Διπλή ευκαιρία για ασφαλισμένους στο ΙΚΑ

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΘΗΤΕΙΑΣ
Διπλό είναι το όφελος από την εξαγορά του στρατού, καθώς τα χρόνια μετράνε τόσο για τη για θεμελίωση του συνταξιοδοτικού τους δικαιώματός όσο και για προσαύξηση της σύνταξής τους.

Ωστόσο το τίμημα είναι υψηλό και σε γενικές γραμμές κυμαίνεται από 166 μέχρι 475 περίπου ευρώ για κάθε μήνα εξαγοράς (με την πλειοψηφία να καταβάλλει περίπου 200 με 220 ευρώ).

Tο σύνολο των πλασματικών ετών που μπορούν να αναγνωριστούν δεν μπορεί να ξεπερνά τα 4 έτη για θεμελίωση το 2011 και τα 5 για θεμελίωση το 2012

Oπως τονίζει ο δικηγόρος Διονύσης Ρίζος, που είναι ειδικός σε θέματα εργατικού και ασφαλιστικού δικαίου, για όσους ασφαλισμένους επιθυμούν να θεμελιώσουν δικαίωμα μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010 αναδρομικά (και μόνο γι' αυτούς) ο στρατός εξαγοράζεται με τα ισχύοντα ως τότε. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει το 58ο έτος και η αίτηση εξαγοράς να έχει υποβληθεί μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2013.

Για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα μετά την 1η Ιανουαρίου 2011 ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας εντάσσεται στο πλαίσιο των πλασματικών χρόνων του ν. 3863/2010 και 3996/2011. Επομένως το σύνολο των πλασματικών ετών που μπορούν να αναγνωριστούν δεν μπορεί να ξεπερνά τα 4 έτη για θεμελίωση το 2011 και τα 5 για θεμελίωση το 2012.

Οι υποψήφιοι συνταξιούχοι πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:

• Οταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό να συμπληρωθούν οι απαραίτητες χρονικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση σύνταξης γήρατος (θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος) απαιτείται ο εργαζόμενος να έχει συμπληρώσει 3.600 ημέρες ασφάλισης. Διαφορετικά η αναγνώριση χρησιμοποιείται μόνο για προσαύξηση της σύνταξης. Προσοχή σε αυτήν τη λεπτομέρεια καθώς είναι εύκολο να χαθεί η δυνατότητα χρήσης του χρόνου της στρατιωτικής θητείας για συμπλήρωση προϋποθέσεων συνταξιοδότησης.
• Οταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω αναπηρίας, θα πρέπει ο ασφαλισμένος να κριθεί ανάπηρος από την υγειονομική επιτροπή που θα εξεταστεί σε ποσοστό 67% (ιατρική αναπηρία) και άνω και να έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον 900 ημέρες εργασίας.
• Οταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό τη θεμελίωση δικαιώματος συνταξιοδότησης λόγω θανάτου του ασφαλισμένου, μπορεί να γίνει η αίτηση τόσο από τον επιζώντα σύζυγο όσο και από τα παιδιά εφόσον δεν έχουν ξεπεράσει το 18ο έτος της ηλικίας τους (24ο λόγω σπουδών). Ιδιαίτερα σημαντικό είναι πως σε αντίθεση με τα υπόλοιπα πλασματικά που αναγνωρίζονται έως 25 ημέρες τον μήνα στην περίπτωση της θητείας αναγνωρίζονται 30 ημέρες για κάθε μήνα. Ετσι ενώ το σύνολο των πλασματικών που μπορεί να αναγνωρίσει ο ασφαλισμένος δεν μπορεί να ξεπερνά τα 4 έτη για το 2011, οι ημέρες ασφάλισης εάν σε αυτά τα τέσσερα έτη συμπεριλαμβάνεται ο χρόνος στρατιωτικής θητείας μπορούν να είναι περισσότερες από 1.200.

Παράδειγμα
Ενδεικτικά αναφέρεται το εξής παράδειγμα:

Ασφαλισμένος που επιθυμεί να θεμελιώσει το 2011 συνταξιοδοτικό δικαίωμα την 31η Δεκεμβρίου 2011 έχει συμπληρώσει ως τότε 9.190 ημέρες και έχει 2 τέκνα και 2 έτη στρατιωτική θητείας. Ο εν λόγω ασφαλισμένος μπορεί να εξαγοράσει ως 4 πλασματικά έτη.

Αν χρησιμοποιήσει τον χρόνο της στρατιωτικής του θητείας, θα μπορεί να ωφεληθεί από (24 μήνες x 30 ημέρες =) 720 ημέρες και σε συνδυασμό με τις (24 μήνες x 25 ημέρες =) 600 ημέρες από τα 2 έτη τέκνων θα συμπληρώσει 10.500 και θα θεμελιώσει το σχετικό συνταξιοδοτικό δικαίωμα.

Συμβουλές πριν από την αναγνώριση

Οι υποψήφιοι συνταξιούχοι που θέλουν να εξαγοράσουν τον στρατό πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:

• Σε περίπτωση που υπάρχει ασφάλιση σε περισσότερα του ενός ταμεία -είτε διαδοχική είτε παράλληλη- ο υποψήφιος συνταξιούχος έχει τη δυνατότητα να αναγνωρίσει μόνο στο ένα από αυτά τον χρόνο στρατιωτικής θητείας. Η επιλογή είναι δική του, ανεξάρτητα από το ποιο είναι το τελευταίο Ταμείο στο οποίο έχει ασφαλιστεί.
• Στα Επικουρικά Ταμεία συμφέρει η αναγνώριση μόνο στις περιπτώσεις που χρησιμοποιείται ο χρόνος αυτός για θεμελίωση δικαιώματος.
• Για τους νέους ασφαλισμένους μετά την 1η Ιανουαρίου 1993, το ποσό που θα κληθούν να καταβάλουν για την εξαγορά της στρατιωτικής υπηρεσίας υπολογίζεται επί του συνόλου των αποδοχών.
• Αναγνωρίζεται ως χρόνος πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας και ο χρόνος που διανύθηκε στις Ενοπλες Δυνάμεις με την ιδιότητα του οπλίτη πενταετούς υπηρεσίας, αλλά και ο χρόνος των ανακαταταγμένων εφέδρων αξιωματικών.

Πότε και ποιους συμφέρει η εξαγορά

Οι υποψήφιοι συνταξιούχοι πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:

• Η αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής θητείας είναι πάντοτε συμφέρουσα επιλογή όταν με τον χρόνο αυτό θεμελιώνεται το συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Οταν, δηλαδή, ο χρόνος αυτός χρησιμοποιείται για τη συμπλήρωση των χρονικών προϋποθέσεων, οι οποίες προβλέπονται για την καταβολή σύνταξης. Για πολλούς οι διατάξεις αυτές, που δίνουν τη δυνατότητα αναγνώρισης, είναι ευεργετικές, αφού διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να πάρουν σύνταξη ή θα έπαιρναν τη σύνταξή τους με καθυστέρηση.
• Οταν ο χρόνος στρατιωτικής θητείας πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για προσαύξηση της σύνταξης, ειδικά για τους ασφαλισμένους του Ι.Κ.Α., χρειάζεται προσοχή, αφού η αναγνώριση αυτή σε πολλές περιπτώσεις είναι ασύμφορη. Ασύμφορη είναι η αναγνώριση, κατά κανόνα, για όσους παίρνουν συντάξεις με τα κατώτερα όρια και γενικότερα όσους έχουν χαμηλές αποδοχές και λίγα χρόνια ασφάλισης.
• Για εργαζομένους που έχουν ασφάλιση διαδοχική σε δύο ή περισσότερα ταμεία παρέχεται η δυνατότητα αναγνώρισης του χρόνου στρατιωτικής θητείας μόνο στο ένα από τα ταμεία αυτά. Μπορεί ο ίδιος ο εργαζόμενος να επιλέξει το Ταμείο στο οποίο θα κάνει την αναγνώριση. Το ίδιο ισχύει και για τους Επικουρικούς Φορείς.
• Οι ασφαλισμένοι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα πλέον μπορούν να αντικαταστήσουν την αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας με άλλες πιο συμφέρουσες επιλογές πλασματικών ετών είτε για να θεμελιώσουν σχετικά συνταξιοδοτικά δικαιώματα είτε για να συνταξιοδοτηθούν άμεσα.

Το γεγονός ότι ο υπολογισμός των ποσών εξαγοράς γίνεται με το 20% επί των μεικτών αποδοχών καθιστά μη συμφέρουσα επιλογή τη στρατιωτική θητεία για όσους έχουν επιλογή και οι αποδοχές τους ξεπερνούν τα 1.100 ευρώ τον μήνα. Για παράδειγμα για έναν εργαζόμενο με αποδοχές 1.200 ευρώ μεικτά το απαιτούμενο ποσό φτάνει περίπου 170 ευρώ ανά μήνα (με τη μείωση του 30 %) ενώ οι υπόλοιποι χρόνοι εξαγοράζονται με 168 ευρώ.

Μόνο οι ασφαλισμένοι που θα θεμελιώσουν δικαίωμα μετά την 1η Ιανουαρίου 2015 μπορούν να δουν ιδιαίτερα θετικά το ενδεχόμενο εξαγοράς του στρατού καθώς πλέον η έκπτωση φτάνει το 50% κάνοντας πλέον ελκυστική αυτή την επιλογή.

Από 166 ευρώ το κόστος εξαγοράς

Η αναγνώριση του χρόνου της στρατιωτικής θητείας για τους μισθωτούς γίνεται πάντοτε με την καταβολή των σχετικών εισφορών (εξαγορά). Η εισφορά που καταβάλλεται για τον κάθε μήνα που αναγνωρίζεται ανέρχεται στο 20% των αποδοχών που είχε ο εργαζόμενος τον προηγούμενο μήνα από εκείνον που κατέθεσε την αίτηση με 30% έκπτωση επί του εν λόγω ποσού για όσους θεμελιώνουν από το 2011 έως και το 2014.

Σε κάθε περίπτωση οι αποδοχές επί των οποίων υπολογίζεται το ποσό που θα κληθεί να πληρώσει ο εργαζόμενος για την αναγνώριση δεν μπορεί να είναι μικρότερες από το 25πλάσιο του ημερομίσθιου του ανειδίκευτου εργάτη. Επίσης δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερες από το ποσό της ανώτερης ασφαλιστικής κλάσης που ισχύει κάθε φορά στο ΙΚΑ.

Αυτό σημαίνει ότι με βάση όσα ισχύουν μέχρι σήμερα το ποσό που θα πρέπει να πληρώσει ένας εργα­­­­­ζό­­­μενος θα είναι ?αναλόγως με τις αποδοχές του- από 166 περίπου ευρώ μέχρι 475 περίπου ευρώ για κάθε μήνα που θα αναγνωρίσει.

Η καταβολή του ποσού γίνεται είτε εφάπαξ με έκπτωση 15%, είτε σε μηνιαίες δόσεις που δεν μπορούν να υπερβαίνουν τον αριθμό των μηνών που αναγνωρίζονται.

Το αντίστοιχο ποσό που θα κληθεί ο ασφαλισμένος να καταβάλει για αναγνώριση εισφορών στον επικουρικό φορέα (Ε.Τ.Ε.Α.Μ.) φθάνει το 6% των αποδοχών και υπολογίζεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο με τον κύριο.

Προϋπόθεση το 58ο έτος για ΔΕΚΟ και τράπεζες

Οι ασφαλισμένοι στα ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη στρατιωτική θητεία, για να θεμελιώσουν δικαίωμα με τα όρια ηλικίας που ίσχυαν μέχρι 31η Δεκεμβρίου 2010 εάν υποβάλουν τη σχετική αίτηση πριν από το 2014.

Εδώ πρέπει να σημειωθεί πως για τη χρήση της στρατιωτικής θητείας είναι απαραίτητη προϋπόθεση η προηγούμενη συμπλήρωση του 58ου έτους της ηλικίας τους.

Αυτό είναι σημαντικό για τη συγκεκριμένη κατηγορία ασφαλισμένων, καθώς παραμένει σε ισχύ η διάκριση σε εκείνους που έχουν προσληφθεί πριν από το 1983 και εκείνους που ασφαλίστηκαν αργότερα.

Για όσους μπήκαν στην αγορά εργασίας μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1982 παραμένει σε ισχύ η διάταξη που επιτρέπει τη συνταξιοδότηση με 35 έτη χωρίς όριο ηλικίας.

Για τους «παλαιούς» ασφαλισμένους δεν ισχύει η έκπτωση του 30% για την εξαγορά του στρατού.

Αντίθετα, οι ασφαλισμένοι που μπήκαν στην αγορά εργασίας μετά το 1983 και θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά την 1η Ιανουαρίου 2011 θα επωφεληθούν της έκπτωσης.

Ομως για αυτούς δεν ισχύει η συνταξιοδότηση χωρίς όριο ηλικίας.

Το καθεστώς για ΟΓΑ και ΕΤΑΑ

Για να αναγνωρίσει ο ασφαλισμένος του ΟΓΑ τον χρόνο στρατιωτικής θητείας θα πρέπει να πληρώσει

• για κάθε μήνα- το άθροισμα της μηνιαίας εισφοράς εργαζομένου και εργοδότη (ή κράτους) που αντιστοιχεί στην 5η ασφαλιστική κατηγορία του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης.

Αυτό σημαίνει ότι για κάθε μήνα θητείας, με βάση τα σημερινά δεδομένα, θα χρειαστεί να καταβληθεί εισφορά 140 ευρώ περίπου.

Οπως σε όλα τα ταμεία έτσι και στον ΟΓΑ συμφέρει οπωσδήποτε η αναγνώριση όταν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί ο χρόνος αυτός για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Αντίθετα, για κάποιον που συνταξιοδοτείται από τον ΟΓΑ δεν συμφέρει, κατά κανόνα, η αναγνώριση όταν ο χρόνος στρατιωτικής θητείας πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για προσαύξηση της σύνταξης.

Αυτό προκύπτει από το ποσό που θα χρειαστεί να πληρώσει κάποιος και το ποσό της σύνταξης που θα πάρει ο ίδιος από την αναγνώριση αυτή.

Το ποσό, λοιπόν, που θα καταβάλει για να αναγνωρίσει ένα έτος στρατιωτικής θητείας θα είναι 1.680 ευρώ περίπου, ενώ το επιπλέον ποσό που θα παίρνει τον μήνα στη σύνταξή του, πάντοτε με βάση τα σημερινά δεδομένα, θα είναι περίπου 18 ευρώ.

• Για τα Ταμεία των ανεξάρτητα απασχολούμενων (Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., Τ.Σ.Α.Υ., Ταμείο Νομικών) ισχύουν οι ίδιες προϋποθέσεις που έχουν αναφερθεί για τους υπόλοιπους φορείς ασφάλισης, με τη διαφορά ότι το ποσό που καταβάλλεται για την αναγνώριση, όπου δεν υπάρχουν ασφαλιστικές κατηγορίες, ανέρχεται στο 20% του ποσού επί του οποίου καταβάλλονται εισφορές για σύνταξη.

Και σε αυτή την περίπτωση μπορεί ο χρόνος να χρησιμοποιηθεί τόσο για θεμελίωση όσο και για προσαύξηση.

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΚΚΑΛΙΑΡΗ