Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου 2013

Οι προτεραιότητες της ελληνικής προεδρίας στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας

Ο «Ορίζοντας 2020» και το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΙΤ) μπορούν να αποτελέσουν την ατμομηχανή για την ανάπτυξη της Ευρώπης, δηλώνει ο Ευρωβουλευτής Ιωάννης Α. Τσουκαλάς.


Τις προτεραιότητες για την ελληνική προεδρία της ΕΕ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2014 στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας παρουσίασε ο Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Δρ. Χρήστος Βασιλάκος, σε πρόγευμα εργασίας που παρέθεσε ο Ευρωβουλευτής της ΝΔ Ιωάννης Α. Τσουκαλάς σήμερα στο Ευρωπαικό Κοινοβούλιο.

Στη συνάντηση, που διοργανώθηκε σε συνεργασία με τον οργανισμό ISC Intelligence, συμμετείχαν υψηλόβαθμα στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Συμβουλίου, Ευρωβουλευτές, ο Έλληνας Πρέσβης στο Βέλγιο κ. Χαλαστάνης, καθώς και εκπρόσωποι ερευνητικών κέντρων και εταιριών.
Στις προτεραιότητες της ελληνικής προεδρίας περιλαμβάνονται η επιτυχής εφαρμογή της στρατηγικής «Ορίζοντας 2020» της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία, η σύναψη διεθνών συμφωνιών για τη συμμετοχή τρίτων χωρών στον Ορίζοντα 2020, η προώθηση του Ενιαίου Ευρωπαικού Χώρου Έρευνας στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, καθώς και η δέσμη επενδύσεων καινοτομίας με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των εθνικών ερευνητικών προγραμμάτων και της βιομηχανίας.
Έμφαση θα δοθεί επίσης στην προώθηση της εθνικής στρατηγικής για την έρευνα, την τεχνολογία και την καινοτομία, «Innovation Greece 2020», και στη θέσπιση του στόχου του 1,5% του ΑΕΠ για τις επενδύσεις σε έρευνα ως το 2020, δήλωσε ο κ. Βασιλάκος. Κατά τον κ. Γενικό, στις προτεραιότητες θα είναι και η δημιουργία εθνικού προγράμματος πλαισίου για έρευνα, τεχνολογία και καινοτομία για την περίοδο 2014-2020 που θα βασίζεται στις συνέργειες των εθνικών ταμείων με τα Διαρθρωτικά Ταμεία, στην ανάπτυξη εθνικού χάρτη πορείας για τις υποδομές έρευνας και στην αξιολόγηση των ερευνητικών κέντρων.
Σύμφωνα με τον κο Τσουκαλά, η ελληνική προεδρία λαμβάνει χώρα σε μια κρίσιμη για την ευρωπαϊκή έρευνα περίοδο, δηλαδή κατά την έναρξη της στρατηγικής «Ορίζοντας 2020». Ο «Ορίζοντας 2020» και το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΙΤ) θα πρέπει να αποτελέσουν την κινητήριο δύναμη για την ανάπτυξη της Ευρώπης, αφού η επένδυση στην έρευνα και την καινοτομία, σε αυτήν την ώρα της κρίσης, δεν είναι πολυτέλεια αλλά αναγκαιότητα. Για μένα είναι ξεκάθαρο ότι η υποχρηματοδότηση της έρευνας αποτελεί αίτιο και όχι αποτέλεσμα της κρίσης», δήλωσε ο κος Τσουκαλάς.
«Ο μετασχηματισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε κοινωνία της γνώσης και της καινοτομίας είναι ο μόνος δρόμος που μπορεί να μας οδηγήσει κατά τρόπο προβλέψιμο και αξιόπιστο στην κατεύθυνση της μακροπρόθεσμης ανάπτυξης.
Δυστυχώς, όμως, σήμερα παρατηρούμε μια Ευρώπη δύο ταχυτήτων, όπου οι χώρες του σκληρού πυρήνα (καθόλου συμπτωματικά αυτές ακριβώς που πέτυχαν στους στόχους της Στρατηγικής της Λισαβόνας για 3% του ΑΕΠ επένδυση σε R&D) έχουν απομακρυνθεί στην παραγωγικότητα, την ανταγωνιστικότητα και την οικονομική ανάπτυξη από τις χώρες της περιφέρειας.
Ένας εθνικός στόχος για επενδύσεις 1,5% του AΕΠ σε έρευνα και καινοτομία είναι ένα καλό πρώτο βήμα – ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψιν ότι αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στις τελευταίες θέσεις της ΕΕ (τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία που διαθέτουμε για την Ελλάδα είναι από το μακρινό 2007 και μιλούν για 0,6%). Δεν είναι όμως αρκετό, μεσοπρόθεσμα, για να συναγωνιστούμε επί ίσοις όροις με χώρες που αφενός διαθέτουν παράδοση και σχέδιο και αφετέρου επενδύουν πολλαπλάσια ποσά. Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι χώρες όπως η Σουηδία, η Δανία, η Φινλανδία μοιάζουν ανέγγιχτες από την κρίση: είναι αυτές ακριβώς οι χώρες που τα προηγούμενα χρόνια επένδυσαν συστηματικά σε έρευνα και τεχνολογία, ενισχύοντας κατ’αυτόν τον τρόπο την ανταγωνιστικότητά τους. ΄Aλλωστε το μοντέλο ανάπτυξης για τον 21ο αιώνα συνοψίζεται στο τρίπτυχο: «υψηλής ποιότητας ανθρώπινο δυναμικό – υψηλή τεχνολογία – υψηλοί μσθοί.
Ελπίζω ότι ο Ορίζοντας 2020 και το ΕΙΤ θα συμβάλλουν ουσιαστικά στην ανάπτυξη των χωρών της περιφέρειας, όπως η Ελλάδα, που έχουν μείνει απελπιστικά πίσω σε επιδόσεις έρευνας και καινοτομίας. Και σε αυτή την προσπάθεια ο ρόλος της ελληνικής προεδρίας είναι καταλυτικός και ευελπιστώ ότι θα ενδιαφερθεί, ώστε οι επενδύσεις σε έρευνα και καινοτομία να αποτελέσουν προτεραιότητα όλων των Κρατών Μελών, καθώς αυτό είναι το πραγματικό εργαλείο ανάπτυξης, και όχι οι πολιτικές λιτότητας. Kαι ας αποτελέσει η συγκυρία της Προεδρίας μια αφορμή γα την εκπόνηση εθνικού σχεδίου ανασυγκρότησης μέσω της έρευνας και της καινοτομίας», κατέληξε ο κος Τσουκαλάς.