Κυριακή 29 Δεκεμβρίου 2013

ΑΙΘΑΛΟΜΙΧΛΗ Από περιορισμούς στην κυκλοφορία μέχρι κλείσιμο σχολείων

Δημοσιεύθηκαν στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης οι υπουργικές αποφάσεις για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, καθώς και για τη δωρεάν παροχή ρεύματος στους δικαιούχους του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου, για διπλάσιο αριθμό ημερών σε σχέση με τις ημέρες κατά τις οποίες εκδίδεται σύσταση για διακοπή της χρήσης τζακιών και θερμαστρών στερεών καυσίμων.

Επιμέλεια: Κώστας Σιαμέλης
Προβλέπονται, επίσης, σειρά μέτρων που ξεκινούν από συστάσεις και κλιμακώνονται, ανάλογα με το βαθμό συγκέντρωσης αιρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα, μέχρι και σε διακοπή λειτουργίας εγκαταστάσεων κεντρικής θέρμανσης σε δημόσια κτίρια, κλείσιμο σχολείων, περιορισμούς στην κυκλοφορία και την παραγωγική δραστηριότητα.
Ειδικότερα, για τις περιόδους που η συγκέντρωση αιωρούμενων σωματιδίων υπερβαίνει τα 150 mg ανά κυβικό μέτρο αέρα, λαμβάνονται τα εξής μέτρα:
- Άτομα με αναπνευστικό πρόβλημα ή καρδιοπαθείς καθώς επίσης τα παιδιά και τα άτομα άνω των 65 ετών θα πρέπει να αποφύγουν κάθε σωματική άσκηση - δραστηριότητα σε εξωτερικούς χώρους. Επίσης, συνιστάται η αποφυγή παραμονής σε εξωτερικούς χώρους ιδιαίτερα σε περιοχές με αυξημένη κυκλοφορία. 'Άτομα με άσθμα μπορεί να χρειαστούν πιο συχνά εισπνοές ανακουφιστικού φαρμάκου. Επί επιμονής συμπτωμάτων συνιστάται επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό.
- Σε κάθε άτομο συνιστάται να αποφύγει κάθε σωματική άσκηση σε εξωτερικούς χώρους και να περιορίσει το χρόνο παραμονής σε εξωτερικούς χώρους ιδιαίτερα σε περιοχές με αυξημένη κυκλοφορία.
- Διακοπή λειτουργίας των δημόσιων ή ιδιωτικών βρεφικών, βρεφονηπιακών, παιδικών σταθμών, νηπιαγωγείων και σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
- Σύσταση για διακοπή χρήσης τζακιών, θερμαστρών στερεών καυσίμων και θερμαστρών βιομάζας και για χρήση εναλλακτικών καυσίμων και πηγών θέρμανσης έναντι της χρήσης στερεών καυσίμων και καυσίμων στερεής βιομάζας.
- Σύσταση για ρύθμιση του θερμοστάτη στους 18ο C σε περιπτώσεις ύπαρξης κεντρικού συστήματος θέρμανσης.
- Απαγόρευση λειτουργίας αποτεφρωτικών κλιβάνων.
-Απαγόρευση οποιασδήποτε καύσης σε ανοικτούς χώρους.
- Διακοπή της λειτουργίας των εγκαταστάσεων κεντρικής θέρμανσης σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες, με εξαίρεση των εγκαταστάσεων που χρησιμοποιούν αέρια καύσιμα. Εξαιρούνται τα κτίρια περίθαλψης και κοινωνικής πρόνοιας και συγκεκριμένα τα νοσοκομεία, οι κλινικές, τα αγροτικά - περιφερειακά ιατρεία, οι υγειονομικοί σταθμοί, τα κέντρα υγείας, τα ψυχιατρεία, τα ιδρύματα ατόμων με ειδικές ανάγκες, τα ιδρύματα χρονίως πασχόντων, οι οίκοι ευγηρίας - γηροκομεία, τα βρεφοκομεία, τα οικοτροφεία - ορφανοτροφεία, οι ξενώνες, τα άσυλα καθώς και οι βρεφικοί, βρεφονηπιακοί, παιδικοί σταθμοί, νηπιαγωγεία και σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
- Περιορισμός κατά 30% της βιομηχανικής - βιοτεχνικής δραστηριότητας, ο οποίος θα αποδεικνύεται με στοιχεία μείωσης παραγωγής ή και κατανάλωσης καυσίμου, σε σχέση με το μέσο όρο λειτουργίας των προηγούμενων επτά ημερών. Εξαιρούνται οι μονάδες συνεχούς πυράς και οι μονάδες που χρησιμοποιούν αέρια καύσιμα.
- Απαγόρευση κυκλοφορίας όλων των ΙΧ επιβατικών βενζινοκίνητων μη καταλυτικών, των πετρελαιοκίνητων ΙΧ και όλων των πετρελαιοκίνητων φορτηγών ιδιωτικής χρήσης στις περιοχές που θα καθορίζονται στην ανακοίνωση κήρυξης της εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων.
- Απαγόρευση κυκλοφορίας όλων των σχολικών λεωφορείων καθώς και όλων των φορτηγών δημόσιας χρήσης στις περιοχές που θα καθορίζονται στην ανακοίνωση κήρυξης της εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων.
- Κυκλοφορία των ταξί με σύστημα μονών -ζυγών.
Οι αποφάσεις για την εφαρμογή των μέτρων λαμβάνονται για την Αττική από τον υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και για την υπόλοιπη χώρα από τους περιφερειάρχες. Για χαμηλότερα επίπεδα ρύπανσης προβλέπονται επίσης ηπιότερα μέτρα. Το σύνολο του σχεδίου αναγράφεται στη συνημμένη Κοινή υπουργική απόφαση.
Με δύο ακόμη αποφάσεις του υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Γιάννη Μανιάτη και του υφυπουργού Μάκη Παπαγεωργίου:
- Θεσπίζεται η δωρεάν παροχή ηλεκτρικής ενέργειας (εκτός από τις χρεώσεις για δίκτυα κλπ.) στους δικαιούχους του Κοινωνικού οικιακού τιμολογίου για διπλάσιο αριθμό ημερών σε σχέση με τις ημέρες εφαρμογής των μέτρων αντιμετώπισης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Στόχος είναι να δοθεί κίνητρο για χρήση ηλεκτρικών συσκευών θέρμανσης αντί για τζάκια, σόμπες κλπ.
- Επεκτείνεται η έκπτωση στο τιμολόγιο του ηλεκτρικού για οργανώσεις που παρέχουν υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας. Πρόκειται αναλυτικά για φορείς ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, εκκλησιαστικά ιδρύματα τα οποία παρέχουν συσσίτια και διαθέτουν μαγειρεία, εστιατόρια κλπ., νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου προνοιακού χαρακτήρα που εποπτεύονται από το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας και δομές κοινωνικής αλληλεγγύης που έχουν δημιουργήσει πρωτοβάθμιοι ΟΤΑ, οι οποίες στεγάζονται σε δημοτικά κτίρια (κοινωνικά παντοπωλεία, κοινωνικά ιατρεία και κοινωνικά συσσίτια). Για τις δύο πρώτες περιπτώσεις το όριο τετραμηνιαίας κατανάλωσης είναι 1.200 κιλοβατώρες και για τις δύο επόμενες 1.000 kWh. Η έκπτωση για όλες τις κατηγορίες είναι 70% επί του τιμολογίου του προμηθευτή.

ΑΠΘ: Καρκινογόνα τα σωματίδια της αιθαλομίχλης 
Τις επιπτώσεις της αιθαλομίχλης στο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία επισημαίνουν οι καθηγητές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Ιωάννης Παντής και Αλέξης Μπένος, σε ανακοίνωση που εκδόθηκε από την πρυτανεία του ΑΠΘ.
“Η εκρηκτική αύξηση της αιθαλομίχλης αναδεικνύει τόσο τις τρομερές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία των ανθρώπων που προκαλούν οι μνημονιακές πολιτικές λιτότητας, όσο και την αδιέξοδη ενεργειακή, οικιστική και αναπτυξιακή μεταπολεμική στρατηγική στη χώρα μας. Η αιθαλομίχλη, προϊόν κυρίως καύσης βιομάζας και χημικά επεξεργασμένης ξυλείας, επιβαρύνει περαιτέρω την ήδη βεβαρημένη ατμόσφαιρα των πόλεων και έχει άμεσες και μακρόχρονες επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπινου πληθυσμού. Ο δραματικός πολλαπλασιασμός των αέριων ρύπων, αποτελεί σημαντικό κίνδυνο για την υγεία και απαιτεί άμεσα και δραστικά μέτρα για την αντιμετώπισή του", τονίζει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση, την οποία υπογράφουν ο καθηγητής Οικολογίας Ιωάννης Παντής και ο καθηγητής Υγιεινής, Κοινωνικής Ιατρικής και πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας Αλέξης Μπένος.
Οι ίδιοι εξηγούν ότι υπάρχει άμεση συσχέτιση πρόκλησης νοσηρότητας και θνησιμότητας σε καταστάσεις οξείας περιβαλλοντικής επιβάρυνσης, ενώ αναφέρουν ότι τα σωματίδια που αποτελούν την αιθαλομίχλη έχουν καρκινογόνο δράση, της οποίας τα αποτελέσματα θα γίνουν αντιληπτά μετά από λίγα χρόνια και όχι σήμερα. “Στη διαδικασία της καρκινογένεσης δεν υπάρχουν ασφαλή όρια έκθεσης”, σχολιάζουν και υπογραμμίζουν την ανάγκη λήψης μέτρων, που, όπως τονίζουν, “θα δώσουν τη δυνατότητα άμεσης θέρμανσης με βάση την υπάρχουσα κατά περίπτωση οικιακή υποδομή (πετρέλαιο, αέριο, ηλεκτρικό), ώστε να σταματήσει η υπάρχουσα κατάσταση”.

Τοπίο στην (αιθαλ)ομίχλη η Δυτική Θεσσαλονίκη
Στις περιοχές της Δυτκής Θεσσαλονίκης, από την οδό Λαγκαδά μέχρι τον Εύοσμο και το Κορδελιό, ήταν εντονότερο την πρώτη και τη δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων το πρόβλημα της αιθαλομίχλης που εκδηλώθηκε τις τελευταίες μέρες, λόγω των καιρικών φαινομένων, αλλά και της αυξημένης χρήσης εστιών θέρμανσης όπως οι θερμάστρες και τα τζάκια.
Σύμφωνα με τον αντιπεριφερειάρχη Θεσσαλονίκης, Γιώργο Τσαμασλή (φωτ.), τα ποσοστά των αιωρούμενων μικροσωματιδίων, κατά μέσο όρο, έφτασαν τα 197 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα, στις περιοχές της οδού Λαγκαδά και του Ευόσμου - Κορδελιού, τα 135 στο Επταπύργιο, τα 110 στις περιοχές Μαρτίου και Τούμπας και τα 90 στην οδό Εγνατία. Προς στιγμήν, μάλιστα, η τιμή της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που κατέγραψε ο σταθμός της οδού Λαγκαδά, άγγιξε τα 316 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο.
“Λαμβάνουμε υπόψη τον μέσο όρο των τιμών από κάθε σταθμό” διευκρίνισε ο Γιώργος Τσαμασλής και σημείωσε ότι “το φαινόμενο ήταν έντονο καθώς υπήρχε χαμηλή νέφωση και τα αιωρούμενα σωματίδια εγκλωβίζονταν εύκολα στον αέρα. Παράλληλα, λόγω της αργίας των Χριστουγέννων, οι περισσότεροι έμειναν στα σπίτια τους για πολλές ώρες και διατηρούσαν τη θέρμανση σε υψηλά επίπεδα”.
Χθες, πάντως, σε σύσκεψη στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας σήμανε λήξη συναγερμού για το πρόβλημα της αιθαλομίχλης. Η βροχή που έπεφτε από το πρωί σε συνδυασμό με την αλλαγή του καιρού και την επικράτηση βόρειων ανέμων, έκανε τους συμμετέχοντες στη σύσκεψη να αποφασίσουν την άρση των έκτακτων μέτρων που είχαν επιβληθεί από την παραμονή των Χριστουγέννων.

ΠΟΠΕΚ: "Εγωιστής και χωρίς επαφή με την κοινωνία ο Στουρνάρας"
Ο υπουργός των Οικονομικών μπορεί να είναι διαπρεπής οικονομολόγος, αλλά οι δηλώσεις του ότι αποκλείει την άρση εξίσωσης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης χωρίς να εξηγεί με συγκεκριμένα στοιχεία τους λόγους, τον χαρακτηρίζουν ως άτομο αποφασισμένο να στηρίζει εγωιστικά μόνον αποφάσεις τις οποίες λαμβάνει χωρίς την επαφή του με την κοινωνία, αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πρατηριούχων Εμπόρων Καύσιμων.
Η ΠΟΠΕΚ σημειώνει ότι ο Γιάννης Στουρνάρας επικαλείται αορίστως το μέτρο της εξίσωσης του ΕΦΚ για την πάταξη του λαθρεμπορίου καυσίμων, όταν έχει ψηφισθεί με τον Ν.3784/2009 η εγκατάσταση συστημάτων ελέγχου εισροών -εκροών σε όλα τα στάδια διακίνησης των καυσίμων για τον έλεγχο του λαθρεμπορίου και μέχρι σήμερα δεν εφαρμόζεται.
Σύμφωνα με την Ομοσπονδία, οι ευθύνες μη ελέγχου του λαθρεμπορίου καυσίμων βαρύνουν αποκλειστικά την κυβέρνηση με τα συναρμόδια υπουργεία την ώρα που η απώλεια δημοσίων εσόδων αγγίζει το 1 δισ. ευρώ ετησίως. Οι πρατηριούχοι - έμποροι καλούν τον υπουργό των Οικονομικών να δώσει στην δημοσιότητα, αν υπάρχει, την μελέτη με τα προσδοκώμενα αποτελέσματα αυτής, βάσει της οποίας αποφασίσθηκε η εξίσωση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης, απαντώντας παράλληλα:
-Πόσο περιορίσθηκε το λαθρεμπόριο στο πετρέλαιο θέρμανσης;
-Πόσο αυξήθηκαν τα δημόσια έσοδα από την εξίσωση του ΕΦΚ;
-Πόσο και με ποιες αποφάσεις περιορίσθηκε το λαθρεμπόριο των ναυτιλιακών καυσίμων;
-Με ποιες αποφάσεις του υπουργείου ελέγχονται οι εικονικές εξαγωγές καυσίμων σε χώρες εκτός Ε.Ε;
-Έχει εκτιμήσει το υπουργείο το οικονομικό κόστος στην υγεία των πολιτών από την αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης;
Η ΠΟΠΕΚ υπογραμμίζει ότι η άρση της απόφασης για την εξίσωση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης, θα δώσει έστω και καθυστερημένα τη δυνατότητα σε πολλά νοικοκυριά να αντιμετωπίσουν τον χειμώνα σε συνθήκες αξιοπρεπούς διαβίωσης. “Είναι απόλυτη υποχρέωση της πολιτείας να εξασφαλίζει στους εξαθλιωμένους πολίτες τις στοιχειώδεις ανάγκες, όπως είναι η θέρμανση”, καταλήγει η ανακοίνωση.