροτών», ανέφερε ο κ. Παπαδόπουλος.
Σε ό,τι αφορά τους δράστες ο δήμαρχος εξηγεί ότι πρόκειται μάλλον για μεγάλα και οργανωμένα κυκλώματα που δρουν σε πολλές περιοχές, ενώ η αστυνομία, όπως είπε, βλέπει πίσω από αυτές τις κλοπές ομάδες Ρομά, αρκετοί από τους οποίους ζουν σε καταυλισμούς στην περιοχή της Περαίας. «Κάποια στιγμή συλλάβαμε τον οδηγό ενός φορτηγού που ήταν φορτωμένο με κλοπιμαία, κι αυτό το καταφέραμε γιατί το όχημα κόλλησε στη λάσπη», τόνισε ο δήμαρχος Θέρμης.
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ
Ο δήμαρχος Θέρμης προσφάτως ενημέρωσε για το πρόβλημα και τον υπουργό Μακεδονίας-Θράκης Θόδωρο Καράογλου, από τον οποίο ζήτησε να παρέμβει στην ΕΛΑΣ προκειμένου να ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπισή του. «Το θέμα της αστυνόμευσης το έχω θέσει επανειλημμένα, αλλά δυστυχώς το Α.Τ. Θέρμης είναι αποδυναμωμένο από προσωπικό, ενώ δεν διαθέτει οχήματα για περιπολίες στην περιοχή πέριξ των οικισμών», σημείωσε ο κ. Παπαδόπουλος, ενώ πρόσθεσε ότι θα ζητηθεί και συνάντηση με τον αρχηγό της αστυνομίας, καθώς πρέπει κάποια στιγμή να σταματήσει το πλιάτσικο στην περιοχή.
