Τετάρτη 22 Μαΐου 2013

Γρηγόρης Λαμπράκης: 50 χρόνια από τη δολοφονία που συγκλόνισε τη χώρα

Σαν σήμερα, μισό αιώνα πριν, στη διασταύρωση των οδών Βενιζέλου και Σπανδωνή γράφτηκε μία, ακόμα, αιματηρή σελίδα στην πολιτική ιστορία της Θεσσαλονίκης, η δολοφονία του βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγόρη Λαμπράκη.
Του Θεόφιλου Σιχλετίδη
Η δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, που ψυχορράγησε τέσσερις μέρες πριν να χάσει οριστικά τη μάχη με τον θάνατο, συγκλόνισε όλη την Ελλάδα και λίγες εβδομάδες μετά, τον Ιούνιο του 1963 οδήγησε στην παραίτηση της κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Μισό αιώνα μετά, ο Γρηγόρης Λαμπράκης, που πέρασε στην «αθανασία» μέσα από την ταινία «Ζ» του Κώστα Γαβρά, παραμένει ακόμα ένα σύμβολο αγωνιστή της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της ειρήνης, ένας πρωτοπόρος των κοινωνικών κινημάτων της εποχής του. Ο Γρηγόρης Λαμπράκης, πενήντα χρόνια πριν, στη συμβολή των οδών Βενιζέλου και Σπανδωνή, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, «συναντήθηκε» με το παρακράτος της εποχής του και τη νύχτα της 22ας Μαΐου του 1963 έπεσε, στο σημείο που σήμερα βρίσκεται το μνημείο του, βαρύτατα, μη αναστρέψιμα, χτυπημένος. Η «Μακεδονία» έγραψε στο πρωτοσέλιδό της: «Διαδηλώσεις και συγκρούσεις εις Αθήνας - Πανελλήνιος εξέγερσις διά το έγκλημα. Ρώσσος, Ούγγρος και Βρετανός νευροχειρουργοί αναμένονται την πρωίαν σήμερον εις Θεσσαλονίκην, διά να βοηθήσουν τον χαροπαλαίοντα Λαμπράκην».
Πενήντα χρόνια από τότε φορείς και πολιτικά κόμματα θα τιμήσουν σήμερα τη μνήμη του μαραθωνοδρόμου της ειρήνης. Στις 12 το μεσημέρι η Επιτροπή για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με τη θεραπευτική κοινότητα «Ιθάκη», διοργανώνει λαϊκό δρόμο από το νοσοκομείο «ΑΧΕΠΑ», όπου μεταφέρθηκε ο Γρηγόρης Λαμπράκης μετά την επίθεση των παρακρατικών, μέχρι το μνημείο του δολοφονημένου βουλευτή της ΕΔΑ. Στις 12 το μεσημέρι στεφάνια στο σημείο της δολοφονίας θα καταθέσει αντιπροσωπία του ΣΥΡΙΖΑ - ΕΚΜ Θεσσαλονίκης. Το απόγευμα, στις 7, το «Στέκι Μεταναστών - Κοινωνικό Κέντρο», το οποίο στεγάζεται στο πρώην ξενοδοχείο «Κοσμοπολίτ», όπου ο Γρηγόρης Λαμπράκης κατέλυσε όταν έφτασε στη Θεσσαλονίκη στις 22 Μαΐου του 1963, διοργανώνει μεγάλη εκδήλωση στη συμβολή των οδών Ερμού και Βενιζέλου. Στην εκδήλωση θα μιλήσουν άνθρωποι που έζησαν τα γεγονότα εκείνης της εποχής, όπως ο Γιάννης Γρηγοριάδης, ο Αλέκος Γρίμπας, ο Βασίλης Δεμουρτζίδης, ο Γρηγόρης Κοκοζίδης και ο Σπύρος Σακέτας. Από τη θεατρική ομάδα του «Στεκιού Μεταναστών» θα παρουσιαστεί ένα απόσπασμα από το έργο «Η τιμή της ανταρσίας στη μαύρη αγορά», το οποίο αναφέρεται στα γεγονότα της 22ας Μαΐου του 1963. Επίσης, θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ «100 ώρες του Μάη» και θα ακολουθήσει μουσική βραδιά με τραγούδια από τον «Επιτάφιο».