Η επίθεση με όλμους από την πλευρά της Συρίας στη νοτιοανατολική Τουρκία, από την οποία έχασαν τη ζωή τους πέντε άνθρωποι και τραυματίστηκαν πολλοί άλλοι -συμπεριλαμβανομένων και αστυνομικών- οδήγησε σε «απάντηση» από την πλευρά του τουρκικού στρατού την Τετάρτη.
Αυτή είναι η πρώτη τουρκική κίνηση αντιποίνων που έχει αναφερθεί από τότε που ξεκίνησαν οι ταραχές στη Συρία, την άνοιξη του 2011, και μετά από πολλές ένοπλες ενέργειές της που έχουν επηρεάσει άμεσα την Τουρκία.
Ένα τέτοιο περιστατικό συνέβη τον Απρίλιο του 2012, όταν οι δυνάμεις του συριακού καθεστώτος άνοιξαν πυρ στα σύνορα της Τουρκίας κατά τη διάρκεια συγκρούσεων κοντά σε προσφυγικό καταυλισμό στην Τουρκία. Τον Ιούνιο του 2012 κατερρίφθη τουρκικό πολεμικό αεροσκάφος RF-4 κοντά στην περιοχή Hatay.
Η Τουρκία προσπαθεί να αποφύγει την πλήρη εμπλοκή της στην αναταραχή στη Συρία, παρά το γεγονός ότι προμηθεύει τους Σύριους αντάρτες με όπλα και τους παρέχει καταφύγιο στην Τουρκία.
Μια απρόκλητη τουρκική στρατιωτική επέμβαση στη Συρία θα ήταν ακριβή, θα είχε πολλές απώλειες από την πλευρά των Τούρκων και θα ήταν πολιτικά μη δημοφιλής. Από την άλλη πλευρά, η Τουρκία δεν μπορεί να παραμείνει με σταυρωμένα τα χέρια ενώ πλήττεται το έδαφός της, σκοτώνονται πολίτες της και το PKK εδραιώνει βάσεις στη Συρία. Η τουρκική κυβέρνηση, που ήδη αντιμετωπίζει εντεινόμενες πιέσεις στο εσωτερικό της αναφορικά με την πολιτική της ως προς τη Συρία, δεν θέλει να διακινδυνεύσει να φανεί αδύναμη, ανακοινώνοντας τελεσίγραφα που δεν θα υλοποιήσει.
Το καθεστώς της Συρίας έχει επίσης προειδοποιήσει την Τουρκία να μην εμπλακεί πολύ στην κρίση, μήνυμα που έγινε ακόμα πιο έντονο με την κατάρριψη του τουρκικού RF-4.
Δεδομένων των συγκλινόμενων πιέσεων και από τις δύο πλευρές και του ότι συνεχίζονται οι μάχες των δυνάμεων του συριακού καθεστώτος με τους αντάρτες στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας, η πιθανότητα στρατιωτικής κλιμάκωσης είναι παρούσα. Οι ανταλλαγές πυρών μπορεί να οδηγήσουν σε περισσότερες μάχες καθώς οι διοικητές του στρατού θα απαντούν αμέσως. Σε ευρύτερο επίπεδο, και οι δύο πλευρές μπορεί να προχωρήσουν σε αντίποινα για να δείξουν ότι δεν θα υποχωρήσουν όταν γίνονται συγκρούσεις που σκοτώνουν τους πολίτες τους.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι τόσο η Τουρκία όσο και η Συρία θα προσπαθήσουν να αποκλιμακώσουν την κατάσταση όσο το δυνατόν συντομότερα. Δεδομένων όλων των στρατιωτικών παραμέτρων, είναι ξεκάθαρο πως και τα δύο μέρη έχουν επιδείξει μέχρι στιγμής εξαιρετική ανεκτικότητα. Ο αριθμός των επεισοδίων έφτασε στο σημείο όπου τα αντίποινα ήταν αναπόφευκτα.
Έχοντας αυτό αποδείξει, η Τουρκία πιθανόν θα προσπαθήσει να περιορίσει τα μελλοντικά αντίποινα πλήττοντας μόνο τις μονάδες που θεωρείται ότι άνοιξαν πυρ στα σύνορα - εκτός βεβαίως και αν συνεχίσουν οι προκλήσεις από τις δυνάμεις του καθεστώτος της Συρίας. Η Άγκυρα θα συνεχίσει επίσης να συνεργάζεται στενά με το ΝΑΤΟ για να διασφαλίσει ότι έχει τη στήριξή του στην περίπτωση σοβαρής κλιμάκωσης των γεγονότων μεταξύ της Συρίας και της Τουρκίας.
Οι πρέσβεις των 28 κρατών-μελών της Συμμαχίας πραγματοποίησαν έκτακτη σύσκεψη την Τετάρτη το βράδυ, στο πλαίσιο του άρθρου 4 -το οποίο ορίζει την πραγματοποίηση διαβουλεύσεων όταν ένα μέλος αισθάνεται ότι απειλείται η εδαφική του ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλειά του- προκειμένου να συζητήσει την επίθεση. Η Τουρκία μπορεί επίσης να προσπαθήσει να αυξήσει τη βοήθεια που παρέχει στους Σύριους αντάρτες, με στόχο να επιταχύνει την απομάκρυνση των δυνάμεων του καθεστώτος από τα βόρεια σύνορα. Προσφέροντας περισσότερη βοήθεια, ευελπιστεί ότι θα δεχθεί λιγότερες επιθέσεις ενώ οι αντάρτες θα συνεχίσουν να προωθούν τον πρωταρχικό τους στόχο, που είναι να νικήσουν το καθεστώς.
Το καθεστώς της Συρίας, από την άλλη πλευρά, θα πρέπει να βρει την ισορροπία μεταξύ της αποτροπής περισσότερων στρατιωτικών ενεργειών από την Τουρκία (και της βοήθειας προς τους αντάρτες) και της διασφάλισης ότι η θέση της στο βορρά δεν θα αποδυναμωθεί πιο πολύ. Το καθεστώς της Συρίας θα προσπαθήσει επίσης να διατηρήσει τον έλεγχο επί των δυνάμεών του ώστε να τις αποτρέψει από το να προχωρήσουν σε ενέργειες που μπορεί να προκαλέσουν τον τουρκικό στρατό. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι πιθανότητες λανθασμένου υπολογισμού είναι υψηλές - ακόμα και αν και οι δύο πλευρές αναγνωρίζουν τα μειονεκτήματα που σχετίζονται με την αυξημένη ένταση.
Παρότι και οι δύο πλευρές θα προσπαθήσουν να αποτρέψουν μια στρατιωτική κλιμάκωση, το περιστατικό της Τετάρτης, καθώς και άλλες κινήσεις που προέρχονται από το Ιράκ δείχνουν ότι ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός της Τουρκίας με το Ιράν και τη Συρία έχει ενταθεί.
