Τρίτη 4 Ιουνίου 2013

Γιατί η Θεσσαλονίκη βρίσκεται σε κλοιό σκόνης

Σε κλοιό σκόνης βρίσκεται η Θεσσαλονίκη τις τελευταίες ημέρες λόγω της μεταφοράς αφρικανικής σκόνης, που συνδυάζεται με τα έργα αντικατάστασης αγωγών της ΕΥΑΘ, τα εργοτάξια του μετρό που παραμένουν επτά χρόνια ανοικτά και το μόνιμο κυκλοφοριακό πρόβλημα.

Του Φώτη Κουτσαμπάρη
fkoutsamparis@makthes.gr
Οι πολίτες αισθάνονται έντονη δυσφορία από τη «σκονισμένη» ατμόσφαιρα, ενώ καθημερινές είναι οι πλύσεις μπαλκονιών, αυτοκινήτων, μοτοσικλετών που σκεπάζονται από καφέ άμμο.
Οι τιμές των αιωρούμενων σωματιδίων, ωστόσο, την τελευταία εβδομάδα, εκτός της περασμένης Τετάρτης, δεν ξεπέρασαν τα επιτρεπόμενα όρια, ενώ οι επιστήμονες διαβεβαιώνουν ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας από το φαινόμενο της αφρικανικής σκόνης, το οποίο εξασθενεί σήμερα.
Η εμφάνιση της αφρικανικής σκόνης, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι συνηθισμένο φαινόμενο για τη χώρα μας, το οποίο ευνοείται από τις καιρικές συνθήκες. Η σκόνη, χωρίς να έχει επικίνδυνες ουσίες, επιβαρύνει την ατμόσφαιρα και αυξάνει το ποσοστό των αιωρούμενων σωματιδίων. Το φαινόμενο εμφανίζεται όταν αναπτύσσονται υψηλές θερμοκρασίες πάνω από τη Σαχάρα, με αποτέλεσμα τη δημιουργία «θερμικών χαμηλών», τα οποία συνδέονται με ανοδικές κινήσεις αερίων μαζών. Στην περίπτωση που η ροή των ανέμων (από νότια) το ευνοεί, η αιωρούμενη σκόνη μεταφέρεται από την Αφρική προς την Ελλάδα με μέγιστη πυκνότητα σε ύψος 2.500 - 3.000 μέτρων. Η καθίζηση των σωματιδίων είναι βραδεία. Καθαρισμός της ατμόσφαιρας μπορεί να επιτευχθεί ή με τη στροφή των ανέμων σε βοριάδες ή με την εκδήλωση βροχής, η οποία όμως περιέχει σκόνη και αποκαλείται «λασποβροχή».
«Η σκόνη μεταφέρεται με νοτιοδυτικούς ανέμους από την περιοχή της Τυνησίας. Είναι συνηθισμένο φαινόμενο το καλοκαίρι, καθώς είναι πιο ξηρή η ατμόσφαιρα, αλλά εμφανίζεται και τον χειμώνα», αναφέρει στη «Μ» ο Κυριάκος Τσιτουρίδης, μετεωρολόγος. «Δεν έχει βροχές, για να ξεπλυθεί η σκόνη. Αυτές τις ημέρες και λίγη ψιχάλα να έχουμε, με αυτή τη σκόνη έχουμε λασποβροχή. Πάντα όταν έχουμε σκόνη, ακόμη και από το δικό μας έδαφος, υπάρχει πρόβλημα», προσθέτει ο ίδιος. «Το φαινόμενο σταματάει. Αύριο (σήμερα) θα έχουμε μικρές ποσότητες μόνο στην Κρήτη, τα Δωδεκάνησα, Πελοπόννησο, Κυκλάδες. Με τους βορειοδυτικούς ανέμους δεν θα έχουμε τις επόμενες ημέρες», διαβεβαιώνει στη «Μ» ο μετεωρολόγος Μιχάλης Σιούτας.
«Το φαινόμενο της αφρικανικής σκόνης είναι παροδικό και δεν είναι επικίνδυνο. Άλλωστε, η Θεσσαλονίκη επιβαρύνεται από το έργο του μετρό, από τα διάφορα εργοτάξια στους δρόμους. Είναι γενικό το ζήτημα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, που πρέπει να αποφασίσουν οι αρμόδιοι φορείς να το αντιμετωπίσουν. Υπάρχει ένα όριο, που εάν ξεπεραστεί, θα πρέπει να σταματήσει η κυκλοφορία μέσα στην πόλη. Ποτέ όμως δεν εφαρμόστηκε αυτό το μέτρο», εξηγεί στη «Μ» ο Μάρκος Ασσαέλ, καθηγητής στο τμήμα χημικών μηχανικών ΑΠΘ.
Η αφρικανική σκόνη θα φύγει, ωστόσο θα μείνουν τα ανοικτά σκάμματα της ΕΥΑΘ σε κεντρικούς δρόμους του πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης και του μετρό, που θα συνεχίζουν να επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα. Η μεγαλύτερη τιμή αιωρούμενων σωματιδίων πάντως καταγράφηκε την περασμένη Τετάρτη, στο β’ δημοτικό διαμέρισμα Θεσσαλονίκης (108 mg/m3) και ήταν πολύ κοντά στο όριο επιβολής εκτάκτων μέτρων (110 mg/m3) και πάνω από το όριο επιφυλακής (90 mg/m3). Την ίδια ημέρα, αυξημένες ήταν οι τιμές και στο α’ δημοτικό διαμέρισμα (107 mg/m3), ενώ στο ε’ δημοτικό διαμέρισμα και στο γ’ δημοτικό διαμέρισμα ήταν χαμηλές (51 mg/m3 και 40 mg/m3, αντίστοιχα).