Τετάρτη 6 Νοεμβρίου 2013

Νέες μονάδες για τα σκουπίδια ή επιστροφή στις χωματερές

Το πράσινο φως για την κατασκευή δύο νέων μονάδων ολοκληρωμένης διαχείρισης στερεών αποβλήτων, στη Μαυροράχη και τον Άγιο Αντώνιο στα Βασιλικά, ανάβει ο Σύνδεσμος ΟΤΑ Θεσσαλονίκης, διαμηνύοντας ότι οποιοδήποτε πισωγύρισμα στον εγκεκριμένο σχεδιασμό για τη διαχείριση των απορριμμάτων θα σημάνει, μοιραία, την επιστροφή του νομού στο αδιέξοδο των χωματερών.

Της Φανής Σοβιτσλή
fanisovi@gmail.com

Ο κίνδυνος αυτός μάλιστα είναι ορατός, δεδομένου ότι ο ΧΥΤΑ Μαυροράχης, ο μοναδικός χώρος όπου εναποτίθενται με υγειονομικό τρόπο τα σκουπίδια, έχει φτάσει σε σημείο κορεσμού. Επιπλέον, η κατάσταση με τη διάθεση των απορριμμάτων στο νομό κινδυνεύει να καταστεί μη αναστρέψιμη, αφού παρότι σήμερα κατασκευάζονται δυο νέες κυψέλες (νέοι χώροι ταφής απορριμμάτων) στις εγκαταστάσεις του ΧΥΤΑ, υπολογίζεται ότι ο χρόνος ζωής του δεν θα ξεπεράσει τα τρία - τέσσερα χρόνια από σήμερα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο νομός Θεσσαλονίκης θα στερηθεί κάθε δυνατότητα απόθεσης των απορριμμάτων με τρόπο που δεν θα εγκυμονεί κινδύνους για το περιβάλλον.
Το δίλημμα αν πρέπει να προχωρήσει άμεσα η κατασκευή των νέων εργοστασίων ολοκληρωμένης διαχείρισης των απορριμμάτων ή να επιτρέψουν οι αρμόδιοι φορείς την επιστροφή στην αδιέξοδη και επιβλαβή λύση των χωματερών έθεσε στη διάρκεια χθεσινής ενημερωτικής ημερίδας για τα έργα μέσω ΣΔΙΤ ο πρόεδρος του Συνδέσμου ΟΤΑ Θεσσαλονίκης Μιχάλης Γεράνης. «Τα νέα έργα που είναι εγκεκριμένα από τον περιφερειακό σχεδιασμό διαχείρισης απορριμμάτων είναι επιβεβλημένα για πολλούς λόγους, που σχετίζονται τόσο με την προστασία του περιβάλλοντος όσο και με την απειλή να πληρώσουν οι πολίτες νέο χαράτσι για τα σκουπίδια από τις αρχές του 2014, καθώς η χώρα μας είναι υποχρεωμένη να εφαρμόσει την κοινοτική οδηγία» τόνισε ο κ. Γεράνης. Συγκεκριμένα, διευκρίνισε ότι πρόκειται για νέο φόρο ταφής μη επεξεργασμένων απορριμμάτων που αποτίθενται στους ΧΥΤΑ και ανέρχεται σε 35 ευρώ τον τόνο, κόστος που είναι επιπρόσθετο στο υφιστάμενο που πληρώνουν οι δήμοι για τη μεταφορά και διάθεση των απορριμμάτων στη Μαυροράχη.

ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΝΕΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ
Τα δύο νέα εργοστάσια αξιοποίησης απορριμμάτων εντάσσονται στον περιφερειακό σχεδιασμό διαχείρισης απορριμμάτων (ΠΕ.Σ.Δ.Α.) για το νομό Θεσσαλονίκης, που εκτιμάται ότι θα ανέλθουν στα 100 εκατ. ευρώ έκαστο και θα γίνουν μέσω Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Στο πλαίσιο αυτό, η διοίκηση του Συνδέσμου ΟΤΑ δηλώνει αποφασισμένη να προχωρήσει τη διαγωνιστική διαδικασία το αργότερο ώς τα τέλη του χρόνου, τουλάχιστον για τη μονάδα της Μαυροράχης. Συγκεκριμένα, όπως προβλέπεται από το θεσμικό πλαίσιο, την προκήρυξη θα βγάλει στον αέρα ο Σύνδεσμος μέσω της ειδικής γραμματείας ΣΔΙΤ, προκειμένου να δηλώσουν συμμετοχή εταιρείες που θα παρουσιάσουν μελέτες και προτάσεις για την τεχνολογία που μπορεί να υιοθετηθεί για την επεξεργασία των απορριμμάτων.
Στη χθεσινή ημερίδα παραβρέθηκε ο ειδικός γραμματέας των ΣΔΙΤ Νίκος Ματζούφας, ο οποίος ενημέρωσε τους δημάρχους για τα έργα που τρέχουν σήμερα, λέγοντας ότι πανελλαδικά έχουν εγκριθεί 14 μέσω ΣΔΙΤ και ότι η προκήρυξη του διαγωνισμού μέσω αυτής της σύμπραξης γίνεται με ανοιχτές τεχνολογίες.
Σε ό,τι αφορά στα δύο έργα της Θεσσαλονίκης, η μονάδα στη Μαυροράχη θα βρίσκεται εντός του ΧΥΤΑ σε έκταση 120 στρεμμάτων, ενώ είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο να υιοθετηθεί ακόμα και τεχνολογία που προβλέπει τη καύση. Αρχικά προγραμματιζόταν να κατασκευαστεί μονάδα δυναμικότητας 400.000 τόνων απορριμμάτων ετησίως, ωστόσο, λόγω της μείωσης της παραγωγής σκουπιδιών, η νέα μονάδα θα έχει κατά πάσα πιθανότητα μικρότερη δυναμικότητα.
Η δυναμικότητα της μονάδας στην περιοχή του Αγίου Αντωνίου, που χωροθετείται σε έκταση 805 στρεμμάτων μεταξύ των οικισμών Σχολαρίου και Αγίου Αντωνίου στον δήμο Θέρμης, είναι 350.000 τόνοι απορριμμάτων ετησίως, ενώ προβλέπεται να καταλήγει εκεί το 40% των σκουπιδιών της Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου ΟΤΑ κ. Γεράνη, για το έργο έγινε η πρώτη προμελέτη, σύντομα θα υπογραφεί η σύμβαση για τη δεύτερη και στη συνέχεια θα συνταχθούν τα τεύχη δημοπράτησης, ώστε να υποβληθεί αίτημα εξασφάλισης χρηματοδότησης του έργου.

ΔΗΜΑΡΧΟΙ Διίστανται οι απόψεις για τα έργα
Υπέρ της κατασκευής των νέων μονάδων ολοκληρωμένης διαχείρισης εμφανίστηκαν στη διάρκεια της χθεσινής ημερίδας οι περισσότεροι δήμαρχοι της Θεσσαλονίκης, οι οποίοι ωστόσο υποστήριξαν ότι παράλληλα θα πρέπει να αρχίσει και η αναθεώρηση του περιφερειακού σχεδιασμού.
Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης τάχθηκε μάλιστα υπέρ της λύσης των ΣΔΙΤ, υπογραμμίζοντας ότι οι δήμοι έχουν εξαιρετικά περιορισμένη δυνατότητα να κάνουν τέτοιου είδους έργα ή να πάρουν δάνειο. «Αν δεν κάνουμε ΣΔΙΤ, τι θα κάνουμε; Πρέπει να κάνουμε κάτι και μάλιστα γρήγορα, αλλιώς θα πέσουν τα πρόστιμα βροχή. Θεωρώ ότι οι ΣΔΙΤ είναι μονόδρομος για την κατασκευή μονάδων διαχείρισης απορριμμάτων» τόνισε ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, για να προσθέσει ότι όσο πιο αποτελεσματική είναι η διαχείρισή των απορριμμάτων τόσο λιγότερα πληρώνει ο πολίτης. Υποστήριξε ακόμα ότι πρέπει να γίνει η πρώτη μονάδα στη Μαυροράχη και παράλληλα, όπως είπε, να τρέξει η αναθεώρηση του περιφερειακού σχεδιασμού.
Σοβαρές επιφυλάξεις για την υλοποίηση των συγκεκριμένων έργων, που αποτελούν μέρος του μη αναθεωρημένου σχεδίου, εξέφρασε από την πλευρά του ο δήμαρχος Θέρμης Θεόδωρος Παπαδόπουλος. «Εκτιμώ ότι πρώτα θα πρέπει να γίνει η αναθεώρηση του περιφερειακού σχεδίου, για να δούμε τι έργα χρειάζονται. Και αυτό γιατί πλέον υπάρχει μείωση της παραγωγής των απορριμμάτων κατά 40% στη Θεσσαλονίκη, γεγονός που μας υποχρεώνει να αλλάξουμε τον αρχικό σχεδιασμό των έργων» σημείωσε. Αναφερόμενος μάλιστα στις ΣΔΙΤ υπογράμμισε ότι «δεν θα κλείσουμε τα μάτια, υποθηκεύοντας τη διαχείριση των απορριμμάτων για τα επόμενα 30 χρόνια με έργα μέσω των ΣΔΙΤ» υπογράμμισε ο κ. Παπαδόπουλος, ενώ δήλωσε ότι δεν δέχεται το επιχείρημα ότι πρέπει να προχωρήσουν έργα, για να μην επιβληθεί το χαράτσι για τα σκουπίδια.
Υπέρ της κατασκευής περιβαλλοντικών έργων, με πρώτο το εργοστάσιο που προγραμματίζεται στη Μαυροράχη, τάχθηκε ο δήμαρχος Βόλβης Δημήτρης Γαλαμάτης, τονίζοντας ωστόσο την ανάγκη να προχωρήσει η αναθεώρηση του περιφερειακού σχεδιασμού. Όσο για τον φόρο, είπε ότι είναι δεδομένος, καθώς πρόκειται για ενσωμάτωση ευρωπαϊκής οδηγίας, σύμφωνα με την οποία τα έσοδα θα πηγαίνουν στο Πράσινο Ταμείο.